نظريه

با توجه به ماده 20 قانون تشكيل خانه انصاف كه در ذيل درج مي‌گردد:
ماده 20- رسيدگي به دعوي در خانه انصاف مجاني است و تابع تشريف ات آئين دادرسي نيست و خانه انصاف مي‌تواند به هر طريقي كه مقتضي بداند طرفين دعوي را احضار و اظهارات و مدافعات آنان را استماع كرده و هرگونه تحقيقي را كه لازم بداند مانند استماع گواهي گواهان و معاينه محل و جلب نظر خبره مورد اعتماد بعمل آورده و يا انجام آن را به يكي از اعضاء خود محول نمايد.
عدم حضور اصحاب دعوي با اطلاع از وقت جلسه مانع رسيدگي و صدور حكم نخواهد بود مگر آنكه طرف غايب عذر موجهي براي عدم حضور داشته باشد.
در مورد سئوال فوق اداره حقوقي در تاريخ 28/4/45 چنين اظهارنظر كرده است:
قانون تشكيل خانه‌هاي انصاف به منظور تأسيس يك مرجع اختصاصي براي رسيدگي به پاره‌اي دعاوي روستائيان وضع شده است و طبق ماده 20 قانون مذكور هيئت رسيدگي به دعاوي از رعايت تشريفات آئين دادرسي معاف شده است و نظر به اينكه قواعد مربوط به مرور زمان از قواعد مربوط به تشريفات نيست و از قوانين موجد حق است خانه انصاف بايد به قواعد آن نيز مانند ساير قوانين موجد حق در رسيدگيهاي خود توجه نمايد.