مقدمه
دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري لتوني كه از اين پس «طرفهاي متعاهد» ناميده ميشوند با تمايل به تسهيل حمل و نقل بينالملليجادهاي كالا و مسافر بين دو كشور و به صورت عبوري از طريق قلمرو يكديگر، موارد زير را مورد توافق قرار دادند:
مقررات مقدماتي
ماده 1 ـ تعاريف
از نظر اين موافقتنامه:
1 ـ اصطلاح «متصدي حمل و نقل» عبارت است از هر شخص حقيقي يا حقوقي كه در جمهوري اسلامي ايران يا جمهوري لتوني به ثبت رسيده وبراساس قوانين و مقررات مربوط به كشور خود مجاز به انجام حمل و نقل بينالمللي جادهاي كالا و مسافر ميباشد.
2 ـ اصطلاح «وسيله نقليه» عبارت است از هر وسيله نقليه موتوري كه :
الف ـ براي حمل بيش از (9) نفر شامل راننده (وسيله نقليه مسافربري) يا حمل كالا (وسيله نقليه باربري) ساخته شده باشد،
ب ـ در قلمرو هر يك از طرفهاي متعاهد به ثبت رسيده باشد (در خصوص وسيله نقليه مفصلدار، ثبت كشنده مورد نياز است).
اصطلاح «وسيله نقليه» عبارت است از هر وسيله نقليه واحد يا تركيبي از يك وسيله نقليه با نيمه يدك يا يدك.
ماده 2 ـ دامنه شمول
مفاد اين موافقتنامه اين حق را به متصديان حمل و نقل ميدهد تا نسبت به حمل و نقل جادهاي كالا يا مسافر بين قلمرو طرفهاي متعاهد يا به صورتعبوري از طريق قلمرو آنها و يا به كشورهاي ثالث و بالعكس مبادرت ورزند.
حمل و نقل مسافر
ماده 3 ـ حمل و نقل منظم
1 ـ اصطلاح «حمل و نقل منظم» عبارت است از حمل و نقل مسافر برنامهريزي شده در مسيرهاي معين كه در آن مسافران در ايستگاههاي از پيشتعيين شده سوار و يا پياده گردند.
2 ـ حمل و نقل منظم مسافر بين دو كشور يا به صورت عبوري از طريق قلمرو آنها بايد به تأييد مقامات صلاحيتدار طرفهاي متعاهد برسد.
3 ـ مقام صلاحيتدار هر طرف متعاهد براي قسمتي از مسير واقع در قلمرو خود كه مسافرت در آن انجام ميشود، مجوز صادر مينمايد.
4 ـ مقامات صلاحيتدار به طور مشترك شرايط و ضوابط اخذ اجازهنامه كه عبارتست از اعتبار، طول مسافرت، جداول زماني همچنين ديگر جزيياتضروري براي برقراري حمل و نقل منظم و سهل و روان را تعيين مينمايند.
5 ـ درخواست اخذ مجوز بايد به مقام صلاحيتدار كشور ثبت وسيله نقليه جهت تأييد ارسال شود و در صورتي كه مقام صلاحيتدار ياد شده درخواسترا مورد تأييد قرار دهد مراتب را به اطلاع مقام صلاحيتدار طرف ديگر خواهد رساند.
ماده 4 ـ حمل و نقل اتفاقي
1 ـ حمل و نقل اتفاقي مسافر مشروط بر آنكه گروه مشخصي از مسافران توسط وسيله نقليه ثابتي در كل مسير مسافرت حمل گردند در موارد زير نياز بهاخذ مجوز نخواهد بود:
الف ـ مسافرتي كه شروع و خاتمه آن در كشور ثبت وسيله نقليه واقع شده باشد به شرط اينكه هيچ مسافر جديدي سوار و يا پياده نشود (مسافرتدربست).
ب ـ مسافرتي كه از كشور ثبت وسيله نقليه آغاز و در قلمرو طرف ديگر متعاهد خاتمه يابد به شرطي كه وسيله نقليه بدون مسافر به كشور محل ثبتخود مراجعت نمايد.
پ ـ در موارد مسافرت دربست به صورت عبوري از طريق قلمرو طرف متعاهد ديگر.
2 ـ جابجايي وسيله نقليه آسيب ديده با وسيله نقليه ديگر منوط به اخذ مجوز نميباشد.
3 ـ به هنگام اجراي خدمات حمل و نقلي مندرج در بند (1) ماده (4) اين موافقتنامه، راننده بايد راهنامه (صورت وضعيت) و تمامي اسناد ضروري رادر وسيله نقليه به همراه داشته تا در صورت درخواست نمايندگان مقامات نظارت كننده به آنان ارايه نمايد.
