اعضاء مشمول اين اساسنامه،
عطف به قطعنامه 19 كنفرانس عمومي سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل متحد « يونسكو» مصوب نوامبر 2001 ميلادي (آبان و آذر 1380 هجري شمسي)، همچنين عطف بهتصميم 3 ـ 3ـ 5 هيأتاجرائي يونسكو كه معرف فرآيند تأسيس سزامي است، توافقكردهاند كه:
ماده 1ـ هدف و وظايف:
1ـ « مركز بينالمللي تابش سينكروترون براي علوم تجربي و كاربردها در خاورميانه» كه از اين پس در اين اساسنامه « سزامي» ناميده ميشود، امكانات دستيابي آزاد و همكاري همه دانشپژوهان كشورهاي عضو سزامي را در عرصههاي پژوهشي مربوط در خاورميانه و منطقه مديترانه فراهم خواهد كرد و همچنين پذيراي دانشپژوهان همه كشورهاي جهان در تحقيقات بنيادي و كاربردي با استفاده از تابش سينكروترون يا در موضوعات كاملاً وابسته خواهد بود.
2ـ فعاليتهاي مربوط به منطقه و تحقيقات صنعتي و علمي از حمايتهاي خاص برخوردار خواهند شد. سزامي فعاليتهاي طبقهبندي شده براي مقاصد نظامي و هيچ نوع تحقيقات سري ديگري به عهده نخواهد گرفت و نتايج فعاليتهاي تجربي و نظري آن سرانجام منتشر خواهد شد، يا به وسايل ديگري در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. شوراي مذكور در ماده (3) مقررات مناسبي درباره مالكيت معنوي و منافع صنعتي وضع خواهد كرد.
3ـ برنامه سزامي بخصوص شامل فعاليتهاي زير خواهد بود:
الف ـ نصب، كاراندازي، نگهداري و بهكرد:
? چشمه تابش؛
? تابههاي نور، طيفسنجها و آشكارسازهاي ديگر؛
? تجهيزات جنبي و آزمايشگاهها
ب ـ تدارك امكانات پژوهش براي دانشپژوهان و مهندسان از كشورهاي منطقه و جاهاي ديگر؛
ج ـ كارآموزي به دانشپژوهان، مهندسان و فنورزان؛
د ـ كمك علمي و فني به كاربران، و كمكهاي ديگر در اموري مانند سفر، اسكان و ساير نيازهاي كاري آنها؛
هـ ـ سازماندهي و تأمين بودجه همكاريهاي بينالمللي در عرصه فعاليتهاي سزامي؛
4ـ مركز سزامي نهاد خودگرداني در خدمت اعضايش خواهد بود.
5 ـ مركز در شهر امان در اردن مستقر خواهد شد و ممكن است به تصميم اكثريتي از دوسوم اعضاء در جاي ديگري مستقر شود يا مقري اضافي داشته باشد.
ماده 2ـ عضويت و مشاركت:
1ـ اعضا و ناظران مؤسس كه نامشان در فهرست پيوست آمده است، و همچنين كشورها و سازمانهاي بينالمللي ديگر ميتوانند به عنوان عضو يا ناظر در سزامي مشاركت كنند.
2ـ اگر عضو يا ناظر بالقوهاي بخواهد، چنانكه در اين اساسنامه پيشبيني شده است، به مركز بپيوندد، بايد به رئيس شورا اطلاع بدهد و مشخص كند كه متقاضي عضويت است يا نظارت.
3ـ هر عضويت يا نظارتي منوط به تصويب شوراي مذكور در ماده (3) با اكثريت دوسوم آراي اين شورا خواهد بود. جز در مورد كشورهاي مذكور در پيوست اين اساسنامه، كه ميتوانند طبق رويه مندرج در ماده (2ـ4) به عضويت در، يا نظارت بر، سزامي انتخاب شوند.
4ـ هر عضو يا ناظر بالقوه، پس از برآوردن شرايط مندرج در مواد (2ـ2) و (2ـ3)، بايد پذيرش اين اساسنامه را كتباً به مديركل يونسكو اطلاع بدهد.
ماده 3ـ شورا:
1ـ مركز توسط شورايي اداره خواهد شد كه تشكيل ميشود از:
الف ـ حداكثر دو نماينده از هر كشور عضو سزامي، كه خود آن كشور نامزدشان ميكند.
ب ـ حداكثر دو نماينده از هر كشور ناظر، كه خود آن كشور نامزدشان ميكند.
ج ـ نمايندهاي از مديريت كل يونسكو.
