ماده1ـ کليات
امروزه رقابت بين کشورها براي کسب جايگاه برتر فرهنگي ـ سياسي و تصاحب سهم اقتصادي بيشتر در مناسبات متکثر، متنوع و پرشتاب جهاني، آنها را ناگزير به تقويت علم و فناوري به‌منظور گسترش حوزه نفوذ و اقتدار ملي خود کرده است. در پهنه اين رقابت جهاني، ايران اسلامي نيز امکانات، ظرفيت‌ها و فرصت‌هاي موجود و انديشمندان و نخبگان خود را به کار گرفته است تا قله‌هاي علمي را فتح و از مرزهاي دانش عبور کند. در چنين شرايطي، نقش اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها، مراکز علمي و تحقيقاتي، حوزه علميه و ديگر مراکز علمي ـ فرهنگي، در نيل به اين آرمان مقدس، مؤثر و انکارناپذير است؛ آرماني که تحقق آن تنها از رهگذر برنامه‌ريزي جامع و همسو با سياست‌هاي ابلاغي مقام معظم رهبري در حوزه‌هاي علم و فناوري، سند چشم‌انداز بيست ساله جمهوري اسلامي ايران، برنامه‌هاي توسعه کشور و نيز ارزشيابي مستمر و مداوم، به‌منظور پويايي و حفظ سطح مطلوب علمي ـ فرهنگي امکان پذير است.
در کنار اهميت و ضرورت چنين رويکردي، که به خودي خود زمينه‌ساز توسعة پايدار و همه‌جانبه است؛ بازنگري اساسي در نظام ارتقاي مرتبه اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاي آموزش عالي، پژوهشي و فناوري مستلزم انگيزه‌اي درخور و عزمي جدي بود تا آيين‌نامه‌اي با هدف هدايت فعاليت‌هاي اعضاي هيأت علمي به مثابه نياز بنيادين جامعه دانشگاهي کشور تدوين شود.
در اين آيين‌نامه بر دستيابي به اهداف مهم زير تأکيد شده است:
1. حفظ، تقويت و توسعه توأمان فرهنگ اسلامي و توان علمي (آموزشي، پژوهشي و فناوري) دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاي آموزش عالي، پژوهشي و فناوري کشور
2. تأمين نيازهاي علمي و فناوري کشور به‌منظور حفظ و ارتقاي دستاوردهاي انقلاب اسلامي در حوزه‌هاي مختلف فرهنگ، سلامت، اقتصاد، تجارت، صنعت و کشاورزي
3. آموزش نيروي انساني مورد نياز کشور براساس اهداف برنامه‌هاي توسعه‌اي و آمايش سرزميني و اصلاح هرم اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها
4. اصلاح و تغيير بنيادين نظام ارزيابي اعضاي هيأت علمي براساس اصول زير:
الف) ايجاد پويايي و نشاط در امر آموزش و تقويت انضباط محيط آموزشي به‌منظور تربيت نيروي انساني منضبط، متعهد و متخصص؛
ب) تقويت و توسعه تحقيق و پژوهش، با ارج نهادن به پژوهش‌هاي بنيادين، کاربردي و توسعه‌اي که با هدف تأمين نيازهاي علمي، فناوري، صنعتي و سلامت در کشور، با نگاهي آينده‌پژوهانه تنظيم شده باشد؛
ج) توجه ويژه به هدايت فعاليت‌هاي پژوهشي و فناورانه اعضاي هيأت علمي با هدف شکل‌گيري و تحقق نسل سوم دانشگاه‌ها و توسعه علم مبتني بر توليد ثروت و کارآفريني؛
د) توجه ويژه به زبان فارسي؛
ه) ايجاد امکان تصويب ضوابط داخلي براي مؤسسه‌هاي داراي هيأت مميزه به‌منظور اجراي مأموريت‌هاي مؤسسه.
