ماده 2ـ
در راستاي حمايت از حقوق سرمايهگذاران و با هدف ساماندهي، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و كاراي اوراق بهادار و به منظور نظارت بر حُسن اجراي اين قانون، شورا و سازمان با تركيب، وظايف و اختيارات مندرج در اين قانون تشكيل ميشود.
ماده 3ـ
شورا بالاترين ركن بازار اوراق بهادار است كه تصويب سياستهاي كلان آن بازار را بر عهده دارد. اعضاي شورا به شرح ذيل ميباشد:
1ـ وزير امور اقتصادي و دارايي.
2ـ وزير بازرگاني.
3ـ رئيس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران.
4ـ رؤساي اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران و اتاق تعاون.
5 ـ رئيس سازمان كه به عنوان دبير شورا و سخنگوي سازمان نيز انجام وظيفه خواهدكرد.
6 ـ دادستان كل كشور يا معاون وي.
7ـ يك نفر نماينده از طرف كانونها.
8 ـ سه نفر خبره مالي منحصراً از بخش خصوصي با مشورت تشكلهاي حرفهاي بازار اوراق بهادار به پيشنهاد وزير امور اقتصادي و دارايي و تصويب هيأت وزيران.
9ـ يك نفر خبره منحصراً از بخش خصوصي به پيشنهاد وزير ذيربط و تصويب هيأت وزيران براي هر بورس كالايي.
تبصره1ـ رياست شورا با وزير امور اقتصادي و دارايي خواهد بود.
تبصره2ـ مدت مأموريت اعضاي موضوع بندهاي (7)، (8) و (9) پنج سال است و آنان را نميتوان از ميان اعضاي هيأت مديره و كاركنان سازمان انتخاب كرد.
تبصره3ـ انتخاب مجدد اعضاي موضوع بندهاي (7)، (8) و (9) اين ماده حداكثر براي دو دوره امكان پذير خواهد بود.
تبصره4ـ اعضاي موضوع بند(9)، فقط در جلسات مربوط به تصميمگيري همان بورس شركت ميكنند.
ماده 4ـ
وظايف شورا به شرح زير ميباشد:
1ـ اتخاذ تدابير لازم جهت ساماندهي و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عاليه بر اجراي اين قانون.
2ـ تعيين سياستها و خط مشي بازار اوراق بهادار در قالب سياستهاي كلي نظام و قوانين و مقررات مربوط.
3ـ پيشنهاد آئيننامههاي لازم براي اجراي اين قانون جهت تصويب هيأت وزيران.
4ـ تصويب ابزارهاي مالي جديد.
5 ـ صدور، تعليق و لغو مجوز فعاليت بورسها، بازارهاي خارج از بورس، شركتهاي سپردهگذاري مركزي اوراق بهادار و تسويه وجوه و شركتهاي تأمين سرمايه.
6 ـ تصويب بودجه و صورتهاي مالي سازمان.
7ـ نظارت بر فعاليت و رسيدگي به شكايت از سازمان.
8 ـ تصويب نوع و ميزان وصوليهاي سازمان و نظارت بر آنها.
9ـ انتخاب بازرس ـ حسابرس سازمان و تعيين حقالزحمه آن.
10ـ انتخاب اعضاي هيأت مديره سازمان.
11ـ تعيين حقوق و مزاياي رئيس و اعضاي هيأت مديره سازمان.
12ـ انتخاب اعضاي هيأت داوري و تعيين حقالزحمه آنان.
13ـ اعطاي مجوز به بورس به منظور عرضه اوراق بهادار شركتهاي پذيرفتهشده خود در بازارهاي خارجي.
14ـ اعطاي مجوز پذيرش اوراق بهادار خارجي به بورس.
15ـ اعطاي مجوز به بورس جهت معاملات اشخاص خارجي در بورس.
16ـ ساير اموري كه به تشخيص هيأت وزيران به بازار اوراق بهادار مربوط باشد.
تبصره ـ مصـوبات شورا پس از تأييد وزير امور اقتصادي و دارايي لازمالاجراء خواهد بود.
