ماده 300 ـ
در صورت تعدد ورثه هر يك از آنها ميتوانند از دادگاه درخواست تقسيم سهم خود را از سهم ساير ورثه بخواهند.
ماده 301 ـ
ولي و وصي و قيم هر وارثي كه محجور باشد و امين غائب و جنين و كسي كه سهمالارث بعضي از ورثه به او منتقل شده است و همچنين موصيله و وصي راجع به موصيبه در صورتي كه وصيت به جزء مشاع از تركه شده باشد حق درخواست تقسيم را دارند.
ماده 302 ـ
نسبت به درخواست تقسيم مرور زمان جاري نيست و كساني كه ذيحق در درخواست تقسيم هستند همه وقت ميتوانند اين درخواست را بنمايند.
ماده 303 ـ
هر گاه يكي از ورثه متوفي غائب مفقودالاثري باشد كه وكيل نداشته و درخواست تقسيم اموال متوفي بشود بدواً براي غائب امين معين ميشود و بعد تقسيم به عمل ميآيد.
ماده 304 ـ
درخواست تقسيم بايد كتبي و مشتمل بر امور زير باشد:
1 ـ نام و مشخصات درخواستكننده و متوفي.
2 ـ ورثه و اشخاص ديگري كه تركه بايد بين آنها تقسيم شود و سهام هر يك.
ماده 305 ـ
پس از وصول درخواست هرگاه دادگاه محتاج به توضيحاتي باشد درخواستكننده را احضار نموده و توضيحاتي كه لازم است از او ميخواهد.
ماده 306 ـ
دادگاه براي رسيدگي به موضوع درخواست تعيين جلسه نموده و درخواستكننده و اشخاص ذينفع را احضار مينمايد.
ماده 307 ـ
درخواستكننده تقسيم ميتواند زمينههايي براي تقسيم تركه تهيه نموده و به دادگاه تسليم نمايد در اين صورت مراتب در احضاريهنوشته شده و تذكر داده ميشود كه مراجعه به زمينههاي نامبرده در دفتر دادگاه مانعي ندارد.
ماده 308 ـ
وقت رسيدگي بايد طوري معين شود كه فاصله بين ابلاغ احضاريه و روز دادرسي كمتر از ده روز نباشد.
ماده 309 ـ
اشخاص ذينفع ميتوانند در دادگاه حاضر شده به تراضي قراري راجع به مقدمات تقسيم يا طرز تقسيم اموال بگذارند. در اين صورتدادگاه صورتمجلسي مشتمل بر قرارداد نامبرده تنظيم مينمايد.
ماده 310 ـ
هر گاه يك يا چند نفر از اشخاص ذينفع در تنظيم قرارداد مذكور فوق شركت نداشته و رضايت خود را اظهار ننموده باشند دادگاه نتيجهتصميمي را كه مربوط به شخص غائب است به او اعلام مينمايد با ذكر اينكه ميتواند در ظرف مدت معيني در دفتر دادگاه حاضر شده و به قراردادمراجعه نموده و رضايت يا عدم رضايت خود را اعلام دارد.
ماده 311 ـ
در اخطار مذكور در فوق قيد ميگردد كه هر گاه شخص غائب در مدت معينه در دفتر حاضر نگردد و يا رضايت و عدم رضايت خود رااظهار نكند بر طبق قرار مذكور در ماده 309 قضيه حل خواهد شد.
ماده 312 ـ
هر گاه شخص غائب در اثر عذر موجهي حاضر نشده باشد و درخواست وقت جديدي نمايد تا رضايت و عدم رضايت خود را اعلامدارد دادگاه وقت جديدي براي او معين خواهد نمود.
ماده 313 ـ
در صورتي كه تمام ورثه و اشخاصي كه در تركه شركت دارند حاضر و رشيد باشند به هر نحوي كه بخواهند ميتوانند تركه را مابين خودتقسيم نمايند ليكن اگر مابين آنها محجور يا غائب باشد تقسيم تركه به توسط نمايندگان آنها در دادگاه به عمل ميآيد.
