‌ماده 3 ـ

وظايف اصلي سازمان عبارت است از:
‌الف ـ بررسي علل ارتكاب جرائم و تهيه برنامه‌ها و طرحهاي اساسي به منظور پيشگيري از آن.
ب ـ حمايت قانوني و اجتماعي از اطفال كمتر از 18 سال كه سلامت و امنيت و اخلاق آنان به واسطه محيط زندگي خانوادگي و پرورشي كه در آن‌پرورش يافته‌اند يا به سبب نوع كار و حرفه يا اعمال و كردار خود در معرض خطر بزهكاري قرار گرفته‌اند با همكاري سازمانهاي مربوط.
ج ـ ايجاد و اداره كانونهاي اصلاح و تربيت.
‌د ـ بررسي و اظهار نظر درباره تأسيس و محل و ظرفيت و ساير خصوصيات ساختماني و تجهيزات تبعيدگاه و زندان و بيمارستان مجرمين معتاد و‌تيمارستان مجرمين مجنون و مختل‌المشاعر و كارگاههاي كشاورزي و صنعتي موضوع قانون اقدامات تأميني و نحوه اداره آنها با همكاري سازمانهايي كه‌وظيفه احداث و تأسيس و اداره مؤسسات مذكور را به عهده دارند.
ه ـ بررسي و تعيين نظام مؤسسات فوق‌الذكر و اصول مربوط به نگاهداري مجرمين و رفتار با زندانيان و تنظيم برنامه‌هاي تهذيب و تربيت مجرمان‌و آموزش آنان و نظارت در اجراي اصول و ترتيبات مذكور.
‌و ـ راهنمايي لازم به دادسراهاي شهرستان و استان يا واحدهاي تابع براي نظارت در زندانها و ساير مؤسساتي كه سازمان طبق اين اساسنامه‌تكليف نظارت بر آنها را دارد و بررسي گزارش دادسراها يا واحدهاي مذكور در اين باره و ساير امور و مسائل مؤسسات مزبور.
‌ز ـ دادن دستورالعمل و راهنمايي لازم به دادسراهاي شهرستان يا واحدهاي تابع در زمينه مراقبت بعد از خروج و بررسي گزارشهاي مربوط.
ح ـ پيگيري هدفهاي قانون اقدامات تأميني مصوب سال 1339 (2519 شاهنشاهي) و ارشاد دادسراها در اين زمينه و هر گونه اقدام لازم ديگر به‌منظور حسن اجراي قانون مزبور.
ط ـ صدور اجازه تأسيس انجمنهاي حمايت از زندانيان و خانواده آنان و نظارت بر كار انجمنهاي مزبور.
ي ـ تهيه و تنظيم سجل كيفري مجرمان و تنظيم پرونده شخصيت آنها در موارد لزوم كه متضمن اطلاعات لازم از قبيل وضع اجتماعي، رواني و‌اخلاقي آنان خواهد بود.
ك ـ جمع‌آوري آمارهاي لازم از جرائم و بررسي و نتيجه‌گيري از آنها.
ل ـ رسيدگي به تقاضاي عفو و بخشودگي و تهيه فهرست اسامي افراد واجد شرايط.
م ـ نظارت بر رفتار مجرمان بعد از آزادي مشروط يا تعليق تعقيب يا تعليق مجازات و اقدامات لازم با استفاده از امكانات سازمان براي هدايت و‌كمك آنان در زمينه‌هاي اخلاقي و اجتماعي.
ن ـ تأسيس مراكز مراقبت بعد از خروج به منظور راهنمايي، كمك به اشتغال و بازپذيري اجتماعي مجرمان بعد از آزادي يا در شرايط محكوميت به‌تبعيد يا اقامت اجباري و تعليق و آزادي مشروط.
س ـ تنظيم و اجراي برنامه‌هاي لازم به منظور بالابردن آگاهي عمومي در زمينه مقررات جزايي با استفاده از وسائل ارتباط جمعي.
ع ـ تهيه طرحهاي كارآموزي مددكاران اجتماعي كاركنان اداره دادگاههاي اطفال و كانونهاي اصلاح و تربيت و آموزش ضمن خدمت كاركنان مزبور‌و قضات دادگاههاي اطفال و اجراي اين طرحها.
‌تبصره ـ احداث و اداره تبعيدگاه و زندان و كارگاههاي كشاورزي و صنعتي موضوع اين اساسنامه با شهرباني كشور شاهنشاهي و مؤسسات درماني‌مذكور با وزارت بهداري و بهزيستي با رعايت نظر سازمان اقدامات تأميني و تربيتي خواهد بود.