هيئت وزيران در جلسه مورخ 20/5/44 بنا بر پيشنهاد 3/22471 ـ 12/5/44 وزارت کشاورزي مقررات مربوط به اجراي ماده 17 آئين نامه اصلاحات ارضي مصوب سوم مرداد ماه کميسيون مشترک مجلسين را بهشرح زير تصويب نمودند:
ماده 1 ـ
هرگاه اکثريت زارعين با اکثريت مالکين هر ده توافق نمايند ميتوانند بهره از آن ده را به موجب ماده 17 آئين نامه اصلاحات ارضي مصوب کميسيون مشترک مجلسين به صورت يک واحد سهامي زراعي اداره نمايند.
تبصره ـ مقصود از اکثريت مالکين اکثريت بر حسب ميزان مالکيت و مقصود از اکثريت زارعين اکثريت برحسب ميزان زراعت است.
ماده 2 ـ
توافق در تشکيل واحد سهامي زراعي بايد کتبي بوده و بهسازمان اصلاحات ارضي محل تسليم شود. مالکين و زراعين هر ده ميتوانند با رعايت مقررات اقدام به تشکيل واحد سهامي زراعي بنمايند.
ماده 3 ـ
چنانچه ظرف دو ماه از تاريخ تصويب اين تصويبنامه مالکين و زارعين که توافقنامه را امضاء نموده اند اقدام به تشکيل واحد سهامي زراعي در آن ده ننمايند سازمان اصلاحات ارضي برابر مقررات ماده 5 اين تصويبنامه اقدام خواهد کرد.
ماده 4 ـ
مامورين سازمان اصلاحات ارضي مالکين و زارعين ده مربوطه را صورت برداري و ضمن تنظيم صورت مجلس که به امضاي کدخدا و معتمدين قريه رسيده باشد ميزان حق السهم اشخاص اعم از زارع و مالک را که نسبت به مجموع عوائد با توجه به مالکيت عوامل مختلف زراعي طبق عرف و معمول محل نصيب آنها ميشود تعيين مينمايند.
ماده 5 ـ
هرگاه در ظرف دو ماه مهلت مقرر در ماده 3 اين تصويبنامه نسبت به تشکيل واحد سهامي زراعي اقدام نشود مامورين سازمان اصلاحات ارضي به مالکين و زارعين حاضر در ده اطلاع خواهند داد که در موعد معيني براي تشکيل واحد سهامي و انتخاب هيئت مديره حاضر شوند. هرگاه اکثريت مالکين يا زارعين امضاء کننده توافقنامه در موعد مقرر درمحل حاضر نشوند توافق تشکيل واحد زراعي کان لم يکن محسوب ميشود. ديگر قانوني را انتخاب و به اصلاحات ارضي محل ضمن اظهار نامه قانوني اعلام دارند. و هرگاه تمام يا عده از آنها نسبت به انتخاب عضو سوم هيئت مديره توافق ننمايند مامور سازمان اصلاحات ارضي بر طبق اختيار حاصل از قسمت اخير ماده 17 آئين نامه اصلاحات ارضي مصوب کميسيون خاص مشترک مجلسين به قائم مقامي وزارت کشاورزي اقدام خواهد کرد.
ماده 6 ـ
هر واحد سهامي زراعي بعد از تشکيل به نام همان قريه يا مزرعه ناميده ميشود و داراي شخصيت حقوقي ميباشد. هيئت مديره اين واحد در برداشت محصول و جمع آوري انواع عوائد و انجام هزينههاي ده قائم مقام قانوني صاحبان سهام بوده و عايدات بر طبق عرف و معمول محل به نسبت سهام به دارندگان آنها تحويل خواهد شد.
ماده 7 ـ
هيئت مديره موظف است با اتخاذ تدابير لازم نسبت بهحسن اداره و بهره برداري صحيح ده اقدام نمايد.
تبصره ـ زارعين بايد در نسق خود شخصاً يا وسيله افراد خانواده خود در روي زمين کار کنند والا هيئت مديره با رعايت ماده 33 قانون اصلاحي قانون اصلاحات ارضي زمين را از يد او خارج مينمايد و زمين براي زراعت در اختيار کساني قرار داده خواهد شد که طبق ماده 16 قانون اصلاحي اصلاحات ارضي مصوب 19/10/40 اولويت داشته باشند.
ماده 8 ـ
مدت تصدي هيئت مديره سه سال و تصميمات آنها بهاکثريت قابل اجرا خواهد بود.
مجموع حق الزحمه هيئت مديره در سال تا ميزان حداکثر 3 درصد کل عوائد ده با توافق اکثريت زارعين و مالکين در موقع انتخاب هيئتمديره تعيين و قابل پرداخت خواهد بود. بعد از سه سال از تاريخ تصدي هيئت مديره انتخاب تجديد و هيئت مديره جديد تعيين ميگردد انتخاب مجدد اعضاي هيئت مديره قبلي بلامانع است.
تبصره ـ مادام که هيئت مديره جديد انتخاب نشده هيئت مديره سابق عهده دار انجام وظائف خواهد بود.
ماده 9 ـ
اعضاي هيئت مديره واحد سهامي زراعي در انجام وظايفي که به موجب اين تصويبنامه بر عهده آنان محول است در حکم امين خواهند بود.
[امضاء]
اصل تصويبنامه در دفتر نخست وزير است. نخست وزير