مصوبه شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران درخصوص ضرورت تهيه طرح ويژه براي پهنه تاريخي نيشابور

استاندار محترم و رئيس شوراي برنامه‌ريزي و توسعه استان خراسان رضوي
با عنايت به درخواست شماره 21992/952500 مورخ 1395/7/4 سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در خصوص تهيه طرح ويژه پهنه تاريخي نيشابور، شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران در جلسه مورخ 1395/8/24 پس از استماع گزارش توجيهي تهيه طرح ويژه، به شرح ذيل تصميم‌گيري نمود:
نظر به:
ـ جايگاه نيشابور به عنوان يکي ازمناطق کليدي خراسان بزرگ و ايران درجغرافياي طبيعي وتاريخي حوزه ايرانشهر
ـ اهميت شناخت ويژگي‌هاي اقليمي و محيطي پهنه زيستي نيشابور و سنجش عملکردهاي محلي و منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي آن در حوزه‌هاي گوناگون طبيعي، تاريخي، اقتصادي، سياسي، مذهبي، اجتماعي (تعامل ديرينه انسان با جغرافيا و محيط)
ـ لزوم شناخت توان بالقوه طبيعي و زيست محيطي و ارزش‌هاي بنيادين منطقه نيشابور و پهنه شهر کهن نيشابور به‌طور يکپارچه و درتماميت آن براي سنجش امکان تحول توان پهنه از قوه به فعل، با هدف آباداني سرزمين و حيات پايدار و با توجه به شاخص‌هاي مهم طبيعي ـ محيطي و فرهنگي نيشابور و لزوم حفظ شاخص‌هاي آباداني از جمله:
ـ ارتباط تنگاتنگ شهر و روستا و مزارع و باغ‌ها و اهميت آن از ديرباز در معيشت منطقه و لزوم حفظ اين ارتباط
ـ ميراث همچنان زنده و پوياي کشاورزي و روستايي و منابع طبيعي و معدني و لزوم حفظ کاربري اراضي کشاورزي و باغات
ـ بافت روستايي اصيل و تداوم حضور جوامع محلي و لزوم جلوگيري از مهاجرت و توانمندسازي جوامع محلي
ـ مديريت بهينه نظام پايدار آب در منطقه و لزوم احياء نظام پايدار آب در نيشابور
ـ جايگاه نيشابور از منظر تحولات ديني و مذهبي و لزوم شناخت بستر حضور و استقرار امام هشتم شيعيان در نيشابور و روند تحولات در حوزه‌هاي ديني و مذهبي و تبعات منطقه‌اي و جهاني آن، بستر توليد حجم عظيمي از ميراث مکتوب و غيرمکتوب با شهرت جهاني .
ـ جايگاه ويژه منطقه نيشابور و موقعيت شهر کهن نيشابور از منظر تاريخ سياسي و جغرافياي اداري و لزوم بررسي جامع‌نگر در چارچوب چالش‌هاي منطقه‌اي و جهاني
ـ جايگاه ويژه نيشابور در حوزه ارتباطات و اقتصاد شرق در دوران باستان و دوران اسلامي و لزوم شناخت شاخص‌ها و ويژگي‌هاي شبکه‌هاي ارتباطي و روابط اقتصادي و امکان‌سنجي ارتقاء سطح توان منطقه از قوه به فعل
ـ جايگاه ويژه نيشابور از منظر تحولات حوزه فرهنگ و ادب، علوم و فنون و صناعت و لزوم شناخت شاخص‌ها و ويژگي‌هاي مرتبط با اين حوزه‌ها و امکان‌سنجي ارتقاء سطح توان منطقه از قوه به فعل.
ـ جايگاه ويژه نيشابور از منظر تنوع پهنه‌هاي زيستي و آثار تاريخي و فرهنگي، بستر شکل‌گيري محوطه‌هاي استقراري و حجم عظيمي از ميراث فرهنگي با شهرت جهاني، لزوم حفظ آثار و ارزش‌هاي آن.
ـ جايگاه تاريخي نيشابور از منظر جغرافياي سياحت، بستر شکل‌گيري محوطه‌هاي زيستي مرتبط و توليد حجم عظيمي از ميراث فرهنگي، لزوم تبيين چارچوب ضوابط کارآمد گردشگري فرهنگي.
مقرر شد طرح ويژه آمايش حريم منظري شهر كهن نيشابور و طرح ويژه تفصيلي عرصه و حريم شهر كهن نيشابور (ابلاغ شده به نامه شماره 889/92250 مورخ 1392/12/6) با رويكرد حفاظت از ارزش‌هاي اشاره شده، به مقياس‌هاي مناسب، توسط وزارت راه و شهرسازي و با همكاري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري و ساير دستگاه‌ها و نهادهاي ذيربط تهيه شده و به تصويب شوراي‌ عالي شهرسازي و معماري برسد. شرح خدمات طرح‌هاي مذكور به تأييد كميته تخصصي معماري، طراحي شهري و بافت‌هاي واجد ارزش خواهد رسيد. همچنين لازم است در كليه مراحل راهبري تهيه طرح از مشاركت فعال نخبگان و صاحب‌نظران حوزه‌هاي مختلف مرتبط با شهر نيشابور بهره جسته شود.
با توجه به تأثير هرگونه اقدام بر لايه‌هاي زيرين پهنه شهر کهن نيشابور، کليه اقدامات موضعي و عمراني در مقياس خرد و کلان از جمله طرح‌هاي گردشگري، احداث راه و... پس از تصويب طرح ويژه آمايش حريم منظري شهر كهن نيشابور مقدور بوده و لازم است از هرگونه تهيه طرح و انجام اقدامات توسعه‌اي موازي اجتناب گردد همچنين در زمان تهيه طرح اخذ نظر و استعلام از سازمان ميراث فرهنگي کشور ضروري است.
مادام به تصويب و ابلاغ طرح، استانداري خراسان رضوي، اداره کل راه و شهرسازي و سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري مسئوليت مديريت ‌اقدامات مختلف عمراني و جلوگيري از آسيب، تعرض و تخريب ارزش‌هاي طبيعي ـ محيطي و تاريخي را برعهده خواهند داشت.
مراتب جهت استحضارو صدوردستورانعكاس و اقدام اعلام مي‌شود.
معاون معماري و شهرسازي و دبير شوراي عالي معماري و شهرسازي ـ پيروزحناچي