ماده 2

مأموريت‌هاي اصلي و حدود اختيارات وزارت علوم، تحقيقات و فناوري‌به شرح زير مي‌باشد:
‌الف - در زمينه انسجام امور اجرائي و سياستگذاري نظام علمي و امور‌تحقيقات و فناوري.
1 - شناسائي مزيت‌هاي نسبي، قابليت‌ها، استعدادها و نيازهاي پژوهش و فناوري‌كشور بر مبناي آينده‌نگري و آينده‌پژوهي و معرفي آن به واحدهاي توليدي، تحقيقاتي،‌دانشگاهها و مراكز آموزشي و تحقيقاتي جهت بهره‌برداري.
2 - بررسي اولويت‌هاي راهبردي تحقيقات و فناوري با همكاري يا پيشنهاد‌دستگاههاي اجرائي ذي‌ربط و پيشنهاد به شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري.
3 - حمايت از توسعه تحقيقات بنيادي و پژوهش‌هاي مرتبط با فناوري‌هاي نوين‌براساس اولويت‌ها.
4 - برنامه‌ريزي براي تدارك منابع مالي توسعه فناوري كشور و مشاركت در ايجاد،‌توسعه و تقويت فناوري ملي و حمايت از توسعه فناوري‌هاي بومي.
5 - اتخاذ تدابير لازم به منظور افزايش كارآئي و اثربخشي تحقيقات كشور و توسعه‌تحقيقات كاربردي با همكاري دستگاههاي ذي‌ربط.
6 - اتخاذ تدابير و تهيه پيشنهادهاي لازم درخصوص انتقال فناوري و دانش فني و‌برنامه‌ريزي به منظور بومي‌كردن فناوريهاي انتقال يافته به داخل كشور و ارائه آنها به‌شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري.
7 - ايجاد زمينه‌هاي مناسب براي عرضه فناوري در داخل و خارج كشور و حمايت‌از صدور فناوري‌هاي توليد شده در كشور و كمك به ايجاد انجمن‌ها و شركت‌هاي‌غيردولتي علمي، تحقيقاتي و فناوري.
8 - تمهيد ساز و كارهاي لازم براي ايجاد هم‌سويي ميان فعاليت‌هاي آموزشي،‌تحقيقاتي و فناوري، تقويت ارتباط دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي با بخشهاي اقتصادي،‌اجتماعي و فرهنگي كشور.
9 - اتخاذ راهكارهاي مناسب براي كمك به توسعه پژوهش و فناوري در بخشهاي‌غيردولتي.
10 - ارزيابي جامع عملكرد نظام ملي علوم، تحقيقات و فناوري شامل پيشرفت‌ها،‌شناخت موانع و مشكلات و تدوين و ارائه گزارش سالانه.
11 - اتخاذ تدابير و ارائه پيشنهادهاي لازم جهت حفظ دانشمندان و محققان و‌تأمين امنيت شغلي آنان و استفاده بهينه از توانمندي‌هاي آنها.

ب - در زمينه اداره امور دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي تحت پوشش‌وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
1 - پيشنهاد ضوابط و معيارهاي كلي پذيرش دانشجو به مراجع ذي‌صلاح.
2 - تعيين راهكارهاي لازم و برنامه‌ريزي و حمايت از ايجاد و گسترش دانشگاهها،‌مؤسسات آموزش عالي، مراكز تحقيقاتي و فناوري و ديگر مراكز فعاليتهاي علمي -‌پژوهشي همانند شهركهاي تحقيقاتي، آزمايشگاههاي ملي، موزه‌هاي علوم و فنون با‌استفاده از منابع دولتي و غيردولتي و مشاركت‌هاي مردمي متناسب با نيازها و ضرورتهاي‌كشور.
3 - برنامه‌ريزي اجرائي، آموزشي و تحقيقاتي متناسب با نيازها و تحولات علمي و‌فني در جهان.