اعضاي سزامي و نماينده مديركل يونسكو هر كدام يك رأي خواهند داشت. ناظران رأيي نخواهند داشت.
نمايندگان هر يك از كشورهاي عضو يا ناظر ميتوانند در جلسات شورا تا دو نفر مشاور به همراه داشته باشند.
2ـ رييس شورا را اعضاي آن تعيين خواهند كرد.
3ـ شورا قدرت و اختيارات لازم براي گرداندن و اداره امور مركز را خواهد داشت. برنامه مركز و بودجه آن را با اكثريت دوسوم آراء تصويب خواهد كرد. گزارش سالانهاي را كه مدير مركز، مطابق مندرجات ماده (6)، به شورا ارسال ميكند بررسي خواهد كرد و بهاو رهنمودهايي كه مناسب تشخيص بدهد خواهد داد. تعيين و تصويب مقررات مالي و امور كاركنان هم به عهده همين شورا خواهد بود.
4ـ شورا هر سال دست كم يك اجلاس عادي خواهد داشت؛ اجلاس فوقالعاده هم در صورت فراخواني رئيس شورا ـ كه ممكن است به ابتكار خودش، به پيشنهاد مديركل يونسكو يا به درخواست اعضاء شورا باشد ـ برگزار خواهد شد.
5 ـ قواعد و آئيننامه شورا را خود شورا تعيين خواهد كرد.
ماده 4ـ كميته دائم:
به منظور تضمين گردش مؤثر امور مركز در فواصل جلسات، شورا ممكن است به كميتـه دائم كوچـكي كـه اعـضايش را خـودش انتخاب ميكند اختياراتي در حد لازم تفويض كند.
ماده 5 ـ مديريت:
1ـ مديريت مركز از يك مدير و در صورت صلاحديد شورا، كاركنان ديگري كه بهتشخيص شورا براي عملكرد درست مركز به خدماتشان نياز باشد تشكيل خواهد شد.
2ـ مدير را شورا با اكثريت دوسوم آراء اعضاء منصوب خواهدكرد. به پيشنهاد مدير مركز، شورا ممكن است مديران ديگري براي ايفاي وظايف خاصي منصوب كند.
ماده 6 ـ وظايف مدير:
مدير وظايف زير را به عهده خواهد داشت:
الف ـ كارهاي مركز را طبق برنامهها و دستورالعملهاي مصوب شورا هدايت خواهد كرد؛
ب ـ پيشنويس برنامه و بودجه را تهيه نموده و براي بررسي و تصويب به شورا تسليم خواهد كرد؛
ج ـ دستور كار موقت اجلاسهاي شورا را تهيه خواهد كرد و پيشنهادهايي را كه براي اداره مركز مفيد بداند به شورا خواهد فرستاد؛
د ـ گزارشهاي فعاليتهاي مركز را تنظيم و به شورا ارسال خواهد كرد؛
هـ ـ نماينده مركز در تمام امور مدني و حقوقي خواهد بود.
ماده 7 ـ وضعيت حقوقي:
1ـ مركز در سرزمين كشور ميزبان از شخصيت حقوقي و امكانات قانوني لازم براي اجراء تعهداتش برخوردار خواهد بود.
2ـ مركز در سرزمينهاي هر يك از كشورهاي عضو سزامي از امكانات حقوقي لازم براي نيل به هدفها و انجام دادن وظايفش برخوردار خواهد بود.
3ـ اعضاء و ناظران بايد ماهيت بينالمللي تعهدات مدير و كاركنان مركز را محترم بشمارند و از مداخله و اعمال نظر در كارهاي آنها بپرهيزند.
ماده 8 ـ تمهيدات مالي:
1ـ منابع مالي مركز از مبالغي كه اعضاء سزامي به آن اختصاص ميدهند، از كمكهايي كه ممكن است از ناظران، كشورهاي غيرعضو، و سازمانهاي بينالمللي بگيرد و از مبالغي كه در ازاء عرضه خدمات دريافت ميكند تأمين خواهد شد.
2ـ مركز ميتواند در صورت تأييد شورا، هديه و ميراث هم بپذيرند.
ماده 9 ـ كمكها:
1ـ اعضاء سزامي هر يك سهمي از بودجه سالانهاي را كه مقدار آن را شورا با اكثريت دو سوم آراء تعيين خواهد كرد خواهند پرداخت. سهمبندي كمكهاي اعضاء براي تأمـين كـل بودجه بر طـبق روال مـورد قبول شـش مشاركتكننده اول انجام خواهد شد.
