ماده 13 ـ
تعرفه‌ها. محاسبه كرايه حمل و جريمه‌ها
§ 1ـ كرايه‌هاي حمل كه شامل كرايه بابت حمل كالا، حمل مامور، هزينه‌هاي اضافي و ساير هزينه‌هايي كه در طول حمل از لحظه پذيرش بار براي حمل تا تحويل آن به گيرنده پيش مي‌آيد، طبق تعرفه‌هاي جاري روز انعقاد قرارداد حمل محاسبه مي‌گردد كه به قرار زير است:
1) در حمل و نقل بين ايستگاههاي راهآهنهاي كشورهاي همجوار بابت حمل در راه‌آهن كشور مبداء و كشور مقصد ـ براساس تعرفه‌هاي پذيرفته‌شده در راهآهنهاي اين كشورها براي اينگونه حمل و نقل، يا براساس تعرفه مستقيم، چنانچه اين راه‌آهنها تعرفه مستقيم داشته باشند؛
2) در حمل و نقل از طريق راه‌آهن ترانزيتي بابت حمل در راهآهنهاي كشور مبداء و كشور مقصد ـ براساس تعرفه‌هاي پذيرفته شده در راهآهنهاي اين كشورها براي اينگونه حمل و نقل، و بابت حمل در راهآهنهاي ترانزيتي ـ بر اساس تعرفه ترانزيتي پذيرفته شده براي اين حمل بين‌المللي.
§ 2ـ كرايه حمل بار طبق كوتاهترين مسافتي که در تعرفه مورد پذيرش تعيين شده است از طريق ايستگاههاي مرزي كه در بارنامه توسط فرستنده مشخص شده است، محاسبه مي‌گردد.
اگر بار از طريق ساير ايستگاههاي مرزي كه مسير نسبتاً كوتاهتري نسبت به آنچه كه در بارنامه توسط فرستنده مشخص شده است حمل گردد، كرايه حمل بار براساس كوتاهترين مسير تعيين شده در تعرفه از طريق اين ايستگاههاي مرزي محاسبه مي‌شود.
§ 3ـ كرايه‌هاي حمل و جريمه‌ها بابت حمل بار در راهآهنهاي كشور مبداء و كشور مقصد، به ارز محلي محاسبه مي‌شود و كرايه‌ها و جريمه‌ها بابت حمل بار در راهآهنهاي ترانزيتي به ارز تعرفه ترانزيت پذيرفته شده توسط راهآهنهاي ذينفع براي اين حمل بين‌المللي محاسبه مي‌گردد.
§ 4ـ هزينه‌هاي بوجود آمده در حمل را كه در تعرفه‌ها پيش‌بيني نشده است، همچون: هزينـه‌هاي مربوط به اصـلاح بارگيري، هزينـه‌هاي مربوط به واگن به واگن نمـودن بـار به منظور انجام بارگيري صحيح، هزينه‌هاي مربوط به تعمير ظرف و اصلاح بسته‌بندي كه براي حفظ بار ضروري است، هزينه‌هاي مربوط به پوشانيدن بار با برزنت و بابت استفاده از برزنتهاي راه‌آهن در موارديكه اين پوشاندن جزو تعهدات راه‌آهن نباشد بايد به راه‌آهن پرداخت شود. اين هزينه‌ها بايد بطور جداگانه براي هر محموله تعيين و طي اسناد مربوطه تائيد شود.
هزينه‌هاي فوق توسط راه‌آهن در بارنامه نوشته مي‌شود و از فرستنده در صورتيكه اين هزينه‌ها در راه‌آهن مبداء پيش آمده باشد، يا از گيرنده در صورتيكه اين هزينه در راه‌آهن مقصد پيش آمده باشد، اخذ مي‌گردد. اگر اين هزينه‌ها در راه‌آهن ترانزيتي پيش آمده باشد، در اينصورت هزينه‌ها از فرستنده يا گيرنده با توجه به اينكه كدام يك از آنها كرايه حمل راه‌آهن ترانزيتي را پرداخت مي‌كند، اخذ مي‌گردد.
در موارديکه کرايه حمل راهآهنهاي ترانزيتي را فرستنده يا گيرنده از طريق کارگزار (شرکت اکسپديتوري، نماينده حمل بار و غيره) که با راه‌آهن ترانزيتي براي پرداخت کرايه حمل داراي قرارداد است، بپردازد درآنصورت اين هزينه‌ها از کارگزار (شرکت اکسپديتوري، نماينده حمل و غيره ) طبق مقررات داخلي جاري در راهآهنهاي ترانزيتي اخذ مي‌گردد.
§ 5 ـ اگر در طول مسير ضرورت واگن به واگن نمودن بار از يک واگن به واگن ديگر يا چند واگن با همان عرض خط احساس شود، كرايه حمل بابت يك محموله طبق همان واگني كه بارگيري در ايستگاه مبداء درآن صورت گرفته و در ابتدا در بارنامه قيد شده است، محاسبه مي‌گردد. اگر تخليه و بارگيري مجدد در مسير حركت صورت گيرد و علت آن هيچگونه بستگي به فرستنده بار نداشته باشد، درآنصورت هزينه واگن به واگن نمودن بار اخذ نمي‌گردد.
§ 6 ـ بابت واگن به واگن نمودن بار به واگني با عرض خط ديگر يا تعويض بوژيهاي واگنها در ايستگاههاي مرزي، هزينه‌هاي اضافي (از جمله هزينه‌هاي مربوط به استفاده از قطعات و وسايل باربندي متعلق به راه‌آهن براي محكم كردن بار واگن به واگن شده از قبيل: پايه‌ها، سيم‌ها، ميخ‌ها، لائي‌ها و غيره) بصورت زير محاسبه مي‌شود:
1) اگر واگن به واگن نمودن بار يا تعويض بوژي واگنها به خطي با عرض ديگر توسط راه‌آهن مقصد انجام شود ـ هزينه‌ها براساس تعرفه داخلي جاري در اين راه‌آهن محاسبه مي‌گردد؛
2) در ساير موارد ـ هزينه‌ها براساس تعرفه ترانزيتي حمل و نقل بين‌المللي محاسبه مي‌گردد.
