ماده 1
موضوع موافقتنامه
موافقتنامه حاضر برقرارکننده ارتباط بينالمللي مستقيم ريلي براي حمل ونقل بار بين راهآهنهاي ذيل ميباشد:
جمهوري آذربايجان،
جمهوري آلباني،
جمهوري بلاروس،
جمهوري بلغارستان،
جمهوري سوسياليستي ويتنام،
گرجستان،
جمهوري اسلامي ايران،
جمهوري قزاقستان،
جمهوري خلق چين،
جمهوري دمکراتيک خلق کره،
جمهوري قرقيزستان،
جمهوري لتوني،
جمهوري ليتواني،
جمهوري مولداوي،
مغولستان،
جمهوري لهستان،
فدراسيون روسيه،
جمهوري تاجيکستان،
ترکمنستان،
جمهوري ازبکستان،
اوکراين،
جمهوري استوني.
منافع اين راهآهنها توسط وزارتخانههاي عهدهدار آنها که موافقتنامه حاضر را منعقد نمودهاند تامين ميگردد.
ماده 2
اعمال موافقتنامه
1 § 1ـ تحت شرايط تعيين شده در موافقتنامه حاضر حمل كالا در حمل و نقل بينالمللي بار توسط راهآهن، بين ايستگاههاي مذکور در § 2 ماده 3، طبق بارنامههاي S.M.G.S و تنها در شبكه راهآهنهاي كشورهاي عضو موافقتنامه حاضر صورت ميپذيرد.
اين موافقتنامه براي راهآهنها، فرستندگان و گيرندگان كالا لازمالاجرا است و بدون توجه به مالکيت دولتي طرفهاي قرارداد حمل به موقع اجرا در ميآيد.
§2 ـ حمل بار از كشورهائي كه راهآهنهاي آنها عضو موافقتنامه حاضر هستند، بصورت ترانزيت از طريق كشورهائي كه راهآهنهاي آنها نيز عضو اين موافقتنامه هستند، به مقصد كشورهائي كه راهآهنهاي آنها عضو اين موافقتنامه نيستند و بالعكس، چنانچه موافقتنامه ديگري درخصوص حمل و نقل مستقيم بينالمللي بارتوسط راهآهن اعمال نشود،
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1ـ علامت § در متن اصلي به معني پاراگراف و section آمده است كه جهت سهولت در تطبيق ترجمه با متن اصلي عين علامت در ترجمه نيز استفاده شده است. (مترجم)
طبق ترتيب و تحت شرايط پيشبينيشده در تعرفه ترانزيتياي که راهآهنهاي ذينفع براي حمل و نقل بينالمللي موردنظر اعمال ميکنند صورت ميگيرد.
§ 3 ـ براي حمل كالا در موارد ذيل، موافقتنامه حاضر اعمال نميگردد:
1) چنانچه ايستگاههاي مبداء و مقصد در يك كشور واقع شده باشند و حمل از طريق خاك كشور ديگر فقط بصورت ترانزيت در قطارهاي راهآهن كشور مبداء صورت پذيرد؛
2) بين ايستگاههاي دو كشور بصورت ترانزيت از طريق خاك كشور ثالث در قطارهاي راهآهنهاي كشور مبداء يا مقصد؛
3) بين ايستگاههاي واقع در دو كشور همجوار، در صورتيكه اين حملها در تمام مسير حركت كالا، در قطارهاي راهآهن يك كشور طبق مقررات داخلي جاري در اين راهآهن، صورت پذيرد.
حملهاي قيد شده در بندهاي 1 ، 2 و 3 اين پاراگراف، براساس قراردادهاي خاص كه بين راهآهنهاي ذينفع منعقد ميگردد، انجام ميشود.
§4ـ راهآهنهايي كه كشورهاي آنها بطور همزمان عضو موافقتنامههاي بينالمللي ديگر هم هستند، ميتوانند حمل كالا را براساس اين موافقتنامهها، بين خود انجام دهند.
ماده 3
وظايف راهآهنهايي كه حمل و نقل انجام ميدهند
§1ـ هر راهآهن1 عضو اين موافقتنامه موظف است کليه بارها، بجز بارهاي قيد شده در ماده4، را تحت شرايط اين موافقتنامه حمل نمايند، چنانچه:
1) حملها در برنامه حمل و نقل راهآهن مبداء پيشبينيشده باشد، البته در صورتيكه در مقررات داخلي جاري در راهآهن مبداء ، ترتيب ديگري پيشبيني نشود؛
2) حمل و نقل با وسايل حمل و نقلي که راهآهن در اختيار دارد امکانپذير باشد؛
3) فرستنده، شرايط موافقتنامه حاضر را به موقع اجرا گذارد؛
4) شرايطي كه راهآهن نميتواند از آنها جلوگيري كند و رفع آنها نيز به راهآهن بستگي ندارد، مانع انجام حمل و نقل نباشند.
