وزارت دادگستري نظر به مواد 16و17 و 18 قانون تجارت مصوب ارديبهشت 1311 مقرر ميدارد.
ماده 1ـ
در هر محلي كه اداره يا دائره يا شعبه ثبت تشكيل شده يا ميشود به منظور ثبت نام بازرگانان و بنگاههاي بازرگاني و شركتهاي تجارتي دفتر مخصوصي بنام دفتر ثبت تجارتي تأسيس خواهد شد.
تبصره1ـ صفحات دفاتر مزبور را بايد در بدوامر دادستان محل يا نماينده او شمارهگذاري كرده و بامضاي خود و مهر دادسرا ممهور و مجموع عده صفحات را با تمام حروف در اول و آخر هر دفتر با ذكر تاريخ قيد كند.
تبصره2ـ در دفتر مزبور براي ثبت هر شماره يك صفحه تخصيص داده خواهد شد.
ماده 2ـ
كليه بازرگانان و بنگاههاي بازرگاني و شركتهاي تجارتي ايراني و خارجي كه مركز اصلي آنها يا تجارتخانه آنها در ايران بوده و يا اينكه در خارجه باشد ولي در ايران شعبه يا شعبي دارند بايد نام خود را طبق مقررات اين آئيننامه در دفتر مذكور در ماده يك بثبت برسانند.
ماده 3ـ
كليه بازرگانان و بنگاههاي بازرگاني و شركتهاي تجارتي مذكور در ماده 2 كه در تاريخ اجراي اين آئيننامه در هر محل به شغل بازرگاني اشتغال دارند مكلفند در ظرف 3ماه از تاريخ نشر آگهي مذكور اظهارنامه خود را طبق ماده6 اين آئيننامه تنظيم و بثبت محل تسليم نمايد.
ماده 4ـ
بازرگانان و بنگاههاي بازرگاني و شركتهاي تجارتي كه پس از مدت سه ماه مذكور در ماده3 بشغل بازرگاني اشتغال ورزيده يا تأسيس ميشوند در ظرف يكماه از تاريخ شروع بكار يا تأسيس مكلف بتسليم اظهارنامه مذكور در ماده فوق ميباشد.
ماده 5 ـ
اظهارنامه بايد در3نسخه روي نمونههاي چاپي مخصوص كه از متصدي دفتر ثبت تجارتي محل گرفته ميشود تنظيم و بهمان دفتر تسليم و رسيد گرفته شود.
ماده 6 ـ
در اظهارنامه بايد نكات زير به ترتيبي كه شماره گزاري شده نوشته شود.
1ـ نام شخصي و نام خانوادگي بازرگان و رئيس بنگاه و مديران شركت و اسم تجارتخانه يا بنگاه يا شركت
2ـ تاريخ و محل تولد و شماره شناسنامه و محل صدور آن.
3ـ تابعيت اصلي و تابعيت فعلي در صورتيكه تابعيت ديگري را تحصيل نموده باشد. تاريخ و طرز تحصيل تابعيت ثانوي بايد قيد شود.
4ـ تاريخ ورود بايران و شماره و محل صدور پروانه اقامت (اگر اظهاركننده تبعه خارجي باشد)
5 ـ محل اقامت شخصي محل تجارتخانه يا بنگاه (نشاني كامل) محل مركز اصلي شركت و شعبات آن
6 ـ ميزان سرمايه
7ـ شماره ثبت منگنه و پلمپ دفاتر تجارتي كه بموجب مواد 6 و 12قانون تجارت بعمل آمده است.
8 ـ شماره تلفن. عنوان تلگرافي. كتاب رمز تجارتي (اگر داشته باشد)
9ـ رشته تجارت (تجارت داخلي يا تجارت خارجي يا هر دو)
10ـ قيد شانره ثبت علائم تجارتي (چنانچه داشته باشد)
تبصره1ـ در اظهارنامه شركت يا تجارتخانه و يا بنگاهي كه بتجارت خارجي اشتغال دارد بايد تعيين شود كه واردكننده است يا صادركننده يا حقالعمل كار يا هر سه و حتيالامكان ارقام كالاهاي عمدهاي كه اختصاصاً صادر يا وارد مينمايد بايد معين گردد.
