ضميمه شماره 3

حداقل مشخصات فني حمل و نقل ريلي كه در حمل ونقل ترانزيت مورد استفاده قرار مي‌گيرد: مشخصات فني حمل و نقل ريلي‌كه در ذيل به آن اشاره شده‌، براساس موافقتنامه جنبه‌هاي سازمان خدمات حمل و نقل تركيبي منعقده ميان اروپا و آسيا در سال 1997 ميلادي و براساس چارچوب سازمان همكاري بين راه‌آهن‌ها (OSJD)، مي‌باشد و با موافقتنامه اروپايي در زمينه خطوط مهم حمل و نقل تركيبي بين‌المللي و تأسيسات مربوط به آن (AGTC) منعقده در اول فوريه سال 1991 ميلادي برابر با دوازدهم بهمن 1370هجري‌شمسي، مطابقت دارد )ECE/TRANS/) مشخصات فني خطوط ريلي كه براي ترانزيت و حمل و نقل (چند وجهي‌) تركيبي حائز اهميت مي‌باشد: اهميت پارامترهاي خطوط ريلي براي ترانزيت و حمل و نقل (چند وجهي‌) تركيبي در جدول شماره (1) به شرح ذيل نمايش داده شده است‌. در ستون (الف‌) جدول‌، مقادير هدف به نمايش درآمده است كه بايد به‌عنوان اهداف عمده‌اي درنظر گرفته شود كه مطابق با طرحهاي توسعه راه‌آهن ملي مي‌توان به آنها دست يافت‌. مقادير ديگر به‌عنوان استثناء درنظر گرفته خواهدشد. خطوط راه‌آهن به دو دسته اصلي طبقه‌بندي گرديده است: الف‌) خطوط موجود كه در صورت نياز مي‌تواند مدرنيزه شود در صورتي كه مدرنيزه‌كردن و يا اصلاح خطوط، مشكل و يا غيرممكن باشد، شرايط و نيازهاي آسانتري براي اين خطوط درنظر گرفته خواهد شد. ب‌) احداث خطوط جديد پارامترهايي‌كه در جدول شماره(1) نمايش داده شده است را نيز در صورت مناسب‌بودن مي‌توان براي خدمات فري1 كه به عنـوان جزء لاينفـك شبكه راه‌آهن محسـوب مي‌گردد، به‌كار گرفت‌. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1ـ كشتي قطاربر Ferry جدول 1 ـ پارامترهاي خطوط ريلي كه براي ترانزيت و حمل و نقل تركيبي داراي اهميت مي‌باشد

توضيحات مربوط به بعضي از پارامترهاي موجود در جدول فوق 1 ـ تعداد خطوط‌: خطوط ترانزيت و خطوط حمل و نقل تركيبي بايد ظرفيت مناسب را فراهم آورده و قابليت تطابق دقيق با جدول زمان‌بندي حركت قطارها را داشته باشد. عموماً، اين امكان وجود دارد تا هر دو نياز را فقط درمورد مسيري حداقل دوطرفه برآورده نمود. با اين وجود، درصورتي كه پارامترهاي ديگر موافقتنامه رعايت شود، استفاده از مسيرهاي تك خطه نيز مجاز مي‌باشد. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1ـ پيشنهادي 2ـ پيشنهادي 3 ـ UIC (اتحاديه بينالمللي راهآهنها) 4 ـ UIC (اتحاديه بينالمللي راهآهنها) 5 ـ حداقل استاندارد براي قطارهاي حمل و نقل تركيبي 6 ـ حداقل استاندارد براي قطارهاي حمل و نقل تركيبي 7 ـ خطوط ريلي داراي محدوديتي ميباشند كه با گاباري خط و ضميمه 5 متفاوت است كه بايد ادارات راهآهن طرفهاي متعاهد ديگر از آن مطلع گردند. 8 ـ ادارات خطوط آهن حدود سرعت موقت سطحهاي مختلف غير از سرعت مذكور در شماره (5) جدول را تعيين مي‌كند كه بايد ادارات خطوط آهن طرفهاي متعاهد ديگر را از آن آگاه نمايد. 