-
شماره انتشار در روزنامه رسمی :17383
-
تاریخ انتشار در روزنامه رسمی :9/08/1383
دادنامه
شماره 233
هيئت عمومي ديوان عدالت اداري
مورخ 1383/6/22
ـ
شماره هـ/82/1028 1383/7/21
تاريخ: 1383/6/22 شماره دادنامه:233 کلاسه پرونده: 82/1028
مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري.
شاکي: آقاي حبيبالله عزيزي.
طرف شكايت: سازمان سنجش آموزش كشور.
موضوع شکايت و خواسته: تقاضاي حذف تبصرههاي 3 و 4 بند (و) بخش 2ـ2 دفترچه راهنماي آزمون ورودي تحصيلات تكميلي سال 1383 و بند يك قسمت ب بند4 دستورالعمل آييننامه اجرائي قانون اعطاي مدرك به حافظان كل قرآن مجيد و چگونگي حافظ كل قرآن بودن.
مقدمه: شاکي طي دادخواست تقديمي اعلام داشته است، 1ـ براساس متن قانون اعطاي مدرك كارشناسي و بالاتر به حافظان كل قرآن مجيد مصوب 1375 وزارت علوم و تحقيقات و فناوري و حافظان كل قرآن كه در آزمون ترجمه، تفسير و علوم قرآني و دروس اختصاصي كارشناسي علوم قرآن و حديث شركت نموده و حد نصاب لازم را كسب نمايند، مدرك رسمي كارشناسي اين رشته را اعطاء نمايد. سازمان سنجش آموزش كشور بعنوان مجري قانون، آزمون مذكور را در قالب آزمون ورودي كارشناسي ارشد دانشگاهها برگزار مينمايد. سازمان مذكور در تبصره 3 بند (و) بخش 2ـ2 دفترچه راهنماي آزمون ورودي تحصيلات تكميلي سال 1383 داشتن ديپلم نظام قديم، مدرك پيش دانشگاهي يا فوق ديپلم را بعنوان شرط شركت در آزمون اعلام نموده است. از آنجا كه اين شرط برخلاف اطلاق عنوان حافظ كل قرآن و خارج از شرايط مقرر در قانون ميباشد، لذا تقاضا دارد تبصره مذكور ملغي گردد.
2ـ براساس تبصره 2 قانون فوقالذكر در خصوص حافظان قرآن مدرك كارشناسي علوم قرآني و به تصريح رأي دادنامه 291 و 292 مورخ 1380/9/4 هيأتعمومي آن ديوان، كسب مدرك كارشناسي ارشد علوم قرآني منوط به تحقق و اجتماع دو شرط « موفقيت در آزمون ويژه كليه دروس كارشناسي ارشد مصوب علوم قرآني و ارائه يك رساله تحقيقي در علوم قرآني» ميباشد. لكن سازمان سنجش آموزش كشور به استناد بند يك قسمت ب بند 4 دستورالعمل در تبصره 4 بند (و) بخش 2ـ2 دفترچه راهنماي آزمون ورودي تحصيلات تكميلي، شركت در آزمون دروس دورة كارشناسي (آزمون ورودي كارشناسي ارشد) و كسب حد نصاب در آن را به شرايط قانون اضافه نموده است. ضمن اين كه آزمون ويژه مذكور در تبصره دو قانون تاكنون برگزار نگرديده و سازمان سنجش آموزش كشور اين گروه از حافظان را براساس تبصره دو آئيننامه اجرائي قانون براي تحصيل به دانشگاههاي مجري كارشناسي ارشد علوم قرآني معرفي نموده است و اين روال در سال گذشته نيز اعمال گرديده است، در حالي كه تبصره مذكور با رأي آن ديوان در مورخ 1380/9/4 ابطال گرديده است. بنا بمراتب درخواست رسيدگي و ابطال موارد شكايت را دارد. معاون اجرائي سازمان سنجش آموزش كشور در پاسخ به شكايت مذكور طي نامه شماره 1806/1 مورخ 1383/2/12 اعلام داشتهاند، 1ـ همانطور كه مستحضريد در نظام آموزش عالي كشور در كليه رشتههاي دانشگاهي داوطلبان مدرك كارشناسي لزوماً ميبايست دوره آموزش متوسطه را به پايان برسانند، يعني ميبايستي داراي ديپلم نظام قديم يا مدرك پيش دانشگاهي