مقدمه :
دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت روماني كه از اين پس طرفهاي متعاهد خوانده ميشوند و عضو كنوانسيون هواپيمائي كشوري بينالملليميباشند كه در تاريخ 1323.9.16 هجري شمسي مطابق با 7 دسامبر 1944 ميلادي جهت امضاء در شيكاگو مفتوح گرديد.
با تمايل به انعقاد موافقتنامه مكمل كنوانسيون مذكور به منظور تأسيس و بهرهبرداري از سرويسهاي هوائي منظم بين و ماوراي سرزمين جمهورياسلامي ايران و روماني به شرح زير موافقت نمودند:
ماده 1 ـ تعاريف
1 ـ از نظر اين موافقتنامه :
الف ـ "كنوانسيون" به كنوانسيون هواپيمائي كشوري بينالمللي كه در تاريخ 1323.9.16 هجري شمسي مطابق با 7 دسامبر 1944 ميلادي در شيكاگوبراي امضاء مفتوح گرديد، اطلاق ميشود و شامل هر الحاقيهاي كه به موجب ماده (90) كنوانسيون مزبور و هر اصلاحيه ضمائم يا كنوانسيون كه بهموجب مواد (90) و (94) آن تصويب شده است، تا جائي كه اين ضمائم و اصلاحات براي هر دو طرف متعاهد نافذ باشد، خواهد بود.
ب ـ "مقامات هواپيمائي" در مورد جمهوري اسلامي ايران، به سازمان هواپيمائي كشوري و در مورد روماني به وزارت حمل و نقل يا در هر دو مورد بههر شخص يا سازماني كه مجاز به انجام وظايف فعلي مقامات مذكور باشد، اطلاق ميشود.
پ ـ "شركتهاي هواپيمائي تعيين شده" به هر شركت هواپيمائي كه به موجب مفاد ماده (3) اين موافقتنامه تعيين شود و اجازه فعاليت بيابد، اطلاقميشود.
ت ـ "قلمرو كشوري" هر طرف متعاهد و اتباع دولت هر طرف متعاهد، به ترتيب به سرزمين و اتباع جمهوري اسلامي ايران و روماني كه در قوانين مليمربوط آنها تعريف شده است، اطلاق ميشود.
ث ـ "شركت هواپيمائي"، "سرويس هوائي"، "سرويس هوائي بينالمللي" و "توقف به منظورهاي غير حمل و نقل" داراي همان معاني است كه در ماده(96) كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.
ج ـ "ظرفيت در مورد هواپيما" به ميزان بارگيري مؤثر آن هواپيما در يك مسير يا قسمتي از مسير، و "ظرفيت در مورد سرويس مورد توافق" به حاصلضرب ظرفيت هواپيما در چنين سرويسي در دفعات پرواز هواپيماي مزبور طي زمان معين در تمام يا قسمتي از مسير اطلاق ميشود.
چ ـ "نرخ" به قيمتها يا هزينههائي اطلاق ميشود كه براي حمل و نقل بينالمللي مسافران، اثاثيه يا بار پرداخت ميگردد و شامل شرايطي كه طبق آنقيمتها يا هزينههاي مزبور اعمال ميگردد، از جمله قيمتها يا هزينهها و شرايط مقرر براي نمايندگيها و ساير خدمات جنبي به استثناي دستمزدها وشرايط حمل پست ميباشد.
ح ـ "مسيرهاي مشخص شده" به مسيرهاي مشخص شده در پيوست اين موافقتنامه كه در آن سرويس هوائي بينالمللي منظم به وسيله شركتهايهواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد انجام ميگردد، اطلاق ميشود.
خ ـ "سرويسهاي مورد توافق" به سرويسهاي هوائي كه در مسيرهاي مشخص شده در پيوست اين موافقتنامه پيشبيني شده يا خواهد شد، اطلاقميگردد.
د ـ "موافقتنامه" به اين موافقتنامه، يا اصلاحات انجام شده به موجب مفاد ماده (19) اين موافقتنامه اطلاق ميشود.
ذ ـ "پيوست" به پيوست اين موافقتنامه يا اصلاحات انجام شده طبق مفاد ماده (19) اين موافقتنامه اطلاق ميشود.
2 ـ "پيوست" جزء لاينفك اين موافقتنامه بوده و تمام ارجاعات به موافقتنامه شامل ارجاع به پيوست آن نيز ميباشد مگر اينكه به طور صريح به گونهديگري پيشبيني شده باشد.
ماده 2 ـ اعطاي حقوق
1 ـ هر طرف متعاهد حقوق مندرج در اين موافقتنامه را جهت انجام و بهرهبرداري از سرويسهاي هوائي بينالمللي منظم در مسيرهاي مشخص شده درپيوست اين موافقتنامه به طرف متعاهد ديگر اعطاء مينمايد.
2 ـ شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف كه مبادرت به بهرهبرداري از سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده مينمايد به موجب مفاد اينموافقتنامه از حقوق زير بهرهمند خواهد شد:
الف ـ پرواز بدون فرود از فراز قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر.
ب ـ توقف در قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر به منظورهاي غير حمل و نقل.
پ ـ سوار و پياده كردن مسافر و بارگيري و تخليه بار و محموله پستي به صورت تركيبي يا جداگانه در حمل و نقل بينالمللي در قلمرو كشوري طرفمتعاهد ديگر در نقاط مشخص شده در پيوست اين موافقتنامه.
3 ـ استفاده از حق آزادي پنجم حمل و نقل مشروط به موافقت مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد با در نظر گرفتن توجيهات بازرگاني است كهشركتهاي هواپيمائي تعيين شده اعلام ميكنند.
