راي هيأت عمومي ديوان عدالت اداري شماره ه-/90/1342 ،مورخ 1391/11/4

تاريخ دادنامه: 1391/10/4 شماره دادنامه: 674 کلاسه پرونده: 90/1342
مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري
شاكي: آقاي عليرضا مهدوي‌فر
موضوع شکايت و خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب ديوان عدالت اداري
گردش کار: شعب ديوان عدالت اداري در رسيدگي به دادخواست اشخاص به طرفيت صندوق (سازمان) تأمين اجتماعي به خواسته «الزام به اصلاح حکم مستمري بازنشستگي ناشي از قانون بازنشستگي پيش از موعد کارکنان دولت» آراء معارض صادر کرده‌اند، بدين نحو که شکات پرونده‌هاي موضوع تعارض، با استفاده از قانون بازنشستگي پيش از موعد کارکنان دولت مصوب سال 1386 و با برخورداري از سنوات ارفاقي خدمت، بازنشسته شده‌اند ليکن صندوق (سازمان) تأمين اجتماعي در تعيين مستمري بازنشستگي مطابق ماده 77 قانون تأمين اجتماعي و تبصره ذيل آن، حقوق و مزاياي 2 سال آخر خدمت را که شاکي عملاً اشتغال داشته‌است، ملاک قرار داده‌است و شکات ادعا داشته‌اند که بايد 2سال آخر که بابت آن حق بيمه پرداخت شده است يعني سالهاي 30 و 29 که سنوات ارفاقي خدمت بوده، ملاک تعيين مستمري بازنشستگي قرارگيرد.
اشخاص، دادخواستهايي به خواسته الزام به اصلاح احکام مستمري بازنشستگي و تعيين حقوق مستمري بر مبناي 2 سال آخر با لحاظ سنوات ارفاقي يعني سالهاي 30 و 29 به ديوان عدالت اداري تقديم مي‌کنند.
شعب 25، 17، 16، 15 و 12 ديوان عدالت اداري با اين استدلال که در تعيين مستمري بازنشستگي مطابق ماده 77 قانون تأمين اجتماعي، متوسط حقوق و مزد بيمه‌شده ضرب در سنوات پرداخت حق بيمه ملاک است و مطابق تبصره ذي-ل آن، متوسط حقوق ي-ا مزد، مجموع مزد ي-ا حقوق بيمه شده در 2 سال آخ-ر خدمت است که براساس آن حق بيمه پرداخت شده و بابت سنوات ارفاقي حق بيمه محاسبه و پرداخت شده‌است، حکم به وارد دانستن شکايت صادر کرده‌اند. اما شعبه 2 تشخيص ديوان عدالت اداري با اين استدلال که اعطاي سنوات ارفاقي براي تکميل سنوات خدمت کارکنان مشمول قانون بازنشستگي پيش از موعد، فقط پرداخت حقوق بر مبناي سي روز را دارد که احتساب آن براساس ميانگين دريافتي دو سال آخر خدمت است و ارفاق سنوات نمي‌تواند سبب افزايش سنوات حقوق کارکنان به تناسب سالهاي ارفاقي شود و پس از اعطاي سنوات ارفاقي رابطه کاري با دستگاه متبوع قطع مي‌شود، حکم به رد شکايت صادر کرده است.
خلاصه آراء به قرار زير است:
الف - شعبه دوازده-م ديوان عدال-ت اداري در رسيدگي به پرونده ش-ماره 9009980900026733 با موضوع دادخواست آقاي احمد جلاليان به طرفيت سازمان تأمين اجتماعي تهران و به خواسته الزام به اصلاح حکم مستمري بازنشستگي براساس ميانگين 2 سال آخر سنوات ارفاقي، به موجب دادنامه شماره 9009970901201479- 1390/8/21، مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده است:
درخصوص شکايت احمد جلاليان به طرفيت سازمان تأمين اجتماعي تهران به خواسته الزام مشتکي‌عنه به اصلاح حکم مستمري براساس مابه‌التفاوت سنوات ارفاقي و پرداخت معوقات ناشي از اصلاح حق مستمري با توجه به تبصره ماده 77 قانون تأمين اجتماعي که مقرر داشته‌است ملاک تعيين حقوق، حقوق بازنشستگي متوسط مجموع حقوق و دستمزدي است که حق بيمه پرداخت شده است و شاکي نيز از سنوات ارفاقي طبق قانون بازنشستگي پيش از موعد استفاده کرده و بابت آن حق بيمه به سازمان پرداخت شده‌است و سازمان به دليل عدم انجام کار و اشتغال حق بيمه سنوات ارفاقي را در مستمري لحاظ نکرده است که اين عمل فاقد وجاهت قانوني است. علي‌هذا با توجه به مراتب و دفاعيات غيرمؤثر خوانده، شکايت نامبرده وارد تشخيص و به حقانيت وي حکم صادر و اعلام مي‌شود. اين رأي به استناد ماده 7 قانون ديوان عدالت اداري مصوب 1385/9/25 قطعي است.
