ماده 558-
هر كس به تمام يا قسمتي از ابنيه، اماكن، محوطهها و مجموعههاي فرهنگي تاريخي يا مذهبي كه در فهرست آثار ملي ايران به ثبترسيده است، يا تزيينات، ملحقات تأسيسات، اشياء و لوازم و خطوط و نقوش منصوب يا موجود در اماكن مذكور، كه مستقلاً نيز واجد حيثيت فرهنگيـ تاريخي يا مذهبي باشد، خرابي وارد آورد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از يك الي ده سال محكوم ميشود.
ماده 559-
هر كس اشياء و لوازم و همچنين مصالح و قطعات آثار فرهنگي ـ تاريخي را از موزهها و نمايشگاهها، اماكن تاريخي و مذهبي و سايراماكن كه تحت حفاظت يا نظارت دولت است سرقت كند يا با علم به مسروقه بودن اشياء مذكور را بخرد يا پنهان دارد در صورتي كه مشمول مجازاتحد سرقت نگردد علاوه بر استرداد آن به حبس از يك تا پنج سال محكوم ميشود.
ماده 560-
هر كس بدون اجازه از سازمان ميراث فرهنگي كشور، يا با تخلف از ضوابط مصوب و اعلام شده از سوي سازمان مذكور در حريم آثارفرهنگي ـ تاريخي مذكور در اين ماده مبادرت به عملياتي نمايد كه سبب تزلزل بنيان آنها شود، يا در نتيجه آن عمليات به آثار و بناهاي مذكور خرابي يالطمه وارد آيد، علاوه بر رفع آثار تخلف و پرداخت خسارت وارده به حبس از يك تا سه سال محكوم ميشود.
ماده 561-
هر گونه اقدام به خارج كردن اموال تاريخي ـ فرهنگي از كشور هر چند به خارج كردن آن نيانجامد قاچاق محسوب و مرتكب علاوه براسترداد اموال به حبس از يك تا سه سال و پرداخت جريمه معاد دو برابر قيمت اموال موضوع قاچاق محكوم ميگردد.
تبصره ـ تشخيص ماهيت تاريخي ـ فرهنگي به عهده سازمان ميراث فرهنگي كشور ميباشد.
ماده 562-
هر گونه حفاري و كاوش به قصد به دستآوردن اموال تاريخي ـ فرهنگي ممنوع بوده و مرتكب به حبس از شش ماه تا سه سال و ضبطاشياء مكشوفه به نفع سازمان ميراث فرهنگي كشور و آلات و ادوات حفاري به نفع دولت محكوم ميشود. چنانچه حفاري در اماكن و محوطههايتاريخي كه در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است، يا در بقاع متبركه و اماكن مذهبي صورت گيرد علاوه بر ضبط اشياء مكشوفه و آلات و ادواتحفاري مرتكب به حداكثر مجازات مقرر محكوم ميشود.
تبصره 1 ـ هر كس اموال تاريخي ـ فرهنگي موضوع اين ماده را حسب تصادف به دست آورد و طبق مقررات سازمان ميراث فرهنگي كشور نسبتبه تحويل آن اقدام ننمايد به ضبط اموال مكشوفه محكوم ميگردد.
تبصره 2 ـ خريد و فروش اموال تاريخي ـ فرهنگي حاصله از حفاري غير مجاز ممنوع است و خريدار و فروشنده علاوه بر ضبط اموال فرهنگيمذكور، به حبس از شش ماه تا سه سال محكوم ميشوند. هر گاه فروش اموال مذكور تحت هر عنوان از عناوين به طور مستقيم يا غير مستقيم به اتباعخارجي صورت گيرد، مرتكب به حداكثر مجازات مقرر محكوم ميشود.
ماده 563-
هر كس به اراضي و تپهها و امكان تاريخي و مذهبي كه به ثبت آثار ملي رسيده و مالك خصوصي نداشته باشد تجاوز كند به شش ماه تادو سال حبس محكوم ميشود مشروط بر آن كه سازمان ميراث فرهنگي كشور قبلاً حدود مشخصات اين قبيل اماكن و مناطق را در محل تعيين وعلامتگذاري كرده باشد.
ماده 564-
هر كس بدون اجازه سازمان ميراث فرهنگي و بر خلاف ضوابط مصوب اعلام شده از سوي سازمان مذكور به مرمت يا تعمير، تغيير،تجديد و توسعه ابنيه يا تزيينات اماكن فرهنگي ـ تاريخ ثبت شده در فهرست آثار ملي مبادرت نمايد، به حبس از شش ماه تا دو سال و پرداختخسارت وارده محكوم ميگردد.
ماده 565-
هر كس بر خلاف ترتيب مقرر در قانون حفظ آثار ملي اموال فرهنگي ـ تاريخي غير منقول ثبت شده در فهرست آثار ملي را با علم واطلاع از ثبت آن به نحوي به ديگران انتقال دهد و به حبس از سه ماه تا يك سال محكوم ميشود.
ماده 566-
هر كس نسبت به تغيير نحوه استفاده از ابنيه، اماكن و محوطههاي مذهبي فرهنگي و تاريخي كه در فهرست آثار ملي ثبت شدهاند، برخلاف شئونات اثر و بدون مجوز از سوي سازمان ميراث فرهنگي كشور، اقدام نمايد علاوه بر رفع آثار تخلف و جبران خسارت وارده به حبس از سهماه تا يكسال محكوم ميشود.
ماده 567-
در كليه جرائم مذكور در اين فصل، سازمان ميراث فرهنگي يا ساير دواير دولتي بر حسب مورد شاكي يا مدعي خصوصي محسوبميشود.
ماده 568-
در مورد جرايم مذكور در اين فصل كه به وسيله اشخاص حقوقي انجام شود هر يك از مديران و مسئولان كه دستور دهنده باشند، برحسب مورد به مجازاتهاي مقرر محكوم ميشوند.
تبصره ـ اموال فرهنگي ـ تاريخي حاصله از جرائم مذكور در اين فصل تحت نظر سازمان ميراث فرهنگي كشور توقيف و در كليه مواردي كه حكمبه ضبط و استرداد اموال، وسائل، تجهيزات و خسارات داده ميشود به نفع سازمان ميراث فرهنگي كشور مورد حكم قرار خواهد گرفت.
ماده 569-
در كليه موارد اين فصل در صورتي كه ملك مورد تخريب، ملك شخصي بوده و مالك از ثبت آن به عنوان آثار ملي بياطلاع باشد ازمجازاتهاي مقرر در مواد فوق معاف خواهد بود.