بسماللهالرحمنالرحيم
نمايندگان: دولت پادشاهي افغانستان، جمهوري دموكراتيك تودهاي الجزاير، دولت امارات متحده عربي، دولت بحرين، جمهوري چاد، جمهوري عربي مصر، جمهوري گينه، جمهوري اندونزي، دولت شاهنشاهي ايران، دولت پادشاهي اردن هاشمي، دولت كويت، جمهوري لبنان، جمهوري عربي ليبي، مالزي، جمهوري مالي، جمهوري اسلامي موريتاني، دولت پادشاهي مراكش، جمهوري نيجريه، سلطنت عمان، جمهوري اسلامي پاكستان، دولت قطر، دولت پادشاهي عربستان سعودي، جمهوري سنگال، جمهوري سيرالئون، جمهوري دموكراتيك سومالي ـ جمهوري دموكراتيك سودان، جمهوري عربي سوريه، جمهوري تونس، جمهوري تركيه، جمهوري عربي يمن كه از 14 الي 18 محرم 1392 برابر 29 فوريه الي 4 مارس 1972 در جده اجتماع نمودند با توجه به كنفرانس سلاطين و رؤساي دول و حكومتهاي اسلامي منعقد در رباط از تاريخ 9 تا 12 رجب سال 1389 (مطابق با 22 سپتامبر الي25 سپتامبر 1969) و با در نظر گرفتن اولين كنفرانس اسلامي وزراي امور خارجه منعقد در جده در تاريخ 15 تا 17 محرم 1390 برابر 23 الي 25 مارس1970 و دومين كنفرانس وزراي امور خارجه دول اسلامي منعقد در كراچي از تاريخ 27 تا 29 شوال 1390 برابر 26 تا 28 دسامبر 1970.
با اذعان به اينكه اعتقادات مشترك آنان عامل نيرومندي در نزديكي و همبستگي ملل اسلامي است و با تصميم به حفظ ارزشهاي معنوي و اخلاقي واجتماعي و اقتصادي اسلام كه پيوسته از عوامل مهم پيشرفت افراد بشر بوده و خواهد بود و
با تأكيد مجدد در پشتيباني خود از منشور ملل متحد و حقوق ذاتي بشر كه اصول و هدفهاي آن پايهاي براي همكاري ثمربخش بين كليه ملل فراهم ساخته و با عزم راسخ به تحكيم روابط برادري و دوستي موجود بين ملتهاي خود و حفظ آزادي و ميراث مشترك تمدن اين ملل كه بر اصول عدالت و مدارا و عدم تبعيض استوار است و
با كوشش براي تحكيم مباني سعادت بشر و پيشرفت و آزادي ملتها در سراسر جهان و با تشريك مساعي در راه استقرار صلح جهاني كه متضمن امنيت و آزادي و عدالت براي ملل اسلامي و ملل ديگر جهان خواهد بود، نسبت به منشور كنفرانس اسلامي به شرح زير توافق كردند:
ماده 1 ـ
كنفرانس اسلامي:
دولتهاي عضو به موجب اين منشور سازمان كنفرانس اسلامي را تشكيل ميدهند.
ماده 2 ـ
هدفها و اصول:
الف ـ هدفها: هدفهاي كنفرانس اسلامي به شرح زير است:
1 ـ تحكيم مباني وحدت بين دولتهاي عضو.
2 ـ تقويت همكاري بين دولتهاي عضو در زمينههاي اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي و علمي و فعاليتهاي مهم ديگر و انجام مشاورات بين دول عضو در سازمانهاي بينالمللي.
3 ـ كوشش براي ريشهكن ساختن تبعيض نژادي و استعمار به هر شكل كه باشد.
4 ـ اتخاذ تدابير لازم براي تحكيم صلح و امنيت بينالمللي به نحوي كه بر اساس عدالت استوار باشد.
5 ـ تشريك مساعي براي آزاد ساختن و صيانت اماكن مقدسه و پشتيباني از مبارزات مردم فلسطين و كمك به آنان براي احقاق حقوق حقه خود و آزادكردن اراضي آنها.
