پيوست (2) - رهنمودهايي كه بازرسان بايد در بازرسي كشتيراني بين‌المللي رعايت كنند
بخش 1 ـ كليات :
1 ـ 1 ـ رهنمودهايي كه بايد به هنگام بازرسي كشتي‌هاي خارجي رعايت شود.
رهنمودهايي كه در بخش 1 ـ 3 اين يادداشت تفاهم به آن اشاره شده، به مفاد مربوط در مقررات زير ارجاع دارند:
الف ـ روشهاي كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر (قطعنامه «19» 787 ـ الف سازمان بين‌المللي دريانوردي)؛
ب ـ اصول تأمين نيروي انساني سالم (قطعنامه «12» 481 ـ الف سازمان بين‌المللي دريانوردي) و پيوستهايي كه مفاد سند تأمين حداقل نيروي انساني‌سالم را تشكيل مي‌دهند (پيوست 1) و رهنمودهاي اجراي اصول تأمين نيروي انساني سالم (پيوست 2)؛
پ ـ مفاد مقررات بين‌المللي كالاهاي خطرناك دريايي؛
ت ـ كتابچه سازمان بين‌المللي كار در باره «بازرسي شرايط كار در كشتي؛ رهنمودهايي در مورد شيوه‌هاي كار» ؛
ث ـ دستورالعمل‌هاي مقرر در پيوست يادداشت تفاهم.
2 ـ 1 ـ اصول حاكم بر اصلاح معايب يا توقيف كشتي:
افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر، در تصميم‌گيري در باره اصلاح معايب يا توقيف كشتي، نتايج حاصل از بازرسي دقيقي را كه طبق بخش (3)انجام شده است، درنظر خواهد گرفت. افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر در تعيين اين كه آيا كشتي بايد تا هنگام رفع معايب توقيف شود يا به آن‌اجازه داده شود به رغم داشتن برخي معايب كه با درنظر گرفتن شرايط خاص سفر دريايي مورد نظر، خطرهايي نامعقول براي ايمني، سلامت يا محيط‌زيست نخواهد داشت، به دريا برود، نظر كارشناسي خود را ارائه خواهد داد. در ارتباط با استانداردهاي تأمين حداقل نيروي انساني و مفاد كنوانسيون‌شماره (147) سازمان بين‌المللي كار، روشهاي خاصي كه در بخشهاي (3) و (4) اين پيوست تعيين شده است، بايد رعايت گردد.
3 ـ 1 ـ اجراي شرط «رفتار يكسان با كشتيها» :
در اجراي بخش 4 ـ 2 اين يادداشت تفاهم، موارد زير مي‌بايستي رعايت شود:
كشتي‌هايي كه مجاز به برافراشتن پرچم كشوري هستند كه عضو اسناد مربوط فهرست شده در بخش (2) نمي‌باشد و به اين لحاظ فاقد گواهينامه‌هايي‌هستند كه نشانگر اسنادي قابل قبول در خصوص شرايط مناسب روي كشتي باشند، به طور دقيق بازرسي خواهند شد. افسر كنترل و بازرسي كشور‌صاحب بندر در چنين بازرسي‌هايي، مي‌بايست همان دستورالعمل‌هايي را اجرا كند كه براي كشتي‌هايي كه در مورد آنها اسناد مربوط قابل اجرا است،پيش‌بيني شده است.
شرايط موجود در عرشه اين نوع كشتي و وضعيت تجهيزات، گواهينامه خدمه، تعداد و تركيب آن مي‌بايستي با اهداف مفاد سند مربوط مطابقت داشته‌باشد، در غير اين صورت، كشتي، مشمول محدوديت‌هايي خواهد شد كه براي حصول سطحي مشابه از ايمني الزامي است.