2 ـ گاباري خطوط‌: حداقل گاباري خط براي ترانزيت و خطوط حمل و نقل تركيبي در نمودار (1) نمايش داده شده است‌. از آنجايي كه به‌كارگيري گاباري عريض درخطوط جديد معمولاً نياز به سرمايه‌گذاري كلان ندارد لذا اتحاديه بين‌المللـي راه‌آهن (UIC) براي خطـوط جديد گاباري (GS) انتخاب گرديده است‌. براي نمونه گاباري GC اتحاديه بين‌المللي راه‌آهن‌ها امكانات ذيل را فراهم مي‌آورد: الف ـ حمل و نقل كالا به وسيله وسايط نقليه جاده‌اي و ناوگان جاده‌اي ازجمله (كاميون با تريلر، وسايط نقليه منفصل شونده‌، تراكتور و نيمه‌كشنده‌ها) كه با گاباري جاده‌اي اروپا (باارتفاع m4 و پهناي m5/2) و واگنهاي ويژه با ارتفاع بار حداكثر Cm60 بالاي سطح ريل مطابقت داشته باشد. ب ـ حمل و نقل نيمه تريلرهاي جاده‌اي معمولي با ارتفاع m4 و پهناي m5/2 بر روي واگنهاي با بوژيهاي نرمان را امكان‌پذير مي‌سازد. پ ـ حمل و نقل كانتينرهاي ISO با ارتفاع m9/2 و پهناي m44/2 را روي واگنهاي مسطح معمولي ميسر مي‌سازد. ت ـ حمل و نقل مخزن غيرثابت (SWAP) با پهناي m5/2 را روي واگنهاي معمولي مسطح ميسر مي‌سازد. ث ـ حمل و نقل كانتينرها/ و مخزنهاي غيرثابت با ارتفاع m9/2 و پهناي m5/2 را روي واگنهاي مسطح امكان‌پذير مي‌سازد. خطوط موجود در مناطق كوهستاني داراي تونلهاي زيادي است كه با گاباري خط و يا گاباريهايي با ارتفاع نسبتاً بيشتر در مركز خط مطابقت دارد. افزايش اين امر جهت مطابقت با گاباري GC اتحاديه راه‌آهن‌ها UIC تقريباً در تمام موارد و از نقطه‌نظر اقتصادي و مالي امري غيرممكن مي‌باشد. گاباري GB اتحاديه بين‌المللي راه‌آهن‌ها براي اين خطوط انتخاب شده كه امكانات ذيل را فراهم ميآورد: الف ـ حمل و نقل كانتينرهاي ISO با پهناي m44/2 و ارتفاع m9/2 را روي واگنهاي مسطح كانتينري با ارتفاع بار m18/1 بالاي سطح ريل را ممكن مي‌سازد. ب ـ حمل و نقل واگنهاي مخزن غيرثابت با پهناي m5/2 و ارتفاع m6/2 را روي واگنهاي مسطح معمولي (ارتفاع بارگيري m246/1) فراهم مي‌سازد. پ ـ حمل و نقل نيمه تريلرها روي واگنهاي انتهايي را ميسر مي‌سازد. ت ـ حمل و نقل كانتينرها/ و مخزنهاي غيرثابت با ارتفاع m9/2 و پهناي m6/2 را روي واگنهاي مخصوص Low ـ Loader امكان‌پذير مي‌سازد. اكثر خطوط ترانزيت و حمل و نقل تركيبي موجود، حداقل‌،گاباريB اتحاديه بين‌المللي راه‌آهن‌ها (UIC) را ارائـه مي‌دهند. در مـوارد ديگر، ارتقـاء كيفـي آن استـاندارد، معمولاً نياز به سرمايه‌گذاري عظيم ندارد. 