هيأت وزيران در جلسه مورخ 1380.08.02 بنا به پيشنهاد شماره 6861 مورخ 1379.2.24 معاونت حقوقي و امور مجلس رييس جمهور و به استناداصل يكصد و سي و هشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران تصويب نمود:
آييننامه اجرايي قانون ابطال اسناد و فروش رقبات، آب و اراضي موقوفه (موضوع تصويب نامههاي شماره .1146ت12784هـ مورخ 1374.02.06 و.44089ت15320هـ مورخ 1375.06.12) به شرح زير اصلاح ميگردد:
1 ـ
ماده (2) آييننامه ياد شده به شرح زير اصلاح ميشود:
ماده 2 ـ ادارات اوقاف و امور خيريه و متوليان موقوفات مكلفند با توجه به سوابق ثبتي، موقوفات عامهاي را كه به فروش رسيده يا به صورتي بهملكيت اشخاص درآمده است، صورت برداري و همراه با مستندات و دلايل به سازمان اوقاف و امور خيريه ارسال نمايند. سازمان اوقاف ضمن مطلعنمودن متصرف يا متصرفين اين موقوفات كه با انتخاب وزير نظر نماينده ولي فقيه در سازمان ياد شده تشكيل ميشود ارجاع ميكند، كميسيون مذكورنظر خود را در مورد جواز شرعي فروش يا تبديل رقبات، با توجه به اسناد و مدارك ارايه شده اداره اوقاف و متولي ذي ربط و همچنين اشخاص ذي نفعدر موقوفه اعلام مينمايد. در صورتي كه تبديل و فروش رقبه موقوفه به نظر كميسيون با مجوز شرعي انجام شده باشد معامله تأييد ميشود و در غيراين صورت نظر نماينده ولي فقيه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه داير بر بطلان سند فروش يا تبديل موقوفه همزمان به سازمان ثبت اسناد واملاك كشور و متصرف يا متصرفين به بطلان سند در سوابق ثبتي و دفاتر مربوط ثبت و صدور سند جديد به نام موقوفه اقدام خواهند نمود. در هرصورت اين تصميم قابل اعتراض در مراجع صالح قضايي خواهد بود.
2 ـ
در ماده (3) آييننامه عبارت «ظرف سي (30) روز از تاريخ ابلاغ نظريه اوقاف» به «ظرف سي (30) روز از تاريخ رؤيت نامه اوقاف» اصلاح ميشود.
3 ـ
تبصرهاي به شرح زير به ماده (3) آييننامه الحاق ميشود:
تبصره ـ در مواردي كه در اجراي اين قانون از زارعان صاحب نسق خلع يد ميگردد در صورت تقاضاي زارعان، وزارت جهاد كشاورزي مكلف است ازاراضي مستعد كشاورزي موجود در منطقه و در صورت نبودن اراضي قابل واگذاري در منطقه، از اراضي ساير مناطق، با رعايت قوانين و مقررات جارينسبت به واگذاري اراضي به آنان با رعايت اولويت اقدام نمايند.
4 ـ
بند (ب) ماده (5) آييننامه به شرح زير اصلاح ميشود:
ب ـ هرگاه موقوفه مزروعي پس از انتقال به دولت با تنظيم سند رسمي به زارعان مربوط واگذار شده باشد، براي ابطال اسناد يا تأييد فروش آن به همانترتيبي كه در ماده (2) اصلاحي اين آييننامه آمده است عمل خواهد شد.
5 ـ
ماده (6) آييننامه به شرح زير اصلاح ميشود.
ماده 6 ـ پس از انجام موارد مندرج در بندهاي (الف) و (ب) ماده (5)، ادارات اوقاف نسبت به موقوفات تصرف شده و متوليان نسبت به موقوفات تحتتوليد خود مطابق مفاد اين آييننامه با متصرفان و زارعان، سند اجاره تنظيم مينمايند. مبلغ اجاره بها متناسب با مورد اجاره و با رعايت ارزش حقوقاكتسابي متصرفان و زارعان طبق نظر كارشناس رسمي يا خبره محلي تعيين ميشود.
6 ـ
تبصره (4) ماده (6) آييننامه به شرح زير اصلاح ميشود:
تبصره 4 ـ در صورتي كه موقوفات مزروعي موضوع اين آييننامه در محدوده خدمات شهري قرار گرفته و كاربري زراعي آن تغيير يافته يا قابل تغيير باشدقبل از هرگونه اقدام در مورد تفكيك و واگذاري آن اراضي بايد حقوق مكتسبه زارعان صاحب نسق با نظر كارشناس مرضي الطرفين و يا كارشناسانمنتخب ادارات اوقاف و يا متوليان (حسب مورد) و زارع صاحب نسق به وسيله ادارات اوقاف و امور خيريه و يا متوليان شناسايي و به نحو مناسبيتأمين و تأديه گردد. در صورت عدم توافق و تراضي در شناسايي و تقويم حقوق مكتسبه، به درخواست هر يك از طرفين، موضوع توسط مراجع قضاييذي صلاح مورد رسيدگي قرار گرفته و حقوق مكتسبه زارعان برابر نظر دادگاه پرداخت ميشود.
ادارات اوقاف و متوليان مكلفند در واگذاري اراضي تغيير كاربري داده شده، در صورت تقاضاي زارع صاحب به هر يك از افراد صاحب نسق براي اجارهيك قطعه از حداقل تفكيكي از همان اراضي اولويت قائل شوند.
7 ـ
متن زير بعنوان تبصرههاي (4) و (5) به ماده (7) آييننامه الحاق ميشود:
8 ـ
ماده (8) آييننامه و تبصره آن به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده 8 ـ احداث هر گونه اعياني و باغ در اراضي نسق زارعان موقوفه توسط اين زارعان با اخذ مجوز از ساير مراجع قانوني ذي ربط و بدون پرداختپذيره مجاز ميباشد. مستأجرين ميتوانند نسبت به ثبت اعيانهايي مستحدث از طريق ادارات ثبت اسناد و املاك اقدام نمايند و سند مالكيت دريافتدارند. ايجاد، توثيق و ترهين اينگونه اعيانها مجاز بوده و نياز به اعلام موافقت جداگانه ادارات اوقاف و امور خيريه و يا متوليان ندارد.
[امضاء]
معاون اول رييس جمهور ـ محمدرضا عارف