ماده 1 ـ
تعريف واژه‌هاي بكار رفته در اين قانون به شرح زير است:
الف ـ ماده معدني (كاني): هر ماده يا تركيب طبيعي كه بصورت جامد يا گاز يا مايع و يا محلول در آب در اثر تحولات زمين‌شناسي به وجود آمده‌است.
ب ـ كانه : مواد معدني يا كانيهاي موجود در كانسار كه داراي ارزش اقتصادي است.
پ ـ ذخيره معدني (كانسار): تمركز و يا انباشت طبيعي يك يا چند ماده معدني در زير يا روي زمين و يا محلول در آب مي‌باشد.
ت ـ معدن: ذخيره معدني است كه بهره‌برداري از آن مقرون به صرفه باشد.
ث ـ اكتشاف: تجسس ارادي بمنظور يافتن كانسار است كه شامل عملياتي از جمله موارد زير مي‌باشد:
1 ـ آثاريابي و نمونه‌برداري و آزمايشات كمي و كيفي.
2 ـ بررسيهاي زمين‌شناسي، ژئوفيزيكي و ژئوشيميائي و مانند آنها و انجام اموري كه براي اينگونه بررسيها لازم باشد.
3 ـ حفاري روباز و زيرزميني.
4 ـ تعيين شكل و كيفيت و كميت ذخيره معدني و تهيه نقشه‌هاي مربوطه.
ج ـ پروانه اكتشاف: مجوزي است كه براي انجام عمليات اكتشافي مواد معدني در محدوده مشخص ازطرف وزارت معادن و فلزات صادر‌مي‌شود.
چ ـ گواهي كشف: تائيديه‌اي است كه توسط وزارت معادن و فلزات پس از اتمام عمليات اكتشافي و كشف كانه بنام دارنده پروانه اكتشاف صادر‌مي‌شود.
ح ـ بهره‌برداري: مجموعه عملياتي است كه بمنظور استخراج و كانه‌آرائي و بدست آوردن مواد معدني قابل فروش انجام مي‌گيرد.
خ ـ بهره‌بردار: شخص حقيقي يا حقوقي اعم از دولتي، تعاوني و خصوصي است كه داراي پروانه بهره‌برداري از وزارت معادن و فلزات باشد.
د ـ استخراج : مجموعه عملياتي است كه بمنظور جداكردن كانه از كانسار و انتقال آن به محل انباشت مواد انجام مي‌گيرد.
ذ ـ اجازه برداشت: مجوزي است كه از طرف وزارت معادن و فلزات براي تأمين مصالح ساختماني مورد نياز طرحهاي عمراني و برداشت‌واريزه‌ها و ذخاير محدود و جزئي و نيز عمليات آزمايشگاهي صادر مي‌شود.
ر ـ حقوق دولتي: عبارت است از درآمد دولت ناشي از استخراج، بهره‌برداري و برداشت هر واحد از ماده يا مواد معدني.
ز ـ كانه‌آرائي، عبارت است از كليه عمليات فيزيكي، شيميائي و يا فيزيكوشيميائي كه بمنظور جداكردن قسمتي از مواد باطله از كانه و يا تفكيك‌كانه‌ها از يكديگر انجام مي‌گيرد.
ژ ـ فرآوري : شامل كليه عملياتي است كه بر روي مواد خام معدني يا كانه‌آرائي شده آنها انجام و در نتيجه موجب توليد مواد اوليه صنعتي‌مي‌شود.
س ـ محل انباشت مواد: محلي است خارج از كارگاههاي استخراج و تونلها و چاهها كه مواد مستخرجه در آنجا انباشته مي‌شود.
ش ـ مواد باطله: عبارت است از موادي كه در نتيجه استخراج يا كانه‌آرائي از كانه جدا مي‌گردد.
ص ـ شن و ماسه معمولي: شن و ماسه‌اي است كه حاوي كانيهاي با ارزش نبوده و يا تفكيك آنها مقرون به صرفه نباشد و عمدتا در كارهاي‌ساختماني، راه‌سازي، بتن‌ريزي و نظاير آن استفاده مي‌گردد.
ض ـ خاك رس معمولي: خاكي است كه براي ساختن خشت و آجر معمولي (غيرنسوز) بكار مي‌رود و نيز در عمليات ساختماني و راه‌سازي و‌كشاورزي از آن استفاده مي‌شود.
ط ـ خاك صنعتي: خاكي است كه به علت داشتن خواص فيزيكي و يا شيميائي خاص مصارف صنعتي مختلف دارد.
ظ ـ سنگ لاشه و ساختماني: سنگهاي مختلف موجود در طبيعت كه حاوي كانه قابل تفكيك در شرايط كنوني نبوده و عمل‌آوري آن رايج و‌معمول و يا مقرون به صرفه نباشد و بنا به تشخيص وزارت معادن و فلزات سنگ تزئيني نيست و عموما در پي يا ديوارچيني ساختمانها، راه‌سازي و‌ديواره‌سازي و امور نظير آن بكار مي‌رود.
ع ـ سنگ تزئيني: سنگهاي متبلور و غيرمتبلور رسوبي، آذرين و دگرگوني كه حاوي كانه قابل تفكيك در شرايط كنوني نبوده و عمل‌آوري آنها نظير‌برش و صيقل رايج و مقرون به صرفه باشد از قبيل مرمر، شبه مرمر (مرمريت) تراورتن، گرانيت و امثالهم.
غ ـ پروانه بهره‌برداري: مجوزي است كه توسط وزارت معادن و فلزات براي بهره‌برداري از معادن در محدوده‌اي كه مشخص شده است صادر‌مي‌گردد.
ف ـ طرح بهره‌برداري: طرحي است كه در آن جزئيات برنامه‌هاي اجرائي براي بهره‌برداري از معدن و زمان‌بندي اجراي عمليات و ساير اطلاعات‌براساس شناسنامه معدن درنمونه فرمهاي ويژه وزارت معادن و فلزات، توسط عاملين بهره‌برداري درج مي‌گردد.
ق ـ معادن بلامعارض: به معادني اطلاق مي‌شود كه فاقد بهره‌بردار بوده و يا واگذاري آن از نظر اين قانون منعي نداشته باشد.
