هيأت وزيران در جلسه مورخ 1375.6.11 بنا به پيشنهاد مشترك شماره 102.3329.81.2230 مورخ 1374.7.12 وزارتخانهها نيرو، كشاورزي و جهادسازندگي و سازمان برنامه و بودجه و به استناد بند "ط" تبصره(19) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران ـ مصوب1373 ـ و ماده (51) قانون توزيع عادلانه آب ـ مصوب 1361 ـ آييننامه اجرايي بهينهسازي مصرف آب كشاورزي را به شرح زير تصويب نمود:
فصل اول ـ كليات و مباني
فصل دوم ـ تحويل حجمي آب در شبكههاي آبياري
فصل سوم ـ
كنترل حجمي آب در چاههاي عميق و نيمه عميق
فصل چهارم ـ موارد متفرقه
[امضاء]
حسن حبيبي ـ معاون اول رييس جمهور
ضميمه شماره 1 ـ ضوابط محاسبه آب قابل تحويل
1 – تعاريف:
1 ـ 1 ـ خالص نياز آبي گياه:
عبارت است از آب مورد نياز گياه از مرحله كاشت تا برداشت كه از طريق فرآيندهاي تبخير و تعرق به مصرف ميرسد و مقدار آن به صورت حجم آب ماهانه درواحد سطح قابل محاسبه است.
2 ـ 1 ـ باران مؤثر:
عبارت است از بخشي از بارندگي ماهانه كه در طول فصل زراعي نال ميشود و به مصرف تبخير و تعرق گياه ميرسد و از خالص نياز آبي گياه ميكاهد و مقدار آنبه صورت حجم آب ماهانه قابل محاسبه است.
3 ـ 1 ـ نياز آبشويي خاك:
عبارت است از درصدي از آب آبياري كه براي جلوگيري از تجمع زيانبار املاح و برقراري و تثبيت تعادل املاح در خاك زراعي بايد از ناحيه فعاليت ريشههايگياه عبور كرده و خارج شود و مقدار آن به صورت ماهانه قابل محاسبه است.
4 ـ 1 ـ خالص آب مورد نياز در محل مصرف:
عبارت است از مجموع بندهاي 1 ـ 1) و 3 ـ 1) مبناي بند 2 ـ 1) و مقدار عددي آن به صورت حجم آب مورد نياز ماهانه كه در واحد سطح محاسبهميشود.
5 ـ 1 ـ راندمان آبياري در محل مصرف:
عبارت است از خالص آب مورد نياز در محل مصرف، تقسيم بر حجم ماهانه آب تحويلي به محل مصرف به ازاي هر واحد سطح، كه مقدار عددي آن قابلمحاسبه ميباشد.
6 ـ 1 ـ راندمان انتقال و توزيع آب:
عبارت است از حجم ماهانه آب تحويلي به محل مصرف، تقسيم بر حجم ماهانه آبي كه از نقطه تأمين آب برداشت ميشود.
7 ـ 1 ـ راندمان كل آبياري:
عبارت است از حاصلضرب راندمان آبياري در محل مصرف بند 5 ـ 1) و راندمان انتقال و توزيع آب بند 6 ـ 1)
2 ـ روش محاسبه آب قابل تحويل:
1 ـ 2 ـ مؤلفههاي 1 ـ 1)، 2 ـ 1) و 3 ـ 1) از بند 1) اين ضميمه با استفاده از نشريه شماره 24) سازمان خوار و بار و كشاورزي جهاني و اطلاعات پايهبراي هر محدوده آبياري محاسبه ميشود.
2 ـ 2 ـ راندمانهاي آبياري و يا تلفات آب در مراحل مختلف انتقال و توزيع) در درجه اول بر اساس اطلاعات مبتني بر اندازهگيريهاي محلي در محاسباتمنظور خواهد شد. در صورت فقدان اطلاعات اندازهگيري شده، تجربيات كارشناسي و يا توصيههاي مهندس مشاوره پروژه به كار گرفته خواهد شد و در هر حالكميته موضوع ماده 1) اين آييننامه، اندازهگيري لازم را براي جمعآوري اطلاعات مورد نياز در هر منطقه آبياري مد نظر قرار داده و برنامهريزيهاي مناسب را بهعمل خواهد آورد.
