رأي شماره 466 هيأت عمومي ديوان عدالت اداري در خصوص ابطال بند 5 ماده 55 آيين‎نامه آموزشي دانشگاه پيام نور مصوب 1380/7/18 و اصلاحات مورخ 1381/2/11 شوراي دانشگاه پيام نور

تاريخ: 1388/6/1 شماره دادنامه: 466 کلاسه پرونده: 88/162
مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري.
شاکي: آقاي احمد محمدي قلعه.
موضوع شكايت و خواسته: ابطال بند 5 ماده 55 آيين‎نامه آموزشي دانشگاه پيام نور مصوب 1380/7/18 و اصلاحات مورخ 1381/2/11 شوراي دانشگاه پيام نور.
مقدمه: شاکي به شرح دادخواست تقديمي اعلام داشته است، در فصل يازدهم (پذيرش واحدهاي درسي) ضمن ماده 55 مقرر گرديده است، معادل‌سازي و پذيرش درس‌هاي گذرانده‌شده توسط دانشجويي که مهمان‌شده، منتقل‌شده، تغيير رشته تحصيلي داده، يا مجدداً دانشجو شده، مشروط به شرايط زير است ...» در بند 5 ماده موصوف مقرر گرديده است، « مجموع واحدهاي درسي پذيرفته‌شده کمتر از 50 درصد مجموع واحدهاي رشته تحصيلي فعلي باشد.» با عنايت به تبصره 8 ذيل همان ماده که تعيين کرده است، تمام واحدهاي درسي دانشجويي که در اين دانشگاه موفق به گذراندن شود و سپس تغيير رشته دهد يا مجدداً دانشجو شود، پذيرفته مي‎شود، تبعيضي ناروا در حق دانشجوياني است که در ساير دانشگاه‎ها موفق به گذراندن واحد مي‎شوند. اين تبعيض ضمن مغايرت با اصل 20 قانون اساسي و مدلول بند 9 اصل 3 قانون اساسي، کيفيت و محتواي آموزشي ساير دانشگاهها و مراکز آموزش عالي را زير سوال برده و سبب تحميل هزينه و وقت براي بدنه آموزشي دانشگاهها شده و براي خود دانشجو هزينه‎اي مجدد را تحميل مي‎کند. با عنايت به مراتب فوق، بند 5 ماده 55 آيين‎نامه آموزشي موصوف خارج از حدود اختيارات قوه مجريه (ازجمله شوراي دانشگاه پيام نور) است. لذا متقاضي ابطال بند 5 ماده 55 آيين‎نامه آموزشي دانشگاه پيام نور مي‎باشد. سرپرست اداره حقوقي دانشگاه پيام نور در پاسخ به شکايت مذکور طي نامه شماره 475/1103 مورخ 1388/5/1 ضمن ارسال پاسخ شماره 1123/21 مورخ 1388/4/20 سرپرست اداره کل خدمات آموزشي دانشگاه اعلام نموده‎اند، طبق استاندارد دانشگاهي حداکثر تا 50 درصد قابل معادل‌سازي مي‎باشد که اين امر کاملاً منطبق با آيين‎نامه آموزشي شوراي دانشگاه مي‎باشد. همچنين در نامه سرپرست اداره کل خدمات آموزشي دانشگاه پيام‌نور آمده است، ه‍ر دانشگاهي مطابق رسالتي که در پيش‌رو دارد و براساس معيارهاي علمي و آموزشي جهت پذيرش دانشجو اقدام نموده و فارغ‌التحصيلان آن با مدرک و نشان دانشگاه فارغ‌التحصيل مي‎شوند و بر همين اساس در سازمانها، ادارات دولتي و خصوصي، مدرک دانشگاهي مورد نظر و آموزشهاي درسي و مهارتي و پژوهشي رتبه‎بندي مي‎شوند. لذا مسئولين در شوراي اين دانشگاه براي دانشجوياني که قبلاً واحدهايي را در دوره‎هاي‌رسمي ساير دانشگاهها مورد تاييد وزارت علوم گذرانده‎اند اين امتياز را قائل‌شده تا بر حسب استاندارد دانشگاهي حداکثر تا 50 درصد دروس را معادل‌سازي نمايد وليکن در صورتي که بيشتر از اين مقدار واحد پذيرش شود، در اصل دانشجو بيشتر واحدهاي خود را خارج از سيستم اين دانشگاه گذرانده و دادن مدرک دانشگاهي و اعلام دانش‌آموختگي دانشجو با روش آموزشي دانشگاه پيام نور موضعيت نداشته و خلاف واقع است. هيأت عمومي ديوان عدالت اداري در تاريخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علي‎البدل شعب ديوان تشكيل و پس از بحث و بررسي و انجام مشاوره با اکثريت آراء به شرح آتي مبادرت به صدور رأي مي‎نمايد.