§ 2ـ حمل و نقل كالا بين كليه ايستگاههايي كه براي عمليات باري در حمل و نقلهاي داخليكشورهاي راهآهنهاي عضو اين موافقتنامه باز ميباشند، در شرايط ذيل صورت ميپذيرد:
1) بدون واگن به واگن نمودن بار در ايستگاههاي مرزي راهآهنهايي كه داراي عرض خط يكسان هستند؛
2) با واگن به واگن بار يا با تعويض بوژي واگنها به خطي با عرض ديگر در ايستگاههاي مرزي متصل به راهآهنهاي داراي عرض خط متفاوت يا با بكارگيري چرخ محورهاي متغير.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1ـ از کلمه « راهآهن» کليه راهآهنهاي يک کشور استنباط ميشود.
ترتيب حمل بار با واگن به واگن نمودن بار يا با تعويض بوژي واگنها به عرض خط ديگر يا با بكارگيري چرخ محورهاي متغير توسط راهآهن براساس موافقتنامههاي بين راهآهنهاي كشورهاي هممرز كه داراي عرض خط متفاوت هستند، تعيين ميگردد.
حمل كالا به مقصد راهآهن جمهوري دموكراتيك خلقكره تنها تا ايستگاههاييكه نام آنها توسط اين راهآهن به كليه راهآهنهاي عضو اين موافقتنامه اعلام و به موجب مقررات داخلي جاري اين راهآهنها منتشر شود، انجام ميشود.
حمل واگنهاي دربستي و محمولات کانتينري تناژ بالا به راهآهنهاي جمهوري خلق چين و جمهوري دموكراتيك خلق كره و بالعكس نيازمند هماهنگي قبلي با راهآهنهاي اين كشورها و نيز با راهآهنهاي ترانزيتي شركتكننده در حمل است.
§ 3 ـ بنا به دستور نهادهاي دولتي ذيربط، راهآهن ميتواند:
1) موقتاً حركت را بصورت کلي يا موردي قطع نمايد؛
2) موقتاً پذيرش برخي از كالاها را قطع يا پذيرش آنها را تنها تحت شرايطي معين مجاز نمايد؛
3) موقتاً كالاهاي معيني را بطور عمده جهت حمل بپذيرد.
علاوه برآن، راهآهن حق دارد تدابير مذکور را براي شرايطي که نميتواند مانع آنها شود و رفع آنها به راهآهن بستگي ندارد اگر ضروري باشد (به عنوان مثال، پديدههاي طبيعي، ساير شرايط فورس ماژور)، اتخاذ نمايد.
راهآهني كه چنين تدابيري در آن به موقع اجرا گذارده ميشود، موظف است بلافاصله از طريق تلگراف مراتب را بهراهآهنهاي ذينفعكه عضو موافقتنامه حاضر هستند، اعلام نمايد. اين راهآهنها بايستي بلافاصله از لغو تدابير اشاره شده نيز مطلع گردند.
اين تدابير درصورتيکه براساس مقررات داخلي جاري راهآهنها لازم باشد، منتشر ميگردند.
ماده 4
اشياء غيرمجاز براي حمل
§ 1ـ مواردي كه جهت حمل در ارتباط مستقيم بينالمللي بار توسط راهآهن غيرمجاز است عبارتند از:
1) اشيائي كه حمل آنها هرچند در يكي از كشورهائي كه راهآهنهاي آنها بايستي در حمل شركت داشته باشند، ممنوع است؛
2) اشيائي كه در انحصار اداره پست (ضميمه شماره1) هرچند در يكي از كشورهائي كه راهآهنهاي آنها بايستي در حمل شركت داشته باشند، هستند؛
3) گلولههاي انفجاري، مهمات گرم و جنگي بجز سلاحهاي شكاري و ورزشي؛
4) مواد انفجاري، گازهاي متراكم، مايع يا محلول تحت فشار، مواد خود اشتعال و نيز مواد راديواكتيويته كه در جداول 1 و 2 و 2ـ4 و 7 ضميمه 2 نامبرده نشدهاند؛
5) مُراسلات كوچك با وزن كمتر از 10 كيلوگرم در يك عدل. اين محدوديت شامل كالاهايي كه حجم يك عدل آنها از 1/0 مترمكعب تجاوز ميكند، نميشود؛
6) كالاهاي با وزن بيش از 5/1 تن در واگنهاي مسقف با سقف باز نشونده در حملونقلي که بار واگن به واگن ميشود؛
7) مُراسلات كوچك در حمل و نقل واگن به واگن در وسيله نقليه بدون سقف با وزن كمتر از 100 كيلوگرم در يك عدل؛ معهذا اين نكته شامل كالاهايي كه براي آنها در ضميمه 2 حداكثر وزن براي يك عدل كمتر از 100 كيلوگرم پيشبيني ميشود، نميگردد.
