ماده 1 ـ
در اجراي ماده 56 قانون مجازات عمومي داير بر تخفيف يا تبديل کيفر جرائم غيرسياسي به ترتيب زيرين:
الف ـ به مناسبت عيد نوروز و آغاز سال
ب ـ 22بهمن روز پيروزي انقلاب
ج ـ 12 فروردين سالروز تأسيس جمهوري اسلامي ايران
د ـ مبعث حضرت رسول اکرم ص)، 27 رجب المرجب
ه ـ به مناسبت جشن پانزدهم شعبان
و ـ عيد قربان دهم ذيحجه)
ز ـ به مناسبت سالروز جهاني حقوق بشر 19 آذرماه) کميسيوني تحت نظر و به دعوت رئيس اداره سجل کيفري و عفو و بخشودگي با شرکت مديرکل قضائي وزارت دادگستري و دادستان تهران و يا نماينده او و دادستان ارتش يا نماينده او در مواردي که عفو و بخشودگي مربوط به پرونده هاي ارتش باشد) و رئيس يا مديرکل اداره حقوقي و رئيس يا مدير کل سازمان امور زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي و رئيس انجمن حمايت از زندانيان تشکيل مي شود و جلسات اين کميسيون با حضور حداقل چهار عضو رسميت خواهد داشت.
تبصره ـ علاوه بر موارد بالا در صورت اقتضا به پيشنهاد رئيس ديوان عالي کشور، يا رئيس شوراي سازمان امور زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي هرگاه طبق اعلام رئيس اداره عفو و بخشودگي تعداد پيشنهادات عفو واصله به اداره عفو و بخشودگي به 25 فقره برسد) جلسه فوق العاده کميسيون به دعوت رئيس اداره عفو و بخشودگي از اشخاص مندرج در ماده يک تشکيل مي شود تا به پيشنهادها رسيدگي و اتخاذ تصميم کند، چنانچه کسي مشمول عفو و بخشودگي شناخته شود پس از انجام تشريفات قانونياز عفو برخوردار خواهد شد.
ماده 2 ـ
پيشنهاد عفو برحسب مورد از طرف دادسراي عمومي يا دادسراي نظامي که حکم محکوميت به دستور او اجراء مي شود به عمل مي آيد و در کميسيون مقرر در ماده يک مورد رسيدگي قرار مي گيرد.
ماده 3 ـ
دادسراي عمومي و دادسراي نظامي عفو محکوم عليه را وقتي پيشنهاد مي کند که شرائط زيرين موجود باشد.
1 ـ در مورد مجازات اعدام محکوم عليه در زندان باشد، چنانچه در فاصله صدور حکم لازم الاجراء و اجراي حکم، محکوم به اعدام درخواست عفو نمايد به درخواست رئيس شوراي سازمان امور زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي در کميسيون فوق العاده مطرح و رد يا قبول درخواست عفو ظرف 15 روز اعلام خواهد شد و تا اعلام نتيجه از طرف کميسيون فوق العاده عفو و بخشودگي اجراي حکم اعدام به تأخير خواهد افتاد.
2 ـ در مورد مجازات حبس ـ مجازات در حال اجراء باشد و از حبس دائم ده سال و از حبس جنائي درجه يک دو سال و از حبس جنائي درجه 2 شش ماه و از حبس جنحه اي يک پنجم به موقع اجراء گذاشته شده و مجازات در روحيه محکوم عليه مؤثر واقع و موجب تنبه او شده باشد.
3 ـ در محکوميت به جزاي نقدي محکوم عليه به علت عجز از پرداخت محکوم به در زندان باشد.
4 ـ در تماسي موارد مذکور زنداني نيست به پرداخت ضرر و زيان مورد حکم اقدام کرده يا قراري در اين خصوص گذاشته يا رضايت مدعي خصوصي را جلب کرده باشد.
تبصره 1 ـ مجازات حبس ناشي از عدم پرداخت محکوم به در محکوميت هاي به جزاي نقدي و ضرر و زيان ناشيه از جرم سازمان امور زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي مکلف است وضعيت مالي محکوم عليه را به وسيله مددکاران اجتماعي تحقيق نمايد تا چنانچه محکوم عليه امکان پرداخت جزاي نقدي را نداشته باشد مراتب را با مدارک کافي به وسيله رئيس اداره عفو و بخشودگي در کميسيون عادي يا فوق العاده مطرح و نظر کميسيون را درمورد عفو بقيه محکوميت ناشي از جزاي نقدي را درخواست نمايد.
تبصره 2 ـ چنانچه محکوم عليه با توجه به عدم امکانات قادر به پرداخت ضرر و زيان مورد حکم نباشد به هر طريق ممکن به سازمان امور زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي با احراز ندامت محکوم عليه نسبت به پرداخت ضرر و زيان مورد حکم در حق زيان ديده کوشش خواهد کرد و پس از توفيق در جلب رضايت زيان ديده درخواست عفو به ترتيب مقرر در تبصره يک در کميسيون هاي عادي يا فوق العاده عفو و بخشودگي مطرح و اتخاذ تصميم خواهد شد.
تبصره 3 ـ تشخيص ميزان بخشودگي با توجه به ضوابط فوق و اوضاع و احوال محکوم عليه با کميسيون خواهد بود.