4 ـ ساير روشهاي حمل و نقل اتفاقي مسافر، بجز موارد مندرج در بندهاي (1) و (2) فوق منوط به دريافت مجوز ميباشد.
درخواست اخذ مجوز به مقام صلاحيتدار طرف متعاهدي كه متصدي حمل در آنجا به ثبت رسيده، تسليم خواهد شد و پس از آن مقام ياد شدهدرخواستها را به همراه نظرات احتمالي به مقام صلاحيتدار طرف متعاهد ديگر ارسال خواهد نمود.
5 ـ محتوا، شكل راهنامه (صورت وضعيت) و اجازهنامه به صورت متقابل توسط مقامات صلاحيتدار طرفهاي متعاهد و يا كار گروه (كميته) مشتركمندرج در ماده (14) اين موافقتنامه تعيين خواهد شد.
حمل و نقل كالا
ماده 5 ـ پروانههاي حمل و نقل
عمليات حمل و نقل كالا توسط وسايل نقليه (بارگيري شده يا بدون بار) به شرح زير منوط به اخذ پروانه حمل و نقل ميباشد كه توسط مقاماتصلاحيتدار هر يك از طرفهاي متعاهد صادر ميگردد:
الف ـ بين هر نقطه مورد توافق واقع در قلمرو يك طرف متعاهد و هر نقطه مورد توافق واقع در قلمرو طرف ديگر متعاهد،
ب ـ به صورت عبوري از طريق قلمرو طرف ديگر متعاهد،
پ ـ بين هر نقطه واقع در قلمرو طرف ديگر متعاهد و هر نقطه واقع در قلمرو كشور ثالث (به كشورهاي ثالث و بالعكس)،
كار گروه (كميته) مشترك مندرج در ماده (14) اين موافقتنامه در باره اعتبار و نوع پروانهها تصميمگيري مينمايد.
پروانهها به صورت ساليانه توسط مقامات صلاحيتدار طرفهاي متعاهد مبادله ميگردد.
تعداد پروانهها، به صورت مشترك و بدون هيچگونه محدوديتي توسط مقامات صلاحيتدار و يا كار گروه (كميته) مشترك مندرج در ماده (14) اينموافقتنامه تأييد ميگردد.
چنين پروانهاي براي استفاده يك وسيله نقليه متصدي حمل و نقلي كه به نام آن صادر شده معتبر بوده و شامل يك سفر ميباشد.
ماده 6 ـ عمليات حمل و نقل معاف از پروانه حمل و نقل
براي عمليات حمل و نقل زير نيازي به دريافت پروانه حمل و نقل نميباشد:
الف ـ حمل و نقل كالا توسط وسايل نقليه موتوري كه وزن كل مجاز با بار آن شامل يدكها، از (6) تن تجاوز ننمايد يا وزن بارگيري مجاز آن، شامل يدكها،از (3.5) تن بيشتر نباشد،
ب ـ حمل و نقل اتفاقي كالا به فرودگاهها و بالعكس در موارد تغيير مسير هوايي،
پ ـ حمل و نقل وسايل نقليه آسيب ديده و يا از كار افتاده، و حمل و نقل وسايل نقليه سيار تعميراتي،
ت ـ تردد يك وسيله نقليه خالي به منظور جايگزين نمودن وسيله نقليه از كار افتاده در كشور ديگر، و همچنين بازگشت وسيله نقليه از كارافتاده پس ازتعمير،
ث ـ حمل و نقل حيوانات خانگي توسط وسايل نقليهاي كه بدين منظور و به صورت دايمي تغيير شكل داده شده باشد.
ج ـ حمل ملزومات و تجهيزات پزشكي مورد نياز در مواقع اضطراري به ويژه در موقع بروز بلاياي طبيعي و نيز كمكهاي بشردوستانه،
چ ـ حمل آثار و اشياي هنري به منظور ارايه در بازارهاي مكاره و نمايشگاهها با اهداف غير تجاري.
ح ـ حمل و نقل غير تجاري اثاثيه، لوازم و حيوانات براي اجراي نمايش، موسيقي، فيلم، رويدادهاي ورزشي يا سيرك يا براي ارايه در نمايشگاهها ياجشنها و همچنين جهت ضبط برنامههاي راديويي، تهيه فيلم يا توليدات تلويزيوني.
خ ـ حمل و نقل جسد.