3 ـ حداقل سرعت اسمي‌: حداقل سرعت اسمي براساس مشخصات هندسي خط (شعاع قوسها)، تجهيزات ايمني و ضرايب سيستم ترمز وسايط نقليه مشخص مي‌گردد. 4 ـ بارمحوري مجاز: بار محوري مجاز آن است كه خطوط ترانزيت و حمل و نقل تركيبي بايد قابليت تحمل آن را دارا باشد. خطوط ترانزيت و حمل و نقل تركيبي بايد قابليت تحمل آمد و شد جديدترين وسايل نقليه در زمان حال و آينده را خصوصاً در زمينه‌هاي ذيل داشته باشد: واگن با بار محوري t20 كه قابل قياس با طبقه C اتحاديه بين‌المللي راه‌آهن‌ها (UIC) مي‌باشد. به دنبال تصميمات اتحاديه بين‌المللي راه‌آهن‌ها (UIC) يك واگن با بار محوري t5/22 بايد با سرعت تا 100 كيلومتر در ساعت مطابقت داشته باشد. بار محوري محدود 20 تن‌، آنهايي هستند كه براساس مقررات UIC تنظيم گرديده‌اند. برطبق مقررات UIC بار محوري مذكور براي چرخهاي با شعاع كمتر از mm840 قابل اعمال مي‌باشد. نمودار 1 گاباري خط GA و GB و GC كه در جزوه شماره OR 506 UIC اشاره شده است‌. مشخصات عملياتي و حداقل استانداردهاي تأسيسات زيربنايي جهت خدمات حمل و نقل الف ـ امكانات لازم براي ترانزيت و خدمات حمل و نقل تركيبي 1ـ به منظور تضمين جريان حمل و نقل مؤثر و سريع كه لازمه روشهاي جديد توليد و توزيع كالا مي‌باشد خدمات ترانزيت و خدمات حمل و نقل تركيبي بايد نيازهاي ذيل را به‌طور ويژه تأمين نمايند: 1ـ1ـ زمان ورود/ خروج به خط براساس نيازهاي مشتري (به‌ويژه زمان ديرهنگام بسته‌شدن جهت بارگيري و تحويل زودهنگام كالا) جهت تضمين ارائه خدمات منظم‌. 1ـ2ـ حمل و نقل درب به درب‌، موقع‌شناسي‌، زمان مطمئن براي حمل و نقل‌. 1ـ3ـ ارائه اطلاعات قابل اعتماد و به‌موقع درخصوص روشهاي حمل و نقل‌، ارائه اسناد به روشي ساده‌، ريسك پايين وارد شدن آسيب به كالا. 1ـ4ـ توانايي حمل انواع كانتينرهاي استاندارد و وسايل بارگيري ديگر كه درجاده‌هاي بين‌المللي ميان اروپا و آسيا قابل حمل مي‌باشد. در اين ارتباط گزارش را بايد براساس پيشرفتهاي پيش‌بيني شده در مورد اوزان و ابعاد وسايل بارگيري تهيه نمود. 2ـ اين شرايط بايد از طريق مراحل ذيل تأمين شود: 2ـ1ـ سرعت بالاي حمل و نقل از مبدأ حركت به مقصد شامل تمام توقف‌ها حدوداً مشابه باشد يا بيشتر از زمان حمل و نقل مبدأ تا مقصد از طريق جاده نباشد. 2ـ2ـ استفاده از سرعتهاي غيركاري گيرنده كالا (مثلاً حمل در شب‌) به‌طوري كه كالا را بتوان در صبح كه مطلوب مشتري است‌، به او تحويل داد. 2ـ3ـ دسترسي به تجهيزات مناسب به اندازه كافي و ظرفيت زير ساخت‌. 2ـ4ـ استفاده از قطارهاي باري مستقيم درصورت امكان‌. 2ـ 5ـ انجام اقدامات سازماني جهت بهبود ارائه خدمات حمل و نقلي با استفاده از سيستمهاي مخابراتي جديد. 3ـ به منظور برآوردن نيازهاي فوق‌، قطارها و زير ساخت بايد كارآيي مناسب را داشته باشند، بدين مفهوم كه مي‌بايست با حداقل استانداردهاي معين كه توسط كليه مقامات مرتبط با حمل و نقل مشخصي رعايت مي‌شود، مطابقت داشته باشد. ب ـ پارامترهاي عملياتي قطارها 4ـ قطارهايي كه جهت ترانزيت و حمل و نقل تركيبي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، بايد حداقل استانداردي كه در جدول (2) نمايش داده شده است را دارا باشد.