بخش 2 ـ ايمني كشتيها در ارتباط با كنوانسيونهاي ايمني جان اشخاص در دريا 74.78، خطوط شاهين1966ميلادي(1345 هجري شمسي)، كنوانسيون تجديدنظر در مقررات بين‌المللي جلوگيري از تصادم در دريا1972 ميلادي (1351 هجري شمسي) و جلوگيري از آلودگي دريا توسط كشتيها 73.78
1 ـ 2 ـ بازرسي دقيق‌تر
تا آنجا كه دلايل روشني براي بازرسي دقيق‌تر مربوط به مفاد كنوانسيون ايمني جان اشخاص در دريا، پروتكل مربوط به آن، كنوانسيون خطوط شاهين،كنوانسيون تجديدنظر در مقررات بين‌المللي جلوگيري از تصادم در دريا 1972 ميلادي (1351 هجري شمسي) و كنوانسيون جلوگيري از آلودگي دريا‌توسط كشتيها 73.78 وجود دارد، افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر به هنگام انجام بازرسي، ملاحظاتي را كه در روشهاي كنترل و بازرسي‌كشور صاحب بندر (قطعنامه (19) 787 ـ الف سازمان بين‌المللي دريانوردي)، مفاد مقررات بين‌المللي كالاهاي خطرناك دريايي و مفاد بخش (4) در‌ارتباط با شرايط زندگي و كار روي كشتي مقرر شده، مد نظر قرار خواهد داد.
بخش 3 ـ گواهينامه و استانداردهاي حداقل نيروي انساني
1 ـ 3 ـ مقدمه
اصل عمده براي بازرسي تأمين نيروي انساني كشتي‌هاي خارجي توسط كشور صاحب بندر بايد تشخيص مطابقت با الزامات تأمين نيروي انساني سالم‌كشور صاحب پرچم باشد. در صورت ترديد در اين موضوع، مي‌بايستي با كشور صاحب پرچم مشورت شود. الزامات تأمين نيروي انساني سالم مزبور‌برگرفته از مقررات زير است :
الف ـ كنوانسيون بين‌المللي ايمني جان افراد در دريا ـ 1974 ميلادي (1353 هجري شمسي)؛
ب ـ كنوانسيون كشتيراني تجاري (حداقل استانداردها) 1976 ميلادي (1355 هجري شمسي)؛ (كنوانسيون 147 سازمان بين‌المللي كار) كه از جمله‌به مواد (3) و (4) كنوانسيون شماره (53) سازمان بين‌المللي كار اشاره مي‌كند؛
پ ـ كنوانسيون بين‌المللي استانداردهاي آموزش، گواهينامه و نگهباني دريانوردان ـ 1978 ميلادي (1357 هجري شمسي) ( اصلاح شده)
ت ـ مفاد سند تأمين حداقل نيروي انساني سالم (پيوست «1» قطعنامه «12» 481 ـ الف سازمان بين‌المللي دريانوردي)؛
ث ـ دستورالعمل‌هاي اجرايي اصول تأمين نيروي انساني سالم (قطعنامه «12» 481 ـ الف سازمان بين‌المللي دريانوردي).
توقيف كشتي توسط كشور صاحب بندر، تنها به موجب دلايل تعيين شده در اسناد مربوط صورت خواهد گرفت.
2 ـ 3 ـ نظارت بر تأمين نيروي انساني
1 ـ 2 ـ 3 ـ در صورتي كه نيروي انساني كشتي طبق سند تأمين نيروي انساني سالم يا سند مشابهي كه توسط كشور صاحب پرچم صادر شده است تأمين‌شده باشد، افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر بايد بپذيرد كه نيروي انساني كشتي به طور صحيح تأمين شده است مگر اين كه اين سند به طوري‌مشخص بدون درنظر گرفتن اصول مندرج در اسناد مربوط و دستورالعمل‌هاي سازمان بين‌المللي دريانوردي در خصوص اجراي اصول تأمين نيروي‌انساني سالم صادر شده باشد. در مورد اخير، افسر كنترل و بازرسي كشورهاي صاحب بندر طبق روشهاي تعريف شده در بند 3 ـ 2 ـ 3 عمل خواهد كرد.