ماده 5 ـ
سازمان، مؤسسه عمومي غيردولتي است كه داراي شخصيت حقوقي و مالي مستقل بوده و از محل كارمزدهاي دريافتي و سهمي از حق پذيرش شركتها در بورسها و ساير درآمدها اداره خواهد شد. منابع لازم براي آغاز فعاليت و راه اندازي سازمان يادشده از محل وجوه اماني شوراي بورس نزد سازمان كارگزاران بورس اوراق بهادار تهران تأمين ميشود.
تبصره ـ اساسنامه و تشكيلات سازمان حداكثر ظرف سه ماه از تاريخ تصويب اين قانون توسط شورا تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
ماده 6 ـ
هيأت مديره سازمان داراي پنج عضو است كه از ميان افراد امين و داراي حُسن شهرت و تجربه در رشته مالي منحصراً از كارشناسان بخش غيردولتي به پيشنهاد رئيس شورا و با تصويب شورا انتخاب ميشوند. رئيس شورا حكم اعضاي هيأت مديره را صادر ميكند.
ماده 7ـ
وظايف و اختيارات هيأت مديره سازمان به شرح زير است:
1ـ تهيه آييننامههاي لازم براي اجراي اين قانون و پيشنهاد آن به شورا.
2ـ تهيه و تدوين دستورالعملهاي اجرايي اين قانون.
3ـ نظارت بر حُسن اجراي اين قانون و مقررات مربوط.
4ـ ثبت و صدور مجوز عرضه عمومي اوراق بهادار و نظارت بر آن.
5 ـ درخواست صدور، تعليق و لغو مجوز تأسيس بورسها و ساير نهادهايي كه تصويب آنها بر عهده شورا است.
6 ـ صدور، تعليق و لغو مجوز تأسيس كانونها و نهادهاي مالي موضوع اين قانون كه در حوزه عمل مستقيم شورا نيست.
7ـ تصويب اساسنامه بورسها، كانونها و نهادهاي مالي موضوع اين قانون.
8 ـ اتخاذ تدابير لازم جهت پيشگيري از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار.
9ـ اعلام آن دسته از تخلفـات در بازار اوراق بهـادار كه اعلام آنها طبـق اين قانون بر عهدة سازمان است به مراجع ذيصلاح و پيگيري آنها.
10ـ ارائه صورتهاي مالي و گزارشهاي ادواري در مورد عملكرد سازمان و همچنين وضعيت بازار اوراق بهادار به شورا.
11ـ اتخاذ تدابير ضروري و انجام اقدامات لازم به منظور حمايت از حقوق و منافع سرمايهگذاران در بازار اوراق بهادار.
12ـ ايجاد هماهنگيهاي لازم در بازار اوراق بهادار و همكاري با ساير نهادهاي سياستگذاري و نظارتي.
13ـ پيشنهاد به كارگيري ابزارهاي مالي جديد در بازار اوراق بهادار به شورا.
14ـ نظارت بر سرمايهگذاري اشخاص حقيقي و حقوقي خارجي در بورس.
15ـ تهيه بودجه و پيشنهاد انواع درآمدها و نرخهاي خدمات سازمان جهت تصويب توسط شورا.
16ـ تصويب سقف نرخهاي خدمات و كارمزدهاي بورس و ساير نهادهاي مالي موضوع اين قانون.
17ـ صدور تأييدنامه سازمان قبل از ثبت شركتهاي سهامي عام نزد مرجع ثبت شركتها و نظارت سازمان بر آن شركتها.
18ـ بررسي و نظارت بر افشاي اطلاعات با اهميت توسط شركتهاي ثبت شده نزد سازمان.
19ـ همكاري نزديك و هماهنگي با مراجع حسابداري به ويژه هيأت تدوين استانداردهاي حسابرسي.
20ـ انجام تحقيقات كلان و بلندمدت براي تدوين سياستهاي آتي بازار اوراق بهادار.
21ـ همكاري و مشاركت با مراجع بينالمللي و پيوستن به سازمانهاي مرتبط منطقهاي و جهاني.
22ـ انجام ساير اموري كه از طرف شورا به سازمان محول شده باشد.
ماده 8 ـ
مدت عضويت هر يك از اعضاي هيأت مديره پنج سال است و انتخاب مجدد آنان براي يك دوره ديگر بلامانع است.
ماده 9ـ
رئيس هيأت مديره سازمان از بين اعضاي هيأت مديره به پيشنهاد اعضاء وتصويب شورا براي مدت سي ماه تعيين خواهد شد.