يا مدرك كارداني باشند تا بتوانند در دورههاي آموزش عالي شركت و موفق به كسب مدرك كارشناسي يا بالاتر شوند. در واقع اين رويهاي است معمول كه از بدو تأسيس نظام آموزش عالي كشور نيز متداول بوده است. در ماده واحده قانون اعطاء مدرك كارشناسي و بالاتر به حافظان قرآن مجيد مصوب 1375 مقرر شده كه وزارت علوم هر ساله براي حافظان كل قرآن كه آشنا با ترجمه و تفسير و علوم قرآني و دروس اختصاصي در سطح كارشناسي اين رشته باشند، آزمون ويژه برگزار نموده به قبول شدگان مدرك رسمي كارشناسي رشته علوم قرآني و حديث اعطاء نمايد. در اين ماده واحده هرچند بطور اطلاق به عبارت حافظان كل قرآن كريم اشاره شده است ولي مفهوم اين عبارت لزوماً حافظان كل قرآن بدون مدرك تحصيلي آموزش متوسطه را نميرساند به عبارت ديگر صريحاً تصريح نشده است كه حافظان كل قرآن كريم بدون مدرك ديپلم يا مدرك پيشدانشگاهي يا كارداني ميتوانند مدرك كارشناسي دريافت نمايند. بلكه اصولاً اطلاق عبارت به اصل منصرف ميشود كه همان داشتن مدرك پايان آموزش متوسطه يا كارداني براي كليه متقاضيان مدرك رسمي كارشناسي است يعني اين اصل نظر به اطلاق عبارت براي حافظان كل قرآن كريم نيز لازمالرعايه است. بنابراين توضيحات، روش اجرائي سازمان سنجش آموزش كشور و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در اين خصوص دقيقاً برمبناي اصول علمي و ضوابط قانوني ميباشد. 2ـ درخصوص برگزاري آزمون ويژه براي كليه دروس كارشناسي ارشد حافظان داوطلب ورود به دورة كارشناسي ارشد داراي مدرك مصوب علوم قرآني لازم به ذكر است كه اين سازمان دقيقاً منطبق بر تبصره 2 ماده واحده مذكور عمل مينمايد و اين آزمون ويژه هم زمان با برگزاري آزمون كارشناسي ارشد براي داوطلبان موصوف برگزار ميگردد و موضوع حدنصاب نيز از آزمون سال گذشته براي اين دسته از داوطلبان منتفي است و اعمال نميشود. 3ـ همانطور كه در تبصره 2 ماده واحده مورد بحث عنوان شده است، داوطلبان كسب مدرك كارشناسي ارشد رشته علوم قرآني و حديث پس از موفقيت در آزمون ويژه مكلف بهارائه يك رساله تحقيقي در زمينه علوم قرآني ميباشند. پرواضح است كه انجام تحقيقات علمي لزوماً ميبايست زيرنظر اساتيد مجرب و حتيالمقدور دانشگاهي صورت پذيرد. با عنايت به اينكه اساتيد علوم قرآني در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي كشور مشغول فعاليت ميباشند، لذا داوطلبان مدرك كارشناسي ارشد علوم قرآني نيز براي انجام اين تكليف به دانشگاههاي مرتبط معرفي ميشوند تا پس از انجام تحقيق و ارائه آن و ارزيابي توسط اساتيد مجرب و تأييد آنها، اقدام مناسب براي اعطاء مدرك صورت گيرد. ضمناً خاطر نشان ميسازد، مطابق ماده 5 آييننامه اجرائي قانون مزبور مدرك پذيرفته شدگان توسط معاونت دانشجوئي و فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري صادر ميشود و اين سازمان در اين خصوص وظيفهاي ندارد. هيأت عمومي ديوان عدالت اداري در تاريخ فوق به رياست حجتالاسلاموالمسلمين رازيني و با حضور رؤساي شعب بدوي و رؤسا و مستشاران شعب تجديدنظر تشكيل و پس از بحث و بررسي و انجام مشاوره با اكثريت آراء بشرح آتي مبادرت بصدور رأي مينمايد: