ماده 243 ـ
اشخاص زير به حبس تأديبي از سه ماه تا دو سال يا بهجزاي نقدي از بيست هزار ريال تا دويست هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد:
1ـ هركس كه عالماً و بر خلاف واقع پذيرهنويسي سهام را تصديق كند و يا بر خلاف مقررات اين قانون اعلاميه پذيرهنويسي منتشر نمايد و يا مدارك خلاف واقع حاكي از تشكيل شركت به مرجع ثبت شركتها تسليم كند و يا در تعيين ارزش آورده غير نقدي تقلب اعمال كند.
2 ـ هركس در ورقه سهم بانام يا گواهينامه موقت سهم مبلغ پرداخت شده را بيش از آنچه كه واقعاً پرداخت شده است قيد كند.
3 ـ هركس از اعلام مطالبي كه طبق مقرّرات اين قانون بايد به مرجع ثبت شركتها اعلام كند بعضاً يا كلاً خودداري نمايد و يا مطالب خلاف واقع به مرجع مزبور اعلام دارد.
4 ـ هركس سهام يا قطعات سهام را قبل از به ثبت رسيدن شركت و يا در صورتي كه ثبت شركت مزوّرانه انجام گرفته باشد صادر كند.
5 ـ هركس سهام يا قطعات سهام را بدون پذيرهنويسي كليه سرمايه و تأديه حداقل سي و پنج درصد آن و نيز تحويل كليه سرمايه غير نقد صادر كند.
6 ـ هركس قبل از پرداخت كليه مبلغ اسمي سهم سهام بينام يا گواهينامه موقت بينام صادر كند.
ماده 244 ـ
اشخاص زير به حبس تأديبي از سه ماه تا يك سال يا به جزاي نقدي از پنجاههزار ريال تا پانصد هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد:
1 ـ هركس عالماً سهام يا گواهينامه موقت سهام، بدون ذكر مبلغ اسمي صادر كند يا بفروشد يا به معرض فروش گذارد.
2 ـ هركس سهام بينام را قبل از آن كه تمام مبلغ اسمي آن پرداخت شده باشد، صادر كند يا بفروشد يا به معرض فروش گذارد.
3 ـ هركس سهام بانام را قبل از آن كه اقلاً سي و پنج درصد مبلغ اسمي آن پرداخت شده باشد صادر كند يا بفروشد يا به معرض فروش گذارد.
ماده 245 ـ
هركس عالماً در هر يك از عمليات مذكور در ماده 244 شركت كند يا انجام آن عمليات را تسهيل نمايد بر حسب مورد به مجازات شريك يا معاون محكوم خواهد شد.
ماده 246 ـ
رئيس و اعضاء هيأت مديره هر شركت سهامي در صورت ارتكاب هر يك از جرائم زير به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه يا به جزاي نقدي از سي هزار تا سيصد هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد:
1 ـ در صورتي كه ظرف مهلت مقرر در اين قانون قسمت پرداخت نشده مبلغ اسمي سهام شركت را مطالبه نكنند و يا دو ماه قبل از پايان مهلت مذكور مجمع عمومي فوقالعاده را جهت تقليل سرمايه شركت تا ميزان مبلغ پرداخت شده دعوت ننمايند.
2 ـ در صورتي كه قبل از پرداخت كليه سرمايه شركت به صدور اوراق قرضه مبادرت كرده يا صدور آن را اجازه دهند.
ماده 247 ـ
در مورد بند يك ماده 246 در صورتي كه هر يك از اعضاء هيأتمديره قبل از انقضاء مهلت مقرر در جلسه هيأت مزبور صريحاً اعلامكند كه بايد به تكليف قانوني براي سلب مسؤوليت جزائي عمل شود و به اين اعلام از طرف ساير اعضاء هيأتمديره توجه نشود و جرم تحقق پيدا كند، عضو هيأتمديره كه تكليف قانوني را اعلام كرده است مجرم شناخته نخواهد شد. سلب مسؤوليت جزائي از عضو هيأتمديره منوط به اين است كه عضو هيأتمديره علاوه بر اعلام تكليف قانوني در جلسه هيأت مزبور مراتب را از طريق ارسال اظهارنامه رسمي به هر يك از اعضاء هيأتمديره اعلامنمايد. در صورتي كه جلسات هيأتمديره به هر علت تشكيل نگردد اعلام از طريق ارسال اظهارنامه رسمي براي سلب مسؤوليت جزائي از عضو هيأتمديره كافي است.
