ماده1ـ
واژهها و اصطلاحات به كار رفته در اين آييننامه داراي معاني زير ميباشند:
الف ـ نهادهاي متولي واحدهاي اجاري: كليه نهادهاي عمومي غيردولتي به ويژه شهرداريها، نهادهاي متولي گروههاي كمدرآمد، اشخاص حقيقي و حقوقي غيردولتي، خيرين مسكنساز و تعاونيهاي موجر كه در احداث و يا عرضه واحدهاي مسكوني اجارهاي سرمايهگذاري نموده و اين واحدها را به مدت حداقل پنجسال به اجاره واگذار مينمايند.
ب ـ تعاونيهاي تأمين مسكن: تعاونيهايي كه در اجراي ماده (27) قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي ايران تأسيس شده باشند و موضوع فعاليت آنان منحصر به تأمين مسكن اعضا ميباشد.
ج ـ تعاونيهاي موجر: تعاونيهايي كه با هدف سرمايهگذاري در احداث و عرضه واحدهاي اجارهاي تأسيس شده و واحدها را به اعضا خود و يا سايرين به صورت اجاره واگذار مينمايند.
د ـ آمادهسازي زمين: فعاليتهايي كه در جهت بهرهبرداري از اراضي خام به منظور آمادهسازي براي احداث و بهرهبرداري ضروري ميباشد. در اين آييننامه آمادهسازي شامل تسطيح زمين، اجراي جوي، جدول، زيرسازي و آسفالت معابر، شبكههاي تأسيسات زيربنايي و احداث مساجد و اماكن فرهنگي و آموزشي ميباشد.
هـ ـ سازندگان داراي پروانه صلاحيت: سازندگان حقيقي و حقوقي مسكن كه در اجراي آييننامه ماده (33) قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان تشخيص صلاحيتشده و داراي پروانه اشتغال از وزارت مسكن و شهرسازي باشند.
و ـ مقررات ساختمان: مجموعه قوانين و ضوابط ساخت و ساز مسكن و ساختمان كه به موجب قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان، آييننامهها و شيوهنامههاي مرتبط وضع شده و رعايت آن براي كليه ساخت و سازها الزامي است.
ز ـ توليد صنعتي ساختمان: كليه ساخت و سازهاي مسكن با فنآوري نوين و صنعتي كه متضمن سبكسازي، سريعسازي، مقاومسازي، سريسازي در روشهاي ساخت بوده و ضوابط صرفهجويي انرژي در ساخت و بهرهبرداري از ساختمان را رعايت نموده باشد. اين فنآوريها بايد به تأييد وزارت مسكن و شهرسازي رسيده باشد.
ح ـ قيمت منطقهاي اراضي: ارزش معاملاتي املاك كه در تمامي مناطق شهري توسط كميسيون موضوع ماده (64) قانون مالياتهاي مستقيم ـ مصوب 1366 ـ و اصلاحيههاي بعدي آن بر اساس موقعيت جغرافيايي، وضعيت خدمات شهري و موقعيت ملك تعيين و منتشر ميگردد.
ماده2ـ
كليه دستگاههاي موضوع ماده (160) قانون برنامه چهارم مكلفند نسبت به واگذاري رايگان اراضي در اختيار خود كه در چهارچوب نياز برنامههاي تأمين مسكن قرار ميگيرد (به استثنا مناطق چهارگانه تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست) به وزارت مسكن و شهرسازي حسب درخواست وزارت مذكور با فوريت اقدام نمايند. موارد استثناء از اين حكم به تصويب هيئت وزيران خواهدرسيد. كاركنان فاقد مسكن و واجد شرايط هر يك از دستگاههاي واگذارنده زمين در اولويت استفاده از اراضي مذكور قرار خواهندگرفت.
ماده3ـ
اراضي با مالكيت بخش غيردولتي كه در درون طرحهاي مكانيابي قرار ميگيرد در صورتي كه مالكان آنها متقاضي اجراي برنامههاي مسكن موضوع تبصره (6) قانون بودجه سال1386 باشند در اولويت توسط خود مالكين طبق برنامه زمانبندي كه به تأييد وزارت مسكن و شهرسازي ميرسد، احداث خواهد گرديد. وزارت مذكور در صورت تمايل مالكين نسبت به معاوضه يا تهاتر با ساير اراضي ملكي خود يا خريد آنها به قيمت كارشناسي روز اقدام خواهدنمود.