2 ـ 2 ـ 3 ـ چنانچه تعداد يا تركيب واقعي خدمه كشتي مطابق با سند تأمين نيروي انساني نباشد، كشور صاحب بندر بايد در اين خصوص كه آيا كشتي‌مي‌تواند با تعداد و تركيب واقعي خدمه عازم دريا شود يا خير، از كشور صاحب پرچم درخواست مشورت كند. اين درخواست بايد در اسرع وقت‌صورت گيرد.
پاسخ كشور صاحب پرچم (در صورتي كه پاسخي وجود داشته باشد) بايد از طريق تلكس يا دور نگار تأييد شود. اگر تعداد واقعي و تركيب خدمه كشتي‌طبق سند تأمين نيروي انساني، سالم نباشد يا كشور صاحب پرچم نيز حركت كشتي را توصيه نكند، پس از رعايت دقيق معيارهاي تعيين شده در بند4 ـ 3 اين پيوست، توقيف كشتي را مي‌توان در دستور كار قرار داد.
3 ـ 2 ـ 3 ـ اگر كشتي، سند تأمين نيروي انساني سالم يا سندي مشابه آن به همراه نداشته باشد، كشور صاحب بندر مي‌بايستي از كشور صاحب پرچم‌درخواست كند كه ضمن تعيين تعداد خدمه مورد نياز و تركيب آن، در اسرع وقت مدركي دال بر آن صادر كند. در صورتي كه تعداد و تركيب واقعي خدمه‌با مشخصات دريافتي از كشور صاحب پرچم مطابقت نداشته باشد، روش مندرج در بند 2 ـ 2 ـ 3 اعمال خواهد شد. چنانچه كشور صاحب پرچم به اين‌درخواست پاسخ ندهد، اين امر دليلي روشن براي بازرسي‌هاي دقيق‌تر به شمار خواهد آمد تا اطمينان حاصل شود كه تعداد و تركيب خدمه طبق اصول‌مندرج در بند 1 ـ 3 مي‌باشد. تنها در صورتي به كشتي اجازه عزيمت داده خواهد شد كه با درنظر گرفتن معيارهاي توقيف كشتي به موجب بند 4 ـ 3 ،اين كار ايمن باشد. در چنين مواردي، حداقل معيارهايي كه بايد رعايت شود، شديدتر از معيارهايي كه براي كشتي‌هاي حامل پرچم كشور صاحب بندر‌به اجرا گذاشته مي‌شود، نخواهد بود. نبود سند تأمين نيروي انساني سالم مي‌بايستي به عنوان يك نقص گزارش شود.
3 ـ 3 ـ نظارت بر گواهينامه
1 ـ 3 ـ 3 ـ نظارت عمومي بر گواهينامه در مورد كشتي بايد طبق روشهاي مقرر در ماده (10) و ماده (1.4) كنوانسيون بين‌المللي استانداردهاي آموزش،گواهينامه و نگهباني دريانوردان انجام شود.
2 ـ 3 ـ 3 ـ نظارت بر گواهينامه كشتي‌هايي كه به حمل محمولات مايع خطرناك به صورت فله اشتغال دارند، بايد شديدتر صورت بگيرد. افسر كنترل و‌بازرسي كشور صاحب بندر بايد شخصاً مجاب شود كه افسران مسؤول جابجايي كالاها و عمليات، داراي مدارك مستند مبني بر گذراندن دوره آموزشي‌و تجربه مناسب در اين زمينه هستند.
هيچ گونه معافيتي از به همراه داشتن اين مدارك مستند، پذيرفتني نيست. كشف هر گونه نقص بايد به فرمانده اطلاع داده شود و عيب مذكور نيز اصلاح‌گردد. در ارتباط با آموزشهاي مناسب، به فصل (5) كنوانسيون بين‌المللي استانداردهاي آموزش، گواهينامه و نگهباني دريانوردان، قطعنامه‌هاي (10)،(11) و (12) كه توسط كنوانسيون بين‌المللي آموزش، گواهينامه و نگهباني دريانوردان مورخ 1978 ميلادي (1357 هجري شمسي) تصويب شده،بخشهاي مربوط مقررات بين‌المللي ساخت و تجهيزات كشتي‌هاي حامل مواد شيميايي خطرناك به صورت فله و مقررات بين‌المللي ساخت و‌تجهيزات كشتي‌هاي حامل گاز مايع فله، ارجاع داده شده است.
