هيئت وزيران در جلسه مورخ 8/4/1384 بنا به پيشنهاد وزارتخانههاي فرهنگ و ارشـاد اسلامي و كشـور، سـازمـان تبليغـات اسلامي و سازمان تربيت بدني و به استنـاد ماده (156) تنفيذي قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران، موضوع ماده (105) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران ـ مصوب 1383 ـ ، آييننامه اجرايي ماده ياد شده را به شرح زير تصويب نمود:
ماده 1ـ
شوراهاي اسلامي شهر و روستا حسب شرايط و موقعيت جغرافيايي، جمعيتي، تاريخي و بافت فرهنگي و اجتماعي هر شهر و يا روستا موظفند با همكاري دستگاههاي دولتي و با استفاده از امكانات شهرداريها و دهياريها، سازمانهاي غيردولتي و كمكهاي مردمي و نيز توانمنديهاي حوزه تحت پوشش خود اقدامهاي ذيل را انجام دهند:
1ـ مطالعه، شناخت و بررسي مشكلات، مسايل، نيازها و توانمنديهاي فرهنگي، هنري، آموزشي، ورزشي و ميراث فرهنگي شهر و روستاي مربوط جهت ارايه راهكارهاي مناسب به سازمانها و دستگاههاي ذي ربط.
2ـ بررسي نيازها و اولويتهاي ورزشي، فرهنگي و آموزشي شهر يا روستاي مربوط و اعلام به دستگاههاي ذي ربط.
3ـ مساعدت و همكاري در جهت حفظ، نگهداري و تعيين حريم بافت تاريخي، آثار و ابنيه تاريخي و گلزار شهدا.
4ـ آشنايي با برنامهها، اعتبارات و سياستهاي سازمانها و دستگاههاي اجرايي مرتبط درخصوص مسايل فرهنگي، ورزشي، هنري، آموزشي و ميراث فرهنگي به منظور اطلاع و همكاري با دستگاههاي اجرايي.
5 ـ پيشنهاد ميزان اعتبارات مورد نياز فعاليتهاي فرهنگي، هنري، آموزشي، ورزشي و حفظ ميراث فرهنگي شهر و روستا به دستگاههاي مربوط.
6 ـ پيشنهاد برنامههاي ساليانه در امور ديني، فرهنگي، ورزشي، آموزشي و هنري همچون برپايي جشنوارهها، نمايشگاهها، مسابقههاي علمي، فرهنگي و هنري و گراميداشت ايام ا... براساس سياستها، اولويتها و ارزيابيهاي انجام شده به دستگاههاي ذيربط.
تبصره ـ پيشنهادها و مصوبات شوراها براي دستگاهها در زمينههاي ياد شده يكي از مباني تصميمگيري و برنامهريزي محسوب ميگردد و دستگاههاي اجرايي حسب مورد پيشنهادها و مصوبات شوراهاي اسلامي شهر و روستا را كه با وظايف و مأموريتهاي آنها مرتبط باشد، براساس امكانات و اعتبارات در برنامههاي اجرايي خود منظور مينمايند.
ماده 2ـ
شوراها موظفند تسهيلات و شرايط مناسب جهت بهرهمندي اقشار مختلف از امكانات فرهنگي، هنري، آموزشي و ميراث فرهنگي نظير كتابخانهها، نمايشگاهها، فرهنگسراها، خانههاي فرهنگ، سينماها، سالنهاي نمايش، مجموعههاي ورزشي، مراكز آموزشي، موزهها و آثار و ابنيه تاريخي را از طريق اتخاذ روشهاي مناسب محلي ومنطقهاي با هماهنگي دستگاههاي اجرايي ذي ربط فراهم نمايند.
ماده 3ـ
مساعدت و مشاركت در نحوه اداره، نگهداري و بهرهبرداري از كليه مراكز فرهنگي، آموزشي، هنري و ميراث فرهنگي با موافقت دستگاههاي ذيربط، به عهده شوراهاي اسلامي شهر و روستا مي باشد.
ماده 4 ـ
نظارت بر اجراي ضوابط حفاظتي بناها، مجموعهها، محوطهها و بافتهاي تاريخي كه به هر نحوي مشمول ضوابط ميراث فرهنگي كشور ميشوند، به عهده شوراهاي اسلامي شهر و روستا ميباشد.
ماده 5 ـ
به منظور افزايش بهرهوري و مشاركت عمومي، شوراها موظفند راههاي جلب مشاركت سازمانها و تشكلهاي غيردولتي را در زمينه شناخت مشكلات و مسايل فرهنگي، هنري، ورزشي، آموزشي و حفاظت از آثار و ابنيه تاريخي و فرهنگي بررسي و در صورت لزوم با هماهنگي دستگاههاي ذيربط اداره اين مراكز را در چارچوب سياستهاي دولت بر عهده اين سازمانها قراردهند.
