پيوست شماره يك
اصول و مباني آمايش نواحي تأثيرپذير از حوزه گازي پارس جنوبي
براي ايجاد محور ممتاز توسعه و نقش‌آفرين در اقتصاد كشور بر مبناي فعاليتهاي مرتبط با انرژي در محدوده‌هايي از جنوب كشور و تبديل آنها به مناطقي توسعه يافته و پايدار با تكيه بر قابليت‌هاي دروني و بهره‌گيري از فرصتهاي بيروني همراه با ايجاد تحول در ساختارهاي اقتصادي اجتماعي مردم، رعايت اصول زير در آمايش ضرورت دارد:
1ـ اصل كارآيي اقتصادي
طراحي و استقرار تأسيسات مورد نياز براي بهره‌برداري بهينه از ذخاير حوزه گازي پارس جنوبي بايد براساس الزامات فني و با توجه به معيارها و ملاحظات اقتصادي، اقليمي، فرهنگي و اجتماعي و زيست محيطي.
2ـ اصل ايجاد مزيتهاي رقابتي
با توجه به اقليم نامناسب، توسعه نيافتگي زيرساختها و خدمات منطقه جهت اسكان جمعيت و جذب سرمايه مورد نياز، بايد با ايجاد مجموعه‌اي از معافيت‌ها و امتيازات، مزيتهاي رقابتي منطقه را افزايش بخشيد تا حدي كه قادر به ارايه امكانات و خدمات هم سطح استانداردهاي بين‌المللي باشد.
3ـ اصل تأمين منابع انساني و پايداري توسعه
اتخاذ تدابير و تمهيدات لازم براي پايداري توسعه از طريق افزايش سهم مشاركت نيروي كار بومي منطقه در فعاليتهاي اقتصادي و فراگيري آموزش‌هاي لازم و همچنين ايجاد مشوقها و امتيازات مناسب جهت جذب و اسكان دايمي ساير متخصصين، مديران، فناوري و كارآفرينان در نواحي تأثيرپذير از حوزه گازي پارس جنوبي.
4ـ اصل تعادلهاي درون منطقه‌اي
ارتقاء يكپارچه فعاليتهاي اقتصادي، اجتماعي و كيفيت زندگي در قلمروهاي جذب، نفوذ و تأثيرگذاري فعاليتها در منطقه و تأكيد بر جلوگيري از بروز شكاف عميق بين جوامع ساكن در منطقه از نظر سطح برخورداري از امكانات و ايجاد فرصتهاي مشاركت گسترده در فعاليتهاي تخصصي و ارتقاء فعاليتهاي مستقل آنها.
5 ـ اصل تقسيم كار تخصصي در منطقه
تعيين و تقويت جايگاه تخصصي هريك از مراكز و قطبهاي موجود توسعه در منطقه نظير بوشهر، بندرعباس، شيراز و شهرهاي اصلي استانهاي مزبور و برخي جزاير، براي حمايت و پشتيباني از فعاليتهاي منطقه ويژه اقتصادي و تنظيم تعاملات هدفمند و برنامه‌ريزي شده بين آنها براساس قابليت‌ها و امكانات اين مراكز.
تقويت امكانات و شرايط زيست در جزاير براي استفاده از موقعيت استراتژيك آنها در پذيرش نقش تخصصي در محور صنايع انرژي بر منطقه با تأكيد خاص بر تأمين امكانات و تجهيزات تردد بين جزاير با سرزمين اصلي و تأمين امكانات ارتباطي مطمئن ارزان و سريع به عنوان عامل مؤثر در ادغام‌پذيري آنها در برنامه‌هاي توسعه سرزمين اصلي.
6 ـ اصل حفاظت از محيط زيست
توجه جدي به حفاظت از محيط زيست با توجه به ماهيت و نوع فعاليتهاي اصلي منطقه ويژه پارس جنوبي و نواحي تأثيرپذير و ضرورت رعايت جدي ضوابط و اتخاذ تمهيدات لازم براي حفاظت هرچه بيشتر از معيارهاي زيست محيطي و الزامات توسعه پايدار.
7ـ اصل حفاظت از ميراث فرهنگي
توجه به حفظ و تقويت مؤلفه‌هاي ساختار فرهنگي هويت ملي و منطقه‌اي در طراحي و ساخت و سازهاي معماري و شهرسازي و حفاظت از مراكز و آثار برخوردار از ارزشهاي فرهنگي.
