ماده 1 ـ
اموال فرهنگي ـ تاريخي و هنري به اموالي گفته مي‌شود كه از نظر علمي، تاريخي، فرهنگي، باستانشناسي، ديرين شناسي و هنري حائز اهميت بوده و بيش از يكصد سال از تاريخ ساخت يا ايجاد آن گذشته باشد و به يكي از انواع زير تعلق داشته باشد:
الف ـ اموال فرهنگي ـ تاريخي:
به اموالي اطلاق مي‌شود كه نشانگر تحول حيات و هويت فرهنگي تاريخي انسان يا وقوع وقايع تاريخي در ادوار‌يا دوره‌هايي خاص باشد و به نحوي از انحاء، گوشه‌اي از حركت تاريخي فرهنگي انسان را در مقياس ملي يا منطقه‌اي يا بين‌المللي نشان دهد يا نشانگر ظهور، حيات و انقراض تمدنهاي تاريخي بوده و از محوطه‌هاي باستاني واقع در‌خشكي يا بستر درياها، در اثر حفاري علمي يا علل ديگر كشف شود.
تبصره آثار ديرين شناسي، شامل مجموعه‌ها و نمونه‌هاي نادر جانورشناسي، گياه شناسي، معدن شناسي، انسان شناسي، بقاياي نباتي و جانوري ماقبل تاريخ و تركيبات نادر زمين شناسي در حكم اموال فرهنگي تاريخي محسوب مي‌شود.
ب ـ اموال تاريخي:
اين اموال نشانگر وقوع وقايع تاريخي، تاريخ علوم و فنون، تاريخ نظامي و اجتماعي و همچنين زندگي رهبران و مشاهير تاريخي، علمي، مذهبي، فرهنگي و هنري مي‌باشد.
ج ـ اموال فرهنگي:
به اموال منقولي اطلاق مي‌شود كه نشانگر وجوه مختلف زندگي انسان در دوره متاخر تاريخي بوده و پژوهش در‌آنها موجب بازشناسي صورت تاريخي فرهنگي زندگي جوامع انساني مي‌شود، از قبيل آثار مردم نگاري، مردم‌شناسي، فرهنگ و هنر بو مي، آرشيوهاي صدا و تصوير و تمبر و امثال آن.
د ـ اموال هنري:
به كليه آثار هنري در رشته‌هاي مختلف هنرهاي تجسمي اعم از هنرهاي سنتي و بومي يا معاصر، ايراني يا غير‌ايراني، گفته مي‌شود كه ساخته مشاهير هنرمندان رشته‌هاي مختلف هنري بوده يا در تاريخ هنر، جزء آثار شاخص هنري محسوب شوند يا نشانگر آغاز يا اوج سبك يا مكتب يا دوره هنري مشخص باشند.
ه‍ـ اموال مطالعاتي :
قطعه‌اي از يك اثر فرهنگي تاريخي يا هنري است كه فاقد نقش كامل، خط و حيثيت مستقل فرهنگي بوده يا فاقد ارزش حفاظتي باشد و صرفاً از نظر تشخيص دوره تاريخي، جنس و تركيب عناصر آن ارزش مطالعاتي داشته باشد.
و ـ اموال تقلبي و يا جعلي:
به اموالي گفته مي‌شود كه با سوء نيت از روي يك اثر تاريخي فرهنگي و هنري خاص تقليد يا با استفاده از نقوش، خطوط و اشكال فرهنگي تاريخي در دوره معاصر ساخته شده است.
تبصره 1 ـ تعيين تكليف اموال مطالعاتي، تقلبي و جعلي از نظر امحاء، نگهداري يا واگذاري بلاعوض و فروش اموال مطالعاتي بر عهده بالاترين مقام دستگاه اجرايي خواهد بود.
تبصره 2 ـ آثار متعلق به مشاهير تاريخي فرهنگي و هنري و همچنين آثار نشانگر رويدادهاي مهم تاريخي‌معاصر و همچنين آن دسته از آثار فرهنگي و هنري معاصر كه برابر دستورالعمل موضوع اين آيين‌نامه درجه يك يا‌درجه دو تشخيص داده شود، صرف نظر از قدمت آن، مشمول مقررات اين آيين‌نامه خواهد بود.