4 ـ 3 ـ توقيف
قبل از توقيف كشتي به موجب بندهاي 2 ـ 3 يا 3 ـ 3 اين پيوست، شرايط زير بايد درنظر گرفته شود:
الف ـ زمان و نوع سفر يا خدمات مورد نظر؛
ب ـ اين كه عيب و نقص مورد نظر خطري براي كشتي، افراد روي كشتي يا محيط زيست به وجود مي‌آورد يا خير؛
پ ـ اين كه مدت زمان استراحت لازم خدمه كشتي مي‌تواند رعايت شود يا خير؛
ت ـ اندازه و نوع كشتي و نوع تجهيزات كشتي؛
ث ـ نوع كالا.
غيبت افسران عرشه يا مهندس كه صدور گواهينامه براي آنان الزامي است، نبايد دليل توقيف كشتي باشد، خواه اين غيبت طبق هر گونه مفاد استثنايي‌مورد تأييد كشور صاحب پرچم باشد يا خير.
بخش 4 ـ كنوانسيون شماره 147 كشتيـراني تجـاري (حداقل استانداردها) 1976 ميلادي (1355 هجري‌شمسي)
1 ـ 4 ـ بازرسي‌هاي روي كشتي به موجب كنوانسيون كشتيراني تجاري (حداقل استانداردها) 1976 ميلادي (1355 هجري شمسي) (كنوانسيون 147سازمان بين‌المللي كار) مربوط به موارد زير خواهد بود:
الف ـ كنوانسيون حداقل سن 1973 ميلادي (1352 هجري شمسي) (شماره 138) يا كنوانسيون (دريايي) حداقل سن (اصلاحي، 1938 ميلادي ـ 1317 هجري شمسي) (شماره 58 يا كنوانسيون (دريايي) حداقل سن، 1920 ميلادي (1299 هجري شمسي) (شماره 7)؛
ب ـ كنوانسيون آزمايش‌هاي پزشكي (دريانوردان) 1946 ميلادي (1325 هجري شمسي) (شماره 73)؛
پ ـ كنوانسيون پيشگيري از سوانح (دريايي)، 1970 ميلادي (1349 هجري شمسي) (مواد 4 و 7)؛
ت ـ كنوانسيون محل اقامت خدمه (اصلاحي)، 1949 ميلادي (1328 هجري شمسي) (شماره 92)؛
ث ـ كنوانسيون غذا و تأمين غذا (خدمه كشتي)، 1946 ميلادي (1325 هجري شمسي) (شماره 68) (ماده 5)؛
ج ـ كنوانسيون گواهينامه شايستگي افسران، 1936 ميلادي (1315 هجري شمسي) (شماره 53) (مواد 3 و 4)؛
بازرسي در مورد گواهينامه‌هاي شايستگي، در بخش (3) اين پيوست مطرح شده است. افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر در اجراي وظايف‌كنترل و بازرسي، با توجه به برداشت كلي خود در مورد كشتي، براي تصميم‌گيري در اين خصوص كه كشتي بايد مورد بازرسي دقيق‌تري قرار بگيرد يا‌خير، مجبور خواهد بود از نظر كارشناسي خود استفاده كند. به تمام شكايت‌هاي مربوط به شرايط روي عرشه بايد به طور كامل رسيدگي شود و براساس‌شرايط، اقدامات لازم صورت پذيرد. افسر كنترل و بازرسي بايد در تعيين اين نكته كه آيا وضعيت كشتي باعث به وجود آمدن خطراتي براي ايمني يا‌سلامت خدمه كه اصلاح شرايط را ضروري مي‌سازد، مي‌شود يا خير، از نظر كارشناسي خود استفاده نمايد و در صورت لزوم مي‌تواند كشتي را تا انجام‌اقدامات اصلاحي مناسب توقيف كند.
