ماده 29ـ
هرگاه تخلف و سرپيچي از تکاليف نظامي سبب تسلط دشمن بر اراضي يا مواضع يا افراد خودي شود، مرتکب به مجازات محارب محکوم ميگردد.
ماده 30ـ
هر فرمانده يا مسؤول نظامي بدون استفاده از تمام وسائل دفاعيه که در اختيار او بوده از انجام اقداماتي که وظيفه نظامي او ايجاب ميکرده خودداري نمايد و آنچه را که حفاظت يا دفاع از آن به او سپرده شده از قبيل تأسيسات، استحکامات، سربازخانه، کارخانجات، انبار و مخازن اسلحه و مهمات يا آذوقه يا سوخت يا ملزومات نظامي، هواپيما، کشتي، شهر، آبادي و اراضي به نحوي از انحاء به دشمن تسليم نمايد به مجازات محارب محکوم ميشود.
ماده 31 ـ
هر فرمانده يا مسؤول نظامي که با دشمن قرارداد تسليم منعقد نمايد در صورتي که تصميم متخذه موجب خلع سلاح نيروهاي تحت فرماندهي يا اسارت آنها يا تسليم آنچه دفاع و حفاظتش به عهده او است، بشود به مجازات محارب و در غير اين صورت به حبس از سه تا پانزده سال محکوم ميگردد.
ماده 32 ـ
هر نظامي که در مقابل دشمن، از به کار بردن سلاح يا مهمات يا ساير امکانات نظامي براي مبارزه خودداري نمايد يا آشکارا مرتکب اعمالي گردد که موجب تزلزل روحيه افراد ديگر شود يا عمداً از کوشش براي روبرو شدن، جنگيدن، اسير نمودن يا منهدم ساختن نيروها، کشتيها، هواپيماها يا هرگونه وسائل ديگر دشمن که به عهده او بوده يا وظيفه نظامي او ايجاب ميکرده خودداري نمايد چنانچه موجب شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب والاّ به حبس از سه تا پانزده سال محکوم ميگردد.
ماده 33 ـ
نظاميان زير که تعداد آنان حداقل سه نفر باشد شورش کننده محسوب و به ترتيب ذيل محکوم ميشوند:
الف ـ نظاميان مسلحي که با تباني يا به صورت دسته جمعي از اطاعت فرماندهان يا رؤساي خود سرپيچي کنند چنانچه مصداق محارب نباشند هر يک به حبس از سه تا پانزده سال.
ب ـ نظامياني که در ارتباط با خدمت به صورت دسته جمعي و با سلاح گرم يا سرد به جان يا مال يا ناموس مردم يا اموال عمومي تعدي يا تجاوز نمايند چنانچه محارب محسوب نشوند به حبس از سه تا پانزده سال.
ج ـ نظاميان مسلحي که به منظور دستيابي به اهداف شخصي، صنفي و گروهي و يا به منظور بهرهمندي از مزايا و امتيازات يا عليه تصميمات قانوني مسؤولان و نظائر آن در يگانهاي نظامي يا در هر محل ديگر اجتماع، تحصن يا اعتصاب نموده و يا به هر نحوي موجب اخلال در نظم شوند به حبس از سه تا پانزده سال.
د ـ چنانچه مرتکبان جرائم فوق غيرمسلح باشند به حبس از شش ماه تا سه سال.
ماده 34 ـ
هر يک از فرماندهان يا مسؤولان نظامي بدون امر يا اجازه يا بدون اين که به اقدام متقابل وادار شده باشد عليه نيروهاي نظامي يا اتباع دولتي که با ايران در حال جنگ نباشد مسلحانه حمله يا عدهاي را وادار به حمله نمايد يا با نيروي تحت فرماندهي خود در اراضي دولتي که با ايران در حال جنگ نباشد مرتکب عمليات خصمانه شود هرگاه اقدامات فوق موجب اخلال در امنيت داخلي يا خارجي کشور گردد به مجازات محارب و در غير اين صورت به حبس از سه تا پانزده سال محکوم ميشود.