4 - تعيين ضوابط، معيارها و استانداردهاي علمي مؤسسات آموزش عالي و‌تحقيقاتي، رشته‌ها و مقاطع تحصيلي با رعايت اصول انعطاف، پويايي، رقابت و نوآوري‌علمي.
5 - نظارت بر فعاليت‌هاي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و تحقيقاتي كشور.
6 - ارزيابي مستمر فعاليت هرگونه واحد آموزش عالي و يا مؤسسه تحقيقاتي (‌اعم‌از دولتي و غيردولتي) و جلوگيري از ادامه فعاليت، تعليق فعاليت و يا انحلال هر يك از آنها‌درصورت تخلف از ضوابط و يا از دست دادن شرايط ادامه فعاليت براساس اساسنامه‌هاي‌مصوب.
7 - صدور مجوز تأسيس انجمن‌هاي علمي و حمايت و ارزيابي مستمر از فعاليت‌آنها براساس ضوابط مصوب مراجع ذي‌صلاح.
8 - تأييد اساسنامه و صدور مجوز تأسيس انجمن‌ها و تشكل‌هاي دانشجويان و‌دانش‌آموختگان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و تحقيقاتي و ارزيابي فعاليت آنها و‌اتخاذ تصميم در مورد امكان ادامه فعاليت آنها براساس ضوابط و مقررات مراجع‌ذي‌صلاح.
9 - تأييد صلاحيت و صدور احكام اعضاي هيأت‌هاي مميزه، هيأت‌هاي امناء،‌هيأت‌هاي مؤسس، هيأت‌هاي گزينش اعضاي هيأت علمي و هيأت‌هاي انتظامي اعضاي‌هيأت علمي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و‌فناوري، طبق ضوابط و مقررات موضوعه.
‌تبصره - انتخاب و تأييد رؤساي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و تحقيقاتي‌براساس مفاد مندرج در وظايف شوراي عالي انقلاب فرهنگي خواهد بود.
10 - ارزيابي و اعتبارسنجي علمي دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالي و تحقيقاتي‌به صورت مستقيم و يا ازطريق حمايت از انجمن‌هاي مستقل علمي، تخصصي و‌فرهنگستان‌ها در ارزيابي علمي دانشگاهها و مؤسسات و انتشار نتايج در محافل علمي و‌ارائه گزارش سالانه به كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي و ساير مراجع‌ذي‌صلاح.
11 - تأييد اساسنامه و صدور مجوز ايجاد يا توسعه هرگونه واحد آموزش عالي يا‌مؤسسه تحقيقاتي (‌ اعم از دولتي يا غيردولتي)، رشته‌ها و مقاطع تحصيلي.
12 - ارزيابي سالانه عملكرد مالي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و‌تحقيقاتي دولتي.
13 - بررسي و پيشنهاد اولويت‌هاي تخصيص منابع در حوزه‌هاي علوم، تحقيقات‌و فناوري به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور.
14 - توسعه همكاري‌هاي علمي بين‌المللي و اتخاذ تدابير لازم به منظور نهادينه‌كردن همكاري‌ها و مبادلات علمي بين مراكز علمي - تحقيقاتي داخل كشور با مراكز‌علمي - تحقيقاتي منطقه‌اي و بين‌المللي درچارچوب ضوابط و مقررات مصوب مراجع‌ذي‌صلاح.
‌تبصره - دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي مجازند با تصويب هيأت‌امناء و تأييد وزير ذي‌ربط روابط تحقيقاتي، علمي و فني با مؤسسات و مراكز صنعتي و‌سازمان‌هاي مشابه خارجي برقرار نمايند و يا به عضويت مؤسسات و سازمان‌هاي مذكور‌درآيند. حق عضويت مراكز مذكور در اين قبيل مؤسسات با تصويب هيأت امناء قابل‌پرداخت خواهد بود.