ماده 248 ـ
هركس اعلاميه پذيرهنويسي سهام يا اطلاعيه انتشار اوراق قرضه شركت سهامي را بدون امضاهاي مجاز و نام و نشاني مؤسسين يا مديران شركت منتشر كند به جزاي نقدي از ده هزار تا سي هزار ريال محكوم خواهد شد.
ماده 249 ـ
هركس با سوء نيت براي تشويق مردم به تعهد خريد اوراق بهادار شركت سهامي به صدور اعلاميه پذيرهنويسي سهام يا اطلاعيه انتشار اوراق قرضه كه متضمن اطلاعات نادرست يا ناقص باشد مبادرت نمايد و يا از روي سوء نيت جهت تهيه اعلاميه يا اطلاعيه مزبور اطلاعات نادرست يا ناقص داده باشد به مجازات شروع به كلاهبرداري محكوم خواهدشد و هرگاه اثري بر اين اقدامات مترتب شده باشد مرتكب در حكم كلاهبردار بوده و به مجازات مقرر محكوم خواهد شد.
ماده 250 ـ
رئيس و اعضاء هيأت مديره هر شركت سهامي عام كه قبل از تأديه كليه سرمايه ثبت شده شركت و قبل از انقضاء دو سال تمام از تاريخ ثبت شركت و تصويب دو ترازنامه آن توسط مجمع عمومي مبادرت به صدور اوراق قرضه نمايند به جزاي نقدي از بيست هزار ريال تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد.
ماده 251 ـ
رئيس و اعضاء هيأت مديره هر شركت سهامي عام كه بدون رعايت مقررات ماده 56 اين قانون مبادرت به صدور اوراق قرضه بنمايند به حبس تأديبي از سه ماه تا دو سال و جزاي نقدي از بيست هزار ريال تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد.
ماده 252 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل هر شركت سهامي عمومي كه نكات مندرج در ماده 60 اين قانون را در اوراق قرضه قيد ننمايند، به جزاي نقدي از بيست هزار ريال تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد.
ماده 253 ـ
اشخاص زير به حبس تأديبي از سه ماه تا يك سال يا به جزاي نقدي از بيست هزار تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد:
1 ـ هركس عامداً مانع حضور دارنده سهم شركت در جلسات مجامع عمومي صاحبان سهام بشود.
2 ـ هركس با خدعه و نيرنگ خود را دارنده سهم يا قطعات سهم معرفي كند و به اين طريق در اخذ رأي در مجمع عمومي صاحبان سهام شركت نمايد اعم از آن كه اين كار را شخصاً يا توسط ديگري انجام دهد.
ماده 254 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره شركت سهامي كه حداكثر تا 6 ماه پس از پايان هر سال مالي مجمع عمومي عادي صاحبان سهام را دعوت نكنند يا مدارك مقرر در ماده 232 را به موقع تنظيم و تسليم ننمايند به حبس از دو ماه تا شش ماه يا به جزاي نقدي از بيست هزار تا دويست هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد.
ماده 255 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره هر شركت سهامي كه صورت حاضرين در مجمع را مطابق ماده 99 تنظيم نكنند به جزاي نقدي از بيستهزار تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد.
ماده 256 ـ
هيأت رئيسه هر مجمع عمومي كه صورتجلسه مذكور در ماده 105 را تنظيم نكند، به مجازات مذكور در ماده قبل محكوم خواهد شد.
ماده 257 ـ
رئيس و اعضاء هيأت رئيسه هر مجمع عمومي كه مقررات راجع به حق رأي صاحبان سهام را رعايت نكرده باشند به مجازات مذكور در ماده 255 محكوم خواهند شد.
ماده 258 ـ
اشخاص زير به حبس تأديبي از يك سال تا سه سال محكوم خواهند شد:
1 ـ رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل شركت كه بدون صورت دارايي و ترازنامه يا به استناد صورت دارايي و ترازنامه مزوّر منافع موهومي را بين صاحبان سهام تقسيم كرده باشند.