ماده4ـ
به منظور ساماندهي اراضي خارج از حريم شهرهاي كشور و جلوگيري از سوءاستفاده از اين اراضي و بهرهبرداري بهينه از آنها، وزارت مسكن و شهرسازي نسبت به مطالعه اين مناطق و طراحي مجموعههايي با كاربريها و عملكردهاي مناسب مانند باغ شهرها پس از تصويب ستاد هماهنگي تأمين مسكن استان موضوع تصويبنامه 156690/ت36328هـ مورخ28/11/1385 هيئت دولت اقدام و نسبت به تملك و واگذاري آنها به صورت اجاره طويلالمدت به متقاضيان واجد شرايط اقدام نموده و منابع حاصل از اجراي اين طرحها را در جهت كمك به اجراي برنامههاي فصول اين آييننامه از جمله كمك به معماري ايراني، اسلامي، كنترل و نظارت و توليد مسكن هزينه نمايند.
ماده5 ـ
وزارتخانههاي بازرگاني و صنايع و معادن موظفند تمهيدات لازم براي تأمين مصالح عمده موردنياز احداث كليه واحدهاي مسكوني در سطح كشور ازجمله واحدهاي احداثي بر اساس فصول اين آييننامه را حسب اعلام وزارت مسكن و شهرسازي معمول نمايند.
ماده6 ـ
در جهت ارتقا كيفيت ساخت و سازهاي شهري و روستايي و به منظور تحقق مفاد اجزاي (2ـ11) و (4 ـ 5) بند « د» تبصره (6) قانون بودجه سال1386، وزارت مسكن و شهرسازي مجاز است از طريق انعقاد قرارداد با شركتهاي بيمه نسبت به اعمال تشويق لازم در جهت بيمه نمودن ساختمانهاي جديدالاحداث كشور با اولويت مناطق سانحهخيز اقدام نمايد.
ماده7ـ
به منظور ارتقاي مهارت كارگران ساختماني و در راستاي تحقق مفاد تبصره(1) ماده (4) قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان، وزارت كار و امور اجتماعي موظف است نسبت به آموزش كارگران مذكور برنامهريزي و اقدام نمايد. وزارت مسكن و شهرسازي از محل اعتبارات اين تبصره به اين منظور هزينه مينمايد.
ماده8 ـ
ميزان يارانههاي پرداختي هر فصل براساس جدول پيوست كه تأييدشده به مهر دفتر هيئت دولت است، محاسبه ميگردد.
ماده9ـ
وزارت مسكن و شهرسازي با همكاري وزارت تعاون و شهرداريها تمهيدات لازم را براي اجراي آمادهسازي اراضي موضوع اين آييننامه قبل از شروع به احداث مسكن از طريق اتحاديهها و تعاونيهاي مسكن و نهادهاي عمومي غيردولتي و ساير بهرهبرداران از طرحهاي اجارهاي به انجام ميرساند.
ماده10ـ
رعايت كليه مقررات ملي ساختمان در كليه ساخت و سازهاي موضوع اين آييننامه ضروري است. وزارت مسكن و شهرسازي موظف است براي حمايت از طرحهايي كه با شيوه معماري ايراني ـ اسلامي تهيه و اجرا ميشوند، تمهيدات لازم را اتخاذ نمايد.
ماده11ـ
شوراي مسكن كشور به مسئوليت وزير مسكن و شهرسازي و با حضور وزيران كشور، نيرو، بازرگاني، جهاد كشاورزي، تعاون، امور اقتصادي و دارايي، صنايع و معادن، كار و امور اجتماعي و رؤساي سازمانهاي ميراث فرهنگي و گردشگري و مديريت و برنامهريزي و رييس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و رييس بنياد مسكن انقلاب اسلامي كشور براي اجراي اين آييننامه و وظايف زير تشكيل ميشود:
الف ـ تعيين طرحهاي مربوط به ماده (38) اين آييننامه.
ب ـ تعيين سهم هر يك از استانها از اعتبارات موضوع ماده (34) اين آييننامه.
ج ـ تدوين و تنظيم اسامي شهرهاي مشمول ماده (32) اين آييننامه.
د ـ تعيين نياز مسكن استانها.
هـ ـ توزيع اعتبارات، يارانهها و تسهيلات پيشبيني شده در مورد برنامههاي بخش مسكن.
و ـ پيگيري و اتخاذ تصميم در مورد تأمين مصالح عمده موردنياز برنامههاي بخش مسكن.
ز ـ تصميمگيري درخصوص ساير موارد مربوط به برنامه مسكن.