15 - صدور مجوز «‌تأسيس دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي دولتي و غيردولتي با‌مشاركت دانشگاهها و مراكز علمي خارج از كشور» براساس ضوابط مصوب مراجع‌ذي‌صلاح.

ج - ساير موارد:
1 - مشاركت فعال در فرآيند سياستگذاري نظام آموزش و توسعه نيروي انساني‌كشور به منظور ايجاد هماهنگي لازم بين برنامه‌هاي سطوح مختلف آموزش كشور.
2 - مشاركت در تعيين اولويت‌هاي توسعه منابع انساني كشور و ارائه نتايج حاصل‌شده به دستگاههاي ذي‌ربط به منظور هدايت منابع در جهت اولويت‌هاي مذكور.
3 - ارزيابي و تأييد اختراعات، اكتشافات و نوآوري‌ها با همكاري ساير مراكز علمي‌و تحقيقاتي كشور به منظور فراهم‌نمودن زمينه حمايت از حقوق مالكيت معنوي و ثبت در‌مراجع ذي‌ربط.
‌وزارت علوم، تحقيقات و فناوري موظف است ظرف مدت شش ماه از تاريخ‌تصويب اين قانون، آيين‌نامه اجرائي اين جزء را تهيه و جهت تصويب تقديم هيأت وزيران‌نمايد.
4 - تعيين ضوابط ارزشيابي علمي مدارك فارغ‌التحصيلان و تأييد ارزش علمي‌مدارك دانشگاهها و مراكز آموزش عالي (‌دولتي يا غيردولتي) داخل كشور به‌استثناي گروه‌پزشكي.
‌تعيين ضوابط مربوط به تشخيص ارزش علمي، گواهينامه‌هاي آموزش عالي و‌پژوهشهاي علمي دانشگاهها و مؤسسات علمي خارجي و تعيين ارزش مدارك مذكور‌به‌استثناي گروه پزشكي.
‌تبصره - اجراي مفاد اين جزء درخصوص دانشگاهها و مراكز آموزش عالي (‌دولتي‌و غيردولتي) در گروه پزشكي به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي است.
5 - برنامه‌ريزي ‌براي شناسايي و حمايت از شكوفايي استعدادهاي درخشان و‌هدايت آنها به سمت اولويت‌هاي راهبردي كشور در زمينه علوم، تحقيقات و فناوري‌درچارچوب مقررات مصوب مراجع ذي‌صلاح.
6 - برنامه‌ريزي براي جذب متخصصان ايراني داخل و خارج از كشور جهت‌همكاري علمي، تحقيقاتي و فناوري.
‌تبصره - وزارتخانه‌هاي علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش‌پزشكي مجازند از اعضاي هيأت علمي و محققان غيرايراني خارج از كشور به منظور‌استفاده از خدمات علمي و تحقيقاتي دعوت به كار نمايند.
7 - اداره امور دانشجويان ايراني در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و‌تحقيقاتي خارج از كشور و ايجاد زمينه‌هاي علمي و فني متقابل از طريق اعزام رايزنهاي‌علمي با هماهنگي وزارت امور خارجه.
8 - اهتمام در معرفي ميراث علمي تمدن ايراني و اسلامي و گسترش زبان و ادبيات‌فارسي در دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي خارج از كشور.
9 - همكاري در اعتلاي فرهنگ، اخلاق و معنويت اسلامي در مجامع علمي‌دانشگاهي و در جامعه.
10 - ايجاد پايگاه‌هاي اطلاع رساني به جامعه و بخش‌هاي مختلف در زمينه‌سياست‌ها، اولويت‌ها و برنامه‌ها و عملكردهاي آموزش عالي، تحقيقات و فناوري.
11 - نمايندگي دولت در مجامع و سازمان‌هاي بين‌المللي و برقراري ارتباطات لازم‌در حوزه مأموريت‌ها و اختيارات وزارتخانه.
12 - انجام امور مربوط به كميسيون ملي يونسكو.