مقررات عمومي
ماده 7 ـ ممنوعيت حمل و نقل داخلي (كابوتاژ)
مفاد اين موافقتنامه به متصديان حمل و نقل هر يك از طرفهاي متعاهد اجازه حمل مسافر و كالا از يك نقطه به نقطه ديگر واقع در قلمرو طرف متعاهدديگر را نميدهد.
ماده 8 ـ عوارض و ماليات
1 ـ وسايل نقليه موتوري كه در قلمرو يك طرف متعاهد به ثبت رسيده و به طور موقت وارد قلمرو طرف ديگر متعاهد ميشود برطبق مفاد اينموافقتنامه از پرداخت كليه مالياتها و عوارض و هزينههاي ديگر مربوط به تردد يا مالكيت وسايل نقليه در قلمرو آن كشور معاف ميباشد.
2 ـ معافيت مندرج در بند (1) ماده (8) اين موافقتنامه شامل عوارض و ماليات بر سوخت مصرفي و عوارض ويژه مربوط به استفاده از جادهها، پلها وتونلهاي خاص نميباشد.
ماده 9 ـ مقررات گمركي
1 ـ ورود موقت وسايل نقليه به قلمرو طرف متعاهد ديگر به منظور اجراي عمليات حمل و نقل بر طبق مفاد اين موافقتنامه از پرداخت ماليات وعوارض ورود و سود بازرگاني معاف بوده و مشمول محدوديت و ممنوعيت وارداتي بر طبق قوانين مربوط به طرف متعاهد ذيربط نخواهد بود.
2 ـ سوخت موجود در مخازن سوخت استاندارد وسيله نقليه ثبت شده در قلمرو يكي از طرفهاي متعاهد كه به طور موقت به سرزمين طرف متعاهدديگر وارد ميشود، از پرداخت ماليات، و عوارض ورود معاف بوده و مشمول ممنوعيت و محدوديتهاي وارداتي نخواهد بود.
3 ـ روغن مصرفي موجود در وسايل نقليه براي بهرهبرداري به طور متقابل از پرداخت ماليات و حقوق گمركي و سود بازرگاني معاف ميباشد.
4 ـ ورود موقت قطعات يدكي كه برطبق بند (1) ماده (9) اين موافقتنامه جهت تعمير يك وسيله نقليه وارد گرديده بدون هرگونه ممنوعيت و يامحدوديت وارداتي از پرداخت ماليات و عوارض ورود معاف خواهد بود.
مقامات صلاحيتدار طرفهاي متعاهد ميتوانند ورود اين گونه قطعات را مشمول صدور پروانه ورود موقت نمايند. قطعات يدكي تعويض شده تحتنظارت مقامات گمركي ذيربط و برطبق قوانين مربوط كشوري كه قطعات مزبور به آن وارد گرديده، ترخيص و يا عودت داده خواهد شد.
ماده 10 ـ وزن و ابعاد
1 ـ در مورد وزن و ابعاد وسايل نقليه جادهاي، هر يك از طرفهاي متعاهد متعهد است كه وسايل نقليه ثبت شده در قلمرو طرف متعاهد ديگر را مشمولشرايط محدودتري نسبت به وسايل نقليه ثبت شده در قلمرو خود قرار ندهد.
2 ـ چنانچه حداكثر وزن، وزن محور چرخ يا ابعاد وسيله نقليه ثبت شده در قلمرو يك طرف متعاهد از حداكثر حدود مجاز در قلمرو طرف متعاهدديگر تجاوز نمايد لازم است جهت آن وسيله نقليه، پروانه حمل مخصوصي از مقامات صلاحيتدار طرف متعاهدي كه در قلمرو آن حمل و نقل انجامميشود، تحصيل گردد.
هنگامي كه اين پروانه مقرر ميدارد كه وسيله نقليه بايد در يك مسير معين مورد استفاده قرار گيرد انجام حمل و نقل تنها در آن مسير مجاز خواهد بود.
ماده 11 ـ اجراي قوانين ملي
در كليه مواردي كه در اين موافقتنامه و يا موافقتنامههاي بينالمللي ديگر كه هر دو كشور در آن عضويت دارند، حكمي براي آن پيشبيني نشده است،متصديان حمل و نقل و رانندگان وسايط نقليه يك طرف متعاهد موظفند قوانين و مقررات طرف متعاهد را رعايت نمايند.
ماده 12 ـ تخلفات
1 ـ مقامات ذيربط طرفين متعاهد بر مفاد موافقتنامه حاضر كه توسط متصديان حمل و نقل اجرا ميشود نظارت خواهند نمود.