ماده 35 ـ
هر يک از فرماندهان يا مسؤولان نظامي که پس از دريافت دستور توقف عمليات جنگي، عمليات را ادامه دهد در صورتي که عمل وي موجب اخلال در نظام (به هم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب و در غير اين صورت به دو تا ده سال حبس محکوم ميشود.
ماده 36 ـ
هر نظامي که بدون امر يا مجوز قانوني، فرماندهي قسمتي را به عهده گيرد و يا بر خلاف امر مافوق، فرماندهي قسمتي را ادامه دهد به حبس از دو تا ده سال محکوم و چنانچه مرتکب جرم ديگري گردد به مجازات آن جرم نيز محکوم خواهد شد.
ماده 37 ـ
هر نظامي که اوامر فرماندهان يا رؤساي مربوط را لغو نمايد به ترتيب زير محکوم ميشود:
الف ـ هرگاه از امر حرکت به طرف دشمن يا محاربان و مفسدان امتناع ورزد، چنانچه حاکي از همکاري با دشمن باشد و يا موجب اخلال در نظام (به هم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب و در غير اين صورت به حبس از سه تا پانزده سال.
ب ـ اگر مخالفت با اوامر در ناحيهاي است که در آن حالت جنگي يا محدوديتهاي ضروري اعلام شده و آن مخالفت مربوط به امور جنگي يا مقررات حالت محدوديتهاي ضروري باشد در صورتي که عمل او موجب اخلال در نظام (به هم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام باشد به مجازات محارب والاّ به حبس از دو تا ده سال.
ماده 38 ـ
هر نظامي در غير موارد مذکور در ماده (37) اين قانون دستوري را لغو نمايد به استثناء مواردي که صرفاً تخلف انضباطي محسوب ميگردد به حبس از دو ماه تا يک سال محکوم ميشود.
ماده 39 ـ
هر يک از فرماندهان و مسؤولان نظامي يا انتظامي که حسب مورد مصوبات شورايعالي امنيت ملي، شوراي امنيت کشور و شوراهاي تأمين استان يا شهرستان را در مواردي که طبق قانون موظف به اجراي آن ميباشند اجراء نکنند، چنانچه مشمول مجازات محارب نباشند يا به موجب ساير قوانين مستوجب مجازات شديدتري نگردند به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم ميشوند.
ماده 40 ـ
عضويت کارکنان نيروهاي مسلح در سازمانها، احزاب و جمعيتهاي سياسي و مداخله يا شرکت و يا فعاليت آنان در دستهبنديها و مناقشههاي سياسي و تبليغات انتخاباتي ممنوع است و مرتکبان به شش ماه تا سه سال حبس محکوم ميگردند و در هر حال ادامه خدمت يا رهايي اينگونه افراد از خدمت به عهده هيأتهاي رسيدگي به تخلفات نيروهاي مسلح ميباشد.
ماده 41 ـ
هر نظامي که در حين خدمت يا مأموريت بر خلاف مقررات و ضوابط عمداً مبادرت به تيراندازي نمايد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از سه ماه تا يک سال محکوم ميشود و در صورتي که منجر به قتل يا جرح شود علاوه بر مجازات مذکور، حسب مورد به قصاص يا ديه محکوم ميگردد و چنانچه از مصاديق مواد (612) و (614) قانون مجازات اسلامي مصوب 2/3/1375 باشد به مجازات مندرج در مواد مذکور محکوم خواهد شد.
ماده 42 ـ
هر نظامي که بايد به طور انفرادي يا جمعي به مأموريت برود عمداً و بدون عذر موجه در وقت مقرر حاضر نگردد به ترتيب زير محکوم ميشود:
الف ـ هرگاه حرکت براي عزيمت به منطقه جنگي يا مقابله با اشرار و مفسدان باشد و عمل مرتکب موجب اخلال در نظام (به هم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب و در غير اين صورت به حبس از دو تا ده سال.
