نظريّه 1047/7 ـ 1374/4/26 اداره كل حقوقي قوّهقضائيه:
حدود صلاحيت اداره اوقاف همان است كه در ماده 14 قانون تشكيلات و اختيارات سازمان حج و اوقاف و امور خيريه بيان شده است. مضافاً بهموجب قوانين ديگر از جمله مقررات تبصره 3 ذيل ماده 10 قانون زمين شهري و قانون اصلاح موادي از قانون ثبت در مورد اراضي موقوفه كه در آن احداث بنا شده وظائفي براي اداره اوقاف تعيين شده است، بنابراين در موقوفات عام تشخيص متولي در صورتي كه متولي وقف عزل شده يا فوت كرده باشد و در موقوفات مجهولالتوليه به شرحي كه در تبصره 2 ماده 4 آن قانون آمده است و در موقوفات خاصه در صورتي كه مصلحت وقف و بطون لاحقه و يا رفع اختلاف موقوف عليهم متوقف به دخالت وليفقيه باشد اداره تحقيق صلاحيت رسيدگي خواهد داشت وظائف اداره تحقيق در ماده 6 بند «الف» «آييننامه كيفيت تحقيق در شعب تحقيق سازمان حج و اوقاف و امور خيريه» مصوب 1365 هيأت وزيران بيان شده است و اينكه قانون، ادارة موقوفات عام را كه فاقد متولي بوده يا مجهولالتوليه باشند به عهده اداره اوقاف گذاشته است لذا تا تعيين متولي بعدي موقوفه در تصرف اداره اوقاف خواهد بود مگر آنكه اداره تحقيق يا دادگاه در مقام رسيدگي به اعتراض اداره اوقاف يا اشخاص ديگر در حق متولي بعدي اتخاذ تصميم كند. در اين صورت است كه موقوفه تحويل متولي مشخص شده، داده خواهد شد كه به مفاد وقفنامه عمل كند. منع واقف از دخالت مامورين دولتي «وزارتخانه‌ها يا سازمان اوقاف» در قبال مقرارت قانون بلااثر و غير متبع است اما در خارج از موارد مذكور دخالت سازمان حج و اوقاف و امور خيريه خلاف قانون است و منشاء ترتيب اثر نيست و بايد بر مبناي وقفنامه و نظر واقف عمل شود.