6 ـ تقويت مبارزات كليه ملل اسلامي براي حفظ حيثيت و استقلال و حقوق ملي آنها.
7 ـ ايجاد شرايط مناسب براي تحكيم و تقويت همكاري و تفاهم بين دول عضو و ديگر دول جهان.
ب ـ اصول: دول عضو متعهد ميشوند كه در راه تحقق هدفهاي اين منشور اصول زير را منشأ الهام و سرمشق خود قرار دهند:
1 ـ مساوات كامل بين دول عضو.
2 ـ احترام به حق تعيين سرنوشت و عدم مداخله در امور داخلي دول عضو.
3 ـ احترام به حق حاكميت و استقلال و تماميت ارضي هر يك از دول عضو.
4 ـ حل و فصل منازعاتي كه ممكن است بين آنها به وجود آيد بهطرق مسالمتآميز از قبيل مذاكره، وساطت، سازش و داوري.
5 ـ عدم توسل به زور و تهديد عليه تماميت ارضي و وحدت ملي و استقلال سياسي دول عضو.
ماده 3 ـ
ارگانهاي كنفرانس:
كنفرانس اسلامي از سه ارگان زير تشكيل ميگردد.
1 ـ كنفرانس سلاطين و رؤساي دول و حكومتها.
2 ـ كنفرانس وزراي امور خارجه.
3 ـ دبيرخانه و ارگانهاي فرعي.
ماده 4 ـ
كنفرانس سلاطين و رؤساي دول:
كنفرانس سلاطين و رؤساي دول و حكومتها عاليترين مرجع سازمان بوده و هر زمان كه مصالح ملل اسلامي اقتضا كند به منظور رسيدگي بهمسائلحياتي دنياي اسلام و تنظيم خط مشي سازمان بر وفق آن تشكيل جلسه خواهد داد.
ماده 5 ـ
كنفرانس وزراي امور خارجه:
اجلاسيههاي كنفرانس.
1 ـ الف ـ كنفرانس اسلامي در سطح وزراي امور خارجه يا نمايندگان رسمي آنها به طور ساليانه يا بر حسب مقتضيات تشكيل جلسه خواهد داد و جلسات كنفرانس در خاك يكي از دول عضو تشكيل خواهد شد.
ب ـ كنفرانس بنابر تقاضاي هر يك از دول عضو يا بنابه تقاضاي دبيركل و با تصويب دو سوم دول عضو جلسه فوقالعاده تشكيل خواهد داد. ممكن است تقاضاي مذكور را به منظور جلب موافقت براي كليه اعضاء ارسال نمود.
ج ـ كنفرانس وزراي امور خارجه ميتواند تشكيل جلسه كنفرانس رؤساي دول و حكومتهاي عضو را توصيه نمايد. تصويب اين توصيه ممكن است ازطريق ارسال آن براي كليه دول عضو صورت گيرد.
2 ـ كنفرانس وزراي امورخارجه براي انجام مقاصد زيرتشكيل ميگردد:
الف ـ بررسي طرق اجراي سياست كلي كنفرانس.
ب ـ بررسي پيشرفتهاي حاصل در اجراي قطعنامههاي مصوبه در جلسات قبلي.
ج ـ تصويب قطعنامههايي در امور مربوط به مصالح مشترك دول عضو طبق هدفها و مقاصد كنفرانس كه در اين منشور ذكر گرديده است.
د ـ بحث و مذاكره در مورد گزارش كميته مالي و تصويب بودجه دبيرخانه.
ه ـ 1 ـ كنفرانس دبيركل را تعيين خواهد كرد.
2 ـ كنفرانس بنا به توصيه دبيركل سه معاون براي وي تعيين خواهد نمود.
3 ـ دبيركل در پيشنهاد خود صداقت و صلاحيت معاونين و ايمان آنها را به هدفهاي منشور كنفرانس مد نظر قرار خواهد داد و نيز تسهيم عادلانه جغرافيايي را در نظر خواهد گرفت.
و ـ تعيين تاريخ و محل تشكيل جلسه آينده كنفرانس وزراي امور خارجه.