4 ـ هيچ يك از مفاد بند (2) اين ماده به نحوي تلقي نخواهد شد كه شركت هواپيمائي تعيين شده يك طرف متعاهد محق باشد در قلمرو كشوري طرفمتعاهد ديگر از نقطهاي به نقطه ديگر در قلمرو كشوري آن طرف متعاهد ديگر در قبال مزد يا كرايه، مسافر، بار و پست حمل نمايد. (كابوتاژ)
ماده 3 ـ تعيين شركتهاي هواپيمائي
1 ـ هر طرف متعاهد حق دارد يك يا چند شركت هواپيمائي را براي انجام سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده تعيين نمايد. اين تعيينموضوع اعلاميه كتبي بين مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد خواهد بود.
2 ـ پس از دريافت اعلاميه مذكور مقامات هواپيمائي طرف متعاهد ديگر با رعايت مفاد بندهاي (3) و (4) اين ماده اجازه مقتضي را بدون تأخير بهشركت هواپيمائي تعيين شده مزبور اعطاء نمايد.
3 ـ مقامات هواپيمائي يك طرف متعاهد ميتوانند از شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر بخواهند مقامات مزبور را مجاب سازد كهشرايط مقرر در قوانين و مقرراتي را كه طبق مفاد كنوانسيون توسط آن مقامات در مورد سرويسهاي هوائي بينالمللي اعمال ميگردد، دارا ميباشد.
4 ـ هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد كه مجاب نشده باشد كه مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمائي تعيين شده در اختيار دولت طرفمتعاهدي كه شركت هواپيمائي را تعيين كرده يا اتباع آن است از اعطاي اجازه بهرهبرداري موضوع بند (2) اين ماده امتناع ورزد يا هر شرطي را كه براياعمال حقوق مذكور در ماده (2) اين موافقتنامه توسط شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر لازم بداند وضع نمايد.
5 ـ شركت هواپيمائي كه طبق مفاد بندهاي (1) و (2) اين ماده تعيين و مجاز شده ميتواند در هر زمان بهرهبرداري سرويسهاي مورد توافق را آغاز كندمشروط بر اينكه ظرفيت تنظيم شده به موجب ماده (5) اين موافقتنامه، برنامه تصويب شده طبق مفاد ماده (7) اين موافقتنامه و نرخهاي تعيين شدهطبق مفاد ماده (8) اين موافقتنامه در مورد سرويسهاي مورد توافق اجرا گردد.
6 ـ هر طرف متعاهد حق دارد از طريق اعلاميه كتبي بين مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد شركت هواپيمائي ديگري را جايگزين شركت هواپيمائيكه تعيين كرده است، بنمايد. شركت هواپيمائي تعيين شده جديد داراي همان حقوق و مشمول همان تعهدات شركت هواپيمائي كه جايگزين آن شدهاست، خواهد بود.
ماده 4 ـ تعليق يا لغو
1 ـ هر طرف متعاهد حق دارد در موارد مشروح زير مجوز بهرهبرداري را لغو يا استفاده از حقوق مندرج در ماده (2) اين موافقتنامه را در مورد شركتهواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر معلق يا هر شرطي را كه براي استفاده از اين حقوق لازم ميداند وضع نمايد:
الف ـ چنانچه قانع نشود مالكيت عمده و كنترل مؤثر شركت هواپيمائي مذكور در اختيار دولت طرف متعاهدي كه شركت هواپيمائي را تعيين كرده يااتباع دولت طرف متعاهد مزبور باشد.
ب ـ چنانچه شركت هواپيمائي مذكور قوانين و مقررات داخلي طرف متعاهدي كه اين حقوق را اعطاء نموده است رعايت نكند.
پ ـ چنانچه شركت هواپيمائي مذكور در انجام عمليات بهرهبرداري از مفاد اين موافقتنامه تخطي كند.
2 ـ جز در مواردي كه لغو يا تعليق يا وضع شرايط مذكور در بند (1) اين ماده براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و يا مقررات فوريت داشته باشداعمال اين حق توسط هر طرف متعاهد فقط پس از مشورت با طرف متعاهد ديگر طبق ماده (16) اين موافقتنامه انجام خواهد گرفت.
ماده 5 ـ اصول حاكم بر انجام سرويسهاي مورد توافق
1 ـ شركتهاي هواپيمائي تعيين شده طرفهاي متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار خواهند بود تا بتوانند براي انجام سرويسهاي مورد توافق درمسيرهاي مشخص شده از فرصتهاي متساوي بهرهمند باشند.
2 ـ در انجام سرويسهاي مورد توافق، شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد منافع شركت هواپيمائي تعيين شده طرف متعاهد ديگر را مد نظرخواهد داشت تا منغيرحق در سرويسهاي طرف ديگر در تمام يا قسمتي از همان مسيرها اثر نامطلوب ايجاد نشود.
3 ـ ظرفيت تأمين شده توسط شركت هواپيمائي تعيين شده يك طرف متعاهد همراه با ظرفيت تأمين شده توسط شركت هواپيمائي تعيين شده طرفمتعاهد ديگر در هر مسير مشخص بايد رابطه معقولي با نيازمنديهاي عمومي حمل و نقل هوائي در آن مسير داشته باشد.
4 ـ هدف اصلي از برقراري سرويسهاي مورد توافق توسط شركت هواپيمائي تعيين شده هر طرف متعاهد، تأمين ظرفيت كافي با ضريب بار مناسببراي رفع نيازمنديهاي جاري و پيشبيني شده معقول براي سرويسهاي هوائي به قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر و بالعكس ميباشد.
5 ـ حقوق شركتهاي هواپيمايي تعيين شده براي انجام سرويسهاي هوايي بين نقاط واقع در مسيرهاي مشخص شده واقع در قلمرو كشوري طرفمتعاهد ديگر و نقاطي واقع در كشورهاي ثالث طبق اصول كلي ذكرشده در زير اعمال خواهد شد به طوري كه ظرفيت سازگار با موارد زير باشد:
الف ـ نيازمنديهاي حمل و نقل به قلمرو كشوري طرف متعاهد تعيين شده شركت هواپيمايي و بالعكس.
ب ـ نيازمنديهاي حمل و نقل منطقهاي كه سرويسهاي موردتوافق از آن عبور ميكند، پس از در نظر گرفتن سرويسهاي حمل و نقل ديگري كه شركتهايهواپيمايي كشورهاي آن منطقه ايجاد كردهاند.
پ ـ نيازمنديهاي عملياتي شركت هواپيمايي.
6 ـ شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در مورد ظرفيتي كه در مسيرهاي مشخص شده عرضه ميشود توافق خواهند نمود و مراتب بهتصويب مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد خواهد رسيد، هرگونه افزايش ظرفيت منوط به توافق شركتهاي هواپيمايي و تصويب مقامات هواپيماييطرفهاي متعاهد خواهد بود. تا زماني كه تصويب مزبور در دست رسيدگي است ظرفيتي كه لازمالاجرا است، ادامه خواهد يافت.
ماده 6 ـ تسليم آمار
مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد، شركت هواپيمايي تعيين شده خود را وادار خواهند نمود تا صورت وضعيتهاي دورهاي يا ساير صورت وضعيتهاياطلاعات آماري را كه ممكن است بهگونهاي منطقي براي بازنگري ظرفيت عرضه شده در سرويسهاي مورد توافق توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شدهطرفهاي متعاهد لازم باشد، بنابر تقاضا در اختيار مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر قرار دهد.
ماده 7 ـ تصويب برنامه پرواز
1 ـ برنامههاي پروازي شامل تعداد پروازها، روزهاي پرواز، نوع سرويسها و نوع هواپيمايي كه استفاده ميشود بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شدهطرفهاي متعاهد مورد موافقت قرار خواهد گرفت. موضوعاتي كه مورد توافق قرار ميگيرد بايستي سي روز قبل از شروع سرويسهاي مورد توافق جهتتصويب به مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد تسليم گردد.
در مورد تغييرات بعدي نيز به همين ترتيب عمل خواهد شد و دوره سي روزه با توافق مقامات هواپيمايي مربوط قابل اصلاح است.
2 ـ در صورتي كه شركتهاي هواپيمايي تعيين شده در مورد برنامههاي پرواز به توافق نرسند مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد آنها را تعيين خواهندنمود. همين روش در صورتي كه شركتهاي هواپيمايي تعيين شده كه در مورد تغييرات آتي برنامه جاري به توافق نرسند با در نظر گرفتن ملاحظات ابرازشده از سوي هر دو شركت هواپيمايي اعمال ميگردد. در مورد اخير برنامههاي پروازي موجود تا مدت شش ماه قابل اجرا خواهد بود و در اين فاصلهمقامات هواپيمايي ياد شده اهتمام خواهند نمود كه در خصوص برنامههاي جديد به توافق برسند.
ماده 8 ـ نرخهاي حمل و نقل هوايي
1 ـ نرخهاي مورد اجرا توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد در سرويسهاي مورد توافق در سطح معقولي خواهد بود كه با توجه بهكليه عوامل مربوط از جمله منافع استفادهكنندگان، هزينه بهرهبرداري، سود معقول، نرخهاي كارمزد، خصوصيات سرويس و نرخهاي شركتهايهواپيمايي ديگر كه در تمام يا قسمتي از همان مسيرها، سرويسهاي منظم انجام ميدهند وضع ميگردد.
2 ـ نرخهاي موضوع بند (1) اين ماده، در صورت امكان مورد توافق شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد قرار خواهد گرفت و توافق مزبوردر صورت امكان با استفاده از تشريفات سازمانها يا نهادهاي بينالمللي مربوط به دست خواهد آمد.
3 ـ نرخهايي كه بدين ترتيب مورد توافق قرار ميگيرد لااقل شصت روز قبل از تاريخ پيشنهادي اجرا براي تصويب به مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهدتسليم خواهد گرديد. در موارد خاص اين محدوده زماني به شرط موافقت مقامات مذكور قابل كاهش است.
4 ـ تأييد نرخها ممكن است بهطور صريح اعلام گردد. چنانچه هيچ يك از مقامات هواپيمايي عدم تصويب خود را ظرف سي روز از تاريخ تسليم طبقبند (3) اين ماده اعلام ننمايد، نرخهاي مزبور تأييد شده تلقي خواهد شد. در صورتي كه محدوده زماني براي تسليم بهگونهاي كه بند (3) اين مادهپيشبيني شده، كاهش يابد مقامات هواپيمايي ميتوانند توافق نمايند محدوده زماني كه طي آن هرگونه عدم تصويب ميتواند اعلام شود، كمتر از سيروز باشد.
5 ـ چنانچه نرخي مطابق بند (2) اين ماده يا در طي محدوده زماني قابل اجرا طبق بند (4) اين ماده مورد موافقت قرار نگيرد، مقامات هواپيمايي يكطرف متعاهد به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر عدم تصويب نرخ مورد توافق را طبق بند (2) اين ماده اعلام مينمايند مقامات هواپيماييطرفهاي متعاهد براي تعيين نرخ با توافق دو جانبه اهتمام خواهند نمود.
6 ـ چنانچه مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد نتوانند در مورد نرخهاي تسليم شده به آنها به موجب بند (3) اين ماده يا در مورد تعيين نرخها به موجببند (5) اين ماده به توافق برسند، اختلاف طبق مفاد ماده (17) اين موافقتنامه حل و فصل خواهد گرديد.
7 ـ نرخهاي تعيين شده به موجب مفاد اين ماده تا زماني كه نرخ جديدي تصويب نشده باشد به قوت خود باقي خواهد ماند. اجراي نرخ مربوطميتواند پس از انقضاي تاريخ اوليه با تصويب مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد تمديد گردد. معهذا هيچ نرخي به موجب اين بند براي بيش از دوازدهماه پس از تاريخي كه در آن به گونه ديگري منقضي شده است تمديد نخواهد شد.
ماده 9 ـ معافيت از حقوق گمركي، سود بازرگاني و ساير عوارض
1 ـ هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد كه در سرويسهاي هوايي بينالمللي پرواز مينمايند و همچنين لوازم مورد نياز جاري،مواد سوختي و روغن موتور، لوازم يدكي و خواربار شامل غذا، نوشيدني و ديگر ملزومات كه جهت فروش به مسافران در طول پرواز در نظر گرفته شدهاست از پرداخت كليه حقوق گمركي، سود بازرگاني، هزينههاي بازرسي و ساير هزينهها به هنگام ورود به قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر معافخواهند بود، مشروط بر اينكه اين لوازم و تجهيزات و خواربار تا زماني كه مجدداً به خارج حمل شود در هواپيما باقي بماند.
2 ـ همچنين مواد زير از هزينهها و تعرفههاي مشابه به استثناي هزينههاي مرتبط با سرويسهاي انجام شده معاف خواهند بود:
الف ـ سوخت و روغن موتور كه به منظور استفاده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده در سرويسهاي هوايي بينالمللي كه در قلمرو كشوريطرف متعاهد ديگر بار هواپيماها ميشود، حتي اگر مواد مذكور زماني مورد استفاده قرار گيرد كه هواپيماهاي مزبور بر فراز قسمتي از قلمرو كشوري كهدر آن، مواد مزبور بار هواپيما شده در پرواز باشند.
ب ـ لوازم يدكي و تجهيزات رايج هوانوردي كه داخل قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر ميشود و براي تعمير يا نگهداري هواپيماهاي شركتهواپيمايي تعيين شده در سرويسهاي هوايي بينالمللي مورد استفاده قرار ميگيرد.
پ ـ خواربار هواپيما كه در قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر و در محدوده تعيين شده توسط مقامات ذيصلاح طرف متعاهد مذكور بار هواپيماميگردد و براي استفاده در هواپيماي شركت هواپيمايي تعيين شدهاي ميباشد كه سرويسهاي هوايي بينالمللي را مورد بهرهبرداري قرار ميدهند.
ت ـ بار و اثاثيه مسافر در ترانزيت مستقيم كه توسط هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده در سرويسهاي هوايي بينالمللي حمل ميگردد.
ث ـ مبلمان ، تجهيزات دفتري و كالاهايي كه وارد قلمرو كشوري هر يك از طرفهاي متعاهد به منظور استفاده در دفاتر نمايندگي شركت هواپيماييتعيين شده طرف متعاهد ديگر ميشود، و اسناد رسمي حاوي نشانه رسمي شركت هواپيمايي مانند برچسب چمدان، بليط هواپيما، بارنامه، كارت اجازهورود به هواپيما و جدول زمانبندي كه به داخل قلمرو كشوري هر يك از طرفهاي متعاهد براي استفاده اختصاصي شركت هواپيمايي تعيين شده طرفمتعاهد ديگر وارد ميشود از كليه حقوق گمركي، سود بازرگاني و يا مالياتها و هزينهها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ج ـ اقلام و كالاهايي به قلمرو كشوري هر يك از طرفهاي متعاهد به منظور استفاده در دفاتر نمايندگي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگربراي پيشرفت كار و تبليغات وارد ميشود، مشروط بر اينكه نام شركت هواپيمايي مربوط را دارا باشند و به صورت اقلام تكميلي توزيع گردند.
كالاهاي اشاره شده در جزءهاي (الف)، (ب) و (پ) اين بند در صورت ضرورت تحت نظارت يا كنترل گمرك نگهداري خواهند شد.
3 ـ لوازم جاري هوانوردي و همچنين كالاها و لوازم نگاهداري شده در هواپيماهاي شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد تنها با موافقتمقامات گمركي در قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر قابل تخليه است. در اين صورت ميتوان اين مواد را تا زماني كه طبق مقررات گمركي مجدداً صادرشود و يا ترتيب ديگري در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
ماده 10 ـ نمايندگي
1 ـ هر طرف متعاهد براساس عمل متقابل حق تأسيس و حفظ دفتر نمايندگي با كاركنان بازرگاني، فني، عملياتي و اداري خود يا محلي را كه ممكناست براي موضوعات مربوط اجراي سرويسهاي مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده ضروري باشد به شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهدديگر اعطا مينمايد. تأسيس دفتر نمايندگي مزبور و استخدام كاركنان آن مشمول قوانين داخلي و ديگر مقررات طرف متعاهد اعطاكننده حق مذكور دراين بند خواهد بود.
