هيئت وزيران در جلسه مورخ 24/1/1384 بنا به پيشنهاد شماره 910/ش/4/ الف مورخ 13/3/1383 شوراي عالي استانها و به استناد ماده (75) اصلاحي قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران ـ مصوب 1382ـ آييننامه داخلي شوراي اسلامي شهر را به شرح زير تصويب نمود:
ماده 1ـ
اولين جلسه هر دوره شوراي اسلامي شهر، كه در اين آييننامه شورا ناميده ميشود، بعد از قطعي شدن نتايج انتخابات، در تاريخ نهم ارديبهشت ماه به دعوت فرماندار يا سرپرست فرمانداري و با حضور دعوت كننده يا نماينده وي تشكيل و با حضور دو سوم اعضا رسميت مييابد.
ماده 2ـ
در اولين جلسه شورا مسنترين فرد از اعضاي حاضر به عنوان رئيس سني و دو نفر از جوانترين اعضاي حاضر به سمت منشي تعيين ميشوند و در جايگاه هيئت رئيسه قرار ميگيرند.
ماده 3ـ
وظايف هيئت رئيسه سني اداره اولين جلسه اعم از انجام مراسم تحليف و اجراي انتخابات هيئت رئيسه دائم شورا ميباشد.
تبصره ـ مراسم تحليف براساس دستورالعملي كه به تصويب شوراي عالي استانها ميرسد، انجام ميشود.
ماده 4ـ
اعضاي شورا در اولين جلسه خود از بين اعضاي شورا، هيئت رئيسه شورا شامل رئيس، نائب رئيس و حداقل يك منشي و همچنين يك نفر را به عنوان سخنگو براي مدت دو سال و نماينده يا نمايندگان شورا در شوراي اسلامي شهرستان را تا پايان همان دوره انتخاب مينمايند.
تبصره ـ رئيس شورا موظف است درصورت قطعيت يافتن خروج عضوي از شورا، مراتب را به فرمانداري ذيربط به طور كتبي گزارش دهد تا فرماندار از عضو علي البدل شورا با احتساب رأي وي براي شركت در جلسات دعوت نمايد.
ماده 5ـ
عضويت در شورا قائم به شخص است و قابل واگذاري به ديگري نيست. هيچيك از اعضاي شورا حق تفويض اختيارات خود را به غير اعم از عضو يا غيرعضو ندارد.
ماده 6 ـ
وظايف رئيس شورا به شرح زير است:
1ـ مسؤوليت امور اداري و مالي شورا.
2ـ اداره جلسات شورا و برقراري نظم در جلسات.
3ـ دعوت از اشخاصي كه حضور آنها در جلسات شورا ضرورت داشته باشد.
4ـ دعوت از اعضا و تقسيم كار بين اعضا و كميسيونهاي شورا.
5ـ ابلاغ و نظارت بر پيگيري مصوبات شورا.
6ـ معـرفي نـماينده يـا نمايندگان شورا كه از بين اعضاي شورا انتخاب ميشوند به مسؤولان اجرايي، نهادها و سازمانهاي دولتي در صورت درخواست آنها.
7ـ امضاي احكام مسؤول و اعضاي دبيرخانه و ساير كاركنان شورا براساس تشكيلات تفصيلي شورا.
8ـ ارسال نسخهاي از بودجه مصوب و هزينه شورا در پايان هر سال مالي بهشوراهاي اسلامي شهرستان و استان مربوط و نيز انتشار آن جهت اطلاع عموم.
9ـ ابلاغ كتبي موارد اعتراض و ايراد اعضا كه به صورت روشن به رئيس شورا تقديم شده است به عنوان تذكر به شهردار و دريافت پاسخ كتبي يا شفاهي شهردار در خصوص تذكر ابلاغي آن در جلسه شورا.
10ـ امضاي كليه مكاتبات رسمي شورا.
11ـ اعلام روز و ساعت تشكيل جلسه بعد، قبل از ختم هر جلسه.
ماده 7ـ
نايب رئيس شورا در غياب رئيس شورا وظايف او را انجام ميدهد و در مقابل شورا مسؤول است.
ماده 8 ـ
وظايف هيئت رئيسه و سخنگو به موجب دستورالعملي تعيين ميشود كه به تصويب شورايعالي استانها ميرسد.
ماده 9ـ
به منظور بررسي، اصلاح و تكميل پيشنهادات و نيز تهيه طرحهاي لازم و انجام وظايف قانوني كه شورا برعهده دارد، كميسيونها و كارگروههاي تخصصي تشكيل ميشود.
تبصره ـ تركيب، چگونگي اداره و وظايف اين كميسيونها به تصويب شورايعالي استانها ميرسد.
ماده 10 ـ
پيشنهادات واصل شده به كميسيون در صورتيكه مرتبط با شهرداري باشد با حضور شهردار يا نماينده وي كه بدون حق رأي و براي اداي توضيحات در جلسات شركت ميكند، رسيدگي خواهد شد.
ماده 11ـ
هر عضو شورا ميتواند از مقام خود استعفا دهد. پذيرش استعفا با تصويب اكثريت مطلق آراي حاضران در جلسه امكان پذير است.
ماده 12ـ
عضو متقاضي استعفا بايد تقاضاي خود را با ذكر دلايل به رئيس تقديم نمايد و رئيس آن را در نخستين جلسه علني بعدي شورا در دستور كار قرار دهد و در اين فاصله عضو متقاضي ميتواند در صورت تمايل اعلام انصراف نمايد.
