مقدمه
قانون برنامهي پنج ساله پنجم توسعهي جمهوري اسلامي ايران که با اتکال به قدرت لايزال الهي و در پرتو ايمان و عزم ملي و کوشش برنامهريزيشده در مسير تحقق چشمانداز برنامه بيست ساله و سياستهاي کلي اصل 44 و با رويکرد مبنايي پيشرفت و عدالت براي تدوين الگوي توسعهايراني - اسلامي با هدف رشد و بالندگي انسانها بر مدار حق و عدالت و دستيابي به جامعهاي متکي بر ارزشهاي اسلامي و انقلابي و تحقق شاخصهاي عدالت اجتماعي و اقتصادي موردتصويب قرار گرفته تا کشور را به جامعهاي توسعه يافته، متناسب با مقتضيات فرهنگي، جغرافيايي و تاريخي، و متکي بر اصول اخلاقي و ارزشهاي اسلامي، ملي و انقلابي رهنمون سازد.
بر اين اساس براي تحقق اين هدف مطابق مفاد اصل 217 فصل نهم قانون برنامه پنجم توسعه، کليه وزارتخانهها و مؤسسات دولتي موظفند برنامههاي اجرايي و عملياتي خود را در قالب بستههاي اجرايي تهيه کنند. بر اين مبنا بنياد شهيد و امور ايثارگران به استناد ماده 217 و به استناد نامه شماره 50961/47 مورخ 6/6/1390 معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي رئيسجمهور بسته اجرايي بنياد شهيد و امور ايثارگران را در قالب مجموعهاي از چندين جداول به هم پيوسته، متجانس و اولويتدار به منظور حل مشکلات معيشتي، بهداشتي، فرهنگي، آموزشي و ورزشي و مسکن و ترويج فرهنگ ايثار و شهادت در چهارچوب اهداف برنامه جهت انجام اقدامات لازم ارائه نموده است. بستههاي اجرايي فرعي بنياد شهيد و امور ايثارگران شامل عناوين زير ميباشد:
1- بسته اجرايي فرعي ترويج فرهنگ جهاد، ايثار و شهادت در جامعه: شامل محورهاي برگزاري مراسم بزرگداشت شهدا و ايثارگران - تبليغات و فعاليتهاي فرهنگي - تهيه و چاپ کتب، نشريات و محصولات رايانهاي - توليد و ساخت برنامههاي ديداري و شنيداري - جمعآوري ونگهداري آثار و اسناد شهداء و ايثارگران - پژوهشهاي کاربردي - بهسازي و تجهيز موزهها و مراکز فرهنگي و ساماندهي گلزارهاي شهداء و استنادات قانوني آن شامل رديف 4 ذيل بند «الف و ب» ماده 5 قانون اساسنامه بنياد و ماده 44 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي و قوانين و مقررات موضوعي خدماترساني به ايثارگران مي باشد.
2- بسته اجرايي فرعي بهبود و ارتقاء سطح معيشت، رفاه و منزلت اجتماعي ايثارگران: شامل محورهاي تأمين حقوق و مزاياي جامعه ايثارگران - ارائه تسهيلات رفاهي و اجتماعي به جامعه ايثارگران - اجراي طرحهاي مددکاري (بيمه عمر و حوادث معتمدين معين، ديدار ياران، طرح سپاس و...) - مشاوره فني شغلي و نظارت بر اجراي طرحهاي خوداشتغالي - آموزشهاي فني، مهارتي و کارورزي شغلي - حمايت از کارآفرينان شاهد و ايثارگر - وام اشتغال - يارانه سود کارمزد - پرداخت حق بيمه سهم خويشفرما و کارفرما - پرداخت يارانه حداقل حقوق و دستمزد به کارفرمايان - ساماندهي مسکن همسر و فرزندان، والدين شاهد، جانبازان و آزادگان - سهم زمين - و مناسبسازي مسکن ايثارگران و استنادات قانوني آن شامل رديفهاي جزء 2 بند «ج» ماده 5 قانون اساسنامه بنياد و ماده 44 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي و قوانين و مقررات موضوعي خدماترساني به ايثارگران ميباشد.
3- بسته اجرايي فرعي تأمين سلامت و درمان ايثارگران : شامل محورهاي توسعه بيمه همگاني(پايه) - توسعه بيمه تکميلي (مکمل)- اعزام موارد خاص به خارج کشور - ايجاد و تجهيز مراکز فرهنگي، ورزشي و توانبخشي - خدمات کميسيون پزشکي - بهرهگيري از تجهيزات و داروهاي با کيفيت - انجام طرحهاي تحقيقاتي و پژوهشي، آموزشي، درماني - اجراي طرحهاي غربالگري و پايش سلامت - ارائه خدمات درماني رفاهي و استنادات قانوني آن شامل رديف 3 جزء 2 بند «ج» ماده 5 قانون اساسنامه بنياد و بند «ب» ماده 44 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي و قوانين و مقررات موضوعي خدماترساني به ايثارگران ميباشد.