§2 ـ چنانچه در زمان اجراي قرارداد حمل، مشاهده گردد كه اشياء پذيرفته شده، حتي با داشتن نام صحيح، جهت حمل مجاز نميباشند، در آن صورت اين اشياء توقيف و با آنها طبق قوانين و مقررات داخلي كشوري كه در آن كالا توقيف شده است، رفتار ميشود.
ماده 5
اشيائي كه حمل آنها با رعايت شرايط خاص ، مجاز است
§1ـ وسيله نقليه راهآهني (از جمله جرثقيلهاي راهآهني) براي حمل روي محورهاي خود مجاز است چنانچه راهآهن مبداء قابل استفاده بودن آن را جهت حركت مشخص نمايد، كه در اينصورت راهآهن بايستي با يادداشت خود در بارنامه در ستون « شرح بار» اين نكته را گواهي نمايد و همزمان حداكثر سرعت مجاز براي حركت و درصورت ضرورت ساير شرايط حمل را قيد كند.
چنانچه وسيله نقليه روي محورهاي خود بايستي در خطوط راهآهنهاي با عرض خط متفاوت حمل شود، در آن صورت اين وسيله نقليه تنها پس از هماهنگي قبلي با راهآهنهايي كه داراي عرض خط ديگر هستند، ميتواند جهت حمل پذيرفته شود. در اينصورت براي تعويض بوژي وسيله نقليه، فرستنده بايستي آن را مجهز به بوژيهاي يدكي عرض خط ديگر نمايد. چنانچه راهآهن داراي عرض خط ديگر، ترانزيتي باشد، در صورت هماهنگي براي حمل ميتواند قيد شود كه راهآهن ترانزيتي، بوژيهاي خود را جهت حمل در خطوط خود در اختيار ميگذارد.
هنگام حمل لوكوموتيوها، انبارهاي سوخت عقب لوكوموتيو، واگنهاي مترو، واگنهاي موتوردار و جرثقيلهاي راهآهني روي محورهاي خود، فرستنده موظف است مامور همراه آنها را براساس مقررات ضميمه 3 تامين نمايد.
§2 ـ حمل حيوانات تنها با حضور ماموران واگن انجام ميشود. حيوانات و پرندگان كوچك كه بصورت خردهبار در قفسها، جعبهها، سبدها و... محكم قفلشده در حمل و نقل بدون واگن به واگن، حمل ميشوند، از اين قاعده مستثني هستند.
فرستنده موظف است موجبات همراهي را براي موجودات زنده براساس مقررات ضميمه 3 فراهم آورد.
فرستنده ملزم است قوانين دامپزشكي ـ بهداشتي كشورهاي مبداء و مقصد بار و نيز كشورهاي ترانزيتي را رعايت كند.
§ 3ـ حمل كالاهاي سريعالفساد بر اساس مقررات ضميمه 4 مجاز ميباشد. حمل و نقل كالاهاي سريعالفساد به جمهوري سوسيالستي ويتنام يا ترانزيت آنها از طريق راهآهنهاي اين جمهوري بايستي با هماهنگي قبلي با راهآهنهاي جمهوري سوسيالستي ويتنام، صورت پذيرد.
§ 4ـ كالاهاي زير تنها پس از هماهنگي قبلي بين راهآهنهاي شركتكننده در حمل، مجاز به حمل ميباشند:
1)كالاهاي با وزن بيش از 60 تن در يك نگله، و در حمل و نقل واگن به واگن براي جمهوري سوسيالستي ويتنام با وزن بيش از 20 تن؛
2)كالاهاي با طول بيش از 18 متر و در صورت حمل به جمهوري سوسيالستي ويتنام با طول بيش از 12 متر.
