ماده13ـ
احزاب داراي پروانه فعاليت در چهار چوب قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران و برابر مفاد اين قانون از حقوق و امتيازات زير برخوردارند:
الف ـ فعاليت سياسي
ب ـ انجام فريضه امر به معروف و نهي از منكر در جهت اجراي اصل هشتم (8) قانون اساسي در چهار چوب قوانين و مقررات
پ ـ اظهار نظر آزاد و علني در مسائل كشور در راستاي وظايف قانوني احزاب
ت ـ معرفي و حمايت از نامزدهاي انتخاباتي در تمام انتخابات
ث ـ ائتلاف با ديگر احزاب
تبصره ـ احزاب ميتوانند در زمان انتخابات يا غير آن با ديگر احزاب داراي پروانه فعاليت در مورد نامزد يا نامزدهاي انتخاباتي يا موارد ديگر ائتلاف نمايند و در صورت ائتلاف، كليه مسؤوليت آن را پذيرا باشند و مراتب را به اطلاع كميسيون احزاب برسانند.
ج ـ داير نمودن شعب و دفاتر در استانها و شهرستانها
تبصره1ـ احزاب مي توانند در چهارچوب اساسنامه خود نسبت به تشكيل شعب و دفاتر خود در استانها و شهرستانها اقدام كنند و موضوع را به اطلاع استانداري و فرمانداري ذيربط برسانند.
تبصره2ـ تأسيس هرگونه دفتر و يا شعبه خارج از كشور ممنوع ميباشد.
چ ـ انتشار روزنامه، نشريه و تأسيس پايگاه اطلاع رساني در فضاي مجازي
تبصره ـ احزاب واجد شرايط اين قانون و متقاضي نشريه الكترونيكي يا مكتوب ميتوانند درخواست خود را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي براي صدور مجوز ارسال كنند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي موظف است پس از دريافت تقاضا حداكثر ظرف مدت سه ماه نسبت به صدور مجوز نشريه الكترونيكي يا مكتوب براي احزاب مربوطه اقدام كند. در صورت عدم صدور مجوز در مدت مقرر، احزاب مي توانند به ديوان عدالت اداري شكايت نمايند.
ح ـ برخورداري از كمكها ويارانه هاي موضوع اين قانون
خ ـ برگزاري راهپيماييها و تشكيل اجتماعات حسب مورد با اطلاع و صدور مجوز وزارت كشور و استانداري با رعايت بند (6) ماده (11) اين قانون و اصل بيست و هفتم (27) قانون اساسي
تبصره1ـ دبيران كل احزاب موظفند حداقل هفتاد و دو ساعت قبل از برگزاري اجتماعات و راهپيماييها مراتب را به اطلاع مسؤولان ذي ربط برسانند.
تبصره2ـ آييننامه اجرائي اين ماده، ظرف مدت سه ماه بعد از لازم الاجراء شدن اين قانون توسط وزارت كشور تهيه ميشود و به تصويب هيأتوزيران ميرسد.
د ـ حق حضور و دفاع در كميسيون احزاب موضوع اين قانون قبل از ارجاع پرونده تخلف حزب به مراجع قضائي
ماده14ـ
منابع مالي احزاب بايد از طريق قانوني تأمين و هزينه شود. كليه درآمدها و منابع آن و مصارف و هزينههاي حزب بايد در دفاتر قانوني ثبت شود.
تبصره ـ كليه احزاب سياسي موظفند درآمدهاي مالي و صورت هزينههاي خود را سالانه پس از تصويب شوراي مركزي حزب در پايان هرسال شمسي به كميسيون احزاب ارائه كنند. كميسيون مزبور موظف است حداكثر ظرف مدت سه ماه نظرات خود را در مورد مطابقت و يا عدم مطابقت با قوانين و مقررات جاري كشور اعلام كند.
ماده15ـ
عدم ثبت درآمدها و منابع تأمين آن و مصارف و هزينهها، همچنين عدم ارائه دفاتر مالي به كميسيون احزاب و عدم مطابقت درآمدها و هزينهها با قوانين و مقررات كشور حسب مورد و به تناسب، موجب اعمال مفاد بندهاي ماده (19) اين قانون ميشود.
