5 ـ پسماندهاي ژنوتوكسيك:
پسماندهاي ژنوتوكسيك به شدت خطرناكند و ممكن است خصوصيات ايجاد جهش سلولي، عجيب‌الخلقه‌زايي، يا سرطان‌زايي داشته باشند. اين پسماندها مشكلات ايمني جدي به وجود مي‌آورند. اين مشكلات هم درون بيمـارستان و هم پس از دفع پسماندها در بيرون از بيمارستان مي‌تواند باشد و بايد مورد توجه خاص قرار داشته باشند. پسماندهاي ژنوتوكسيك مي‌توانند داراي داروهاي سايتوتوكسيك معين (به شرح ذيل)، سايتوتوكسيك، مواد شيميايي و مواد پرتوساز باشند، داروهاي سايتوتوكسيك (يا ضدنئوپلازي) كه مواد اصلي اين مقوله را تشكيل مي‌دهند، مي‌توانند بعضي سلولهاي زنده را بشكنند يا رشد آنها را متوقف كنند. اين داروها براي شيمي درماني سرطانها به كار مي‌روند. داروهاي سايتوتوكسيك نقش مهمي در درمان انواع بيماريهاي نئوپلازيك دارند همچنين به‌عنوان ماده ايمونوساپرسيو هنگام پيوند اندام و درمان بيماريهاي گوناگون داراي اساس ايمني شناختي كاربردهاي گسترده‌اي دارند. داروهاي سايتوتوكسيك بيشتر اوقات در بخشهاي تخصصي مانند بخش سرطان‌شناسي و واحدهاي پرتو درماني مصرف مي‌شوند، كه نقش اصلي آنها درمان سرطان است.
رايج‌ترين مواد ژنوتوكسيك مورد استفاده در مراقبت از تندرستي در كادر زير نشان داده شده‌اند.
داروهاي سايتوتوكسيك خطرناك را مي‌توان به شرح زير رده‌بندي كرد:
رايج‌ترين فرآورده‌هاي ژنوتوكسيك مورد استفاده در مراقبتهاي بهداشتي و درماني
1ـ طبقه‌بندي شده به عنوان سرطانزا
مواد شيميايي:
بنزن
داروهاي سايتوتوكسيك و غيره:
آزاتيوپرين، كلرامبوسيل، كلرنفازين، سيكلو سپورين، سيكلوفسفاميد، ملفالان، سيموستين، تاموكسيفن، تيوتپا، ترسولفان.
مواد پرتوساز (راديواكتيو)،
2ـ طبقه‌بندي شده به عنوان سرطانزاي ممكن يا احتمالي
مواد سايتوتوكسيك و داروهاي ديگر:
آزاسايتيدين، بلئومايسين، كاروموستاين، كلرامفنيكل، كلروزتوسين، سيس‌پلاتين، داكاربازين، دائو نوروبيسين، دي هيدروكسي متيل فلورا تريزين (مانند پانفوران كه ديگر مصرف نمي‌شود)، دوكسوروبيسين، لوموستين، متيل تيوراسيل، مترونيدازول، ميتومايسين، نافنوپين، نيريدازول، اگزازپام، فناستين، فنوباربيتال، فنيتوئين، پروكاربازين هيدروكلرايد، پروژسترون، ساركوليزين، استرپتوزوسين، تري كلرمتين.
3ـ اين طبقه‌بنديها طبق طبقه‌بندي گروه كاري سازمان بين‌المللي پژوهش درباره سرطان است. (IARC)
مواد آلكيلاتور: كه موجب آلكيلاسيون نوكلئوتيدهاي DNA، و منجر به پيوند متقاطع و كدنويسي غلط در ذخيره ژني مي‌شوند.
آنتي متابوليت‌ها: كه اثر بازدارنده بر ساخت زيستي اسيدنوكلئيك‌هاي سلول دارند.
مواد بازدارنده تقسيم سلولي، كه از تكثير سلول جلوگيري مي‌كنند.
پسماندهاي سايتوتوكسيك از چند منبع در مراقبت تندرستي توليد مي‌شوند و مي‌توان آنها را به شرح ذيل طبقه‌بندي كرد:
مواد آلوده به‌فرآورده‌هاي دارويي و تجويز داروها مانند سرنگ، سوزن، ويال، gaugu، بسته‌بندي.
داروهاي منسوخ شده، داروهاي برگشتي از بخشهاي بيمارستان.
در بيمارستانهاي تخصصي سرطان، پسماندهاي ژنوتوكسيك (كه داراي مواد سايتوتوكسيك يا پرتوزا هستند) ممكن است تا 1% از مجموع پسماندهاي بهداشتي درماني را تشكيل دهند.