جدول 2 ـ

اگر قطارهاي مستقيم را نتوان به كار برد، درصورت امكان‌، قطارها بايد شامل فقط تعداد محدودي ازگروههاي واگني باشند كه واگنها در هر گروه مقصدي يكسان داشته باشند. به‌علاوه تعداد ايستگاههاي توقف براي قطارهاي مستقيم كه شامل نقاط مرزي هم مي‌شود، بايد به حداقل ممكن برسد. 5 ـ وسايط نقليه ريلي بايد تمام استانداردهاي فوق مربوط به سرعت و بار محوري را رعايت كرده و قابليت حمل تمام واحدهاي بار را با توجه به اوزان و ابعاد داشته باشد. 6 ـ قطارهاي ترانزيت و حمل و نقل تركيبي بايد داراي بيشترين اولويت باشند. برنامه زماني آنها بايد طوري تنظيم گردد كه تمام نيازهاي مشتري را از جهت ارائه خدمات حمل و نقلي منظم و مطمئن برآورده سازد. پ ـ حداقل استانداردها براي خطوط ريلي 7 ـ خطوط ريلي كه براي ترانزيت و حمل و نقل تركيبي استفاده مي‌شود، بايد ظرفيت مناسب جهت جلوگيري از زمان انتظار براي قطارهاي مشابه را داشته باشد. 8 ـ به‌منظور بهبود خطوط ريلي كه جهت استفاده در امر ترانزيت و حمل و نقل تركيبي طراحي گرديده است پارامترهاي زيرساخت كه توسط سازمان OSJD و اتحاديه بين‌المللي راه‌آهن‌ها (UIC) پيشنهاد گرديده‌، بايد قابل اجرا باشند. ت ـ حداقل استانداردها براي پايانه‌ها 9ـ به‌منظور حمل و نقل مناسب محمولات در پايانه‌ها، شرايط ذيل مي‌بايد فراهم شود: 9ـ1ـ مدت زمان از آخرين زمان پذيرش كالا تا خروج واگنها و از زمان ورود واگنها تا دسترسي به آنها جهت تخليه نبايد بيشتر از يك ساعت باشد. 9ـ2ـ زمان انتظار براي تحويل كالا به‌وسيله وسايل نقليه جاده‌اي و يا بارگيري كالا در پايانه‌ها نبايد بيشتر از شصت دقيقه باشد. 9ـ3 ـ مكان پايانه‌ها بايد به‌گونه‌اي انتخاب شده باشد كه‌: ـ امكانات دسترسي سريع و آسان به پايانه‌ها هم از طرف ارسال‌كننده و هم از طرف دريافت‌كننده كالا وجود داشته باشد. ـ در داخل شبكه ريلي‌، پايانه‌ها بايد به‌طور مناسب به خطوط ريلي مسافت طولاني متصل بوده و براي حمل بار توسط واگنهاي باري امكان دسترسي به قطارهاي سريع حمل كالا به‌صورت تركيبي وجود داشته باشد. 10ـ حداقل استاندارد براي ايستگاههاي مياني كه در ذيل نشان داده شده است را مي‌بايد براي پايانه‌ها نيز مورد استفاده قرار داد. ث ـ حداقل استانداردها براي ايستگاههاي مياني 11ـ توقف‌هايي‌كه به وسيله قطارهاي حمل و نقل تركيبي به دلايل فني و يا عملياتي اتفاق مي‌افتد بايد براي انجام وظايفي (از قبيل كنترل‌هاي مرزي‌، تعويض لكوموتيو) نيز صورت گيرد كه در غير اين صورت منجر به توقف‌هاي اضافي خواهد شد. زيرساخت چنين ايستگاههاي مياني بايد با نيازمنديهاي ذيل مطابقت داشته باشد: الف ـ ظرفيت انواع مختلف خطوط (خطوط ورودي و خروجي‌، خطوط مانوري قطار، خطوط ويژه‌، خطوط تقويت‌كننده و خطوط با عرض متغير قابل تعويض‌) بايد طوري باشد كه توقف‌هاي ضروري را به حداقل ممكن خود برساند. ب ـ خطوط فوق‌الذكر بايد داراي گاباريهايي باشند كه با گاباريهاي خطوط ريلي مورد استفاده مطابقت كنند (گاباري BUIC يا گاباري cUIC). پ ـ طـول خطوط بايد به اندازه‌اي باشد كه تمامي قطارهاي حمل و نقل تركيبي بر روي آن قرار گيرد. ت ـ در صورتي كه كشش برقي مورد استفاده قرارگيرد، اين خطوط بايد به وسيله لكوموتيوهاي الكتريكي قابل دسترسي باشند (در ايستگاههاي مرزي‌، به وسيله