ماده 13ـ
براي بررسي تقاضاي استعفا ابتدا تقاضا قرائت ميشود، سپس شخص متقاضي يا عضو ديگري به تعيين او حداكثر نيم ساعت دلايل استعفا را بيان مينمايد و مخالف يا مخالفان نيز به همان مدت ميتوانند صحبت كنند و پس از آن رأيگيري ميشود.
ماده 14ـ
هرگاه تقاضاي استعفاي تعدادي از اعضا به نحوي باشد كه مانع از رسميت جلسه گردد، قابل طرح در شورا نيست.
ماده 15ـ
رئيس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعيت يافتن خروج عضوي از شورا به دلايلي نظيراستعفا , فوت، جنون و سلب عضويت، مراتب را براي تعيين جانشين او به فرمانداري مربوط به طور كتبي اعلام نمايد.
ماده 16ـ
غيبت از جلسات شورا با اطلاع رئيس شورا و از جلسات كميسيونها با اطلاع رئيس كميسيون مربوط امكانپذير است.
تبصره1ـ تشخيص موجه بودن غيبت و تأخير و تعجيل در جلسات شورا برعهده شورا و در جلسات كميسيونها با تصويب كميسيون ميباشد و در هر صورت اعلان رسمي غيبت و تأخير با رئيس شورا خواهد بود.
تبصره2ـ رسيدگي به موجه و غيرموجه بودن تأخير در پايان همان جلسه و غيبت در اولين جلسه بعدي به عمل ميآيد و عضو غايب ميتواند در اين فاصله دلايل خود را مبني بر موجه بودن غيبت به رئيس شورا ارايه دهد.
ماده 17ـ
در مواردي كه براساس قوانين و مقررات نماينده يا نمايندگاني از شورا بهعنوان عضو ساير مجامع و شوراها انتخاب ميشوند، نماينده يا نمايندگان يادشده با تصويب شورا انتخاب و توسط رئيس شورا معرفي ميشوند.
تبصره ـ نمايندگان منتخب موظفند گزارش كار خود را در اولين جلسه بهاستحضار اعضا برسانند و به صورت كتبي نيز به رئيس شورا ارايه نمايند.
ماده 18ـ
دستور جلسات رسمي شورا بايد به ترتيب وصول پيشنهادات و با توجه بهاولويتها از طرف هيئت رئيسه تهيه شود و حداقل يك هفته قبل از تشكيل جلسه در اختيار اعضا قرار گيرد.
تبصره1ـ در صورت تعدد تقاضاها در يك زمان تشخيص اولويت با هيئت رئيسه خواهد بود.
تبصره2 ـ با تصويب اكثريت مطلق اعضاي حاضر ميتوان موضوع دستور جلسه را براي مدت معيني به تعويق انداخت يا مسكوت گذاشت.
ماده 19ـ
در هر جلسه حداكثر سه نفر از اعضا كه تا (48) ساعت قبل از شروع جلسه رسمي تقاضاي نطق قبل از دستور نمودهاند در حدود وظايف شورا طبق فهرست تنظيمي حداكثر به مدت ده دقيقه براي هر نفر نطق قبل از دستور خواهند داشت.
تبصره1ـ در صورت تعدد متقاضيان با توجه به اولويت ثبتنام، ناطقان قبل از دستور تعيين ميگردند.
تبصره2 ـ هر عضوي كه حق نطق قبل از دستور را بيابد، ميتواند تمام يا قسمتي از وقت خود را به عضو ديگري واگذار كند.
ماده 20ـ
رئيس شورا ميتواند قبل از ورود در دستور جلسه به مدت حداكثر ده دقيقه در مورد مسائل مهم روز شوراها مطالبي را كه آگاهي اعضا از آن ضروري باشد، بهاطلاع آنها برساند.
ماده 21ـ
اعضاي شورا نسبت به موضوعاتي كه طبق دستور در شورا مطرح ميشود، ميتوانند قبل از جلسه به عنوان موافق يا مخالف ثبت نام نمايند. در صورتيكه موافق يا مخالف ثبت نام نكرده باشد، اعضا در جلسه شورا ميتوانند نوبت بگيرند و به ترتيب تقدم ثبت نام يا گرفتن نوبت نطق خواهند كرد. اگر هيچ موافقي وجود نداشته باشد، يك مخالف صحبت مي كند و اگر مخالفي وجود نداشت، تنها يك موافق ميتواند صحبت كند.
تبصره ـ در صورت صحبت خارج از موضوع، رئيس جلسه به آنها تذكر خواهد داد و در صورت دو نوبت تذكر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
ماده 22ـ
تقاضاي كفايت مذاكرات يا افزايش مدت شور يا مسكوت ماندن يك پيشنهاد، به پيشنهاد رئيس شورا يا حداقل سه نفر از اعضا قابل رسيدگي است. يك مخالف و يك موافق هر كدام تا پنج دقيقه صحبت مي نمايند و سپس رأًي گيري ميشود و تصميم اتخاذ شده بلافاصله توسط رئيس جلسه اجرا ميشود.
ماده 23ـ
اخطار راجع به منافي بودن طرحها و پيشنهادها با قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، مقررات جاري و يا آييننامه داخلي شورا بر اظهارات ديگر مقدم است.
ماده 24 ـ
در صورت توهين به اشخاص حقيقي يا حقوقي، در همان جلسه يا در جلسه بعد، با تشخيص هيئت رئيسه به آنها تا پانزده دقيقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
ماده 25ـ
نحوه اداره جلسات، رأيگيري و بررسي پيشنهادهاي واصل شده براساس دستورالعملي است كه به تصويب شوراي عالي استانها ميرسد.
[امضاء]
معاون اول رئيسجمهور ـ محمدرضا عارف