ماده9ـ حق اظهارنظر آزاد و ارائه پيشنهاد در مورد تصميمات و فرآيندهاي اداري

1ـ هر فردي حق دارد در صورت مشاهده يا اطلاع از تخلفات اداري و نقض قوانين و مقررات در هر يک از دستگاههاي اجرايي، موارد مشاهده يا اطلاع خود را به مراجع نظارتي درون سازماني و برون سازماني گزارش کند.
2ـ شهروندان حق دارند تا سياستها، فرآيندها، تصميمات و اقدامات دستگاههاي اجرايي را نقد نموده و نظر انتقادي خود را در چارچوب مقررات ابراز کنند.
3ـ دستگاههاي اجرايي به آزادي بيان نظرهاي شخصي، ارزيابيهاي انتقادي و پيشنهادهاي اصلاحي مراجعين و رسانهها احترام گذاشته و فضاي تحمل نظرات مخالف را در درون خود نهادينه کنند.
4ـ دستگاههاي اجرايي بايد از نصب هرگونه آگهي در محيطهاي اداري که مراجعين را از بيان نظر انتقادي منع کرده يا بترساند، اجتناب کنند.
5 ـ دستگاههاي اجرايي موظفند هنگام ورود مراجعين، برگ نظرسنجي (به صورت فيزيکي يا الکترونيکي) در اختيار آنها قرار دهند و نظر ايشان را در خصوص نحوه گردش کار، تطبيق يا عدم تطبيق آن با اطلاعات اعلام شده قبلي و رفتار متصديان انجام کار جويا شوند و نتايج آن را به طور منظم در اصلاح فرآيندها و تشويق و تنبيه کارکنان خود مورد استفاده قرار دهند.
6 ـ دستگاههاي اجرايي ميبايست حسب شرايط، نسبت به راهاندازي، استقرار و يا روزآمدکردن سيستمهاي ارتباط دوسويه نظير صندوق پيشنهادها و انتقادها، پست صوتي و درگاه (پُرتال) سازماني، به‌منظور ارائه شناسنامه خدمات و فعاليتها و اخذ ديدگاههاي مردم اقدام نمايند.