2 ـ مقامات صلاحيتدار طرف متعاهدي كه وسيله نقليه در آنجا به ثبت رسيده است، در صورتي كه متصديان حمل و نقل يا رانندگان وسايل نقليه درقلمرو طرف متعاهد ديگر شرايط موافقتنامه حاضر يا قوانين و مقررات لازمالاجراي حمل و نقل و عبور و مرور را نقض نمايند بنا به درخواست مقاماتصلاحيتدار طرف متعاهد اخيرالذكر اقدامات زير را به عمل خواهند آورد:
الف ـ صدور اخطار.
ب ـ سلب اجازه عمليات حمل و نقل در سرزمين طرف متعاهدي كه تخلف در آنجا وقوع يافته، به طور موقت، موردي يا كلي.
3 ـ مقامات صلاحيتدار طرف متعاهد مقدمالذكر از اقدامات به عمل آمده به گونهاي كه در بند (2) ماده (12) اين موافقتنامه قيد گرديده، مقاماتصلاحيتدار طرف متعاهد ديگر را مطلع خواهند نمود.
4 ـ اين ماده بدون لطمه زدن به هرگونه اقدامات متناسب قانوني كه ميتواند توسط دادگاهها يا مقامات اجرايي طرف متعاهدي اتخاذ گردد كه تخلف درسرزمين آن صورت گرفته است، اجرا خواهد گرديد.
ماده 13 ـ مقامات صلاحيتدار
مقامات صلاحيتدار تعيين شده جهت اجراي موافقتنامه حاضر به شرح زير خواهند بود:
از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران:
وزارت راه و ترابري
از طرف دولت جمهوري لتوني:
وزارت حمل و نقل
ماده 14 ـ كار گروه (كميته) مشترك
1 ـ به منظور نظارت بر اجراي اين موافقتنامه و حل و فصل سريع كليه مسايل حل نشده، مقامات صلاحيتدار طرفهاي متعاهد كار گروه (كميته)مشتركي را مركب از نمايندگان خود تشكيل خواهند داد. شرح وظايف كار گروه (كميته) مشترك به شرح ذيل ميباشد:
الف ـ بررسي و ارايه پيشنهاد در مورد مشكلات احتمالي كه به طور مستقيم بين مقامات صلاحيتدار موضوع ماده (13) اين موافقتنامه مورد حل وفصل قرار نگرفته است.
ب ـ بررسي ساير مواردي كه در حيطه اين موافقتنامه بوده و ارايه پيشنهادات جهت حل آنها.
پ ـ رسيدگي به ساير موضوعات مربوط به حمل و نقل جادهاي مورد توافق طرفين.
كار گروه (كميته) مشترك ميتواند پيشنهاد اصلاح هر يك از مواد اين موافقتنامه را تنظيم و جهت تصويب به مقامات صلاحيتدار ارسال دارد. مقاماتصلاحيتدار دو طرف متعاهد ملزم به اجراي تصميمات كار گروه (كميته) مشترك ميباشند.
2 ـ كار گروه (كميته) مشترك به طور متناوب در قلمرو هر يك از طرفهاي متعاهد و با درخواست كتبي حداقل شش ماهه از سوي هر يك از طرفهايمتعاهد برگزار ميگردد.
ماده 15 ـ لازمالاجرا شدن و مدت اعتبار
1 ـ طرفهاي متعاهد انجام تمامي شرايط و الزامات مربوط به لازمالاجرا شدن موافقتنامه براساس قوانين داخلي خود را از طريق مجاري ديپلماتيك بهيكديگر اطلاع خواهند داد. اين موافقتنامه (30) روز پس از دريافت آخرين يادداشت كتبي لازمالاجرا خواهد شد.
2 ـ اين موافقتنامه پس از لازمالاجرا شدن براي سه (3) سال معتبر خواهد بود و پس از آن خود به خود براي دورههاي سه ساله ديگر تمديد ميشودمگر آنكه توسط هر يك از طرفهاي متعاهد با يك پيش آگهي كتبي شش ماهه از طريق مجاري ديپلماتيك فسخ گردد.
[امضاء]
اين موافقتنامه در ريگا به تاريخ 2 خرداد 1379 برابر با 22 مي 2000 در يك مقدمه و پانزده ماده در دو نسخه اصلي به زبانهاي فارسي، لتونيايي وانگليسي كه تمامي متون داراي اعتبار يكسان ميباشد تنظيم گرديد. در صورت بروز اختلاف در تفسير، متن انگليسي معتبر خواهد بود.
از طرف دولت جمهوري اسلامي ايران
از طرف دولت جمهوري لتوني