نظريه

با توجه به ماده 690 قانون آئين دادرسي مدني كه در ذيل درج مي‌گردد:
ماده 690- در موارد زير مدعي از تأديه هزينه دادرسي معاف است:
1- دعاوي كه خواسته آن دويست ريال كمتر است.
2- دعوي اعسار نسبت به هزينه دادرسي
دولت و همچنين دادستان از تأديه هزينه دادرسي معاف هستند.
در مورد مسئله فوق كميسيون مشورتي آئين دادرسي مدني اداره حقوقي در جلسه مورخ 1343/2/13 چنين اظهارنظر نموده است:
عشريه اجرائي موضوع تبصره 1 ماده 60 قانون تسريع محاكمات كه بايد از محكوم عليه وصول شود با هزينه دادرسي موضوع مواد 681 الي 690 قانون آئين دادرسي مدني به كلي متفاوت مي‌باشد و چون در مورد عدم وصول عشريه اجرائي از دولت مجوز قانوني وجود ندارد و جزء آخر بند 2 ماده 690 قانون آئين دادرسي مدني راجع به معافيت دولت از تأديه هزينه دادرسي ناظر به مواردي است كه دولت به اقامه دعوي مبادرت نمايد نه اينكه دولت خوانده دعوي بوده و به پرداخت خواسته و هزينه دادرسي محكوم شده باشد بنابراين اگر دولت خوانده دعوي بوده به پرداخت خواسته و هزينه دادرسي و خسارات محكوم شود و اجرائيه صادر گردد و اقدامات اجرائي و اقدامات اجرائي منتهي به وصول محكوم‌به شود عشريه اجرائي و خسارات دادرسي را هم بايد بپردازد.