8 ـ اصل مديريت توسعه فضايي و كالبدي در منطقه
ضرورت طراحي و ايجاد نظام مديريتي مناسب براي مديريت فضايي توسعه و تعيين كاربريهاي زمين و استقرار فعاليتها با توجه به چشم‌انداز تقاضاي روبه رشد براي منابع محدود محلي نظير، آب، زمين و نيروي انساني.
9ـ اصل تقويت و توسعه ارتباطات منطقه‌اي و استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات
توسعه و تجهيز امكانات ارتباطي براي تأمين دسترسي سهل و مناسب از محدوده تأثيرپذير به مراكز جمعيتي استانهاي مجاور و قطبهاي توسعه كشور و گسترش و تقويت تأسيسات و زيربناهاي صادرات كالا به بازارهاي خارجي.
توسعه فناوري ارتباطات و اطلاعات (ICT) به عنوان زمينه‌ساز عامل هم‌افزايي توسعه اقتصادي اجتماعي فرهنگي و ايجاد زيرساختهاي جديد براي گسترش صنعت، بازرگاني، پژوهش‌هاي علمي، فعاليتهاي اجتماعي و مديريت مناطق شهري و روستايي در راستاي تقويت توانايي منطقه در ايفاي نقش تخصصي پيش‌بيني شده براي آن.
راهبردهاي آمايش نواحي تأثيرپذير اولويت‌دار از نظر استقرار صنايع و سكونت
توجه به اصول آمايشي در شكل‌گيري فعاليتهاي منطقه ويژه پارس جنوبي و ضرورت بهره‌برداري حداكثر از اين فرصت براي ارتقاي توان اقتصادي كشور و ايجاد تحول همه جانبه در نواحي تأثيرپذير از حوزه گازي پارس جنوبي، سازماندهي فضايي زير كه در قالب 4 نوار از دشت‌هاي محدوده فوق مرتب شده پيشنهاد مي‌گردد:
نوار اول كه محدوده ساحلي به عرض بين 6 تا 9 كيلومتر و در حد فاصل بندر چارك تا حوالي بوشهر را در بر مي‌گيرد، محل استقرار فعاليتهاي پايه‌اي يعني فازهاي گازي، مجتمع‌هاي پتروشيمي واحدهاي LNG و GTL مي‌باشد. تمركز اين فعاليتها بيشتر در مناطق مياني اين نوار يعني در منطقه ويژه، پرك، بندر طاهري، اختر، تنبك، نخل، غانم، مقام، نخيلو، چارك، چپرويه و گرزه خواهد بود.
نوار دوم كه محدوده تقريبي غرب منطقه ويژه اقتصادي پارس جنوبي تا چغادك و شرق منطقه ويژه اقتصادي پارس جنوبي تا چارك را در بر مي‌گيرد، كاركرد صنعتي ـ مسكوني خواهد داشت. تعدادي از فازهاي گازي در محدوده اين نوار يعني كنگان و آبدان، دير و بردخون، نايبند، شرق زيارت و جنوب گاوبندي مستقر خواهند شد. همچنين صنايع وابسته به گاز در نخيلو و نايبند و بخشي از صنايع انرژي بر در مناطق مستعد اين محدوده استقرار خواهند يافت.
نوار سوم كه در سرتاسر طول محدوده تأثيرپذير از حوزه گازي پارس جنوبي، از بندرعباس تا بوشهر امتداد مي‌يابد و عمده مراكز پرجمعيت محدوده فوق نيز در آن قرار دارد به محل استقرار انواع صنايع انرژي‌بر، مختلط، پايين دست پتروشيمي و صنايع دريايي و فعاليتهاي خدماتي پشتيبان توليد اختصاص يافته است. فعاليتهاي كشاورزي بر مبناي پتانسيل موجود در اين محدوده تداوم خواهد يافت و مراكز جمعيتي موجود، بخش عمده جميعت وارده به محدوده را پذيرا خواهند بود.
نوار چهارم كه در برگيرنده بخشهايي از جنوب استان فارس و غرب هرمزگان و مناطق شمالي استان بوشهر است عمدتاً در زمينه صنايع مختلط، خدمات پشتيباني توليد و استقرار نقاط جديد مسكوني و فعاليتهاي كشاورزي به ايفاي نقش خواهند پرداخت.