2 ـ شركت هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد به صورت نامحدود حق انتشار مدارك خود براي حمل و نقل سرويسهاي بينالمللي، تبليغات وترويج فروش خود را در قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر خواهد داشت. اين فروش ممكن است به طور مستقيم، از طريق دفاتر فروش يا آژانسهايمسافرتي و يا فروش به هر شخص، سازمان يا نهاد طبق قوانين داخلي و ديگر مقررات جاري در قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر انجام پذيرد.
3 ـ فروش مدارك مربوط حمل و نقل در قلمرو كشوري طرف متعاهد ديگر، موضوع بند (2)، ميتواند به پول رايج يا كارتهاي اعتباري، طبق مقرراتداخلي هر طرف متعاهد و براساس عمل متقابل انجام پذيرد.
4 ـ ماليات بر درآمد درنظر گرفته شده در مورد حقوق دريافتي كاركنان موضوع بند(1) كه داراي مليت دولت طرف متعاهد تعيين كننده شركتهواپيمايي يا مليت دولت طرف متعاهد ديگر ميباشند طبق قانون هر طرف متعاهد انجام خواهد شد. در صورتي كه موافقتنامه اجتناب از اخذ مالياتمضاعف بين طرفهاي متعاهد وجود داشته باشد، مفاد آن حاكم خواهد بود.
ماده 11 ـ انتقال درآمدها
1 ـ هر طرف متعاهد حق انتقال آزاد مازاد دريافتيهايي را كه در قلمرو كشوري آن در رابطه با حمل مسافر، اثاثيه بار و پست توسط شركت هواپيماييتعيين شده طرف متعاهد ديگر حاصل شده است به شركت هواپيمايي طرف متعاهد ديگر خواهد داد. انتقال مزبور براساس عمل متقابل به پول رايجقابل تبديل به صورت آزاد طبق مقررات تسعير ارز جاري در كشوري كه منافع حاصل گرديده، انجام خواهد شد.
2 ـ در صورتي كه موافقتنامه خاصي براي پرداخت بين طرفهاي متعاهد وجود داشته باشد، انتقال طبق مفاد آن موافقتنامه انجام خواهد گرفت.
3 ـ منافع حاصل در نتيجه بهرهبرداري از هواپيمايي كه حمل و نقل بينالمللي را انجام ميدهد و كالاهايي كه براي بهرهبرداري از هواپيما مورد استفادهقرار ميگيرند، فقط در كشوري كه محل مديريت مؤثر شركت هواپيمايي در آن قرار دارد، مشمول ماليات قرار ميگيرند. در صورتي كه موافقتنامه اجتناباز اخذ ماليات مضاعف بين طرفهاي متعاهد وجود داشته باشد، مفاد آن حاكم خواهد بود.
ماده 12 ـ هزينههاي فرودگاهي و هزينههاي مشابه
هرگونه هزينهاي كه براي استفاده از فرودگاهها و تأسيسات هوانوردي به ترتيب در سرزمين جمهوري اسلامي ايران و سرزمين روماني وضع ميگردد يااجازه وضع آن داده ميشود در سطح رسمي نرخهايي خواهد بود كه براساس قوانين داخلي و ديگر مقررات كشورهاي يادشده وضع شدهاند و در موردكليه هواپيماهايي كه سرويسهاي هوايي بينالمللي مشابهي انجام ميدهند اعمال ميگردد.
ماده 13 ـ شناسايي گواهينامه و پروانهها
1 ـ گواهينامههاي قابليت پرواز و گواهينامههاي صلاحيت و پروانههايي كه توسط يك طرف متعاهد صادر شده يا اعتبار يافته و هنوز به قوت خودباقي باشد براي بهرهبرداري از مسيرها و سرويسهاي موضوع اين موافقتنامه توسط طرف متعاهد ديگر معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر اينكهشرايط صدور يا اعتبار گواهينامهها و پروانههاي مزبور مساوي يا بيش از حداقل استانداردهايي باشد كه به موجب كنوانسيون وضع شده يا خواهد شد.
2 ـ در هر حال هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ ميدارد كه در مورد پرواز از فراز قلمرو كشوري خود از شناسايي گواهينامههايصلاحيت و پروانههايي كه براي اتباع دولت طرف متعاهد مزبور توسط طرف متعاهد ديگر يا هر دولت ديگري صادرشده يا معتبر شناخته شدهخودداري نمايد.
ماده 14 ـ شمول قوانين و مقررات
1 ـ قوانين و مقررات داخلي هر طرف متعاهد كه در مورد پذيرش، توقف يا خروج هواپيماهايي كه به امر هوانوردي بينالمللي اشتغال دارند و نيزقوانين و مقررات مربوط به بهرهبرداري و هوانوردي اين قبيل هواپيماها در داخل قلمرو كشوري طرف متعاهد مذكور ميباشند در مورد هواپيماهايشركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر اعمال و توسط هواپيماهاي مزبور هنگام ورود يا خروج و در داخل قلمرو كشوري طرف متعاهدنخست رعايت خواهد شد.
2 ـ قوانين و مقررات يك طرف متعاهد كه ناظر به پذيرش، اقامت، عبور يا خروج مسافران، خدمه، اثاثيه، بار يا پست از قلمرو كشوري آن ميباشد ازقبيل تشريفات ورود، ترخيص، مهاجرت، پاسپورت، گمرك، ارز و قرنطينه توسط يا از طرف مسافران، خدمه، اثاثيه، بار يا پست شركت هواپيمايي تعيينشده طرف متعاهد ديگر در زمان ورود يا خروج و حين پرواز برفراز قلمرو كشوري طرف متعاهد نخست رعايت خواهد شد.
