ماده 1ـ
انتخابكنندگان ملت در ممالك محروسه ايران از ايالات و ولايات بايد از طبقات ذيل باشند:
شـاهزادگـان و قـاجـاريه علما و طلاب اعيان و اشراف تجار ملاكين و فلاحين اصناف.
تنبيه 1 ـ ايلات هر ايالتي جزو سكنه آن ايالت محسوب و با شرايط مقرره حق انتخاب دارند.
تنبيه 2 ـ ملاك عبارت از ارباب ملك است فلاح عبارت از زارع.
ماده 2ـ
انتخابكنندگان بايد داراي مقامات ذيل باشند:
اولاً ـ سن آنها كمتر از بيست و پنج سال نباشد.
ثانياً ـ رعيت ايران باشند.
ثالثاً ـ معروفيت محليداشته باشند.
رابعاً ـ ملاكين و فلاحين آنها بايد صاحب ملكي باشند كه هزار تومان قيمت داشته باشد
خامساً ـ تجار آنها حجره و تجارت معيني داشته باشند ششم اصنافآنها بايد از اهلصنف وكار معين صنفي داشته باشند و داراي دكاني باشندكه كرايه آن دكان مطابق كرايههاي حد وسط محلي باشد.
ماده 3ـ
اشخاصي كه از انتخاب نمودن كليتاً محروم هستند از قرار تفصيلند:
اولاً ـ طايفه نسوان.
ثانياً ـ اشخاص خارج از رشد و آنهايي كه محتاج بهقيم شرعي ميباشند.
ثالثاً ـ تبعه خارجه.
رابعاً ـ اشخاصي كه سن آنها كمتر از بيست و پنج سال باشد
خامساً ـ اشخاصي كه معروف بهفساد عقيده هستند.
سادساً ـ ورشكستهاي كه بيتقصيري خود را ثابت نكرده باشد.
سابعاً ـ مرتكبين قتل و سرقت و مقصرين و آنهايي كه مجازات اسلامي قانوني ديدهاند و متهمين به قتل و سرقت و غيره كه شرعاً رفع تهمت از خود نكرده باشند.
ثامناً ـ اهل نظام بري و بحري كه مشغول خدمتند.
اشخاصي كه از انتخاب نمودن به شرط ممنوعند از قرار ذيل است:
اولاً ـ حكام و معاونين حكام در محل حكومت.
ثانياً ـ مستخدمين اداره نظميه و ضبطيه در محل مأموريت خودشان.
ماده 4ـ
انتخابشدگان بايد داراي مقامات ذيل باشند:
اولاً ـ زبان فارسي بدانند.
ثانياً ـ سواد فارسي داشته باشند.
ثالثاً ـ رعيت داخله باشند.
رابعاً ـ معروفيت محلي داشته باشند.
خامساً ـ داخل در خدمت دولتي نباشند.
سادساً ـ سن آنها كمتر از سي سال نباشد و اضافه از هفتاد سال نباشد.
سابعاً ـ در امورمملكتي بصيرتي داشته باشند.
ماده 5 ـ
اشخاصي كه از انتخاب شدن محروم هستند:
اولاً ـ طايفه اناثيه.
ثانياً ـ تبعه خارجه.
ثالثاً ـ اهل نظام بري و بحري كه مشغول خدمتند.
رابعاً ـ ورشكسته به تقصير.
خامساً ـ مرتكبين به قتل و سرقت و مقصرين وآنهايي كه مجازات قانوني اسلامي ديدهاند و متهمين به قتل و سرقت و غيره كه شرعاً رفع تهمت از خود نكرده باشند.
سادساً ـ آنهايي كه سنشان از سي سال كمتر باشد.
سابعاً ـ اشخاصي كه معروف به فساد عقيده هستند و متظاهر به فسق.