ب - شعبه پان-زدهم ديوان عدال-ت اداري در رس-يدگي به پرونده ش-ماره 9009980900015979 با موضوع دادخواست آقاي حسين ميرآبادي به طرفيت سازمان تأمين اجتماعي و به خواسته الزام به اصلاح حکم مستم-ري ب-ازنشستگي ب-راس-اس مي-انگين 2 س-ال آخ-ر سن-وات ارف-اق-ي، ب-ه م-وجب دادن-ام-ه شم-اره 9009970901501995- 1390/6/8، مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده‌است:
شکايت شاکي داير به الزام به محاسبه مابه‌التفاوت حق بيمه واريز شده و صدور حکم براساس ميانگين دو سال آخر حقوق به شرح دادخواست تقديمي با توجه به محتويات پرونده و مستندات ارائه شده در خور پذيرش است زيرا مطابق تبصره ماده 77 قانون تأمين اجتماعي ملاک تعيين حقوق بازنشستگي متوسط مجموع حقوق يا دستمزدي است که حق بيمه پرداخت شده است با توجه به اين که شاکي از سنوات ارفاقي استفاده‌کرده که در تعيين مستمري لحاظ نشده است. لذا شکايت مطروحه را وارد تشخيص داده به برقراري مستمري شاکي براساس دو سال آخرين بيمه پرداختي رأي صادر و اعلام مي‌دارد رأي ديوان قطعي است.
ج - شع-به شانزدهم ديوان عدال-ت اداري در رس-يدگي به پرون-ده شماره 9009980900017978 با موضوع دادخواست آقاي محمدمهدي شومالي به طرفيت سازمان تأمين اجتماعي استان تهران و به خواسته الزام به اصلاح حکم مستمري بازنشستگي براساس ميانگين 2سال آخر سنوات ارفاقي، به موجب دادنامه شماره 9009970901601862- 1390/7/11، مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده‌است:
در خصوص دادخواست محمدمهدي شومالي به طرفيت سازمان تأمين اجتماعي استان تهران به خواسته مندرج در دادخواست تقديمي، با توجه به مجموع اوراق پرونده و مستنداً به تبصره ماده 77 از قانون تأمين اجتماعي که مقرر داشته است متوسط مزد يا حقوق براي محاسبه مستمري بازنشستگي عبارت است از مجموع مزد يا حقوق بيمه شده که براساس آن حق بيمه پرداخت شده‌است ظرف آخرين دو سال پرداخت حق بيمه تقسيم بر بيست و چهار. علي‌هذا با توجه به مراتب فوق و صراحت تبصره ماده 77 از قانون تأمين اجتماعي دعواي مطروحه را وارد تشخيص و به اجابت خواسته شاکي و برقراري مستمري بر مبناي ماده 77 از قانون تأمين اجتماعي بر مبناي ميانگين دو سال اخذ حق بيمه ارفاقي حکم صادر و اعلام مي‌دارد.
