ماده 2 (اصلاحي 1387/4/17) ـ
وظائف و اختيارات سازمان به شرح زير ميباشد:
الف ـ بازرسي و نظارت مستمر كليه وزارتخانهها و ادارات و امور اداري و مالي دادگستري, سازمانها و دستگاههاي تابعه قوه قضائيه و نيروهاي نظامي و انتظامي و مؤسسات و شركتهاي دولتي و شهرداريها و مؤسسات وابسته به آنها و دفاتر اسناد رسمي و مؤسسات عامالمنفعه و نهادهاي انقلابي و سازمانهايي كه تمام يا قسمتي از سرمايه يا سهام آنان متعلق به دولت است يا دولت بهنحوي از انحاء برآنها نظارت يا كمك مينمايد و كليه سازمانهايي كه شمول اين قانون نسبت به آنها مستلزم ذكر نام آنها است بر اساس برنامه منظم.( )
بند ب (اصلاحي 1375/5/7 و 1387/4/17)ـ انجام بازرسيهاي فوقالعاده حسبالامر مقام معظم رهبري و يا به دستور رئيس قوهقضائيه و يا درخواست رئيسجمهور و يا كميسيون اصل (90) قانون اساسي مجلس شوراي اسلامي و يا بنا به تقاضاي وزير يا مسؤول دستگاههاي اجرائي ذيربط و يا هر موردي كه به نظر رئيس سازمان ضروري تشخيص داده شود.( )
بند ج (اصلاحي 1375/5/7 و 1387/4/17) ـ اعلام موارد تخلف و نارساييها و سوء جريانات اداري و مالي درخصوص وزارتخانهها و نهادهاي انقلاب اسلامي و بنيادها به رئيسجمهور و درخصوص مؤسسات و شركتهاي دولتي و وابسته به دولت به وزير ذيربط و در مورد شهرداريها و مؤسسات وابسته به وزير كشور و درخصوص مؤسسات غيردولتي كمكبگير از دولت به وزير ذيربط و درخصوص سوء جريانات اداري و مالي مراجع قضائي و واحدهاي تابعه دادگستري به رئيس قوهقضائيه و در موارد ارجاعي كميسيون اصل (90) قانون اساسي نتيجه بازرسي به آن كميسيون اعلام خواهد شد.( )
بند د (الحاقي 1375/5/7 و اصلاحي 1387/4/17) ـ در مواردي كه گزارش بازرسي متضمن اعلام وقوع جرمي است, چنانچه جرم داراي حيثيت عمومي باشد, رئيس سازمان يا مقامات مأذون از طرف وي يك نسخه از گزارش را با دلائل و مدارك مربوط براي تعقيب و مجازات مرتكب به مرجع صالح قضائي ارسال و موضوع را تا حصول نتيجه نهايي پيگيري نمايند و در مورد تخلفات اداري, انضباطي و انتظامي مستقيماً مراتب را به مراجع ذيربط منعكس نموده و پيگيري لازم را به عمل آورند. مراجع رسيدگيكننده مكلفند وقت رسيدگي و جهت حضور را به اطلاع سازمان بازرسي كل كشور برسانند. ( )