ماده16ـ
منابع درآمدي احزاب عبارتند از:
1ـ حق عضويت اعضاء
2ـ كمكها و هداياي نقدي و غيرنقدي اشخاص حقيقي و حقوقي ايراني
3ـ وجوه حاصل از فعاليتهاي قانوني انجام شده در چهارچوب موضوع فعاليت، اهداف و اساسنامه
4ـ كمكها و يارانههاي دولتي
تبصره1ـ دولت در راستاي كمك به احزاب هرساله رديف بودجهاي را در بودجه سالانه پيشبيني مينمايد.
تبصره2ـ هرگونه استفاده احزاب از منابع و امكانات دولتي دستگاههاي اجرائي موضوع ماده(5) قانون مديريت خدمات كشوري توسط احزاب موجب اعمال بندهاي ماده (19) اين قانون ميشود.
ماده17ـ
اختصاص اعتبارات كمك به احزاب موضوع ماده (16) اين قانون براساس دستورالعمل مصوب كميسيون احزاب بوده و نظارت برحُسن انجام آن نيز برعهده كميسيون فوق ميباشد.
تبصره ـ كليه احزاب مشمول دريافت كمك موظفند وجوه دريافتي را در جهت اهداف و برنامههاي حزب به كار برده و در پايان سال مالي گزارش آن را به كميسيون احزاب ارسال كنند. دريافت مجدد يارانه منوط به ارائه گزارش مالي و تأييد آن توسط كميسيون احزاب ميباشد.
ماده18ـ
احزاب و جبههها و ائتلافهاي موضوع اين قانون در انجام فعاليتهاي خود در چهارچوب قوانين و مقررات آزادند و در صورت ارتكاب اعمال زير پس از تشخيص توسط مراجع ذيصلاح، حسب مورد علاوه بر مجازاتهاي قانوني، طبق ماده(19) اين قانون با آنها برخورد ميشود:
الف ـ نقض مباني دين مبين اسلام و تبليغ و فعاليت عليه موازين اسلامي
ب ـ اقدام عليه امنيت ملي و وحدت ملي از جمله هرنوع ارتباط، مبادله اطلاعات و تباني با سفارتخانهها، نمايندگيها، ارگانهاي دولتي و احزاب كشورهاي خارجي در هر سطح و به هرصورت كه مخل آزادي، استقلال، تماميت ارضي و وحدت ملي، منافع ملي و مصالح جمهوري اسلامي ايران و نظم عمومي باشد و نيز هرگونه اقدام به عمليات خرابكارانه و براندازانه و حمايت از گروههاي تروريستي، دريافت هرگونه كمك مالي و تداركاتي از اشخاص حقيقي و حقوقي خارجي و دولتهاي بيگانه و سازمانهاي بينالمللي و تلاش براي ايجاد و تشديد اختلاف ميان صفوف ملت با استفاده از زمينههاي متنوع فرهنگي و مذهبي و نژادي موجود در كشور ايران و نيز دعوت به انجام اقدامات مذكور يا حضور در راهپيماييهاي غيرقانوني
تبصره ـ احزاب مكلفند ارتباطات خود با سفارتخانهها، نمايندگي ارگانهاي دولتي و احزاب كشورهاي خارجي را با اطلاع وزارت كشور و مجوز وزارت امور خارجه در چهارچوب منافع ملي و امنيت ملي و مصالح نظام انجام دهند.
پ ـ اعمال خلاف قانون اساسي و نقض حقوق ملت از جمله ايراد تهمت، افتراء شايعهپراكني، آموزش و ترويج خشونت
ت ـ تخطي از مرامنامه و اساسنامه حزب
ث ـ انجام هرگونه فعاليت اقتصادي و انتفاعي از جمله از طريق تأسيس شركتها و مؤسسات تجاري يا اقدام به واردات و صادرات و هرگونه فعاليت اقتصادي كه ذيل قانون تجارت قرار گيرد.
ماده19ـ
احزاب سياسي كه داراي پروانه فعاليت نهائي هستند در صورتي كه مرتكب تخلفات مذكور در ماده (18) شوند، كميسيون احزاب متناسب با موارد تخلف يك يا چند مورد از موارد زير را اعمال ميكند:
1ـ تذكر شفاهي
2ـ تذكر كتبي با ذكر دليل و تعيين تخلف با قيد محرمانه
3ـ اخطار و اعلان از رسانهها
4ـ محروميت از تمام يا بخشي از يارانهها و كمكهاي دولتي
5ـ تعليق فعاليت حزب حداكثر به مدت سه ماه
6ـ توقيف پروانه به مدت سه ماه تا يكسال
7ـ توقيف پروانه فعاليت و تقاضاي انحلال از دادگاه
تبصره1ـ كميسيون احزاب موظف است قبل از اتخاذ تصميم در خصوص بندهاي (3) تا (7) اين ماده از نماينده حزب مربوط براي ارائه توضيح دعوت كرده و زمان كافي را براي اين كار در نظر بگيرد.