لكوموتيوهاي برقي در خطوط ريلي ارتباطي مربوطه‌). ث ـ ظرفيت انتقال بار، تعويض واگنها، تغيير عرض خط و كنترل مرزي بايد به‌گونه‌اي باشد كه توقف‌هاي ضروري به حداقل ممكن برسد. 11ـ1ـ در ايستگاهها توقف جهت تعويض واگن‌ها، نبايد بيشتر از 180 دقيقه باشد. اين كار از طريق سازماندهي مناسب قطارهايي (كه مي‌بايد طولاني‌ترين مسافت ممكن را در نقاط مرزي طي‌كنند) و ايجاد زيربناي مناسب در ايستگاههاي تعويض واگن‌، حاصل مي‌گردد. 11ـ2 ـ در نقاط مرزي‌، تا حد ممكن نبايد هيچ توقفي توسط قطارهاي حمل و نقل تركيبي صورت بگيرد. اگر توقف غيرقابل اجتناب باشد، بايد به حداقل ممكن خود برسد (كمتر از 180 دقيقه‌). اين اهداف با رعايت موارد ذيل حاصل مي‌گردد: الف ـ تأكيـد بر انجـام اموري كه معمولاً در نقاط مرزي مي‌بايد صـورت پـذيـرد و در غير اين صورت در نقاط داخلي‌كه قطارها به دلايل فني‌، بازرگاني و اداري مجبور به توقف هستند، صورت خواهد پذيرفت‌. ب ـ در مجموع يك بار توقف‌، در ايستگاههاي مشترك مرزي‌. 11ـ3ـ در ايستگاههاي تعويض گاباري خطوط و انتقال كالا، به منظور برآوردن نيازهاي آتي‌، توسعه فناوريهاي مربوط به صرفه‌جويي وقت و كاهش هزينه‌ها ضروري به‌نظر مي‌رسد. توقف در چنين ايستگاههايي مي‌بايد در حد امكان كوتاه باشد. روشهاي قابل دسترسي جهت تعويض گاباري و يا انتقال كالا بايد به حدي باشد كه باعث شود تا توقف‌هاي كوتاه مدت قطعاً صورت گيرد. استانداردهاي به‌كار گرفته براي انتقال واحدهاي بارگيري به واگنها با گاباري متفاوت بايد همان استانداردهايي باشند كه در پايانه‌ها جهت انتقال كالا به‌كار گرفته مي‌شود. 11ـ4ـ در بنادر/ اتصالات فري‌، توقفها جهت حمل كالا در حمل و نقل تركيبي و ترانزيت بايد تا حد ممكن كوتاه باشد (درصورت ممكن نبايد بيشتر از يك ساعت باشد). اين امر از طريق فراهم آمدن زيربناي مناسب در ايستگاههاي بندر فري و بنادر فري مناسب (به بند 12 رجوع شود) و از طريق انجام اقدامات ذيل‌، امكان‌پذير است: الف ـ بكارگيري معيارهاي كنترل مرزي موردنيازكه در بند (2ـ11) به آن اشاره گرديد. ب ـ هماهنگي برنامه حركت‌كشتي قطاربر و راه‌آهن و تهيه و تدارك اطلاعات پيشرفته جهت تسريع در بارگيري كشتي‌ها و سازماندهي قطارها. ج ـ حداقل استانداردها براي كشتي‌هاي قطاربر 12ـ كشتي‌هاي قطاربري كه براي ترانزيت و حمل و نقل تركيبي مورد استفاده قرار مي‌گيرند، بايد شرايط ذيل را رعايت نمايند: الف ـ ابعاد و اندازه‌ها بايد با واحدهاي بارگيري و واگنهايي كه حمل مي‌شوند مطابقت داشته باشد. ب ـ بارگيري و تخليه سريع كشتي‌هاي قطاربر و جنس بار انبارشده/ واگنها بايد با شرايط حمل متعاقب توسط راه‌آهن (جداسازي حمل و نقل تركيبي از حمل و نقل مسافر يا جاده‌اي‌، به طور مناسب‌) مطابقت داشته باشد. پ ـ اگر واحدهاي بارگيري در حين عبور واگنها، روي آنها باقي بمانند، كشتي‌هاي قطاربر مي‌بايست به راحتي در دسترس باشند و عمليات مربوط به مانور جهت صرفه‌جويي در وقت‌، ضروري به‌نظر نمي‌رسد. در اين حالت‌، گاباري خط‌، بار محوري و غيره بايد با شرايط UIC/OSJD مطابقت داشته باشد. ت ـ اگر انتقال بار بدون بكارگيري واگن صورت گيرد، بايد اتصالات جاده‌اي مناسب و كوتاه براي حمل و نقل ضروري جاده‌اي ميان پايانه كشتي قطاربر و پايانه راه‌آهن در دسترس باشد.