در اين آييننامه اصطلاحات به كار برده شده در معاني مشروح زير به كار ميروند:
الف ـ طرح:
طرح تملك داراييهاي سرمايهاي كه شامل مجموعه عمليات و خدمات مشخص بوده و براساس مطالعات توجيهي كه توسط دستگاه اجرايي انجام شده است، طي مدت معين و با اعتباري مشخص، براي تحقق اهداف برنامههاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي پنجساله، به صورت سرمايهگذاري ثابت اجرا ميگردد و حداقل پنجاه درصد از منابع مورد نياز اجراي طرح از محل اعتبارات تملك داراييهاي سرمايهاي تأمين ميشود. طرح به دو نوع انتفاعي و غيرانتفاعي تقسيم ميگردد.
تبصره ـ پروژهها و عمليات ناپيوسته و غيروابسته به يكديگر نميتوانند به عنوان يك طرح تعريف شده و به اجرا درآيند.
ب ـ دستگاه:
دستگاههاي اجرايي ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران ـ مصوب 1383 ـ كه داراي مأموريت قانوني براي تهيه و اجراي طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي ميباشند، شهرداريها و شركتهاي آب و فاضلاب، ميتوانند مجري طرحهاي جديد باشند.
ج ـ بهرهبردار:
دستگاهياست كه براي انجام وظايف قانوني خود، بهرهبرداري از طرح را به عهده ميگيرد. بهرهبردار قبل و هنگام طراحي، نيازهاي طرح را به منظور هماهنگي با دستگاه اجرايي تعيين مينمايد. پس از اجرا و تكميل نيز طبق قوانين و مقررات، آن را تحويل گرفته و موظف به بهرهبرداري و نگهداري از آن ميباشد. اين دستگاه ممكن است همان دستگاه اجرايي طرح نيز باشد.
د ـ سازمان:
سازمان مديريت و برنامهريزي كشور.
هـ ـ برنامه چهارم توسعه:
قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران ـ مصوب 1383ـ .
و ـ مطالعات توجيهي:
منظور مطالعات توجيهي فني، اقتصادي، زيست محيطي، اجتماعي طرح و پدافند غير عامل طرحهاي موضوع بند (11) ماده (121) برنامه چهارم توسعه است كه توسط مشاور تأييد صلاحيت شده تهيه شود. شرح خدمات اين مطالعات را سازمان به دستگاههاي اجرايي ابلاغ ميكند.
ز ـ پيشرفت فيزيكي:
مقدار وزني فعاليتهاي انجام شده نسبت به كل آن و بهصورت درصدي از كل كار بيان ميشود.
ح ـ موافقتنامه:
شرح عمليات طرح كه به تفكيك پروژههاي طرح و فصول سرمايهگذاري در حدود اعتبارات مصوب تنظيم شده و بين دستگاه و سازمان، مبادله ميگردد. اين سند، فقط براي يك بار در طول برنامه چهارم توسعه با امضاي بالاترين مقام دستگاه اجرايي يا نماينده ايشان مبادله ميشود و دست كم موارد زير را در بر ميگيرد:
عنوان و شماره طرح، نام و شماره دستگاه، نام و شماره بهرهبردار، نوع طرح، تاريخ شروع و خاتمه، منابع تأمين اعتبار عمومي و ساير به تفكيك سالهاي اجرا، اهداف طرح، پيشرفت فيزيكي، تعداد و نام پروژهها، مشخصات فني، شرح عمليات اجرايي، اعتبارات و فصول سرمايهگذاري به تفكيك سالهاي برنامه و سالهاي بعد.
تبصره 1ـ دستورالعمل و شرايط عمومي لازم براي تنظيم و مبادله موافقتنامه طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي توسط سازمان ابلاغ ميشود.
تبصره 2ـ دستورالعمل مبادله موافقتنامه طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي فقط نظامي بخش دفاع، بايد به پيشنهاد مشترك ستاد كل نيروهاي مسلح، وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و سازمان مديريت و برنامهريزي كشور به نحوي تهيه شود كه حداكثر تا پايان سال 1384 به تأييد فرماندهي كل نيروهاي مسلح رسيده و در تنظيم لايحه بودجه سالانه منظور گردد.
ط ـ اصلاحيه:
موافقتنامه شرح عمليات طرح است كه پس از مبادله موافقتنامه، براي اصلاح ارقام اعتباري طرح (و پروژهها) برابر قوانين بودجه و ابلاغ اعتبار و اصلاح پيشبيني پيشرفت فيزيكي بين سازمان و دستگاه مبادله ميشود.
ي ـ فرآيند امكان سنجي طرح:
دورهاي كه در آن پديدآوري و مراحل مربوط آن، بررسي، انتخاب، مطالعه و طراحي اوليه مشتمل بر بررسي دقيق و همه جانبه، تشريح كامل و روشن موضوع و چارچوب طرح از جنبههاي فني، اقتصادي، اجتماعي، زيستمحيطي و تأمين مالي، به منظور اتخاذ تصميم مشخص درباره شروع يا عدم شروع صورت ميگيرد. اين دوره ميتواند به امكانسنجي اوليه (مطالعات شناسايي و توجيه مقدماتي) و امكانسنجي نهايي (مطالعات مهندسي پايه، طراحي اوليه و توجيه طرح) تقسيم شود.
ك ـ فرآيند اجرا:
شامل مطالعات و تهيه مشخصات فني و خدمات اجرايي، مطالعات طراحي تفصيلي، خدمات ارجاع كار، اجراي عمليات يا تهيه و ساخت كالا، نصب و ساماندهي براي بهرهبرداري ميباشد.
ل ـ ضريب:
عددي كه براي تعديل اعتبارات سالانه طرح براساس تغيير نرخها در راستاي بهنگامسازي اعتبارات پيشبيني شده از سال پايه به سال اجراي قانون بودجه با در نظر گرفتن شاخص عمومي قيمتها در سال تهيه لايحه و پيشبيني تغيير آن در سال بعد توسط سازمان محاسبه و اعمال ميشود.