4- بسته اجرايي فرعي شناخت و تأمين نيازهاي فرهنگي، ورزشي و آموزشي جامعه هدف: شامل محورهاي ارائه تسهيلات آموزشي به دانشآموزان - ارائه خدمات کمک آموزشي به دانشآموزان - ارائه خدمات و تسهيلات آموزشي به دانشجويان و طلاب - رسيدگي به امور نخبگان و سرآمدان - توسعه امور قرآني و معارف ديني، فرهنگي و هنري - ارائه خدمات سياحتي و زيارتي - اجراي برنامههاي تفريحي ورزشي - برگزاري کلاسهاي آموزشي، تمريني و مسابقات ورزشي و استنادات قانوني آن شامل رديفهاي جزء 1 بند «ج» ماده 5 قانون اساسنامه بنياد و ماده 1 و 2 اساسنامه طرح شاهد مصوب 8/9/1385 شوراي عالي انقلاب فرهنگي و بند «ک» ماده 20 و 44 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي و قوانين و مقررات موضوعي خدماترساني به ايثارگران مي باشد.
راهبردها:
? تبيين و اعتلاء ترويج و تحکيم فرهنگ ايثار، جهاد و شهادت در جامعه
? نهادينه نمودن تحکيم فرهنگ ايثار، جهاد و شهادت در انديشه، باور، منش و رفتار مردم و مسئولان و مقابله با عوامل بازدارنده و تضعيفکننده آن
? تعظيم و تکريم ايثارگران و پاسداري از منزلت و حق عظيم آنان بر مردم و کشور و تبيين نقش برجسته آنان در انقلاب اسلامي و دستاوردهاي آن و دفاع مقدس و امنيت ملي
? حفظ و ارتقاء جايگاه و منزلت جامعه هدف بر اساس ارزشهاي اسلامي - انقلابي کشور
? توسعه و تداوم تلاش مشترک بنياد و جامعه هدف براي ارتقاء کيفيت سطح زندگي و معيشت آنان
? ايجاد زمينه براي پيشگيري از شکلگيري و بروز آسيبهاي اجتماعي و انحرافات و درمان به موقع آن
? توانمندسازي، حفظ و تثبيت موقعيت شغلي ايثارگران و خانوادههاي آنان
? شناخت نيازهاي واقعي و ارائه خدمات مؤثر به ايثارگران و خانوادههاي آنان در بخش مسکن
? ارتقاء سلامت و توسعه اقدامات حمايتي، درماني ايثارگران و خانواده آنها
? کاهش هزينههاي درماني
? تربيت، آموزش و ارتقاء تحصيلي همه جانبه جامعه هدف بويژه فرزندان شاهد، آزادگان و جانبازان در راستاي استمرار و توسعه بهرهبرداري از خدمات و تسهيلات مصوب طرح شاهد
? توسعه و تداوم فرصتهاي دستيابي جامعه هدف به شايستگيها و توانمنديهاي لازم در عرصههاي علمي و پژوهشي در راستاي احراز، تثبيت وافزايش سهم جامعه ايثارگري در توليد علم و فنآوري کشور و تربيت مديران متعهد و متخصص آينده کشور از ميان جامعه ايثارگري
? توسعه و گسترش حضور فعال و مؤثر ايثارگران و خانوادهاي محترم آنان در عرصههاي مختلف اجتماعي، فرهنگي در راستاي افزايش سطح نشاط، شادابي و غنيسازي اوقات فراغت آنان
? توسعه و گسترش فعاليتهاي ورزشي در راستاي نهادينه کردن ورزشهاي همگاني و استمرار و توسعه ورزشهاي قهرماني در جامعه هدف بويژه بين جامعه جانبازان
سياست هاي اجرايي:
• ترغيب و حمايت از جامعه فرهنگي، ادبي، هنري و انديشمندان و نويسندگان در ثبت، معرفي، توليد و پخش آثار ارزنده ارزشمند فرهنگي، علمي، پژوهشي، ادبي و هنري مرتبط با فرهنگ ايثار، جهاد و شهادت در جامعه با مشارکت هر چه بيشتر جامعه هدف
• تحقيق، شناسايي و ترويج مستمر عوامل تقويتکننده فرهنگ جهاد، ايثار و شهادت با مشارکت دستگاهها و ارکان نظام و لايههاي مختلف اجتماعي
• تکريم، حمايت، صيانت و اعتلاي معنوي و مادي ايثارگران و خانوادههاي محترم آنان در جامعه
• ارتقاء و رشد آگاهيها، دانش و توانمنديهاي جامعه هدف و مشارکت آنان در جمعآوري، حفظ و ترويج آثار و ارزشهاي فرهنگي، ادبي و هنري جامعه هدف و ثبت حماسههاي آنان در دوران دفاع مقدس
• حمايت مالي از ايثارگران و خانواده آنان در اداره امورمعيشتي زندگي روزمره
• توسعه خدمات بيمههاي اجتماعي (عمر و حادثه و حوادث غيرمترقبه) و توسعه اعطاي تسهيلات (وام، ترددي، کمکهالي مالي اضطراري)