3 ـ مسيرهاي هوايي و نقاط پرواز عبوري در مرز جمهوري اسلامي ايران و روماني به ترتيب براي مسيرهاي مشخص شده در پيوست اين موافقتنامهمستقلاً به وسيله هر طرف متعاهد در قلمرو كشوري خود تعيين خواهد گرديد.
4 ـ هر طرف متعاهد بنا به تقاضاي طرف متعاهد ديگر نسخههايي از قوانين و مقررات مربوط مذكور در اين ماده را در اختيار آن قرار خواهد داد.
ماده 15 ـ مطابقت با كنوانسيونها يا موافقتنامههاي چند جانبه
چنانچه كنوانسيون يا موافقتنامه كلي چند جانبه راجع به حمل و نقل هوايي در مورد طرفهاي متعاهد لازمالاجرا گردد، اين موافقتنامه از طريق مذاكرهبين طرفهاي متعاهد به نحوي اصلاح خواهد شد تا مفاد آن با مقررات كنوانسيون با موافقتنامه مزبور انطباق يابد.
ماده 16 ـ مشاوره
1 ـ مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد در قالب روح همكاري نزديك هر از چند گاهي به منظور اطمينان از اجرا و رعايت رضايتمندانه مفاد اينموافقتنامه با يكديگر مشورت خواهند نمود.
2 ـ هر طرف متعاهد ميتواند در هر زمان از طرف متعاهد ديگر تقاضاي مشاوره در مورد تفسير، اجرا يا اصلاح اين موافقتنامه را بنمايد.
چنين مشاورهاي كه ممكن است بين مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد از طريق مذاكرات مستقيم يا مكاتبه باشد، ظرف شصت روز از تاريخ دريافتتقاضاي كتبي توسط طرف متعاهد ديگر آغاز خواهد شد مگر اينكه طرفهاي متعاهد در مورد تمديد اين مدت موافقت نمايند.
ماده 17 ـ حل اختلاف
1 ـ هرگونه اختلافي كه در مورد تفسير يا اجراي اين موافقتنامه يا پيوست آن بروز نمايد، بايد توسط مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد از طريقمذاكرات مستقيم حل و فصل گردد.
2 ـ چنانچه طرفهاي متعاهد نتوانند اختلاف را از طريق مذاكره حل و فصل نمايند، اختلاف بنا بر تقاضاي هر يك از طرفهاي متعاهد طبق قوانين ومقررات داخلي آن براي داوري به هيأت داوري سه نفره به شرح زير ارجاع خواهد شد:
الف ـ هر طرف متعاهد ظرف سي روز پس از وصول تقاضا براي داوري از طريق ديپلماتيك يك داور را منصوب خواهد نمود. ظرف شصت روز پس ازاينكه دو داور تعيين گرديدند با توافق داور سوم را تعيين خواهند نمود كه به عنوان رئيس هيأت داوري عمل خواهد نمود.
ب ـ چنانچه هر يك از طرفهاي متعاهد نتواند داوري را معرفي نمايد يا اگر داور سوم طبق جزء (الف) اين بند تعيين نگردد، هر يك از طرفهاي متعاهدميتواند از رئيس شوراي سازمان بينالمللي هواپيمايي كشوري بخواهد تا داور يا داوران لازم را ظرف سي روز تعيين نمايد. چنانچه رئيس شورا تبعهدولت يكي از طرفهاي متعاهد باشد، نايب رئيس ارشد كه در چنين وضعيتي نباشد، انتصاب را انجام خواهد داد.
3 ـ جز در مواردي كه به گونه ديگري توافق شده باشد، هيأت داوري حدود صلاحيت خود را طبق اين موافقتنامه تعيين خواهد نمود و آيين داوريخود را وضع خواهد كرد. بنا به صلاحديد هيأت داوري يا بنا به تقاضاي هر يك از طرفهاي متعاهد كنفرانسي براي تعيين موضوعات مختصر و مفيديكه قرار است مورد داوري قرار گيرند و تشريفات خاصي كه بايد رعايت گردد حداكثر پانزده روز پس از تشكيل كامل هيأت داوري برگزار خواهد شد.
4 ـ جز در مواردي كه به گونه ديگري توافق شده باشد، هر طرف متعاهد يادداشتي ظرف چهل و پنج روز از زمان تشكيل كامل هيأت داوري ارائهخواهد نمود. پاسخها شصت روز بعد دريافت خواهد شد. هيأت به تقاضاي هر يك از طرفهاي متعاهد يا بنا به صلاحديد خود ظرف پانزده روز پس ازدريافت پاسخها جلسه رسيدگي را برگزار خواهد نمود.
5 ـ هيأت داوري تلاش خواهد نمود تصميم كتبي خود را ظرف سي روز پس از اتمام جلسه رسيدگي يا در صورتي كه جلسه رسيدگي برگزار نشود، پساز تاريخ ارائه هر دو پاسخ، ارائه نمايد. تصميم اكثريت هيأت داوري ملاك عمل خواهد بود.
6 ـ طرفهاي متعاهد ميتوانند تقاضاي تبيين تصميم را ظرف پانزده روز از تاريخ اتخاذ ارائه نمايند و هرگونه تبييني ظرف پانزده روز پس از تقاضاييادشده صادر خواهد شد.
7 ـ هر طرف متعاهد طبق قانون داخلي خود هر تصميم يا رأي هيأت داوري را بهطور كامل قابل اجرا خواهد كرد.
8 ـ هزينههاي هيأتداوري، شامل حقوق و هزينههاي داور به نسبت مساوي توسط طرفهاي متعاهد پرداخت خواهد شد. هرگونه مخارجي كه توسطرئيس شورا در رابطه با تشريفات جزء (ب) بند (2) اين ماده بهوجود آيد به عنوان قسمتي از هزينههاي ديوان داوري محسوب خواهد شد.