ب ـ هرگاه حرکت براي عزيمت به منطقهاي که در حالت جنگ يا آمادهباش رزمي يا اعلام محدوديتهاي ضروري موضوع اصل هفتاد و نهم (79) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران باشد به حبس از دو تا پنج سال.
ج ـ در ساير موارد به استثناء مواردي که صرفاً تخلف انضباطي محسوب ميشود به حبس از دو ماه تا يک سال.
ماده 43 ـ
هر نگهبان که محل نگهباني خود را بدون مجوز ترک نمايد در صورتي که در مقابل دشمن با همکاري يا تباني باشد يا عمل وي موجب اخلال در نظام (به هم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب محکوم، در غير اين صورت به شرح زير مجازات ميشود:
الف ـ هرگاه در مقابل دشمن يا محاربان و مفسدان باشد به حبس از سه تا پانزده سال.
ب ـ هرگاه در ناحيهاي باشد که در حالت جنگ و يا اعلام وضعيت و محدوديتهاي ضروري موضوع اصل هفتاد و نهم(4) (79) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و يا حالت آمادهباش رزميباشد به حبس از دو تا ده سال.
ج ـ در ساير موارد به استثناء مواردي که صرفاً تخلف انضباطي محسوب ميشود به حبس از سه ماه(5) تا دو سال.(6)
ماده 44 ـ
هر نظامي که در حين نگهباني به طور ارادي بخوابد به شرح زير محکوم ميشود:
الف ـ هرگاه در مقابل دشمن و محاربان باشد در صورتي که عمل وي موجب اخلال در نظام (به هم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب و در غير اين صورت به حبس از دو تا ده سال.
ب ـ هرگاه در ناحيهاي باشد که در حالت جنگ يا اعلام محدوديتهاي ضروري موضوع اصل هفتاد و نهم (79) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران يا آمادهباش رزمي باشد به حبس از شش ماه تا دو سال.
ج ـ در ساير موارد به استثناء مواردي که صرفاً تخلف انضباطي محسوب ميشود به حبس از دو ماه تا يک سال.
ماده 45 ـ
هر نظامي در حين خدمت يا در ارتباط با آن به نگهبان يا مراقب در رابطه با انجام وظيفه وي تعرض نمايد به ترتيب زير محکوم ميگردد:
الف ـ چنانچه مرتکب با سلاح تعرض نمايد به حبس از سه تا پانزده سال.
ب ـ چنانچه مرتکب بدون سلاح تعرض نمايد به حبس از دو تا پنج سال.
ماده 46 ـ
هر نظامي در حين خدمت به نحوي به نگهبان يا مراقب در رابطه با انجام وظيفه وي اهانت نمايد به حبس از دو ماه تا يک سال محکوم ميگردد، مگر آن که اهانت او مصداق قذف باشد که به مجازات آن محکوم ميشود.
ماده 47 ـ
هر نظامي که حين خدمت يا در ارتباط با آن نسبت به مافوق خود عمداً مرتکب ضرب يا جرح يا نقص عضو و يا قتل شود علاوه بر محکوميت به قصاص يا ديه، حسب مورد به شرح ذيل محکوم ميشود:
الف ـ در صورتي که با سلاح باشد به حبس از سه تا پانزده سال.
ب ـ چنانچه بدون سلاح باشد و موجب قتل گردد به حبس از سه تا پانزده سال و اگر موجب جرح يا نقص عضو شود به حبس از دو تا ده سال و در غير اين صورت به حبس از دو تا پنج سال.
ماده 48 ـ
هر نظامي حين خدمت يا در ارتباط با آن به مافوق خود اهانت نمايد به حبس از دو ماه تا يک سال محکوم ميگردد.