3 ـ 2 ـ آب قابل تحويل از رابطه زير به صورت ماهانه تعيين ميشود:
E)/ Vi X Ai)V=
در رابطه مذكور:
V = حجم آب قابل تحويل ماهانه بر حسب متر مكعب
Vi = خالص نياز آبي محصولات مختلف بر حسب متر مكعب
Ai = سطح زير كشت هر يك از محصولات در الگوي كشت بر حسب هكتار
E = راندمان كل آبياري
از نتايج اين محاسبات در آييننامه به عنوان "آب قابل تحويل" يا الگوي مصرف بهينه آب كشاورزي نام برده شده است.
ضميمه شماره 2
شماره پروانه: شماره پرونده: تاريخ صدور: مدت اعتبار: وزارت نيرو شركت آب منطقهاي... "پروانه مصرف بهينه آب كشاورزي" اين پروانه به استناد ماده 21) قانون توزيع عادلانه آب ـ مصرف 1361 ـ و در اجراي بند ط) تبصره 19) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي، اجتماعي وفرهنگي جمهوري اسلامي ايران و آييننامه اجرايي بهينهسازي مصرف آب كشاورزي ـ مصوب مورخ 1375.6.11 ـ هيأت وزيران با مشخصات زير صادرميشودـ 1 ـ مشخصات دارنده يا دارندگان پروانه: الفـ اشخاص حقيقي: نام و نام خواندگي آقاي... نام پدر... تاريخ تولد... شماره شناسنامه... صدره از... به نشاني.... ب ـ اشخاص حقوقي نام شخصيتـ ... شماره ثبتـ ... نشانيـ ... 2 ـ موقعيت محل تحويل آب: استان شهرستان دهستان روستا حوره ابريز اصلي رودخانه اصلي رودخانه فرعي سر دهنه شبکه اصلي کانال شماره دريچه يا پريز شماره کد نقطه تحويل نام دشت مشخصات جغرافيايي نقطه تحويل: طول،عرض،و ارتفاع از سطح دريا 3 ـ نحوه برداشت ثقلي يا پمپاژ 4 ـ نوع پروانه دايم يا موقت مدت.............. سال 5 ـ نوع تخصيص جريانهاي تنظيمشده يا جريان طبيعي و پايه تلفيق جريانهاي پايه و تنظيم شده 6 ـ مشخصات محل مصرفـ الفـ جهات اربعهـ ... بـ مساحت اراضي... هكتار جـ درصد سهم هر يك از محصولات زير كشت.... 7 ـ مقدار آب قابل تحويلـ مطابق جدول زيرـ
سالانه |
اسفند |
بهمن |
دی |
آذر |
مهر |
مرداد |
خرداد |
اردیبهشت |
فروردین |
|
ماه |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
حجم آب ( میلیون متر مکعب |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
دبی ( لیتر در ثانیه ) |
تذكرات: 1 ـ وزارت نيرو مجاز است در زمان وقوع سالها و يا دورههاي خشك كه كاهش عرضه يا جيرهبندي آب ضرورت داشته باشد تحويل آب مندرج در پروانه صادرشده را به تناسب كاهش دهد. 2 ـ در صورت بهبود راندمانهاي آبياري و يا تغيير نوع كشت به نحوي كه موجبات كاهش قابل ملاحظه مصرف آب در هكتار فراهم شود، اين پروانه به تناسباصلاح خواهد شد. 3 ـ كليه مقررات قانون توزيع عادلانه آب و آييننامههاي قانوني ياد شده و آييننامه مصرف بهينه آب كشاورزي جزء لاينفك اين پروانه است.