ماده 18 ـ امنيت هوانوردي
1 ـ طرفهاي متعاهد در راستاي حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بينالملل تأكيد مينمايند كه تعهد آنان در قبال يكديگر براي حفظ امنيتهواپيمائي كشوري در برابر اعمال مداخله غيرقانوني جزء لاينفكي از اين موافقتنامه را تشكيل ميدهد. طرفهاي متعاهد بدون تحديد كليت حقوق وتعهداتي كه به موجب حقوق بينالملل به عهده دارند به ويژه طبق مفاد كنوانسيون راجع به جرائم و برخي اعمال ارتكابي ديگر در هواپيما امضاء شده درتوكيو به تاريخ 1342.6.23 هجري شمسي مطابق با سيزدهم سپتامبر 1963 ميلادي، كنوانسيون راجع به جلوگيري از تصرف غير قانوني هواپيماامضاء شده در لاهه به تاريخ 1349.9.25 هجري شمسي مطابق با شانزدهم دسامبر 1970 ميلادي و كنوانسيون راجع به جلوگيري از اعمال غيرقانونيعليه امنيت هواپيمائي كشوري امضاء شده در مونترال به تاريخ 1350.7.1 هجري شمسي مطابق با بيست و سوم دسامبر 1971 ميلادي و هركنوانسيون ديگر در مورد امنيت هوانوردي كه طرفهاي متعاهد عضو آن خواهند شد، عمل خواهند كرد.
2 ـ طرفهاي متعاهد حسب تقاضا، كليه مساعدتهاي لازم را جهت جلوگيري از تصرف غيرقانوني هواپيماهاي كشوري و ساير اعمال غيرقانوني عليهامنيت اين هواپيماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسيسات هوانوردي و هر نوع تهديد ديگر عليه امنيت هواپيمائي كشوري را ارائه خواهند كرد.
3 ـ طرفهاي متعاهد بايد در روابط دو جانبه خود طبق مقررات امنيت هوانوردي مصوب سازمان بينالمللي هواپيمائي كشوري كه به عنوان ضمائمكنوانسيون هواپيمائي كشوري بينالمللي شناخته شدهاند تا حدودي كه مقررات امنيت مزبور در مورد طرفهاي متعاهد قابل اجرا است عمل نمايند. هريك از طرفهاي متعاهد بايد از متصديان هواپيماهائي كه محل ثبت آن هواپيماها يا محل اصلي كار و يا اقامت دائمي آنها در قلمرو كشوري واقع شده ونيز متصديان فرودگاههاي واقع در قلمرو كشوري خود بخواهند كه طبق مقررات امنيت هوانوردي مزبور عمل نمايند.
4 ـ هر طرف متعاهد ميتواند از متصديان هواپيماها بخواهد كه مقررات امنيت هوانوردي موضوع بند (3) اين ماده را كه از طرف متعاهد ديگر برايورود به قلمرو كشوري خود، خروج از آن يا در مدت توقف در آنجا مقرر كرده است رعايت كنند. هر طرف متعاهد بايد اطمينان حاصل كند كه در قلمروكشوري آن، اقدامات كافي براي حفاظت از هواپيماها و بازرسي مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثيه مسافر، بار و خواربار هواپيما پيش از سوارشدن مسافران يا بارگيري و به هنگام آن به نحو مؤثر معمول ميشود. همچنين هر طرف متعاهد بايد هر درخواستي را كه طرف متعاهد ديگر براي انجاماقدامات امنيتي ويژه معقول جهت مقابله با تهديدهاي خاص به عمل آورد بانظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
5 ـ هرگاه هواپيماهاي كشوري به طور غيرقانوني تصرف شود يا اعمال غيرقانوني ديگري عليه امنيت هواپيماها، مسافران و خدمه آن، فرودگاهها ياتأسيسات هوانوردي صورت پذيرد و يا تهديدي در اين مورد انجام گيرد طرفهاي متعاهد بايد از طريق تسهيل ارتباطات و اتخاذ تدابير مناسب ديگر بهمنظور ختم سريع و بيخطر حادثه و يا خنثي كردن تهديد مزبور به يكديگر ياري رسانند.
6 ـ هر طرف متعاهد اقداماتي را تا جائي كه قابل اجرا تشخيص دهد انجام خواهد داد تا اطمينان حاصل نمايد كه هواپيماهائي كه در شرايط تصرفغيرقانوني يا ساير اعمال مداخله غيرقانوني در سرزمين كشور مربوط فرود آمده، روي زمين توقيف ميشود مگر اين كه خروج هواپيما براي حفظ جانسرنشينان آن ضروري باشد. اقدامات مزبور تا جائي كه امكان داشته باشد براساس مشاوره دوجانبه انجام خواهد گرفت.
ماده 19 ـ ايمني هوانوردي
1 ـ هر يك از طرفهاي متعاهد ميتواند به صورت كتبي درخواست مذاكرات فني را در خصوص رعايت و حفظ استانداردهاي ايمني توسط طرفمتعاهد ديگر در ارتباط با تأسيسات هوانوردي، خدمه پروازي، هواپيما، نظارت فني و عمليات شركت هواپيمائي كه سرويسهاي حمل و نقل هوائيمورد توافق را مورد بهرهبرداري قرار ميدهد بنمايد. مذاكرات فني مزبور ظرف سي روز بعد از تاريخ دريافت درخواست كتبي، توسط طرف متعاهد ديگرانجام خواهد گرفت.