2ـ مركز تا وقتي كه تعهدات زير را دريافت نكرده باشد مبالغ كمكهاي مذكور در بند (1) را از اعضاء مطالبه نخواهد كرد؛
الف ـ تعهد كشور اردن براي فراهم كردن زمين، تالار شتابدهنده، و ساختمانهاي اداري براي ادارات و آزمايشگاهها؛
ب ـ تعهد دولت آلمان براي تحويل دادن قطعات و اجزاي دستگاه سينكروترون برلين (1ـBESSY) كه به خرج سزامي در برلين از هم پياده شده است؛
3ـ ناظران و مؤسسات ديگر ميتوانند براي پژوه پول فراهم كنند.
4ـ منابع مالي براي نصب و بهكرد تجهيزات سزامي، براي نصب باريكه ـ خطها و آزمايشگاهها، علاوه بر كمكهاي دريافتي از اعضاء سزامي، از حاميان و سازمانهاي بينالمللي طب خواهد شد. بخشي از اين كمكها ممكن است به صورت كالا باشد.
ماده 10 ـ كمك يونسكو:
ـ يونسكو از راههاي زير به مركز كمك خواهد كرد:
الف ـ ايفاي نقش امين مركز، براي نگهداري اساسنامه و اسناد؛
ب ـ تدارك همكاريهاي مديريتي و مساعدتهاي قانوني در صورت نياز؛
ج ـ كمك به توسعه و ترويج مركز و ترغيب كشورهاي علاقمند به عضويت و مشاركت با آن؛
د ـ همكاري در فراهم كردن منابع و جمعآوري كمكهاي مالي.
ماده 11ـ ابطال عضويت:
1ـ اگر جمع بدهيهاي يك عضو كه موعد پرداختشان گذشته است ـ صرفنظر از سال يا سـالهاي تقويمياي كه اين بدهيها به آن مربوط ميشوند، از سهميهاي كه بايـد در آن سـالـجاري بـپردازد تجـاوز كـند، آن عـضو از حـق رأي دادن در شـورا محروم ميشود.
اگر عضوي چهار سال تقويمي متوالي مبالغ سهم خود را كه مهلتشان در اين مدت به سرآمده است نپردازد. چنين تلقي خواهد شد كه از عضويت صرفنظر كرده است. با وجود اين، شورا اگر متقاعد شود كه نپرداختن سهميه به علت اوضاع خاصي بوده كه عضو در پيشامد آن اختياري نداشته، ممكن است به او اجازه شركت در رأيگيري بدهد يا عضويتش را حفظ كند.
2ـ اگر عضوي به تعهداتش در قبال اين اساسنامه عمل نكند، شورا ميتواند به اتفاق آراء تمام اعضاء جز عضو مورد نظر، عضويت او را لغو كند.
ماده 12 ـ بندهاي آخر:
1ـ هر عضو يا ناظر سزامي ميتواند در هر زماني پس از 31 دسامبر 2011 ميلادي (دهم دي ماه 1390 هجري شمسي) با اعلام كتبي به رئيس شوراي سزامي از عضويت منصرف شود. اين انصراف در پايان سال مالي بعد از سال اعلام آن يا در هر تاريخ بعدياي كه عضو يا ناظر پيشنهاد كند مؤثر خواهد شد. رئيس شوراي سزامي هر انصرافي را بهاطلاع مدير كل يونسكو خواهد رساند.
2ـ تجديدنظر در اين اساسنامه با اكثريت سهچهارم آراء اعضاء سزامي ممكنخواهد بود.
3ـ اين اساسنامه با دريافت اعلام دست كم شش پذيرش، كه در ماه (2ـ4) گفته شد، جاري خواهد شد.
پيوست:
نخستين اعضا و ناظران بالقوه مذكور در ماده 2ـ3 اساسنامه
1ـ ارمنستان |
13ـ كويت |
2ـ بحرين |
14ـ مراكش |
3ـ قبرس |
15 ـ عمان |
4ـ مصر |
16ـ پاكستان |
5 ـ فرانسه |
17ـ دولت خودگردان فلسطين |
6 ـ آلمان |
18ـ فدراسيون روسيه |
7 ـ يونان |
19 ـ سودان |
8 ـ ايران |
20ـ سوئد |
9 ـ اسرائيل |
21 ـ تركيه |
10 ـ ايتاليا |
22 ـ امارات متحد عربي |
11 ـ ژاپن |
23 ـ بريتانياي كبير و ايرلند شمالي |
12ـ اردن |
24 ـ ايالات متحد آمريكا |