ماده 6 ـ
عده انتخابشدگان ملت در بلاد ايران متناسب با جمعيت سكنه آن بلد است و از هر ايالتي شش يا دوازده نفر موافق صورت ذيل بايد انتخاب شود مگرطهران كه عده انتخابشدگان آن بهموجب تفصيل ذيل است:
شاهزادگان و قاجاريه چهارنفر علما و طلاب چهار نفر تجار ده نفر ملاكين و فلاحين ده نفر اصناف از هر صنفي يك نفر جمعاً سي و دو نفر ميشوند.
در ساير ايالات و ولايات از قرار تفصيل است:
آذربايجان دوازده نفر؛
خراسان و سيستان و تربت و ترشيز و قوچان و بجنورد و شاهرود و بسطام 12نفر گيلان و طالش شش نفر؛
مازندران و تنكابن و استرآباد و فيروز كوه و دماوند 6 نفر؛
خمسه و قزوين و سمنان و دامغان 6 نفر؛
كرمان و بلوچستان 6 نفر؛
فارس و بنادر 12 نفر؛
عربستان لرستان و بروجرد 6 نفر؛
كرمانشاهان و گروس 6 نفر؛
كردستان و همدان 6 نفر؛
اصفهان و يزد و كاشان و قم و ساوه 12 نفر؛
عراق و ملاير و تويسركان و نهاوند و كمره و گلپايگان و خونسار 6نفر.
ماده 7ـ
هر يك از انتخابكنندگان صاحب يك رأي ميباشند و فقط در يك طبقه ميتوانند انتخاب كنند.
ماده 8 ـ
عده انتخاب شدگان براي مجلس شوراي ملّي در تمام ممالك محروسه ايران بيش از دويست نفر نميتواند باشد در شهرهاي جزء هر ايالتي هر طبقه عليحده جمع شده يك نفر را انتخاب نموده بهكرسي ايالت ميفرستند اين انتخابشدگان بايد در همان شهري كه انتخاب ميشوند و يا در محال آن شهر سكني داشته باشند انتخابشدگان در شهرهاي جزء ايالات در كرسي ايالت جمع شده بهعدّهاي كه در صورت فوق براي هر ايالتي معين شده از براي مجلس شوراي ملّي اعضاء انتخاب ميكند تا در مجلس شوراي ملّي حضور به هم رسانيده در مدت مأموريت به وظيفه و تكليفخود كه حفظ حقوق دولت و ملت است عمل نمايند انتخابكنندگان مجبور نيستند كه حتماً از صنف و طبقه خودشان انتخاب كنند.
ماده 9ـ
در هر محلي كه انتخاب به عمل ميآيد انجمني براي نظارت انتخابات از معاريف طبقات ششگانه انتخابكنندگان آن محل مركب از شش نفر و در تحت نظارت موقتي حاكم يا نايبالحكومه همان محل تشكيل خواهد شد از اين قرار دو انجمن تشكيل ميشود انجمن محلي و ايالتي انجمن محلي در شهرهاي جزء ايالات و انجمن ايالتي در كرسي ايالت.
ماده 10 ـ
شكايات راجعة به انتخابات مانع از اجراي انتخابات نخواهدبود يعني انجمنهاي مذكوره در ماده نهم رسيدگي خواهندكرد بدون اينكه انتخابات توقيف شود.
ماده 11 ـ
اگر از انجمن محليكسي متشكي باشد به انجمن ايالتي رجوع خواهد كرد و اگر نتيجه حاصل نشد به مجلس شوراي ملّي بايد رجوعنمايد.
ماده 12 ـ
هر گاه يكي از اعضاء مجلس شوراي ملّي استعفاء يا فوت نمايد و بيش از شش ماه به انتخابات جديده باقي باشد اعضاء مجلس بهجاي او يك نفر از اهل ايالت خودش انتخاب خواهند كرد.