2 ـ رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل شركت كه ترازنامه غير واقع به منظور پنهان داشتن وضعيت واقعي شركت به صاحبان سهام ارائه يا منتشر كرده باشند.
3 ـ رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل شركت كه اموال يا اعتبارات شركت را بر خلاف منافع شركت براي مقاصد شخصي يا براي شركت يا مؤسسه ديگري كه خود به طور مستقيم يا غير مستقيم در آن ذينفع ميباشند مورد استفاده قرار دهند.
4 ـ رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل شركت كه با سوء نيت از اختيارات خود بر خلاف منافع شركت براي مقاصد شخصي يا به خاطر شركت يا مؤسسه ديگري كه خود به طور مستقيم يا غير مستقيم در آن ذينفع ميباشند استفاده كنند.
ماده 259 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره شركت كه متعمداً مجمع عمومي صاحبان سهام را در هر موقع كه انتخاب بازرسان شركت بايد انجام پذيرد به اين منظور دعوت ننمايند و يا بازرسان شركت را به مجامع عمومي صاحبان سهام دعوت نكنند به حبس از دو ماه تا شش ماه يا جزاي نقدي از بيستهزار تا دويست هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد.
ماده 260 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل كه عامداً مانع يا مخل انجام وظائف بازرسان شركت بشوند يا اسناد و مداركي را كه براي انجام وظائف آنها لازم است در اختيار بازرسان قرار ندهند به حبس تأديبي از سه ماه تا دو سال يا به جزاي نقدي از بيست هزار ريال تا دويست هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد.
ماده 261 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل هر شركت سهامي كه قبل از به ثبت رسيدن افزايش سرمايه يا در صورتي كه ثبت افزايش سرمايه مزوّرانه يا بدون رعايت تشريفات لازم انجام گرفته باشد، سهام يا قطعات سهام جديد صادر و منتشر كنند به جزاي نقدي از ده هزار تا يكصد هزار ريال محكوم خواهند شد. و در صورتي كه قبل از پرداخت تمامي مبلغ اسمي سهام سابق مبادرت به صدور و انتشار سهام جديد يا قطعات سهام جديد بنمايند به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه و به جزاي نقدي از بيست هزار تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد.
ماده 262 ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل هر شركت سهامي كه مرتكب جرائم زير بشوند به جزاي نقدي از بيست هزار تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد:
1ـ در صورتي كه در موقع افزايش سرمايه شركت به استثناء مواردي كه در اين قانون پيشبيني شده است حق تقدم صاحبان سهام را نسبت بهپذيرهنويسي و خريد سهام جديد رعايت نكنند و يا مهلتي را كه جهت پذيرهنويسي سهام جديد بايد در نظر گرفته شود به صاحبان سهام ندهند.
2ـ در صورتي كه شركت قبلاً اوراق قرضه قابل تعويض با سهم، منتشر كرده باشد حقوق دارندگان اين گونه اوراق قرضه را نسبت به تعويض اوراق آنها با سهام شركت در نظر نگرفته يا قبل از انقضاء مدتي كه طي آن اين قبيل اوراق قرضه قابل تعويض با سهام شركت است اوراق قرضه جديد قابل تعويض يا قابل تبديل به سهام منتشر كنند يا قبل از تبديل يا تعويض اوراق قرضه يا بازپرداخت مبلغ آنها سرمايه شركت را مستهلك سازند يا آن را از طريق بازخريد سهام كاهش دهند يا اقدام به تقسيم اندوخته كنند يا در نحوه تقسيم منافع تغييراتي بدهند.
ماده 263ـ
رئيس و اعضاء هيأتمديره و مديرعامل هر شركت سهامي كه عالماً براي سلب حق تقدم از صاحبان سهام نسبت بهپذيرهنويسي سهام جديد به مجمع عمومي اطلاعات نادرست بدهند يا اطلاعات نادرست را تصديق كنند به حبس از شش ماه تا سه سال يا به جزاي نقدي از يكصد هزار ريال تا يك ميليون ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد.