ماده 314 ـ
در صورتي كه ورثه تراضي در بهاي اموال غير منقول مورد درخواست تقسيم ننمايد اموال نامبرده بايد به توسط كارشناس ارزيابي شودو اموال منقول در صورتي ارزيابي ميگردد كه به ارزيابي در موقع تحرير تركه به جهاتي نتوان ترتيب اثر داد.
ترتيب انتخاب كارشناس و مقررات راجع به كارشناس كه در آيين دادرسي مقرر است در تقسيم رعايت ميشود.
ماده 315 ـ
كارشناس بايد بهاي اموال مورد درخواست تقسيم و قابل قسمت بودن و يا قابل قسمت نبودن آنها را معين و سهام را تعديل نمايد.كارشناس بايد براي ارزيابي اموال بهاي روز ارزيابي را در نظر بگيرد.
ماده 316 ـ
تقسيم طوري به عمل ميآيد كه براي هر يك از ورثه از هر نوع اموال حصهاي معين شود و اگر بعضي از اموال بدون زيان قابل قسمت نباشد ممكن است آن را در سهم بعضي از ورثه قرارداد و برابر بهاي آن از ساير اموال در سهم ديگران منظور نمود و اگر تعديل محتاج بهضميمه پول به اموال باشد به ضميمه آن تعديل ميشود.
ماده 317 ـ
در صورتي كه مالي اعم از منقول يا غير منقول قابل تقسيم و تعديل نباشد ممكن است فروخته شده بهاي آن تقسيم شود.
فروش اموال به ترتيب عادي به عمل ميآيد مگر آنكه يكي از ورثه فروش آن را به طريق مزايده درخواست كند.
ماده 318 ـ
در صورتي كه بعضي از ورثه مديون متوفي باشند ممكن است دين را در سهم خود آنها قرار داد.
ماده 319 ـ
در صورتي كه پس از تعديل سهام ورثه به تعيين حصه تراضي ننمايند سهام آنها به قرعه معين ميشود.
ماده 320 ـ
در موردي كه تقسيم از طريق قرعه انجام ميگردد بايد جلسهاي كه براي قرعه معين شده به اشخاص ذينفع اطلاع داده شود و اگر بعضياز اشخاص نامبرده حاضر نشوند دادگاه بخش به درخواست اشخاص حاضر اقدام به قرعه و تعيين سهام مينمايد.
ماده 321 ـ
هر گاه يكي از ورثه غائب يا محجور باشد براي غائب و محجور امين يا قيم معين و پس از آن تقسيم به عمل ميآيد.
ماده 322 ـ
پس از تمام شدن تقسيم دادگاه صورتمجلسي تنظيم نموده و در آن مقدار تركه و سهم هر يك از وراث و آنچه براي تأديه ديون و اجراءوصيت منظور شده تصريح مينمايد.
ماده 323 ـ
صورتمجلس مذكور فوق بايد به امضاء يا مهر صاحبان سهام و امضاء دادرس دادگاه برسد و هر گاه بعضي از صاحبان سهام نباشند يانتوانند و يا نخواهند امضاء كنند جهت امضاء نكردن آنها در صورت مجلس قيد ميشود و اين صورتمجلس در دفترخانه دادگاه باقي خواهد ماند.
ماده 324 ـ
دادگاه بر طبق صورتمجلس مذكور در دو ماده فوق تقسيمنامه به عده صاحبان سهام تهيه نموده و به آنها ابلاغ و تسليم مينمايد.
اين تصميم دادگاه حكم شناخته شده و از تاريخ ابلاغ در حدود قوانين قابل اعتراض و پژوهش و فرجام است.
ماده 325 ـ
هر يك از ورثه پس از تقسيم مالك مستقل سهم خود خواهد بود و هر تصرفي كه بخواهد مينمايد و به حصه ديگران حقي ندارد.
ماده 326 ـ
مقررات قانون مدني راجع به تقسيم در مورد تقسيم تركه جاري است و نيز مقررات راجع به تقسيم كه در اين قانون مذكور است در مورد تقسيم ساير اموال جاري خواهد بود.