2 ـ 4 ـ وقتي دلايل روشني براي بازرسي دقيق‌تر مربوط به مفاد كنوانسيون (147) سازمان بين‌المللي كار وجود داشته باشد، افسر كنترل و بازرسي كشور‌صاحب بندر به هنگام انجام بازرسي بايد مفاد بند قبلي اين بخش و ملاحظات ارائه شده در كتابچه سازمان بين‌المللي كار تحت عنوان «بازرسي شرايط‌كار در كشتي: رهنمودهايي در مورد شيوه‌هاي كار» را مد نظر قرار دهد.
3 ـ 4 ـ كنوانسيونهاي مربوط در چارچوب مفاد بند 4 ـ 4 عبارتند از :
الف ـ كنوانسيون اساسنامه دريانوردان، 1926 ميلادي (1305 هجري شمسي) (شماره 22)؛
ب ـ كنوانسيون مراجعت دريانوردان به كشور خود؛ 1926 ميلادي (1305 هجري شمسي) (شماره 23)؛
پ ـ كنوانسيون مسؤوليت صاحبان كشتي (در برابر دريانوردان بيمار و مصدوم)، 1936 ميلادي، (1315 هجري شمسي) (شماره 55) يا كنوانسيون(دريايي) بيمه بيماري، 1936 ميلادي (1315 هجري شمسي) يا كنوانسيون مراقبتهاي پزشكي و مزاياي دوره بيماري، 1969 ميلادي (1348 هجري‌شمسي) (شماره 130)؛
ت ـ كنوانسيون آزادي مجامع و حمايت از حق تشكلهاي صنفي، 1948 ميلادي (1327 هجري شمسي) (شماره 87)؛
ث ـ كنوانسيون حق تشكلهاي صنفي و مذاكرات جمعي، 1949 ميلادي (1328 هجري شمسي) (شماره 98)؛
4 ـ 4 ـ در صورتي كه افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر، شكايتي مبني بر عدم رعايت معيارهاي مقرر در كنوانسيونهاي مندرج در بند 3 ـ 4دريافت كند، موضوع بايد براي اقدامات بعدي به نزديكترين نماينده دريايي، كنسولي يا ديپلماتيك كشور صاحب پرچم گزارش شود. در صورت‌ضرورت، سازمان ذي‌ربط مي‌تواند گزارشي را (در صورت امكان) همراه با شواهد، براي كشور صاحب پرچم ارسال داشته و نسخه‌اي از آن را براي‌سازمان بين‌المللي كار بفرستد.
5 ـ 4 ـ بخشهايي از كتابچه سازمان بين‌المللي كار تحت عنوان «بازرسي شرايط كار در كشتي؛ رهنمودهايي در مورد شيوه‌هاي كار» كه به موارد زير‌مربوط مي‌شوند:
الف ـ شيوه‌هاي كنترل و بازرسي كشتي‌هاي حامل پرچم خودي؛
ب ـ آموزش حرفه‌اي؛
پ ـ گواهينامه شايستگي افسر كشتي؛
ت ـ ساعات كاري و تأمين نيروي انساني؛
نه به عنوان مفاد مربوط به بازرسي كشتيها بلكه صرفاً بايد به عنوان اطلاعاتي براي افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر تلقي شوند.
بخش 5 ـ رهنمودهايي براي بازرسـان كه بايد در بازرسي كشتي‌هـاي با اندازه غير معمول و كشتي‌هاي داراي‌ساخت سنتي مورد ملاحظه قرار گيرد
1 ـ كشتي‌هاي با اندازه غير معمول
1 ـ 1 ـ موارد زير راهنماي اجراي بخش 5 ـ 2 در ارتباط با كشتي‌هاي باري اندازه غير معمول است؛
2 ـ 1 ـ افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر تا جايي كه سند مربوط در مورد كشتي‌هاي با ظرفيت ناخالص كمتر از 500 تن قابل اعمال نباشد بايد‌مفاد مندرج در «مقررات ايمني كشتي‌هاي با اندازه غير معمول( )» را اساس كار خود قرار دهد.
