ماده 1 ـ
كليه اطفال و جوانان ايراني كه واجد شرايط تحصيل ميباشند بايد بدون هيچ گونه مانعي به تحصيل بپردازند و هيچ كس نميتواند آنان را ازتحصيل باز دارد، جز با مجوز قانوني.
ماده 2 ـ
در هر محل كه بر اساس قانون آموزش و پرورش عمومياجباري و مجاني مصوب 1322.5.6 و اصلاحي آن مصوب 29 خرداد ماه 1350موجبات تحصيل مراحل تعليمات ابتدايي و راهنمايي كه اجباري و مجاني است فراهم و اعلام شده باشد پدر و يا مادر يا سرپرست قانوني كودك كهوظيفه نگهداري و تربيت كودك بر عهده او ميباشد موظف است نسبت به ثبت نام و فراهم كردن موجبات تحصيل كودك تحت سرپرستي خود اقدامكند و در صورتي كه از انجام اين وظيفه خودداري نمايد وزارت آموزش و پرورش نسبت به ثبت اساميكودكان مندرج در آمار ارسالي اداره كل ثبتاحوال موضوع تبصره ماده 5 قانون آموزش و پرورش عمومياجباري و مجاني و همچنين نسبت به ثبت نام كودك واجد شرايط تحصيل در مراحل اولو دوم موضوع ماده 2 قانون اصلاح قانون مذكور اقدام خواهد نمود.
ماده 3 ـ
پدر يا مادر يا سرپرست قانوني نوجوان كمتر از هيجده سال مكلف است به ثبت نام نوجواني كه دوره راهنمايي را طي نموده و طبقضوابط وزارت آموزش و پرورش براي تحصيلات بالاتر مستعد شناخته ميشود اقدام نمايد و وسائل ادامه تحصيل او را فراهم كند و در صورت عدمتمكن مالي، دولت مكلف است امكانات لازم را براي ادامه تحصيل اين قبيل نوجوانان با رعايت ماده 6 اين قانون فراهم نمايد. مرجع و ضوابطتشخيص عدم تمكن مالي پدر يا مادر يا سرپرست در آييننامهاي كه توسط وزارت آموزش و پرورش تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد تعيينميشود.
ماده 4 ـ
هر يك از پدر يا مادر يا سرپرست قانوني كودك و نوجوان كمتر از هيجده سال كه قانوناً مسئول پرداخت مخارج زندگي او ميباشد و باداشتن امكانات مالي از تهيه وسائل و موجبات تحصيل كودك يا نوجوان واجد شرايط تحصيل مشمول اين قانون در محلي كه موجبات تحصيلدورههاي مربوط از طرف وزارت آموزش و پرورش فراهم شده باشد امتناع كند يا به نحوي از انحاء از تحصيل او جلوگيري نمايد به حكم مراجع قضاييكه خارج از نوبت رسيدگي ميكنند به جزاي نقدي از دههزار ريال تا دويست هزار ريال و به انجام تكاليف فوق نسبت به كودك يا نوجوان محكومخواهد شد.
هر گاه پس از ابلاغ حكم پدر يا مادر يا سرپرست به تكليف مقرر در حكم دادگاه اقدام ننمايد يا پس از اجراي حكم مجدداً كودك يا نوجوان را از تحصيلباز دارد به حبس جنحهاي از يك تا سه سال و تأمين هزينه معاش و تحصيل كودك يا نوجوان خود محكوم خواهد شد.
تبصره ـ وجوه حاصل از جزاي نقدي موضوع اين ماده در اختيار شوراي آموزش و پرورش منطقهاي مربوط قرار ميگيرد تا جهت تكميل كتابخانهمدارس همان منطقه به مصرف برسد.
ماده 5 ـ
تحصيلات حرفهاي تا پايان دوره متوسط مجاني است.
ماده 6 ـ
تحصيلات دوره متوسط غير حرفهاي براي كساني كه ميخواهند در دستگاههاي دولتي خدمت كنند مجاني خواهد بود مشروط بر اين كهاين افراد حداقل به مدت سنوات تحصيل براي دولت خدمت كنند ضوابط مربوط به خدمت در دستگاههاي دولتي و نحوه اجراي اين ماده طبقآييننامهاي خواهد بود كه به پيشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
ماده 7 ـ
دانشجويان و هنرجوياني كه بخواهند از تحصيلات مجاني استفاده كنند مكلفند معادل دو برابر مدتي كه از تحصيل مجاني استفاده كردهانددر صورت نياز دولت در رشته متناسب تحصيلات خود در دستگاههاي دولتي و يا به معرفي دولت در بخش خصوصي در كشور خدمت كنند.
در صورت استنكاف از انجام تمام و يا قسمتي از خدمات مذكور بايد هزينه تحصيلات مجاني را به تناسب مدتي كه خدمت نكردهاند به دولت بپردازند.
ماده 8 ـ
ساير افرادي كه خارج از ضوابط ماده 7 اين قانون تحصيلات عالي مينمايند مكلفند پس از انجام يا قطع تحصيل به منظور اداي دين خود بهميهن به تناسب مدت تحصيلات عالي خود در رشتههاي مورد نياز كشور خدمت كنند و در صورت استنكاف از انجام تمام يا قسمتي از خدمات مذكوربايد مخارجي را كه دولت براي تحصيلات عالي آنان متحمل شده است بپردازند.
آييننامههاي مربوط به نحوه خروج از كشور افراد مذكور در اين قانون و نحوه احتساب مخارج تحصيلات عالي آنان و نحوه اشتغال اين قبيل محصليناز طرف وزارت علوم و آموزش عالي تهيه و پس از تصويب كميسيونهاي مربوط مجلسين قابل اجراء ميباشد.
ماده 9 ـ
محصليني كه با استفاده از كمكهزينه تحصيلي و يا مقرري نيروهاي مسلح شاهنشاهي به منظور خدمت در ارتش شاهنشاهي، ژاندارمريكشور و شهرباني كشور تحصيل مينمايند از شمول مقررات اين قانون مستثني بوده و در هر مورد تابع مقررات سازمان متبوع خواهند بود.
[امضاء]
قانون فوق مشتمل بر نه ماده و يك تبصره پس از تصويب مجلس سنا در جلسه فوقالعاده روز دوشنبه 1353.4.17، در جلسه روز يكشنبه سيامتير ماه يك هزار و سيصد و پنجاه و سه شمسي به تصويب مجلس شوراي ملي رسيد.
رييس مجلس شوراي ملي ـ عبدالله رياضي