د - شعبه هف-دهم ديوان عدالت اداري در رسيدگي به پرون-ده‌هاي ش-ماره 9009980900016329 و 9009980900016528 با موضوع دادخواست آقايان محسن نجمي و بهمن اميني‌امشي به طرفيت اداره کل تأمين اجتماعي تهران و به خواسته الزام به اصلاح حکم مستمري بازنشستگي براساس ميانگين 2 سال آخر سنوات ارفاقي، به موجب دادنامه‌هاي شماره 9009970901701821- 1390/6/16 و 9009970901702801- 1390/9/12 مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده‌است:
شاکي طي دادخواست تقديمي اظهار داشته است به استناد قانون بازنشستگي پيش از موعد کارکنان دولت مصوب 1386/6/5 مجلس شوراي اسلامي و آيين‌نامه و اجراي آن و مواد 7، 6 و 5 قانون مديريت خدمات کشوري و تبصره ذيل ماده 6 آن بازنشسته شده‌است و بابت سنوات ارفاقي براساس آخرين حقوق و مزاياي مشمول کسور بازنشستگي و مابه‌التفاوت آن به حساب صندوق تأمين اجتماعي پرداخت شده است و با اين که ماده 77 قانون تأمين اجتماعي مقرر مي‌دارد بازنشستگي بايد برابر ميانگين 24 ماه آخر خدمت محاسبه شود سازمان از اقدام در اين جهت خودداري مي‌کند. بنابراين تقاضاي صدور حکم وفق خواسته را دارد و متقابلاً مديرکل تأمين اجتماعي غرب تهران بزرگ پاسخ داده‌است نامبرده تا 1388/12/25 اشتغال به کار داشته و مستمري مشاراليه با توجه به مفاد تبصره ذيل ماده 77 قانون تأمين اجتماعي ظرف دو سال قبل از تاريخ مذکور مبناي محاسبه قرار گرفته است و در صورتي که محاسبه مستمري براساس ميانگين سالهاي 30- 29 سنوات نامبرده صورت گيرد در واقع آخرين حقوق و مزاياي مشمول کسر حق بيمه مبناي تعيين ميزان مستمري قرار خواهد گرفت در حالي که هدف مقنن 24 ماه سوابق اصلي پرداخت حق بيمه بوده است بنابراين تقاضاي رد شکايت را دارد که با عنايت به محتويات پرونده و مندرجات سابقه پيوست نظر به اين که برگهاي ارسالي به واحد درآمد و فرم خلاصه وضعيت پرونده حکايت از محاسبه مابه‌التفاوت حق بيمه نسبت به سنوات ارفاقي تا 30 سال را دارد و اخذ مابه التفاوت نسبت به سنوات ارفاقي ايجاب مي‌کند ايام مرقوم نيز در محاسبه دو سال آخر حقوق و مزاياي بازنشستگي لحاظ شود، بنابراين شکايت مطروحه وارد تشخيص داده مي‌شود و مستنداً به مواد 77 قانون تأمين اجتماعي و 14، 13 و 7 ديوان عدالت اداري به حقانيت دعواي مطروحه رأي صادر و اعلام مي‌شود. رأي ديوان قطعي است.
ه- - شعبه بيست و پنجم ديوان عدالت اداري در رسيدگي به پرونده‌هاي شماره 9009980900022940 و 9009980900019961 با موضوع دادخواست آقاي مصطفي حسيني و خانم فرشته جلالي به طرفيت اداره کل تأمين اجتماعي استان تهران و به خواسته الزام به اصلاح حکم مستمري بازنشستگي براساس ميانگين 2 سال آخر سنوات ارفاقي، به موجب دادنامه‌هاي شماره 9009970902501158 و 9009970902501169- 1390/6/20، مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده‌است:
نظر به اي-ن که ش-اکي براساس م-قررات قانون بازنشس-تگي پي-ش از م-وعد مصوب 1386/6/5 مجل-س شوراي اسلامي با جمع سنوات واقعي و ارفاقي بازنشسته شده اس-ت و با توجه به اين که بابت سن-وات ارفاقي حق بي-مه کسر و به سازمان تأمين‌اجتماعي پرداخت شده‌است. لذا بنا به حکم قانونگذار در تبصره ذيل ماده 77 قانون تأمين‌اجتماعي حکم به الزام اداره کل تأمين‌اجتماعي استان تهران نسبت به محاسبه مابه‌التفاوت بيمه پردازي بابت سنوات ارفاقي نامبرده ظرف دو سال آخرين پرداخت حق بيمه وي در برقراري مستمري بازنشستگي صادر و اعلام مي‌دارد. رأي ديوان قطعي است.