2 ـ چنانچه پيرو مذاكرات فني مزبور، يكي از طرفهاي متعاهد تشخيص دهد كه طرف متعاهد ديگر الزامات و استانداردهاي ايمني را در اين زمينههادست كم برابر با حداقل استانداردهائي كه ممكن است به موجب كنوانسيون هواپيمائي كشوري بينالمللي (چاپ دوم ـ 1988 ميلادي برابر با 1367هجري شمسي) ايجاد شود، به نحو مؤثر رعايت و حفظ نميكند، يافتههاي مزبور و اقداماتي را كه براي مطابقت با حداقل استانداردهاي مزبور ضروريتلقي ميكند به اطلاع طرف متعاهد ديگر خواهد رساند و طرف متعاهد ديگر اقدامات اصلاحي مناسب را اتخاذ خواهد نمود.
ماده 20 ـ اصلاح
1 ـ اين موافقتنامه ميتواند با توافق دوجانبه طرفهاي متعاهد اصلاح گردد. بدين منظور هر طرف متعاهد با دقت هر پيشنهاد ارائه شده از سوي طرفمتعاهد ديگر را رسيدگي خواهند نمود. هرگونه اصلاح توافق شده طبق تشريفات مندرج در ماده (22) (لازمالاجراء شدن) لازمالاجراء خواهد شد.
2 ـ پيوست اين موافقتنامه ميتواند با موافقت مستقيم بين مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد اصلاح و با تبادل نامه تأييد گردد.
3 ـ مذاكرات مربوط به اصلاح اين موافقتنامه با پيوست آن در فاصله شصت روز از تاريخ دريافت تقاضا آغاز خواهد شد، مگر اينكه طرفها براي تمديداين مدت به توافق برسند.
ماده 21 ـ ثبت
اين موافقتنامه و هرگونه اصلاحيه آن نزد سازمان بينالمللي هواپيمائي كشوري به ثبت خواهد رسيد.
ماده 22 ـ لازمالاجراء شدن
اين موافقتنامه از تاريخ آخرين اطلاعيه هر يك از طرفهاي متعاهد به طرف متعاهد ديگر مبني بر رعايت تشريفات قانوني داخلي خود براي لازمالاجراءشدن اين موافقتنامه به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
ماده 23 ـ فسخ
هر طرف متعاهد ميتواند از طريق مجاري ديپلماتيك در هر زمان تصميم خود را مبني بر فسخ اين موافقتنامه طي اطلاعيه كتبي به طرف متعاهد ديگراعلام نمايد. اين اطلاعيه همزمان به آگاهي سازمان بينالمللي هواپيمائي كشوري خواهد رسيد. در اين صورت موافقتنامه دوازده ماه پساز اعلام دريافتاطلاعيه فسخ توسط طرف متعاهد ديگر فسخ شده تلقي خواهد شد، مگر آنكه اطلاعيه فسخ قبل از انقضاي اين مدت با تراضي طرفها پس گرفته شود.هرگاه طرف متعاهد ديگر دريافت اطلاعيه فسخ را اعلام نكند، اطلاعيه مزبور چهارده روز پس از وصول آن به سازمان بينالمللي هواپيمائي كشوريدريافت شده تلقي خواهد شد.
با تأييد مفاد اين موافقتنامه، نمايندگان تامالاختيار امضاء كننده زير كه از طرف دولتهاي متبوع خود مجاز ميباشند اين موافقتنامه را در يك مقدمه،بيست و سه ماده و يك پيوست امضاء نمودند.
پيوست
قسمت (الف)
1 ـ مسيرهائي كه توسط شركت هواپيمائي تعيين شده جمهوري اسلامي ايران در دو مسير مورد بهرهبرداري قرار خواهد گرفت:
نقاط واقع در جمهوري اسلامي ايران: هر نقطه.
نقاط واسط : بعداً توافق خواهد شد.
نقاط واقع در روماني : بخارست
نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
ديگر نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
2 ـ مسيرهائي كه توسط شركت هواپيمائي تعيين شده روماني در دو مسير مورد بهرهبرداري قرار خواهد گرفت.
نقاط واقع در كشور روماني : هر نقطه
نقاط واسط : بعداً توافق خواهد شد.
نقطه واقع در جمهوري اسلامي ايران : تهران
نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
ديگر نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
قسمت (ب)
1 ـ نقاط واسط و نقاط ماوراء در مسيرهاي مشخص شده ميتوانند در تمام پروازها يا قسمتي از آنها با توجه به منافع شركتهاي هواپيمائي تعيين شدهطرفهاي متعاهد مورد استفاده قرار نگيرند.
2 ـ مقامات هواپيمائي طرفهاي متعاهد ميتوانند در مورد نقاط ديگر واقع در كشورهاي ثالث توافق نمايند مشروط بر اينكه شركت هواپيمائي قادر بهسوار يا پياده كردن مسافر و بارگيري و تخليه بار و محمولات پستي حسب مورد به نقطه مقصد يا نقطه مبدأ در قلمرو جمهوري اسلامي ايران يا قلمروروماني باشد.
3 ـ انجام پروازهاي اضافي براساس درخواست اوليه توسط هر شركت هواپيمائي تعيين شده به عنوان مقام هواپيمائي مربوط هر طرف متعاهد صورتخواهد گرفت.
[امضاء]
اين موافقتنامه در تهران در تاريخ 1379.5.24 هجري شمسي برابر با 2000.8.14 ميلادي در دو نسخه اصلي به زبانهاي فارسي، روماني و انگليسي كهتمام متون داراي اعتبار يكسان ميباشند تنظيم گرديد. در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسير، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران
از طرف دولت روماني