ماده 49 ـ
هر يک از فرماندهان و مسؤولان نظامي به افراد تحت امر خود اهانت و يا خارج از محدوده اختيارات فرماندهي و آييننامه انضباطي آنان را تنبيه نمايد به حبس از دو ماه تا يک سال محکوم و هرگاه به موجب قوانين جزائي ديگر مستلزم حد يا قصاص يا ديه باشد به آن مجازات نيز محکوم ميگردد.
ماده 50 ـ
هر نظامي که حين خدمت يا در ارتباط با آن، مافوق خود يا مراقب يا نگهباني را در ارتباط با انجام وظيفه آنان تهديد نمايد، به حبس از دو ماه(5) تا يک سال محکوم ميشود.
ماده 51 ـ
هر نظامي که براي فرار از کار يا انجام وظيفه و يا ارعاب و تهديد فرمانده يا رئيس و يا هر مافوق ديگر يا براي تحصيل معافيت از خدمت و يا انتقال به مناطق مناسبتر و يا کسب امتيازات ديگر عمداً به خود صدمه واردآورد يا تهديد به خودزني نمايد يا به عدم توانايي جسمي يا روحي متعذر شود و بنا به گواهي پزشک نظامي يا پزشکان قانوني تمارض او ثابت گردد و يا در انجام وظائف نظامي بيعلاقگي خود را در موارد متعدد ظاهرکند به نحوي که در تضعيف ساير نيروهاي نظامي مؤثر باشد، علاوه بر جبران خسارت وارده به ترتيب زير محکوم ميگردد:
الف ـ هرگاه در مقابل دشمنان باشد چنانچه عمل وي موجب اخلال در نظام (بههم خوردن امنيت کشور) و يا شکست جبهه اسلام گردد به مجازات محارب و در غير اين صورت به حبس از دو تا ده سال.
ب ـ هرگاه در زمان جنگ باشد و در مقابل دشمنان نباشد به حبس از يک تا پنج سال.
ج ـ در ساير موارد به استثناء مواردي که صرفاً تخلف انضباطي محسوب ميشود به حبس از سه ماه(6) تا يک سال.
ماده 52 ـ
هر نظامي حين خدمت يا در ارتباط با آن با علم و آگاهي در مقابل مأموران نظامي و انتظامي حين انجام وظيفه آنان مقاومت يا به آنان حمله نمايد متمرد محسوب و به ترتيب زير محکوم ميشود:
الف ـ در صورتي که تمرد با اسلحه صورت گرفته باشد به حبس از دو تا پنج سال.
ب ـ در صورتي که تمرد بدون سلاح به عمل آيد به حبس از شش ماه تا سه سال.
ماده 53 ـ
هر نظامي که حين انجام وظيفه مرتکب جرائم ذيل گردد، در هر مورد به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم ميشود:
الف ـ چنانچه نسبت به مجروح يا بيمار آزار روحي يا صدمه بدني واردکند.
ب ـ چنانچه اموال مجروح يا بيمار يا مردهاي را تصاحب نمايد.
ج ـ چنانچه نسبت به مجروحان يا اشخاصي که در معرض خطر جاني قراردارند در حالي که کمکرساني از وظائف اوست از کمک خودداري کند.
ماده 54 ـ
هرگاه بياحتياطي يا بي مبالاتي يا عدم رعايت نظامات دولتي در ارتباط با امور خدمتي توسط فرماندهان و مسؤولان ردههاي مختلف نيروهاي مسلح موجب تلفات جاني و يا صدمات بدني گردد چنانچه به موجب مواد ديگر اين قانون و يا ساير قوانين مستلزم مجازات شديدتر نباشد مرتکب به حبس از يک تا سه سال محکوم ميشود.
ماده 55 ـ
هر نظامي که با اقدام خود بر خلاف شؤون نظامي به نحوي از انحاء موجبات بدبيني مردم را نسبت به نيروهاي مسلح فراهم سازد به حبس از دو ماه تا يک سال محکوم ميشود.