ماده 13 ـ
اسامي انتخابكنندگان و انتخابشدگان هر ولايت را انجمنهاي محلي و ايالتي به دفتر خانه مجلس شوراي ملّي بايد بفرستند كه در دفترخانه مجلس اسامي آنها را به ترتيب حروف تهجي ثبت و براي اطلاع عموم طبع و نشر نمايند كذلك بعد از اتمام عمل انتخابات انجمن محلي نتيجه عمل را در ظرف يك هفته به انجمن ايالتي اطلاع خواهد داد.
ماده 14ـ
انتخابشدگان در شهرهاي جزء ايالت بايد از انجمن محلي اعتبارنامه در دست داشته باشند و كذلك انتخابشدگان در كرسي ايالات بايد اعتبارنامهاي از انجمن ايالتي در دست داشته باشند و در مجلس شوراي ملّي ارائه دهند.
ماده 15ـ
انتخاب اشخاص مقرره به قرعه و اكثريت آراء خواهد بود.
ماده 16ـ
بعد از انتخاب اعضاء مجلس شوراي ملّي اسامي انتخاب شدگان در دفتر مجلس ثبت و در روزنامهها اعلان خواهد شد.
ماده 17ـ
مجلس انتخابكنندگان ملّي در شهرهاي حاكمنشين كه به دو درجه منقسم ميشود برقرار خواهد بود و بنابر اقتضاء و مكان حاكم محل ميتواند محل مجلس انتخاب را معين كند.
ماده 18ـ
موعد و ميعاد انتخاب بايد يك ماه قبل از وقت به توسط حكومت محل به عموم اهالي به اعانت اوراق چاپي و ساير اعلانات مقتضيه اعلام شود.
ماده 19ـ
انتخابشدگان دارالخلافه و ساير ايالات هر چه زودتر بايد در طهران حاضر شوند چون انتخابشدگان ولايات به موجب نظامنامه بايد منتخب شوند و حضور آنها فعلاً مدتي طول خواهد كشيد لهذا منتخبين طهران حالا انتخاب ميشوند و مجلس تشكيل خواهد شد و به وظايف خود رفتار خواهد نمود تا منتخبين ولايات حضور به هم رسانند و تأخير حضور آنها سبب تعطيل مجلس نخواهد بود.
ماده 20ـ
خرج سفره و مقرري ساليانه اعضاي مجلس شوراي ملّي موقوف به تشخيص و تصويب خود مجلس است.
ماده 21ـ
مدت مأموريت نمايندگان ملت دو سال خواهد بود و بعد از دوسال در تمام ممالك ايران تجديد انتخابات خواهد شد.
ماده 22ـ
شكايات راجعه به مجلس و اعضاي آن در عمل انتخابات و غيره آن چه راجع به مجلس است بايد كتباً به رئيس مجلس اظهارشود كه در مجلس شوراي ملّي به ماده شكايت رسيدگي و حكم آن صادر شود.
ماده 23ـ
بـدون اجازه مجلس احدي از اجزاي مجلس را نميتوان به هيچ عنوان گرفتار و دستگير نمود مگر مرتكب به جنحه يا جنايتي باشد به طور علني.
و كلـيه تحـريـر و تقرير اعضاي مجلس در مصالح دولت و ملت آزاد و هيچ كسي حق مزاحمت آنها را ندارد مگر در صورتي كه تحريرات و تقريرات عضوي بر خلاف مصالح عامه و موافق قوانين شرع انور مستوجب مجازات باشد در اين صورت به اجازه مجلس اين نوع اشخاص به محكمه عدليه جلب خواهند شد.
ماده 24ـ
اشخاصي كه از رجال دولت و اعضاي دواير دولتي به سمت نمايندگي به عضويت مجلس شوراي ملّي منتخب ميشوند از خدمـت سـابقـه منفصل و در مدت اين مأموريت حق مداخله و اشتغال به خدمت سابقه يا خدمت ديگري ندارند و الاّ نمايندگي و عضويت ايشان باطل ميشود.