تبصره2ـ تصميم كميسيون احزاب به جز تقاضاي انحلال در بند(7) ظرف مدت سي روز پس از ابلاغ به حزب، قابل شكايت در ديوان عدالت اداري است.
تبصره3ـ رسيدگي به تخلفات منجر به اعمال بند (7) اين ماده و تقاضاي انحلال در دادگاه صالح صورت ميگيرد. در مواردي كه جرم مربوطه عنوان جرم سياسي داشته باشد، اين رسيدگي با حضور هيأت منصفه موضوع اصل يكصدوشصت و هشتم (168) قانون اساسي صورت ميپذيرد.
تبصره4ـ ارتكاب هر يك از تخلفات موضوع ماده (18) اين قانون توسط احزابي كه مجوز اوليه تأسيس حزب را دريافت مينمايند، سبب ابطال اين مجوز ميشود.
تبصره5 ـ حزب در طول مدت توقيف پروانه، اجازه هيچگونه فعاليتي را ندارد.
ماده20ـ
فعاليت احزاب در موارد زير خاتمه مييابد:
1ـ انحلال طبق اساسنامه و اعلام به وزارت كشور
2ـ حكم دادگاه صالح مبني بر انحلال
3ـ توقيف پروانه فعاليت احزاب از سوي كميسيون احزاب در موارد زير و معرفي آنها به دادگاه ذيصلاح جهت انحلال:
الف ـ عدم انجام اصلاحات مورد نظر كميسيون مطابق تبصره (3) ماده (9)
ب ـ عدم اجراي اساسنامه حزب براي تشكيل اركان حزب در طول مدت دو سال متوالي
تبصره1ـ با ابلاغ تصميم مقامات صلاحيتدار حزب يا رأي نهائي دادگاه مبني بر انحلال حزب، وزارت كشور موضوع را در روزنامه رسمي آگهي ميكند.
تبصره2ـ در صورت انحلال حزب، امور مربوط به تصفيه اموال آن، با رعايت حقوق دولت زير نظر دادگاه محل استقرار دفتر حزب با حضور نماينده وزارت كشور و نماينده دادستان محل، براساس اساسنامه انجام ميشود.
ماده21ـ
پس از انحلال حزب، هر نوع فعاليت با عنوان حزب مذكور ممنوع است و مرتكب به مجازات شش ماه تا يك سال حبس محكوم ميشود.
ماده22ـ
احزاب داراي مجوز فعاليت موظفند ظرف مدت يك سال از تاريخ لازمالاجراء شدن اين قانون وضعيت خود را با شرايط مندرج در اين قانون تطبيق دهند و گزارش آن را به كميسيون احزاب ارسال كنند. در صورت تأييد اقدامات حزب از سوي كميسيون احزاب، پروانه فعاليت حزب تمديد ميشود.
تبصره1ـ كميسيون در صورت وجود دلايل موجه، مهلت تطبيق با شرايط مندرج در اين قانون را حداكثر تا شش ماه تمديد ميكند.
تبصره2ـ در صورت عدم تحصيل شرايط مندرج در اين قانون توسط احزاب مزبور، مراتب كتباً به آنها اعلام ميشود. اين احزاب ميتوانند ظرف مدت يك ماه به تصميم كميسيون اعتراض كنند. در صورت اعتراض، كميسيون ماده (10) موظف است حداكثر ظرف مدت سه ماه نسبت به اعتراض آنها رسيدگي و اعلام نظر كند. اعلام نظر كميسيون در اين رابطه قطعي است.
تبصره3ـ در طول مدت مزبور كه احزاب وضعيت خود را با شرايط مندرج در اين قانون تطبيق مينمايند، فعاليت آنها قانوني بوده اما در صورت اعلام نظر قطعي كميسيون مبني بر عدم تحصيل شرايط مندرج در اين قانون، پروانه فعاليت اين احزاب ملغي گرديده و هرگونه فعاليت حزبي آنها غيرقانوني است.
ماده23ـ
از تاريخ لازمالاجراء شدن اين قانون، قانون فعاليت احزاب، جمعيتها و انجمنهاي سياسي و صنفي و انجمنهاي اسلامي يا اقليتهاي ديني شناخته شده مصوب 7/6/1360 نسخ ميشود.