به استثناي كالاهايي كه به جمهوري سوسيالستي ويتنام ارسال ميشوند، كالاهاي زير بدون هماهنگي قبلي مجاز به حمل ميباشند:
ـ كالاهاي با طول بيش از18 متر وتا 25 متر، چنانچه در يك واگن بارگيري شدهاند و در حمل و نقل بدون واگن به واگن حمل ميشوند. درصورت استفاده از واگنهاي حائل، كالا نميبايست به آنها تكيه داده شود؛
ـ ريلهاي راهآهني و ميلگرد براي بتون به طول تا 30 متر و براي راهآهنهاي اروپائي با عرض خط 1435 ميليمتر به طول تا 36 متر؛
3) كالاهاي خارج از گاباري بارگيري ذكرشده در ضميمه 5، حتي در يكي از راهآهنهاي شركتكننده در حمل (كالاهاي خارج از گاباري).
در حمل و نقل واگن به واگن بهنگام محاسبه غيرگاباري بودن بار، بنابراين گذاشته ميشود كه ارتفاع كف واگن از كلاهک ريل 1300 ميليمتر و براي راهآهنهاي جمهوري سوسياليستي ويتنام 1100 ميليمتر است. ضمناً بايستي در نظر داشت كه واگن در قطعه مستقيم افقي از خط قرار گرفته و محور طولي واگن با محور خط منطبق باشد؛
4)كالاهاييكه حمل آنها در حمل و نقل واگن به واگن با واگنهاي کمرشکن انجام ميشود؛
5) كالاهاي شيميائي كه در حمل و نقل واگن به واگن در مخازن مخصوص حمل ميشوند؛
6) كليه كالاهاي مايع در مخازن به هنگام حمل به جمهوري سوسياليستي ويتنام.
جهت هماهنگي شرايط حمل براي چنين كالاهائي، فرستنده موظف است حداقل از يك ماه قبل براي حمل و نقل بدون واگن به واگن و از دو ماه قبل براي حمل و نقل واگن به واگن قبل از تحويل كالا جهت حمل، اطلاعات مربوط به جنس ظرف يا بستهبندي و وزن عدلهاي جداگانه و براي كالاهائي كه در بندهاي 1 ، 2 و 3 اين پاراگراف نام برده شدهاند، علاوه بر موارد فوق، اطلاعات مربوط به اندازههاي كالاها و در صورت نياز، نقشه بارگيري آنها را نيز به ايستگاه مبداء ارائه نمايد. براي بارهاي غيرگاباري، فرستنده موظف است نقشه بارگيري بار را در کليه موارد ارائه نمايد.
هنگام حمل كالاهاي غيرگاباري در راهآهنهاي ترانزيتي در خطوط غيرمستقيم (کمربندي)، فرسـتنده بايـستي در بارنـامه در ستون « درخواستهاي ويژه فرستنده» اين خطوط غيرمستقيم را قيد كند.
§ 5 ـ در بارهاي غيرگاباري نامتقارن، در بارهاي با وزن ناخالص بيش از 3 تن در هر عدل، در تجهيزات و ماشينآلات و نيز در اينگونه بارها در بستهبندي جعبهاي كه ارتفاع آنها از يك متر تجاوز ميكند، فرستنده موظف است در روي هر عدل بار در خطوط طولي و عرضي از هر دو طرف، مركز ثقل را با رنگ ثابت با نشانه علامتگذاري « مركز ثقل» طبق ضميمه 6 و وزن ناخالص هر عدل را قيد نمايد.
فرستنده بايستي روي بار غيرگاباري در هر دو طرف در خط طولي نوشتهاي يا تابلويي (كه با رنگ مشخص ميشود) عبارتي بدين مضمون « توجه! بار غيرگاباري به مقصد... (نام اختصاري راهآهنها) حمل ميشود » نصب كند.
اين نوشته بايستي به زبان كشور مبداء كالا با ترجمه به يكي از زبانهاي كاري OSJD (چيني و روسي) باشد، به ويژه:
ـ به هنگام حمل به جمهوري آذربايجان، جمهوري بلاروس، جمهوري بلغارستان، گرجستان، جمهورياسلاميايران، جمهوري قزاقستان، جمهوري قرقيزستان، جمهوري لتوني، جمهوري ليتواني، جمهوري مولداوي، جمهوري لهستان، فدراسيون روسيه، جمهوري تاجيكستان، تركمنستان، جمهوري ازبكستان، اوكراين، جمهوري استوني ـ به زبان روسي؛
ـ به هنگام حمل به جمهوري سوسياليستي ويتنام، جمهوري خلق چين و جمهوري دموكراتيك خلق كره ـ به زبان چيني يا روسي؛
ـ به هنگام حمل يا ترانزيت از طريق مغولستان ـ به زبان روسي.