ماده 264ـ
رئيس و اعضاء هيأت مديره هر شركت سهامي كه در مورد كاهش سرمايه عالماً مقررات زير را رعايت نكنند به جزاي نقدي از بيستهزار ريال تا دويست هزار ريال محكوم خواهند شد:
1 ـ در صورت عدم رعايت تساوي حقوق صاحبان سهام.
2ـ در صورتي كه پيشنهاد راجع به كاهش سرمايه حداقل چهل و پنج روز قبل از تشكيل مجمع عمومي فوقالعاده به بازرس شركت تسليم نشده باشد.
3 ـ در صورتي كه تصميم مجمع عمومي دائر بر تصويب كاهش سرمايه و مهلت و شرايط آن در روزنامه رسمي و روزنامه كثيرالانتشاري كه اعلانات مربوط به شركت در آن نشر ميگردد آگهي نشده باشد.
ماده 265ـ
رئيس و اعضاء هيأت مديره هر شركت سهامي كه در صورت از ميان رفتن بيش از نصف سرمايه شركت بر اثر زيانهاي وارده حداكثر تا دو ماه مجمع عمومي فوقالعاده صاحبان سهام را دعوت ننمايند تا موضوع انحلال يا بقاء شركت مورد شور و رأي واقع شود و حداكثر تا يك ماه نسبت به ثبت و آگهي تصميم مجمع مذكور اقدام ننمايند به حبس از دو ماه تا شش ماه يا به جزاي نقدي از ده هزار تا يكصد هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد.
ماده 266ـ
هركس با وجود منع قانوني عالماً سمت بازرسي را در شركت سهامي بپذيرد و به آن عمل كند به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه يا بهجزاي نقدي از بيست هزار تا يكصد هزار ريال يا بههر دو مجازات محكوم خواهد شد.
ماده 267ـ
هركس در سمت بازرسي شركت سهامي، عالماً راجع به اوضاع شركت به مجمع عمومي در گزارشهاي خود اطلاعات خلاف حقيقت بدهد و يا اين گونه اطلاعات را تصديق كند به حبس تأديبي از سه ماه تا دو سال محكوم خواهد شد.
ماده 268 ـ
مدير يا مديران تصفيه هر شركت سهامي كه عالماً مرتكب جرائم زير بشوند به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه يا به جزاي نقدي از بيست هزار تا دويست هزار ريال يا به هر دو مجازات محكوم خواهند شد:
1ـ در صورتي كه ظرف يك ماه پس از انتخاب، تصميم راجع به انحلال شركت و نام و نشاني خود را به مرجع ثبت شركتها اعلام نكنند.
2ـ در صورتي كه تا شش ماه پس از شروع به امر تصفيه مجمع عمومي عادي صاحبان سهام شركت را دعوت نكرده، وضعيت اموال و مطالبات و قروض شركت و نحوه تصفيه امور شركت و مدتي را كه جهت پايان دادن به امر تصفيه لازم ميداند به اطلاع مجمع عمومي نرسانند.
3ـ در صورتي كه قبل از خاتمه امر تصفيه، همه ساله مجمع عمومي عادي صاحبان سهام شركت را با رعايت شرايط و تشريفاتي كه در اين قانون و اساسنامه شركت پيشبيني شده است دعوت نكرده صورت دارايي منقول و غير منقول و ترازنامه و حساب سود و زيان عمليات خود را به ضميمهگزارشي حاكي از اعمالي كه تا آن موقع انجام دادهاند به مجمع مذكور تسليم نكنند.
4ـ در صورتي كه در خاتمه دوره تصدي خود بدون آن كه تمديد مدت مأموريت خود را خواستار شوند به عمليات خود ادامه دهند.
5 ـ در صورتي كه ظرف يك ماه پس از ختم تصفيه مراتب را به مرجع ثبت شركتها اعلام ننمايند.
6 ـ در صورتي كه پس از اعلام ختم تصفيه وجوهي را كه باقيمانده است در حساب مخصوصي در يكي از بانكهاي ايراني توديع ننمايند و صورت اسامي بستانكاران و صاحبان سهامي را كه حقوق خود را استيفاء نكردهاند به آن بانك تسليم نكرده مراتب را طي آگهي ختم تصفيه به اطلاع اشخاص ذينفع نرسانند.