• تجليل و تکريم از ايثارگران و کمک به اصلاح رفتار و صيانت از عزت و منزلت خانوادگي و اجتماعي جامعه ايثارگران
• ايجاد، راهاندازي و توسعه نظام مشاوره و هدايت شغلي به منظور توسعه و ارتقاء کارآفريني در جامعه ايثارگران
• حمايت از کارفرمايان و کارآفرينان
• واگذاري تسهيلات بانکي به جامعه هدف
• مناسبسازي بناها، مراکز خدمات عمومي، معابر شهري، اداري، تفريحي، ورزشي و ... منطبق بر استانداردها
• سهولت در ارائه خدمات درماني
• توسعه خدمات درماني غيرمستقيم
• بهرهگيري از دستاوردهاي جديد درماني
• ارائه راهکارهاي مطلوب به منظور تسهيل در احراز وضعيت ايثارگري
• بهبود کيفيت دارو و تجهيزات مورد نياز درماني
• اجراي طرحهاي پژوهشي، آموزشي و تحقيقاتي به منظور دستيابي به راهکارهاي مناسب با هدف پيشگيري از درمان
• اجراي هدفمند طرح پايش سلامت و غربالگري ايثارگران
• بهرهگيري همه جانبه و ارائه خدمات و تسهيلات آموزشي و کمک آموزشي به دانشآموزان دورههاي مختلف تحصيلات عمومي
• بسترسازي و ايجاد زمينه و ترغيب جامعه هدف به تحصيل در مراکز دانشگاهي و مؤسسات آموزش عالي
• تأکيد و اهتمام جدي به توسعه و ارتقاء سطح تحصيلات تکميلي ايثارگران و خانوادههاي محترم آنان
• حمايت و پشتيباني از خلاقيتها و توانمنديها، ابتکارات، ابداعات و اختراعات نخبگان و سرآمدان ايثارگران و خانوادههاي محترم آنها
• غنيسازي اوقات فراغت ايثارگران و خانوادهاي محترم آنان در چارچوب فعاليتهاي فرهنگي هنري و معارف قرآني
• توسعه سطح نشاط و شادابي ايثارگران و خانوادهاي محترم آنان در جامعه
• پوشش حداکثر ايثارگران و خانوادهاي محترم آنان در ورزشهاي همگاني
• حفظ و گسترش فعاليت ورزشهاي قهرماني جامعه هدف با اولويت جامعه جانبازان واجد شرايط
مهمترين اقداماتي كه بنياد شهيد و امور ايثارگران طي برنامه پنج ساله پنجم مكلف به انجام و يا مشارکت در اجراي آنهاست، به شرح ذيل قابل احصاء مي باشد:
• توسعه و ترويج فرهنگ ايثار و شهادت، حفظ كرامت ايثارگران، برخورداري فرزندان شهدا از مزاياي شخص جانباز، تأمين 100% هزينه درماني، صرف 20% اعتبارات فرهنگي دستگاههاي اجرايي در جهت ترويج فرهنگ ايثار و شهادت، معافيت هزينههاي ساختماني تا 100 مترمربع براي ايثارگران، بورس تحصيلي به ايثارگران و فرزندان آنان، تأمين 25% نياز استخدامي دستگاهها از ميان ايثارگران و خانواده آنها، تأمين 10% اعضاي هيأت علمي دانشگاهي از ميان ايثارگران، تأمين معيشت و پوشش بيمهاي ايثارگران و رزمندگان و برقراري مستمري آنان، تأمين مسكن جانبازان 25% و بالاتر تا پايان برنامه پنجم، تحت پوشش قرار دادن جانبازان فاقد صورت سانحه و مدارك باليني
• تأمين شهريه دانشجويان ايثارگر و خانواده آنها
• اولويت تعاوني ايثارگران در احداث پايانههاي مسافري و باري و مجتمعهاي خدمات رفاهي بين راهي
• تعميق ارزشهاي اسلامي، باورهاي ديني و ترويج فرهنگ و ايثار و شهادت از طريق برنامههاي اجرايي، ديني، انتشار محصولات فرهنگي، فعاليتهاي رسانهاي، هيأتهاي فرهنگي
• راهاندازي موزههاي تخصصي دفاع مقدس و شهدا
به منظور اجرايي کردن اهداف مندرج در سند چشمانداز، سياستها و قانون برنامه پنجساله پنجم در حوزه بنياد شهيد و امور ايثارگران، بسته اجرايي بنياد شهيد و امور ايثارگران با رويکرد مسئله محوري، شامل چهار بسته اجرايي فرعي به شرح زير مي باشد:
عناوين بستههاي اجرايي فرعي بنياد شهيد و امور ايثارگران :
• 1: ترويج فرهنگ جهاد، ايثار و شهادت در جامعه
• 2 : بهبود و ارتقاء سطح معيشت، رفاه و منزلت اجتماعي ايثارگران
• 3 : تأمين سلامت و درمان ايثارگران
• 4: شناخت و تأمين نيازهاي فرهنگي، ورزشي و آموزشي جامعه هدف