تبصره1ـ رئيس هيأت مديره، رئيس سازمان و بالاترين مقام اجرايي آن خواهد بود.
تبصره2ـ وظايف و حدود اختيارات رئيس سازمان در اساسنامه سازمان تعيين خواهد شد.
ماده 10ـ
اشتغال اعضاي هيأت مديره به صورت موظف و تمام وقت بوده و به هيچوجه حق اشتغال يا پذيرش مسؤوليت ديگري در ساير دستگاهها، بنگاهها و نهادها اعم از دولتي و غيردولتي را نخواهند داشت.
ماده 11ـ
در صورت بركناري، فوت و يا استعفاي هر يك از اعضاي هيأتمديره، جانشين وي براي مدت باقيمانده، ظرف پانزده روز حسب مورد به ترتيب مقرر در ماده (6) منصوب خواهد شد. شرايط بركناري در اساسنامه سازمان قيد خواهد شد.
ماده 12ـ
اعضاي هيأت مديره قبل از شروع به كار در سازمان موظفند در جلسه شورا سوگند ياد كنند كه وظايف قانوني خود را به نحو احسن انجام دهند و در انجام وظايف نهايت دقت و بيطرفي را به كار برند و كليه تصميماتي را كه ميگيرند مقرون به صلاح كشور بوده و رعايت حفظ اسرار سازمان و هيأت مديره را بنمايند. متن سوگندنامه دراساسنامه سازمان مندرج خواهد شد.
ماده 13ـ
حقوق و مزاياي رئيس و اعضاي هيأت مديره سازمان از محل بودجه سازمان پرداخت ميشود.
تبصره ـ حق حضور اعضاي غير دولتي شورا در جلسات شورا، به پيشنهاد رئيس شورا و با تصويب شورا تعيين و از محل بودجه سازمان پرداخت ميشود.
ماده 14ـ
در بدو انتصاب و خاتمه عضويت، اعضاي هيأت مديره بايد فهرست داراييهاي خود، همسر و افراد تحت تكفل خود را به شورا گزارش نمايند.
ماده 15ـ
حسابرس ـ بازرس سازمان از بين مؤسسـات حسابرسي عضو جامعه حسابداران رسمي براي يك سال توسط شورا انتخاب ميشود، انتخاب حسابرس ـ بازرس حداكثر براي دو دوره امكانپذير خواهد بود.
ماده 16ـ
انجام هرگونه معاملات اوراق بهادار ثبت شده يا در شرف ثبت نزد سازمان يا هرگونه فعاليت و مشاركت مستقيم يا غيرمستقيم در انجام معاملات مذكور توسط اعضاي شورا، سازمان، مديران و شركاي مؤسسه حسابرسي سازمان و نيز اشخاص تحت تكفل آنها ممنوع است.
ماده 17ـ
اعضاي شورا و سازمان موظفند فعاليتهاي اقتصادي و مالي خود و همچنين مشاغل تمام وقت يا پاره وقت خود را كه طي دو سال اخير به آن اشتغال داشتهاند يا دارند، به رئيس قوه قضائيه گزارش دهند.
ماده 18ـ
اعضاي شورا، سازمان، مديران و شركاي مؤسسه حسابرسي سازمان مكلفند از افشاي مستقيم يا غيرمستقيم اطلاعات محرمانهاي كه در اجراي وظايف خود از آنها مطلع ميشوند، حتي پس از خاتمه دوران تصـدي خود، خودداري كنند. متخـلف به مجازاتهاي مقرر در ماده (46) اين قانون محكوم ميشود.
ماده 19ـ
سازمان ميتواند در اجراي وظايف قانوني خود با مجوز دادستان كل كشور، اطلاعات موردنياز در چارچوب اين قانون را از كليه بانكها، مؤسسات اعتباري، شركتهاي دولتي، دستگاههاي دولتي و عمومي، از جمله دستگاههايي كه شمول حكم نسبت به آنها مستلزم ذكر يا تصريح نام آنهاست و نيز اشخاص حقيقي يا حقوقي غيردولتي مطالبه نمايد. كليه دستگاهها و اشخاص مذكور مكلفند اطلاعات مورد نياز سازمان را درموعد تعيين شده ارائه نمايند.