تبصره2ـ در اظهارنامه شركت يا تجارتخانه يا بنگاهي كه منحصراً بمعاملات داخلي اشتغال دارد بايد نوع معاملات و ارقام كالاهائي كه معمولا مورد معامله ميباشد تعيين شود.
ماده 7ـ
متصدي دفتر ثبت تجارتي مكلف است مفاد اظهارنامه را ظرف ده روز در دفتر خود ثبت و ذيل هر سه نسخه شماره ثبت و تاريخ و اسم دفتر ثبت تجارتي محل را قيد و يكنسخه را با تصديق به اينكه اظهارنامه مزبور ثبت شده است امضاء و مهر نموده به اظهاركننده تسليم نمايد و نسخه ديگر را بوزارت بازرگاني و پيشه و هنر ارسال دارد.
ماده 8 ـ
هر نوع تغيير و تبديليكه در هر يك از بندهاي ماده 6 اين آئيننامه پس از ثبت اظهارنامه بعمل آيد و همچنين در صورت توقف و انحلال اظهاركننده مكلف است تغييرات ................... اصله را در 3نسخه تهيه و به دفتر ثبت محلي كه شركت يا بنگاه و يا تجارتخانه در آن ثبت شده است تسليم نمايد كه در دفتر ثبت تجارتي قيد و مراتب بوزارت بازرگاني و پيشه و هنر اعلام گردد.
تبصره ـ در صورت تغيير محل مركز اصلي شركت يا شعبه آن و محل تجارتخانه و يا بنگاه بايد تغيير مزبور به دفتر ثبت تجارتي مربوطه اطلاع داده شود و متصدي دفتر مزبور پس از ثبت تغيير در ذيل ثبت اصلي گواهينامه شامل اطلاعات مربوط بثبت مزبور به اظهاركننده تسليم مينمايد كه بدفتر ثبت تجارتي محل منتقل اليه داده و در دفتر ثبت تجارتي محل جديد ثبت نمايد ضمناً متصدي دفتر وزارت بازرگاني و پيشه و هنر را هم از آن تغيير آگاه خواهد نمود.
ماده 9ـ
در صورتيكه مديرشركت يا بازرگانان يا رئيس بنگاه فوت نمايد قائمقام او مكلف است منتهي در ظرف ششماه مراتب را به دفتر ثبت تجارتي مربوط اطلاع دهد در اين اطلاعنامه بايد وضعيت شركت يا تجارتخانه يا بنگاه بعد از فوت تصريح و معيين شود كه در اثر فوت نسبت بهيئت مديره چه تصميمي اتخاذ گريده و آيا تجارتخانه برچيده شده يا اينكه عمليات بوسيله وراث يا قائمقام متوفي تعقيب خواهد شد در اين صورت قائم مقام متوفي بايد خود را معرفي و اطلاعاتي را كه در بندهاي 1تاماده6 اين آئيننامه تصريح شده است در اظهارنامه خود توضيح دهد.
متصدي دفتر ثبت تجارتي مراتب را ذيل ثبت اوليه تجارتخانه ثبت كرده و يك نسخه از اظهارنامه را طبق ماده7 اين آئيننامه باظهاركننده تسليم نموده نسخه ديگر ار بوزارت بازرگاني و پيشه و هنر ارسال ميدارد.
ماده 10ـ
هر بازرگان و يا رئيس بنگاه بازرگاني و يا شركتي كه طبق مقررات اين آئيننامه اسم خود را ثبت مينمايد مكلف است در سرلوحه كاغذهاي تجارتي و سياهههاي فروش و يادداشتها و برگهاي سفارش و هر نوع اسناد و مطبوعات تجارتي كه بكار ميبرد ضمن درج عنوان تجارتي شماره ثبت دفتر ثبت تجارتي را نيز قيد نمايد.
ماده 11ـ
در هر محل كه وزارت دادگستري مقتضي دستور اجراي اين آئيننامه را خواهد داد و اجراي آن بوسيله نشر آگهي در روزنامه رسمي كشور و يكي از روزنامههاي كثيرالانتشار محل باطلاع عموم خواهد رسيد.
ماده 12ـ
اجراي اين آئيننامه در تهران بعهده دائره ثبت شركتها و در شهرستانها به عهده ادارات ثبت ميباشد.