فصل دوم: مقررات عمومي
ماده1: در كليه معادني كه داراي حداقل 25 نفر كارگر هستند بايد يك نفر به عنوان مسئول ايمني و يك نفر به عنوان مسئول بهداشت حرفه¬اي به استناد آيين¬نامه كميته حفاظت فني و بهداشت كار مصوب شوراي عالي حفاظت فني تعيين گردد. اين مسئوليت در معادن كمتر از 25 نفر مي¬تواند به مسئول فني محول شود.
ماده2: مسئول ايمني هر معدن به عنوان ناظر و كنترل‌كننده عمليات و انطباق دادن معدن با بندهاي مندرج در اين آيين¬نامه و ديگر آيين¬نامه‌هاي مصوب شوراي عالي حفاظت فني مي‌باشد و با حضور و بازرسي از معدن، توصيه‌ها و پيشنهادهاي خود را جهت پيشگيري و رفع خطر تذكر داده و در صورت حساسيت موضوع آن را كتباً به مسئولين معدن گزارش مي‌نمايد و در صورت تشخيص خطر حتمي برابر مقررات اين آيين¬نامه تا رفع خطر نسبت به توقف عمليات در محل خطر اقدام نمايد.
ماده3: کليه معادن و کارگاه¬هاي آن، اعم از معادن سطحي و زيرزميني بايد قبل از شروع هر نوبت كاري توسط مسئول ايمني يا نمايندگان وي براساس فرم هاي چک ليست ايمني، بازرسي شوند.
تبصره: فرم¬هاي چک ليست¬ها بايد سالانه بازنگري شوند و مجدداً به تأييد مسئول فني رسانده شوند.
ماده4: وزارت صنعت، معدن و تجارت بايد رونوشت پروانه‌هاي اكتشاف و بهره¬برداري را به وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي ارسال نمايد و دارنده پروانه اكتشاف يا بهره¬برداري مكلف است تاريخ شروع عمليات را به اداره کل تعاون، كار و رفاه اجتماعي مربوطه اطلاع دهد.
ماده5: معادن داراي پروانه بهره¬برداري بايد بطور مستمر ارزيابي ريسك شوند.
تبصره: دستورالعمل اجرائي اين ماده بطور مشترك توسط وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي و وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوين مي¬شود.
ماده6: کارفرما بايد مدارك ذيل را در محل معدن آماده داشته باشد:
الف) نقشه به روز بهره‌برداري شامل راه¬هاي دسترسي: به مقياس حداقل براي معادن سطحي و براي معادن زيرزميني
ب) دفتر ويژه ايمني حاوي: ثبت اقدامات اصلاحي بعمل آمده در راستاي اجراي ابلاغيه¬هاي بازرسان كار وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي و كليه اقدامات ايمني و بهداشت كار كه توسط مسئول ايمني انجام مي¬شود.
ج) دفتر ثبت حوادث ناشي از کار، موضوع تبصره 1 ذيل ماده95 قانون کار جمهوري اسلامي ايران.
ماده7: همه تجهيزات و ماشين¬آلاتي که در معادن استفاده مي¬شوند در صورتي كه جزء كالاهاي مشمول استاندارد اجباري باشند بايد داراي استاندارد ملي ايران يا يکي از استانداردهاي مورد تأييد سازمان ملي استاندارد باشند.
تبصره: كليه دستورالعمل‌ها و نكات احتياطي و ايمني كه از طرف سازندگان و توليدكنندگان لوازم، کالاها، تجهيزات و ماشين‌آلات معدني ارائه مي¬گردد لازم‌الاجرا است.
ماده8: كارفرما موظف است دستورالعمل¬هاي ايمني متناسب با نوع كار کارگران را به آنها آموزش دهد.
ماده9: ورود كليه افراد غيرشاغل به معدن منوط به كسب اجازه كتبي از سرپرست معدن يا جانشين وي مي‌باشد.
ماده۱0: تمام اشخاصي كه وارد معدن مي‌شوند بايد آموزش¬هاي ايمني لازم را توسط مراجع ذيصلاح در ارتباط با نوع کار محوله و ايمني عمومي معدن ديده باشند.
ماده۱1: تمام شاغلين در معادن زيرزميني و كارگراني كه با تغيير شغل از قسمتي به قسمت ديگر معدن منتقل مي‌شوند بايد با راه‌هاي خروجي و اضطراري معدن آشنا شده و آگاهي كامل پيدا كنند.
ماده۱2: هر گونه ورود به كارگاه‌ها و معادن زيرزميني متروكه منوط به کسب نظر مسئول ايمني معدن و تأييد سرپرست معدن بوده و بايد با رعايت مقررات اين آيين¬نامه انجام گيرد.
ماده۱3: با تمهيداتي كه از طرف سرپرست معدن انجام مي‌گيرد بايد همواره تعداد و اسامي افرادي كه در هر لحظه داخل معدن و بخصوص زير زمين هستند، مشخص باشد و تا زماني كه كارگران در زير زمين مشغول كار هستند حداقل يك نفر از مسئولين ايمني بايد در معدن حضور داشته باشد.
ماده14: مناطق حادثه¬ساز در معدن بايد با تابلو و علائم هشدار دهنده مناسب از محل‌هاي مجاور مجزا شده و هر گونه ورود به اين مناطق منوط به كسب مجوز از مسئول ايمني است.
ماده15: استعمال دخانيات و روشن کردن آتش در حفاري¬هاي زيرزميني ممنوع است.
ماده16: ورود افراد همراه با سيگار، كبريت، فندك يا هر نوع وسايل و لوازم آتشزا به معادن زغال سنگ، حفريات گازدار و ساير معادني كه خطر آتش‌سوزي يا انفجار داشته باشد ممنوع است.
تبصره: همراه داشتن دوربين عكاسي يا فيلمبرداري، تلفن همراه، ساعت و هر نوع وسيله باطري¬دار كه حفاظت شده نيستند نيز در اين گونه معادن ممنوع است. كليه افراد قبل از ورود به معدن براي اطمينان از همراه نداشتن وسايل خطرناك بايد بازرسي بدني شوند.
ماده17: روشن كردن آتش در سطح زمين تا شعاع 20 متري از دهانه دويل‌ها، چاه‌ها و ورودي معادن زيرزميني كه احتمال خطر آتش‌سوزي و انفجار وجود دارد ممنوع مي‌باشد.
ماده18: شناسايي منابع آب‌هاي زيرزميني به منظور طراحي معدن براي پيش‌بيني يا ارزيابي آب‌هاي هجومي به داخل عمليات معدني و اتخاذ روشي مناسب جهت آبكشي و انتقال آب به خارج از محوطه معدن ضروري است.
ماده19: كپسول خود نجات در معادن زغال سنگ زيرزميني از تجهيزات الزامي حفاظت فردي است و تمام افرادي كه وارد معدن مي¬شوند بايد در تمام مدت آن را به همراه داشته باشند و جز در موارد استفاده آن را از كمربند خود باز نكنند.
تبصره: آموزش كار با کپسول¬هاي خود نجات در معادن زغال سنگ براي تمام افرادي كه وارد معدن مي‌شوند الزامي است.
ماده20: پوشيدن جليقه شبرنگ¬دار در معادن زيرزميني در همه نوبت¬هاي كاري و در معادن سطحي در نوبت¬هاي كاري بعد از غروب آفتاب براي تمامي افراد الزامي است
