مصوبه
مجلس شوراي ملي
مورخ 1311/3/17
ماده 3 ـ
دولتين متعاهدين موافقت دارند كليه اختلافاتي را كه بين آنها در موضوع اجراء يا تفسير مقررات كليه عهود و قراردادهايي كه منعقد شده يا در آتيه منعقدگردد و منجمله راجع به?همين عهدنامه به ظهور برسد و بهطريق دوستانه از مجراي عادي سياسي در مدت متناسبي تسويه نشود بهحكميت رجوع نمايند. اين ترتيب در صورت لزوم براي تشخيص اين كه آيا اختلاف مربوطه به تفسير يا راجع به اجراي عهود و قراردادهاي مذكوره ميباشد نيز اعمال خواهدگرديد. حكم محكمه حكميت براي طرفين الزامآور است.
براي هر قضيه متنازعفيها محكمه حكميت بنا به تقاضاي يكي از دولتين متعاهدتين و به ترتيب ذيل تشكيل خواهد يافت: هر يك از دولتين متعاهدتين در ظرف سه ماه از تاريخ تسليم تقاضانامه حكم خود را كه ممكن است از اتباع مملكت ثالثي هم انتخاب گردد تعيين خواهد نمود.
چنانچه دولتين در ظرف مدت سه ماه از تاريخ تسليم تقاضانامه راجع به مدتي كه در ظرف آن حكمين ميبايستي حكم خود را صادر كنند موافقت حاصل ننمايند و يا نتوانند به تسويه اختلاف در ظرف مدتي كه براي آنها معين گرديده نائل شوند دولتين يك نفر از اتباع دولت ثالثي را به عنوان حكم ثالث انتخاب خواهند نمود. چنانچه دولتين در ظرف مدت دوماه از تاريخ تقاضاي تعيين حكم ثالث راجع به انتخاب او موافقت حاصل ننمايند دولتين مذكورتين مشتركاً يا در صورتي كه در ظرف مدت دو ماه بعد از آن هم تقاضاي مشتركي از طرف آنها به عمل نيايد هر يك از آنها كه زودتر اقدام كند از رييس ديوان دائمي داوري بينالمللي لاهه تقاضا خواهدنمود حكم ثالث را از بين اتباع دولت ثالثي انتخاب نمايد. با موافقت طرفين ممكن است صورتي از ممالك ثالثي كه رييس ديوان دائمي داوري بينالمللي بايد حكم ثالث را منحصراً از آنها انتخاب نمايد به مشاراليه تسليم گردد.
طرفين ميتوانند راجع به شخص حكم ثالث قبلاً براي مدت معيني قراري بين خود بدهند طرز عملي كه حكمين بايد اتخاذ نمايند اگر بهوسيله قرار مخصوص بين دولتين معين نشده و در مدتي كه از موقع تعيين حكم تجاوز نكند منعقد نشده باشد بر طبق ماده 59 الي 85 قرارداد لاهه مورخه 18 اكتبر1907 راجع به تسويه اختلافات بينالمللي فيصله خواهد يافت در صورتي كه مقررات مخالفي از طرف دولتين وجود نداشته باشد. هر گاه تعيين يك نفر حكم ثالث لازم گردد و بين دولتين متعاهدتين راجع به طرز عملي كه بعد از تعيين حكم مزبور بايد تعقيب شود قراري داده نشده باشد حكم ثالث يا دو حكم اولي تشكيل محكمه حكميت داده و طرز عمل خودشان را معين نموده اختلاف را تسويه خواهند كرد. كليه تصميمات محكمه به اكثريت آراء اتخاذ خواهد گرديد.