و - شعبه هف-دهم ديوان عدال-ت اداري در رسي-دگي به پرونده ش-ماره 8909980900013904 با موضوع دادخواست آقاي عليرضا مهدوي‌فر به طرفيت سازمان تأمين اجتماعي تهران و به خواسته الزام به اصلاح حکم مستمري بازنشستگي براساس ميانگين 2 سال آخر سنوات ارفاقي، به موجب دادنامه شماره 8909970901700793 - 1389/8/25، مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده است:
شاکي طي دادخواست تقديمي اعلام داشته است در تاريخ 1388/7/30 به استناد قانون بازنشستگي پيش از موعد کارکنان دولت مصوب 1386/6/5 مجلس شوراي اسلامي و آيين‌نامه اجرايي آن و مواد 7، 6 و 5 قانون مديريت خدمات کشوري و تبصره ذيل ماده6 آن بازنشسته شده است و بابت سنوات ارفاقي بر اساس آخرين حقوق و مزاياي مشمول کسور بازنشستگي و مابه‌التفاوت آن به حساب صندوق تأمين اجتماعي پرداخت شده است و با اين که ماده 77 قانون تأمين اجتماعي مقرر داشته است بازنشستگي برابر ميانگين 24 ماه آخر خدمت محاسبه شود، سازمان از اقدام در اين جهت خودداري مي‌کند. بنابراين تقاضاي صدور حکم وفق خواسته را دارد و متقابلاً مديرکل تأمين‌اجتماعي غرب تهران بزرگ پاسخ داده است نامبرده تا تاريخ 1388/7/30 در بنياد شهيد اشتغال به کار داشته‌است و مستمري مشاراليه با توجه به مفاد تبصره ذيل ماده 77 قانون تأمين‌اجتماعي ظرف دو سال قبل از تاريخ مذکور مبناي محاسبه قرار گرفته است و در صورتي که محاسبه مستمري براساس ميانگين سالهاي 30 - 29 سنوات نامبرده صورت گيرد در واقع آخرين حقوق و مزاياي مشمول کسر حق بيمه مبناي تعيين ميزان مستمري قرار خواهدگرفت در حالي که هدف مقنن 24 ماه سوابق اصلي پرداخت حق بيمه بوده است بنابراين تقاضاي رد شکايت را دارد که با عنايت به محتويات پرونده و مندرجات سابقه پيوست نظر به اين که برگهاي ارسالي به واحد درآمد و فرم خلاصه وضعيت پرونده حکايت از محاسبه مابه‌التفاوت حق بيمه نسبت به سنوات ارفاقي تا 30 سال را دارد و اخذ مابه التفاوت نسبت به سنوات ارفاقي ايجاب مي‌کند. ايام مرقوم نيز در محاسبه دو سال آخر حقوق و مزاياي بازنشستگي لحاظ شود. بنابراين شکايت مطروحه وارد تشخيص داده‌مي‌شود و مستنداً به مواد 77 قانون تأمين اجتماعي و 14، 13 و 7 ديوان عدالت اداري به حقانيت وي رأي صادر و اعلام مي‌دارد.
متعاقب صدور رأي مذکور و اعمال ماده 18 قانون ديوان عدالت اداري نسبت به آن، شعبه دوم تشخيص ديوان عدالت اداري به موجب دادنامه شماره 9009970905200441- 1390/10/28، مفاداً به شرح آينده به صدور رأي مبادرت کرده‌است:
در خصوص اعلام وقوع اش-تباه بي-ن خلاف ق-انون در دادن-امه ش-ماره 8909970901700793 - 1389/8/25 موضوع پرونده کلاسه 8909980900013904 صادر شده از شعبه هفدهم ديوان عدالت اداري که به موجب آن به ورود شکايت حکم صادر شده است. با توجه به بررسي اوراق و محتويات پرونده و مستندات ابرازي شاکي و لايحه دفاعي-ه طرف شکايت نظر ب-ه اي-ن ک-ه اعطاي سنوات ارف-اقي جهت تکميل سن-وات خدمت کارکنان مشمول ق-انون بازنشستگي پيش از موعد کارکنان، فقط پرداخت حقوق بر مبناي سي روز را دارد که احتساب آن براساس ميانگين دريافتي دو سال آخر خدمت است و ارفاق سنوات نمي‌تواند سبب افزايش سنوات حقوق کارکنان به تناسب سالهاي ارفاقي شود. به عبارتي اعطاي سنوات ارفاقي رابطه کاري با دستگاه متبوع قطع مي‌شود. بنابراين رأي صادرشده خلاف بين قانون تشخيص و به استناد مواد 18 و 10 قانون ديوان عدالت اداري نقض مي‌شود و در خصوص شکايت شاکي، با توجه به رعايت مقررات مربوط در احتساب حقوق بازنشستگي که بر مبناي ميانگين دريافت دو سال آخر خدمت صورت گرفته، شکايت غير وارد تشخيص و به استناد مواد 14 و 13 قانون ديوان عدالت اداري و ماده واحده قانون بازنشستگي پيش از موعد کارکنان به رد شکايت حکم صادر و اعلام مي‌شود.
هيأت عمومي ديوان عدالت اداري در تاريخ ياد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعب ديوان تشکيل شد. پس از بحث و بررسي، با اکثريت آراء به شرح آينده به صدور رأي مبادرت مي‎کند.