ضميمه شماره 3
شماره پروانه: شماره پرونده: تاريخ صدور: مدت اعتبار: وزارت نيرو شركت آب منطقهاي... "پروانه بهرهبرداري بهينه از چاههاي عميق و نيمه عميق" اين پروانه به استناد ماده 3) قانون توزيع عادلانه آب ـ مصرف 1361 ـ و در اجراي آييننامه بهينهسازي مصرف آب كشاورزي ـ مصوب مورخ 1375.6.11 ـ هيأت وزيران با مشخصات زير صادر ميشودـ 1 ـ مشخصات دارنده يا دارندگان پروانه: الفـ اشخاص حقيقي: نام و نام خانوادگيـ ... نام پدر... تاريخ تولد... شماره شناسنامه... صادره از... به نشاني.... ب ـ اشخاص حقوقي: نام شخصيتـ ... شماره ثبتـ ... به آدرسـ ... 2 ـ موقعيت چاه: استان... شهرستان... دهستان... روستا... مختصات جغرافيايي چاه شاملـ طول جغرافياييـ ... عرض جغرافياييـ ... ارتفاع از سطح درياـ ... 3 ـ مشخصات چاه: عمق چاهـ ... قطر لوله جدارـ ... قطر لوله آبدهـ ... حداكثر قدرت مجاز موتورـ .... كيلووات ميزان بهرهبرداري حداكثرـ ... ليتر در ثانيه 4 ـ نوع پروانه: دايم يا موقت مدت... سال 5 ـ نوع تخصيص جريانهاي تنظيمشده... يا جريان طبيعي و پايه... تلفيق جريانهاي پايه و تنظيم شده... 6 ـ مشخصات محل مصرف آب: الفـ جهات اربعهـ ... بـ مساحت اراضي... هكتار جـ درصد سهم هر يك از محصولات زير كشت.... 6 ـ مقدار آب قابل بهرهبرداري برابر جدول زير
سالانه |
اسفند |
بهمن |
دی |
آذر |
مهر |
مرداد |
خرداد |
اردیبهشت |
فروردین |
|
ماه |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
حجم آب ( میلیون متر مکعب |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
دبی ( لیتر در ثانیه ) |
تذكرات: 1 ـ كروكي محل چاه بايستي ضميمه اين پروانه بوده و دارنده پروانه ملزم به رعايت فواصل تعيين شده ميباشد.
2 ـ در صورت بهبود راندمانهاي آبياري و يا تغيير نوع كشت، به نحوي كه موجبات كاهش قابل ملاحظه مصرف آب در هر هكتار فراهم شود، اين پروانه بهتناسب اصلاح خواهد شد.
3 ـ وزارت نيرو مجاز است در زمان وقوع سالها و يا دورههاي خشك كه كاهش عرضه يا جيرهبندي آب ضرورت داشته باشد سقف تحويل آب مندرج در پروانهصادر شده را به تناسب كاهش دهد.
4 ـ چاه بدون اراضي مربوط، به صورت سهام غير قابل انتقال ميباشد و در صورت تفكيك اراضي و واگذاري قطعات تفكيك شده ميزان بهرهبرداري از چاهموضوع پروانه متناسب با مقدار اراضي باقي مانده و تركيب كشت تقليل داده خواهد شد.
5 ـ در صورتي كه در مالكيت و رضايت شركاي مشاع در اراضي چاه ترديدي حاصل شود و يا اراضي غير براي حفر چاه و صدور پروانه ارايه شده باشد، پروانهبياثر و از درجه اعتبار ساقط است.
6 ـ در صورتي كه چاه موضوع اين پروانه در اراضي منابع ملي واقع شده باشد، دارنده اين پروانه حق هيچ گونه اقدامي روي آن ندارد و پروانه از درجه اعتبارساقط است.
7 ـ هر گاه دارنده پروانه از مقررات ياد شده در متن پروانه تخلف و يا بدون اجازه وزارت نيرو پروانه خود را به ديگري منتقل يا واگذار نمايد و از مقررات وزارتنيرو تخلف نمايد يا در بهرهبرداري از چاه يا نصب موتور و تلمبه بيش از حد مقرر در اين پروانه اقدام كند يا در غير محل تعيين شده به حفر چاه مبادرت نمايد يااز آب چاه در غير محل مورد تعيين شده در اين پروانه استفاده نمايد يا آب چاه را مورد استفاده براي اراضي غير قرار دهد يا در دستگاههاي اندازهگيري نصب شدهدستكاري نمايد، برابر قوانين موضوع تحت پيگير قرار خواهد گرفت و در صورت تكرار پروانه صادر شده لغو و از درجه اعتبار ساقط خواهد بود.
8 ـ كليه مقررات قانون توزيع عادلانه آب و آئيننامه هاي قانوني ياد شده و آئين نامه مصرف بهينه آب كشاورزي جزء لاينفك اين پروانه است.