ماده 4 ـ
دادسراي عمومي يا دادسراي نظامي در مورد کساني که به هر صورت يکبار از بخشودگي استفاده کرده اند پيشنهاد عفو نخواد کرد.
تبصره ـ محکوميني که مجازات اعدام آنها با اعطاء يک درجه عفو به حبس دائم تبديل شده در صورت استحقاق، يا احراز شرائط مندرج درماده 3 اين آئين نامه مي توانند فقط يک بار ديگر از عفو استفاده نمايند، در اين صورت مجازات آنان به حبس جنائي درجه يک که از 12 سال کمتر نباشد تبديل خواهد شد.
ماده 5 ـ
دادسراي عمومي يا دادسراي نظامي به ضميمه پيشنهاد خود رونوشت کيفرخواست و دادنامه محکوميت و دادنامه فرجامي يا گواهي قطعيت رأي دادگاه و گذشت نامه زيان ديده از جرم را در صورتي که وجود داشته باشد) به اداره سجل کيفري و عفو و بخشودگي ارسال خواهد داشت.
ماده 6 ـ
در پيشنهاد عفو بايد مطالب زير درج شود:
1 ـ هويت و سن مجني عليه در مورد جرائم نسبت به افراد).
2 ـ تاريخ شروع اجراء مجازات و مدتي که محکوم عليه قبل از آن زنداني بوده است.
3 ـ تعداد عائله محکوم عليه و گزارش درباره معيشت آنان.
4 ـ ميزان تأثير اجراي مجازات در روحيه محکوم عليه.
5 ـ جهات پيشنهاد عفو بطور کلي.
ماده 7 -
اداره سجل کيفري و عفو و بخشودگي وزارت دادگستري داراي دفتري خواهد بود که پيشنهادهاي عفو با ذکر خصوصيات آن به محض وصول به ترتيب در آن ثبت و تدريجاً در کميسيون عفو و بخشودگي مطرح مي شود دفتر مزبور داراي ستونهائي خواهد بود که تاريخ طرح پيشنهاد در کميسيون دفتر مزبور داراي ستونهائي خواهد بود که تاريخ طرح پيشنهاد در کميسيون و مفاد تصميم آن و تاريخ تصويب نهائي و تاريخ و شماره ابلاغ عفو و بخشودگي به مراجع مربوط يا به شخص محکوم عليه در آنها درج شود.
ماده 8 ـ
اظهارنظر کميسيون عفو و بخشودگي يا مقام تصويب کننده يا ناظر به آراء کميسيون درباره رد يا قبول پيشنهاد عفو به هر صورت بايد صريح و مدلل باشد.
ماده 9 ـ
رد پيشنهاد عفو مانع طرح مجدد آن در کميسيون عادي دوره بعد نخواهد بود.
ماده 10ـ
پيشنهاد عفو در فهرست جامعي که از طرف اداره سجل کيفري و عفو و بخشودگي تهيه مي شود به ترتيب درج و حداقل ده روز قبل از روزهاي مذکور در ماده يک براي ملاحظه رياست ديوان عالي کشور ارسال مي گردد.
ماده 11ـ
رئيس ديوان عالي کشور پس از بررسي تصميمات کميسيون عفو و بخشودگي و اخذ توضيحات لازم از نماينده کميسيون و تصويب مقام رهبري مراتب را براي اجراء تصميمات گرفته شده به اداره سجل کيفري و عفو و بخشودگي ابلاغ خواهد کرد.
تبصره ـ در کليه مواردي که فهرست اسامي عفو شدگان به ديوان عالي کشور فرستاده مي شود رئيس شوراي اداره زندانها يا نماينده به نام سخنگوي کميسيون مسئول اداي توضيحات لازم و ارائه مدارک رئيس ديوان عالي کشور خواهد بود.
ماده 12ـ
اداره عفو و بخشودگي و سجل کيفري حداکثر 24 ساعت پس از دريافت نتيجه نهائي از رئيس ديوان عالي کشور فهرست اسامي عفو شدگان را به شوراي امور زندان ها و اقدامات تأميني و تربيتي تسليم و رونوشت آن را به دادسراهاي پيشنهاد کننده با وسائل ممکنه به فوريت ابلاغ خواهد کرد و تا اجراي تصميم تأييد شده کميسيون اصل فهرست در دفتر شوراي امور زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي حفظ و در قبال گزارش اداره سجل کيفري و عفو و بخشودگي داير به اجراي کامل تصميمات کميسيون طبق فهرست مذکور جهت بايگاني به اداره عفو و بخشودگي تسليم خواهد شد.
ماده 13ـ
مقامات ياد شده در ماده 2 اين آئين نامه چنانچه در ارسال اسامي واجدين شرايط عفو و بخشودگي مندرج در اين آئين نامه مسامحه ورزند قانوناً مسئول خواهند بود.
ماده 14ـ
از تاريخ تصويب اين آئين نامه کليه آئين نامه هائي که قبلاً مورد عمل بوده ممنوع است.
[امضاء]
اين آئين نامه مشتمل بر 14 ماده و 6 تبصره در جلسه مورخ 21/2/59 شوراي سرپرستي وزارت دادگستري به تصويب رسيد.
از طرف شوراي سرپرستي وزارت دادگستري