ز ـ رسيدگي به هر موضوعي كه به يك يا چند دولت عضو مربوط ميشود اين رسيدگي بنا به تقاضاي هر يك از دول عضو براي اتخاذ تصميم و اقدام لازم به عمل خواهد آمد.
3 ـ قطعنامهها و توصيههاي كنفرانس وزراي امور خارجه با اكثريت دو سوم آراء به تصويب خواهد رسيد.
4 ـ هر يك از جلسات كنفرانس وزراي امور خارجه با حضور دو سوم اعضاء رسميت خواهد يافت.
5 ـ كنفرانس وزراي امور خارجه آييننامه اجرايي خود را كه ممكن است در كنفرانس سلاطين و رؤساي دول و حكومتهاي عضو نيز مجري گردد وضع خواهد نمود و براي هر دوره از جلسات كنفرانس رييس تعيين خواهد كرد.
آييننامه مذكور همچنين نسبت به ارگانهاي فرعي كه توسط كنفرانس سلاطين و رؤساي دول و حكومتهاي عضو و همچنين توسط كنفرانس وزيران تشكيل ميگردد مجري خواهد بود.
ماده 6 ـ
دبيرخانه:
1 ـ رياست دبيرخانه به عهده دبيركل است كه از طرف كنفرانس بهمدت دو سال به اين سمت منصوب خواهد شد. دبيركل ميتواند فقط براي يك دوره دوساله ديگر مجدداً به اين سمت منصوب گردد.
2 ـ اعضاي دبيرخانه را دبيركل از ميان اتباع دول عضو با توجه به صلاحيت و صداقت آنها و با رعايت اصل تسهيم عادلانه جغرافيايي انتخاب و منصوب خواهد نمود.
3 ـ دبير كل، معاونان يا كارمندان دبيرخانه در انجام وظايف خويش از هيچ دولت يا مقامي غير از كنفرانس دستور نخواهند گرفت و از هر عمل و اقداميكه براي موقعيت آنان در مقام كارمندان بينالمللي كه صرفاً در مقابل كنفرانس مسئولند زيانآور باشد خودداري خواهند كرد. دول عضو متعهد ميشوندكه عنوان مزبور و ماهيت مسئوليتهاي آنان را محترم شمرده و از هرگونه اعمال نفوذ در ايفاي وظايف آنان خودداري كنند.
4 ـ دبيركل ارتباط بين دولتهاي عضو را تأمين خواهد كرد و براي مشاوره و تبادل نظر بين آنها و انتشار اطلاعاتي كه براي دول عضو مشتركاً حائز اهميت باشد تسهيلاتي فراهم خواهد آورد.
5 ـ مركز دبيرخانه، تا زماني كه بيتالمقدس (اورشليم) آزاد نشده است در جده و از آن پس به طور ثابت در بيتالمقدس خواهد بود.
6 ـ دبيرخانه موظف است كه اجراي قطعنامهها و توصيههاي كنفرانس را پيگيري و نتايج حاصله را به كنفرانس گزارش كند و نيز مكلف است اسناد كارو تذكاريهها را مستقيماً و از طرق مربوطه و در چهارچوب قطعنامهها و توصيههاي كنفرانس به دولتهاي عضو برساند.
7 ـ دبيرخانه مقدمات تشكيل جلسات كنفرانس را، با همكاري نزديك در امور اداري و سازماني با دول ميزبان، فراهم خواهد كرد.
8 ـ با توجه به توافقي كه در زمينه مزايا و مصونيتها به عمل آمده و بايد به تصويب كنفرانس برسد:
الف ـ كنفرانس، در خاك دولتهاي عضو از اهليت حقوقي و مزايا و مصونيتهايي كه براي انجام وظايف و نيل به هدفهاي كنفرانس لازم باشد برخوردارخواهد بود.
ب ـ نمايندگان دول عضو از مزايا و مصونيتهايي كه براي انجام وظايف آنان نسبت به كنفرانس ضرورت داشته باشد بهرهمند خواهند گرديد.