2 ـ كشتي‌هاي داراي ساخت سنتي
1 ـ 2 ـ موارد زير راهنماي اجراي بخش 5 ـ 2 در ارتباط با كشتي‌هاي داراي ساخت سنتي است :
2 ـ 2 ـ وظيفه افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر تا جايي كه سند مربوط در مورد كشتي داراي ساخت سنتي قابل اعمال نباشد، ارزيابي اين مسأله‌است كه كشتي داراي استاندارد قابل قبولي در ارتباط با ايمني، بهداشت يا محيط زيست است يا خير. در اين ارزيابي، افسر كنترل و بازرسي كشور‌صاحب بندر بايد توجه لازم را به عواملي مانند طول مدت و نوع سفر يا خدمات مورد نظر، اندازه و نوع كشتي، تجهيزات و نوع كالاهاي كشتي مبذول‌دارد.
3 ـ 2 ـ افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر در اجراي وظايف خود به موجب بند 2 ـ 2 ، بايد از گواهينامه‌ها و ساير اسنادي كه توسط كشور‌صاحب پرچم صادر شده است، به عنوان راهنما استفاده كند و در پرتو گواهينامه‌ها و اسناد مزبور و در برداشت كلي خود از كشتي مورد نظر و نيز با‌درنظر گرفتن عوامل مذكور در بند 2 ـ 2 در اتخاذ تصميم در اين خصوص كه آيا كشتي نياز به بازرسي دقيق‌تر دارد يا نه، و اين كه بازرسي مزبور در چه‌زمينه‌هايي بايد انجام شود، نظر كارشناسي خود را بكار ببرد، افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر در صورت ضرورت بايد مواد مندرج در بند 4 ـ 2را مورد توجه قرار دهد. فهرست ياد شده جامع نيست و فقط نمونه موارد مربوط در آن ارائه شده است.
4 ـ 2 ـ موارد كلي مهم
1 ـ 4 ـ 2 ـ موارد مربوط به شرايط تعيين خطوط بارگيري :
ـ نفوذ ناپذيري (يا حسب مورد ضد آب بودن) يكپارچگي عرشه‌هاي باز؛
ـ انبارها و وسايل مسدودكننده؛
ـ نفوذ ناپذيري دريچه‌هاي حفره‌هاي بناهاي فوقاني؛
ـ وسايل تخليه آب عرشه؛
ـ خروجي‌هاي كناري؛
ـ هواكش‌ها و لوله‌هاي هوا؛
ـ اطلاعات مربوط به پايداري كشتي.
2 ـ 4 ـ 2 ـ ساير موارد مربوط به ايمني جان اشخاص در دريا:
ـ وسايل نجات؛
ـ وسايل اطفاء حريق؛
ـ وضعيت كلي ساختار كشتي (بدنه، عرشه، درهاي انبارها و غيره)؛
ـ ماشين‌آلات اصلي و تأسيسات برقي؛
ـ تجهيزات ناوبري از جمله تأسيسات راديويي.
3 ـ 4 ـ 2 ـ موارد مربوط به جلوگيري از آلودگي دريا توسط كشتيها:
ـ وسائل كنترل تخليه نفت و تركيبات نفتي، مانند وسايل جداسازي آبهاي آغشته به مواد نفتي يا ديگر وسايل مشابه (مخزن يا مخازن) براي نگهداري‌نفت، تركيبات نفتي و پسمانهاي نفتي؛
ـ وجود نفت در خنهاي موتورخانه.
5 ـ 2 ـ در صورت وجود نقائص خطرناك براي ايمني، بهداشت يا محيط زيست، افسر كنترل و بازرسي كشور صاحب بندر با توجه به عوامل مندرج در‌بند 2 ـ 2 براي اطمينان از برطرف شدن نقص يا اين كه اگر به كشتي اجازه حركت به بندر ديگري داده شود، خطر مشهودي براي ايمني، بهداشت يا محيط‌زيست به وجود نمي‌آيد، بايد اقداماتي انجام دهد كه ممكن است در صورت لزوم، شامل توقيف كشتي نيز بشود.
