مقدمه
برنامه پنجم توسعه كشور را ميتوان دومين گام در جهت دستيابي به تحقق چشمانداز ملي در افق 1404 دانست. از آنجا كه درآمدهاي نفتي كماكان مهمترين نيروي پيشران اقتصادي كشور به شمار ميرود، برنامهريزي جامع در بخشهاي نفت، گاز و پتروشيمي در مقطـع برنامه پنجـم توسعـه (1394ـ1390) از اهميت استراتژيك برخوردار ميباشد.
بدين منظور وزارت نفت در چارچوب دستورالعمل تدوين برنامه پنجم كه از سوي معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي رييسجمهور ابلاغ گرديد، اقدام به تهيه بسته اجرايي شامل بستههاي اجرايي فرعي 6 گانه صنعت نفت نمود.
اين بستـههاي اجرايي كه مبتني بر مطالعات كارشناسي است در چارچوب نظـام برنامهريزي استراتژيك تـدوين شـده و بـا ترسيم نقشـه راه صنعت نفت در بلندمدت به سؤالات اساسي زير معطوف گرديده است: «در بخش نفت و گاز، امروز كجا هستيم؟ كجا ميخواهيم باشيم؟ مجموعه اقداماتي كه ما را از موقعيت كنوني به جايگاه مطلوب آينده رهنمون ميشوند، چيستند؟» «منابع بخش نفت و گاز در آينده چه وضعيتي دارند و بايد صرف چه برنامههايي شوند؟»
هدف از ارائه بستههاي 6 گانه، تدوين بستههاي اجرايي مرتبط با بخش بالادستي صنعت نفت با تكيه به اسناد بالادستي و قوانين عمده مرتبط مانند مواد 125، 126، 127، 128، 129، 130 و 229 قانون برنامه پنجم ميباشد.
اين مجموعه با هدف تدوين و ارائه بستههاي اجرايي بخش بالادستي صنعت نفت شامل ظرفيت توليد نفت خام و گاز طبيعي در طول برنامه پنجم توسعه كشور ميباشد. در اين رابطه لازم است اجزاء و بخشهاي مختلف اين بستههاي اجرائي با يكديگر هماهنگ باشند و در قالب سيستمي از مجموعه اجزاء به هم پيوسته و در قالب يك زنجيره در بالا دستي صنعت نفت تنظيم گردد.
در بسته اجرايي با توجه به مباني برنامهريزي استراتژيك، اهداف كلان، راهبردها و سياستهاي توسعه صنعت نفت، گاز و پتروشيمي ارائه شده است.
سپس اهداف کـمي صنعـت نفت در برنامه پـنجم در بخش نفت جهت رسيدن به افزايش ظرفيت توليد به ميزان يک ميليون بشکه نسبت به ظرفيت توليد پايان سال 1389 ارائه شده که مستلزم نگهداشت ظرفيت توليد نفت خام در سطح ظرفيت توليد پايان سال 1389 و اجراي طرحهاي توسعه در ميادين جديد و همچنين اجراي طرحهاي افزايش ضريب بازيافت در ميادين فعلي ميباشد.
در بخش توليد گاز طبيعي، رسيدن به افزايش ظرفيت حداقل دويست و پنجاه ميليون مترمکعب گاز طبيعي نسبت به ظرفيت توليد پايان سال 1389 ميباشد. با توجه به تأکيد قانون برنامه پنجـم بر توسعـه ميدان گازي پارس جنوبي، حداکثر اين هدف کمي از ميـدان پارس جنوبي محقـق خواهد شد و باقيمانده از ساير ميادين گازي مستقل. لذا سه بسته اجرايي فرعي براي تحقق اهداف بخش بالادستي نفت و گاز در برنامه پنجم ارائه گرديده است.
همچنين براي بخش پايين دستي نفت (حوزه پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي)، بخش پايين دستي گاز و بخش پتروشيمي سه بسته اجرايي پيش بيني شده است.
بستههاي اجرايي فرعي ششگانه، دربرگيرنده مجموعه اهداف كلان، راهبردها، سياستها، برنامه عملياتي و سرمايهگذاري موردنياز صنعت نفت، گاز و پتروشيمي در مقطع برنامه پنجم توسعه (1394ـ1390) مي باشد.
اميدواريم اين مجموعه بتواند در پيشبرد صنعت نفت در مقطع برنامه پنجم توسعه كشور مفيد فايده باشـد و صـنعت نفت ايران را به اهداف چشمانداز در افق 1404 رهنمون گردد.