ماده8 ـ حق آگاهي به موقع از تصميمات و فرآيندهاي اداري و دسترسي به اطلاعات مورد نياز

1ـ مردم حق دارند بر اساس اطلاعاتي که دستگاههاي اجرائي در دسترس قرار ميدهند يا منتشر ميکنند، برنامههاي خود را تنظيم کنند. چنانچه دستگاهي بر خلاف اطلاعاتي که قبلاً اعلام کرده و آن اطلاعات، مبناي تصميمات و اقدامات مردم قرارگرفته عمل نمايد، بايد پاسخگو باشد.
2ـ در راستاي تحقق نظارت واقعي مردم، دستگاههاي اجرايي بايد به طور سالانه، گزارش عملکرد خود را در دسترس عموم قرار دهند.
3ـ با رعايت قانون انتشار و دسترسي آزاد به اطلاعات مصوب سال 1388 و آيين نامههاي اجرايي آن و ساير قوانين و مقرراتي که حق دسترسي افراد به اطلاعات موجود در دستگاههاي اجرايي را تصريح کردهاند، دستگاههاي اجرايي موظفند اطلاعات درخواستي مردم را در دسترس آنها قرار دهند.
4ـ به موجب ماده (10) قانون انتشار و دسترسي آزاد به اطلاعات، هر دستگاه اجرايي بايد راهنماي دسترسي مردم به اطلاعات خود مشتمل بر انواع و اشکال اطلاعات موجود در آن موسسه و نيز نحوه دسترسي به آنها را در سامانه اطلاع رساني خود منتشر کرده و به صورت مکتوب نيز در اختيار متقاضيان قرار دهد.
5 ـ براي آشنا نمودن مردم با حقوق خود و فرآيندهاي اداري، دستگاههاي اجرايي بايد به آموزش همگاني از طريق وسايل ارتباطجمعي اقدام، تا مردم ضمن آشنايي با حقوق و تکاليف خود در تعامل با آن سازمان، انتظارات خود را تنظيم نمايند.
6 ـ اطلاعات مورد نياز مردم ميبايست از طرق مختلف نظير موارد ذيل در اختيار آنها قرار داده شوند:
الف ـ نصب تابلو راهنما در مبادي ورودي و معرض ديد مراجعين و نيز تارنما (وب سايت) و درگاه (پُرتال) اينترنتي.
ب ـ تهيه و توزيع بروشور و کتاب راهنماي مراجعين.
ج ـ راه اندازي خط تلفن گويا.
د ـ نصب نام، پست سازماني و رئوس وظايف متصديان انجام کار در محل استقرار آنان.
7ـ دستگاههاي اجرايي بايد در ابلاغ تصميمات خود به مراجعين، ضمن رعايت نکات زير، نسخهاي از تصميم اتخاذ شده را به ذينفع تحويل نمايند.
الف ـ تاريخ و شماره تصميم.
ب ـ مشخصات متقاضي.
ج ـ مستندات قانوني و استدلالهاي منجر به تصميم اتخاذ شده.
د ـ مفاد اصلي تصميم.
هـ ـ اعلام مرجع و مهلت اعتراض به تصميم.
و ـ نام و سمت صادرکننده ابلاغيه.
8 ـ دستگاههاي اجرايي مکلفند فرآيند انجام کار مراجعين را به صورت مرحله به مرحله، از طرق مقتضي نظير ارسال پيامک به اطلاع آنها برسانند.
9ـ دستگاههاي اجرايي مکلفند اطلاعات راجع به نحوه استفاده مردم از خدمات و فرآيندهاي اداري، نحوه مشارکت در آنها و نحوه اعتراض به تصميمات و اقدامات خود را در اختيار عموم قرار دهند، به نحوي که امکان تصميمگيري آگاهانه را براي آنها فراهم کنند.
10ـ دستگاههاي اجرايي بايد متناسب با مراجعات، به منظور بهبود مستمر نظام ارائه خدمت و افزايش رضايتمندي مراجعان، به طرق مناسب اطلاعرساني نموده و حسب ميزان اهميتي که اطلاع مردم از فعاليتهاي آنها دارد، جلسات پرسش و پاسخ با اصحاب رسانه برگزار کنند.
11ـ در جلسات پرسش و پاسخي که از سوي سخنگوي دستگاه اجرايي يا روابط عمومي دستگاه برگزار ميشود، نبايد تبعيضي از حيث دعوت، شرکت، طرح پرسش، ارائه پاسخ و ساير موارد، عليه رسانههاي منتقد صورت گيرد.
12ـ دستگاههاي اجرايي بايد در فعاليتهاي اطلاعرساني خود نکات زير را مورد توجه قرار دهند:
الف ـ مفيد بودن اطلاعات قابل دسترس يا ارائه شده؛ يعني اطلاعاتي كه علم به آنها، توان تشخيص و قضاوت و آگاهي افراد را افزايش ميدهد.
ب ـ درست بودن اطلاعات ارائه شده؛ بدين معنا كه هم اسناد و مدارک و ابزارهاي حاوي اطلاعات بايد واقعي و صحيح بوده و هم مفاد و مندرجات آنها عاري از خدشه باشد.
ج ـ به روز بودن اطلاعات قابل دسترس يا ارائه شده؛ يعني اطلاعات بايد حاوي آخرين تحولات، مصوبات، اصلاحيهها و تفسيرها باشد.
د ـ به موقع بودن اطلاعرساني؛ يعني اطلاعات بايد در زماني که نياز به آن وجود دارد ارائه شود به نحوي که مخاطبان، فرصت معقول براي واکنش و تصميمگيري پس از آگاه شدن از آن را داشته باشند.
هـ ـ کامل بودن اطلاعرساني؛ يعني تمام اطلاعاتي كه واكنش يا اقدام يا تصميم مخاطبان به آنها منوط است، نظير زمان، مکان، اسناد و ادله، هزينه و مدارک هويتي لازم، به صورت يکجا اعلام شوند.