ج ـ كارمندان كنفرانس در انجام وظايفي كه از طرف كنفرانس به آنها محول ميشود از مزايا و مصونيتهاي لازم برخوردار خواهند بود.
ماده 7 ـ
امورمالي:
1 ـ كليه مخارج اداري و هزينه فعاليتهاي دبيرخانه توسط دول عضو بهفراخور درآمد ملي آنها پرداخت خواهد شد.
2 ـ دبيرخانه امور مالي خود را طبق آييننامه مصوب كنفرانس وزراي امور خارجه اداره خواهد كرد.
3 ـ يك كميته ثابت مالي توسط كنفرانس با شركت نمايندگان رسمي دول عضو تشكيل خواهد شد. اين كميته كه در محل دبيرخانه تشكيل جلسه خواهد داد با مساعدت دبيركل بودجه دبيرخانه را طبق مقررات مصوب توسط كنفرانس وزراي امور خارجه تنظيم و در آن نظارت خواهد نمود.
ماده 8 ـ
عضويت:
سازمان كنفرانس اسلامي از دولي تشكيل ميشود كه در كنفرانس سلاطين و سران دول و حكومتهاي اسلامي در رباط و نيز در كنفرانس اسلامي وزراي امور خارجه در جده و كراچي شركت نموده و منشور حاضر را امضاء كردهاند.
هر يك از دول مسلمان ميتواند با تسليم تقاضانامهاي مبني بر تمايل به تصويب منشور حاضر و آمادگي براي انجام آن به اين كنفرانس ملحق گردد اينتقاضا به دبيركل تسليم خواهد گرديد تا در اولين اجلاسيه كنفرانس وزراي امور خارجه كه پس از تسليم تقاضا تشكيل ميشود مطرح گردد. الحاق دولت مزبور به كنفرانس اسلامي پس از تصويب كنفرانس با اكثريت دو سوم آراء اعتبار خواهد يافت.
ماده 9 ـ
دبيرخانه در چهارچوب منشور حاضر و با تصويب كنفرانس براي تحكيم روابط بين كنفرانس اسلامي و ساير سازمانهاي بينالمللي اسلامي و ايجاد همكاري در راه تحقق هدفهاي كنفرانس اسلامي كه طي اين منشور تعيين گرديدهاند فعاليت خواهد نمود.
ماده 10 ـ
كنارهگيري:
1 ـ هر يك از دول عضو ميتواند با ارسال يك اعلاميه كتبي بهدبيرخانه از كنفرانس اسلامي كنارهگيري كند. اين كنارهگيري به اطلاع كليه اعضاء خواهدرسيد.
2 ـ دولتي كه تقاضاي كنارهگيري ميكند تا پايان سال مالي كه طي آن تقاضاي كنارهگيري كرده است به انجام تعهدات خود ملزم خواهد بود و نيز هرگونه تعهد مالي ديگري را كه نسبت به كنفرانس داشته باشد بايد تا پايان سال مذكور ايفا نمايد.
ماده 11 ـ
اصلاحات:
هرگونه اصلاح و تغيير پيشنهادي نسبت به اين منشور بايد به تصويب دو سوم اعضاء برسد.
ماده 12 ـ
تفسير:
هرگونه اختلافي كه در تفسير يا اجراي هر يك از مواد منشور حاضر بروز نمايد به طور مسالمتآميز و در كليه موارد از طريق مشاوره و مذاكره و سازش يادآوري حل و فصل خواهد شد.
ماده 13 ـ
زبان:
زبان كنفرانس عربي ـ انگليسي و فرانسه خواهد بود.
ماده 14 ـ
تصويب:
اين منشور توسط دولتهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي بر طبق مقررات جاري آنها به تصويب خواهد رسيد.
منشور حاضر از تاريخي كه اكثريت ساده دول شركتكننده در سومين كنفرانس اسلامي وزراي امور خارجه مورخ 14 تا 18 محرم 1392 (مطابق 29فوريه تا 4 مارس 1972) اسناد تصويب خود را به دبيرخانه تسليم نموده باشند لازمالاجرا خواهد گرديد.