§ 6 ـ ماشينها و تراکتورها تنها در صورت رعايت مقررات مندرج در ضميمه 7 مجاز به حمل ميباشند.
§ 7 ـ كالاهاي خطرناك تنها بشرط رعايت مندرج در ضميمه 2 مجاز به حمل ميباشند.
§ 8 ـ حمل جنازه با رعايت شرايط زير انجام ميپذيرد:
1) هر جنازه فقط در تابوت محكم، نفوذناپذير پوشيده شده فلزي يا چوبي پوشيده شده با ورق سفيد، جهت حمل قبول ميشود. تابوت بايستي در صندوق چوبي قرار گرفته و محكم شود؛
2) فرستنده موظف است گواهي پزشكي صادره از طرف ارگانهاي بهداشتي مبني بر عدم مخالفت با حمل را به بارنامه ضميمه نمايد؛
3) جنازهها فقط با واگن دربستي و با سرعت زياد براي حمل قبول ميشوند،
4) اشياء مربوط به جنازه با وزن كل تا500 كيلوگرم ميتوانند در واگنيكه تابوت حامل جنازه درآن قرار دارد، بارگيري شوند. اين اشياء بطور رايگان حمل ميگردند و راهآهنها در قبال آنها مسؤوليتي بر عهده ندارند؛
5) جنازهها فقط با حضور مأموران فرستنده بر اساس مقررات ضميمه3 حمل ميشوند. بنا بر درخواست فرستنده و در صورت موافقت كليه راهآهنهاي شركتكننده در حمل، جنازهها ميتوانند بدون مامور حمل شوند.
§ 9ـ چنانچه در زمان اجراي قرارداد حمل، مشاهده شود كه كالاهاي قيد شده در § 1 تا § 8 اين ماده كه با رعايت شرايط خاص قابل حمل ميباشند، بدون رعايت اين شرايط جهت حمل پذيرفته شدهاند، در آنصـورت اين كالاها توقيف و طبق مقررات ماده 21 با آنها رفتار خواهد شد. اگر وضعيت ظرف يا بستهبندي بارهاي خطرناک اجازه ادامه حركت را ندهد، در آنصورت چنين كالاهائي توقيف و با آنها براساس قوانين و مقررات داخلي كشوري كه كالا در آن توقيف شده است، رفتار ميشود.
§ 10ـ در موارد استثنائي، زمانيکه براثر شرايط خاص، حمل برخي بارها براساس مقررات S.M.G.S ممکن نباشد، فرستندگان و گيرندگان ميتوانند متفقاً ترتيبي جهت حمل بار مزبور در شرايط ويژه طبق توافق بين راهآهنهاي شرکتکننده در حمل، مقرر نمايند.
ماده 6
مقررات ويژه براي حمل و نقلهاي معين
§ 1ـ هنگام حمل بارهاي خطرناك، مقررات ضميمه2 (مقررات حمل بارهاي خطرناك) اعمال ميشود.
§ 2ـ هنگام حمل بار با همراهي مأموران، مقررات ضميمه 3 (مقررات حمل بار با همراهي مأموران فرستنده يا گيرنده) اعمال ميشود.
§ 3ـ هنگام حمل كالاهاي سريعالفساد، مقررات ضميمه 4 (مقررات حمل كالاهاي سريعالفساد) اعمال ميشود.
§ 4ـ هنگام حمل خودروها و ماشينآلات، مقررات ضميمه 7 (مقررات حمل خودروها و ماشينآلات) اعمال ميشود.
§ 5 ـ هنگام حمل بار در كانتينر، مقررات ضميمه 8 (مقررات حمل كانتينرها) اعمال ميشود.
§6 ـ هنگام حمل بار در پالت، مقررات ضميمه 9 (مقررات حمل بار در پالت) اعمال ميشود.
§ 7 ـ هنگام حمل واگنهاي باردار و خالي كه متعلق به راهآهن نيستند يا به اجاره داده شدهاند، مقررات ضميمه 10 (مقررات حمل واگنهاي باري خصوصي و واگنهاي اجاره داده شده) اعمال ميشود.
§ 8 ـ هنگام حمل بار در بستههاي حمل و نقلي، مقررات ضميمه 11 (مقررات حمل بار در بستههاي حمل و نقلي) اعمال ميگردد.
§ 9 ـ دو يا چند راهآهن عضو موافقتنامه حاضر ميتوانند با حمل بار با استفاده از بارنامه كامپيوتري طبق ماده7 توافق نمايند. براي چنين حمل و نقلهائي ميتوان مقررات ويژهاي تهيه نمود.