رأي 66 ـ 1383/2/27 هيأت عمومي ديوان عدالت اداري:
1ـ قانونگذار به شرح ماده 4 قانون مصوب 1376 شرائط عضويت در هيأتمديره كانون وكلاء (اعم از اصلي و عليالبدل) را مشروحاً تبيين و مشخص كرده است و بهموجب ماده 7 قانون مزبور كليه قوانين و مقررات مغاير از جمله ماده18 آييننامه لايحه قانوني استقلال كانون وكلاء دادگستري، مصوب 1334 وزارتدادگستري ملغي و منتفي گرديده است و با اين كيفيت موضوعاً منتفي بوده و موردي براي ابطال آن وجود ندارد و قانون جديد معيار است.
2ـ ماده22 آييننامه مورد اعتراض كه در مقام تعيين رئيس كانون وكلاء مركز و رؤساي ساير كانونها از حيث شؤون تشريفات رسمي انشاء شده است متضمن وضع قاعده آمرانهاي در جهت ايجاد حق خلاف قانون و يا سلب حق مكتسبي نيست و صرفاً عنوان تشريفاتي است، نه حقوقي معادل حقوق سمتهاي همتراز ايجاد نمايد. نتيجه مغايرتي با قانون ندارد.
3ـ نظر به اينكه حسب تبصره يك ماده 4 قانون فوقالذكر رسيدگي به صلاحيت نامزدهاي عضويت در هيأتمديره كانون وكلاء دادگستري با رعايت تشريفات قانوني به عهده دادگاه عالي انتظامي قضات محول شده است. بنابراين موضوع تبصره ماده 32 منتفي گرديده است و موردي براي رسيدگي و اتخاذ تصميم نسبت به آن وجود ندارد. مناسب آن است كه آييننامه مربوط براساس قانون جديد تدوين يابد تا با قانون مصوب 1376 هماهنگ باشد.
4ـ با عنايت به ماده 6 قانون و تبصرههاي آن در باب تخلفات وكلاء دادگستري و مرجع رسيدگي به آنها و همچنين مجازاتهاي مقرر، ماده 51 آييننامه منتفي و كانلم يكن گرديده است و موردي براي رسيدگي و اتخاذ تصميم نسبت به آن وجود ندارد.
5 ـ نظر به اينكه مجرد عدم حضور مشتكيعنه جهت اداي توضيحات بهمنظور كشف حقيقت قرينه ارتكاب تخلف يا صدق نسبتي كه به او داده شده است، محسوب نميشود مفاد ماده 63 آييننامه مورد اعتراض كه با وضع قاعده عدم حضور مشتكيعنه را جهت اداي توضيح قرينه صحت نسبتي كه به او داده شده اعلام داشته است، خارج از حدود اختيارات قوّه مجريه در وضع مقررات دولتي تشخيص و ابطال ميگردد.
6 ـ نظر به اينكه وضع قاعده آمره درخصوص تعيين تخلفات انضباطي و ضرورت تعقيب انتظامي متخلفين اختصاص به مقنن دارد. قسمت آخر ماده 72 آييننامه مورد اعتراض كه متضمن وضع قاعده آمره در اين خصوص است، خارج از حدود اختيارات قوهمجريه و ابطال ميشود.
7ـ با عنايت به اينكه اذن مقنن در خصوص تهيه و تصويب آييننامه اجرائي لايحه قانوني استقلال كانونوكلاء دادگستري به وزير دادگستري متضمن وضع قاعده آمره مشعر بر تعيين مجازات محروميت موقت يا دائم از شغل وكالت و يا اعلام بياعتباري اسناد مندرج در تبصره ماده 76 آييننامه فوقالذكر در دادگاهها و ساير مراجع رسمي نميباشد.
بنابراين بندهاي «5» و «6» و همچنين تبصره ماده 76 مزبور خارج از حدود اختيارات قوّه مجريه تشخيص داده و ابطال ميگردد.
8 ـ وضع قاعده آمره در خصوص شمول مرور زمان تعقيب تخلفات انتظامي وكلاء دادگستري از وظائف اختصاصي مقنن بوده و نياز به قانون و يا اذن قانونگذار دارد. و همچنين تعيين مدت براي آن اختصاص به حكم قانونگذار دارد، بنابراين ماده 86 آييننامه مورد شكايت، به جهت اعلام شمول مرور زمان بهلحاظ انقضاء 2 سال از تاريخ ارتكاب تخلف و يا آخرين اقدام انتظامي خارج از حدود اختيارات وزارت دادگستري تشخيص داده و ابطال ميگردد. مجدداً بر ضرورت تدوين آييننامه براساس قانون مصوب سال 1367 تأكيد ميگردد.