ماده 6 ـ
مساعدت و مشاركت در زيباسازي و ايمني فضاهاي فرهنگي، بافتها و آثار تاريخي و دفاع مقدس، بقاع متبركه، آرامگاه مشاهير، مساجد، حسينيهها، تكايا، بازارها و گورستانها با رعايت تناسب با ويژگيهاي بافتهاي تاريخي و اولويت در ارايه خدمات شهري (از قبيل محوطهسازي، كفسازي، روشنايي مناسب، جمعآوري و دفع آبهاي سطحي، تأمين آب آشاميدني، برق، تلفن، گاز و ايمنسازي در برابر سوانح طبيعي و آتشسوزي و نصب تابلوهاي راهنمايي) با بهرهگيري از تكنيكهاي فني با همكاري دستگاههاي ذي ربط به عهده شوراهاي اسلامي شهر و روستا ميباشد. اجراي تصميمات شورا در موارد فوق بهعهده شهرداريها و دهياريها ميباشد.
ماده 7ـ
شوراهاي اسلامي شهر و روستا براساس امكانات خود ميتوانند حمايت و مساعدت مالي به سازمانهاي غيردولتي و اشخاص در جهت معرفي ميراث فرهنگي و ايجاد موزه، مساجد، نمايشگاه، آموزشگاه، ورزشگاه و كارگاههاي هنرهاي سنتي، جشنوارهها، كتابخانه و مجتمعهاي فرهنگي ـ هنري را در چارچوب ضوابط دستگاههاي اجرايي عهدهدار شوند. شورا ميتواند از مالكان و متصرفان قانوني آثار ارزشمند تاريخي و فرهنگي، حمايت مالي نمايد.
ماده 8 ـ
حمايت و مساعدت از هنرمندان هنرهاي سنتي در رشتههاي موسيقي، هنرهاي نمايشي و تجسمي بويژه هنرمندان برگزيدهاي كه نسبت به توليد آثار اصيل اقدامميكنند يا در رشتـههاي هنـري رو به اضمحلال فعـاليت دارند و نيز حمـايت و مساعدت از قهرمانان ملي، پيشكسوتان ورزشي و متخصصان ورزشي از وظايف شوراهاي اسلامي شهر و روستا مي باشد.
ماده 9ـ
حمايت از تشكيل و توسعه فعاليت انجمنهاي ميراث فرهنگي، انجمنهاي ورزشي، هنري، فرهنگي، آموزشي دوستداران ميراث فرهنگي و تشكلهاي صنفي حرفهها و مشاغل مرتبط، از وظايف شوراهاي اسلامي شهر و روستا ميباشد.
ماده 10ـ
شوراهاي اسلامي شهر و روستا ميتوانند در جهت حمايت و مساعدت مالـي و اجرايـي از پژوهشگـران، فرهيختگان علمـي و فرهنگـي و مؤسسان پايگاههـا و مؤسسات پژوهشي در زمينه ميراث فرهنگي، ورزشي و هنر اقدام كنند.
ماده 11ـ
شوراهاي اسلامي شهر و روستا ميتوانند از صاحبان مشاغل سنتي و بومي كه بيانگر هويت و مميزههاي تاريخي و فرهنگي شهر يا روستا است، حمايت و مساعدت مالي و اجرايي نمايند.
ماده 12ـ
همكاري با سازمانهاي مربوط براي اتخاذ تدابير لازم به منظور جلوگيري از تخريب، سرقت، حفاري غيرمجاز و ساير جرايم عليه ميراث فرهنگي و ايجاد هماهنگي بين دستگاههاي اجرايي، انتظامي و قضايي به منظور مبارزه با وقوع جرايم يادشده از وظايف شوراهاي اسلامي شهر و روستا ميباشد.
ماده 13ـ
شوراها موظفند در زمينه تنظيم و تغيير طرحهاي هادي، تفصيلي و جامع مربوط به بافت قديمي شهرها و روستاها با سازمانهاي ذيربط هماهنگي لازم را بهعمل آورند.
ماده 14ـ
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري حدود عرصه و حريم و ضوابط حفاظتي و كاربردي بناها، مجموعهها و بافتهاي تاريخي شهر يا روستا را به شوراهاي شهر يا روستا اعلام و حسب مورد خدمات كارشناسي و فني لازم را در كليه زمينههاي مرتبط با ميراث فرهنگي اعم از حفاظت، پژوهش و معرفي ميراث فرهنگي ارايه خواهد نمود.
تبصره ـ سازمان ميراث فرهنگي وگردشگري جهت آشنايي اعضاي شوراهاياسلامي شهر و روستا با قوانين و ضوابط ميراث فرهنگيكشور، اقدامهاي آموزشي لازم را به عمل آورد.
ماده 15 ـ
كليه سازمانها و دستگاههاي اجـرايي ملـي و محلـي مكلفند در اجراي ماده (156) تنفيذي قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در دريافت پيشنهـادها و برنامـههـاي شوراهاي اسلامي شهر و روستا با شوراهـاي يادشده همكاري نمايند.
ماده 16ـ
نظارت بر حسن اجراي اين آييننامه در سطح روستا، بخش، شهر و شهرستان به عهده شوراي اسلامي فرادست ميباشد.
[امضاء]
معاون اول رئيسجمهور ـ محمدرضا عارف