ـ

شماره هـ/82/262 1385/7/25
تاريخ: 1385/6/5 شماره دادنامه: 361 كلاسه پرونده: 82/262
مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري.
شاكي: خانم زهرا كرامتي.
موضوع شكايت و خواسته: ابطال تاريخ فوت (1379/1/1) از بند يك بخشنامه 1/24 سازمان تأمين اجتماعي.
مقدمه: شاكي به شرح دادخواست تقديمي اعلام داشته‎اند، بعد از فوت همسرم كه حدود 11 سـال سـابقـه پرداخت حق بيمـه داشته جهت برقراري مستمري بازماندگان به تأمين اجتماعي مراجعه كردم و تقاضا نمودم به استناد ماده 39 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي بند (ج) كه مقرر مي‎دارد « در صورت فوت بيمه شده‎اي كه بين ده تا بيست سال سابقه حق بيمه داشته باشد به بازماندگان وي به نسبت سنوات پرداخت حق بيمه بدون الزام به رعايت ماده 111 قانون تأمين اجتماعي و به نسبت سهام مقرر در ماده83 همان قانون مستمري پرداخت مي‎گردد.» سازمان تأمين اجتماعي به استناد قانون فوق‌الذكر مبادرت به صدور بخشنامه1/24 به شماره42591/5000 مورخ1379/5/1 نموده كه در بند 2 و 3 بخشنامه فوق‌الذكر دو شرط جهت برقراري مستمري قيد نموده‌كه خارج از ضوابط قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي مي‎باشد و در قانون به آن اشاره نشده است. 1ـ تاريخ فوت از 1379/1/1 به بعد باشد. 2ـ از تاريخ 1379/1/1 به بعد بيمه‌پرداز باشد. كه اين قسمت با عنايت به شكايت اينجانب و دادنامه 171 هيأت عمومي ديوان ابطال شده و شرط اول يعني تاريخ فوت از 1379/1/1 به بعد در بخشنامه اعمال مي‎شود. از آنجائي كه در ماده 39 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي به تاريخ فوت اشاره شده است اما سازمان تأمين اجتماعي بدون مستندات قانوني تاريخ فوت بيمه‌شده بايد از 1379/1/1 به بعد باشد را در بخشنامه 1/24 قيد نموده كه اينجانب با توجه به اظهارات عنوان شده تقاضاي ابطال تاريخ فوت (1379/1/1) را از بخشنامه فوق‌الذكر جهت برقراري مستمري بازماندگان دارم. مديركل دفتر امور حقوقي و دعاوي سازمان تأمين اجتماعي در پاسخ به شكايت مذكور طي نامه شماره 22311/7100 مورخ 1385/6/4 اعلام داشته‎اند، مقررات جديدي به موجب بند (ج) ماده 39 قانون برنامه سوم توسعه وضع گرديده است كه طبق آن در طول برنامه سوم تبصره 3 رديف 3 ماده 80 قانون تأمين اجتماعي مصوب 1376/7/27 به شرح ذيل اصلاح شده است:
1ـ در صورت فوت بيمه شده‎اي كه بين ده تا بيست سال سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشد به بازماندگان وي به نسبت سنوات پرداخت حق بيمه مستمري پرداخت مي‎شود. 2ـ بيمه شده‎اي كه از تاريخ تصويب اين قانون به بعد فوت مي‎شود چنانچه سابقه پرداخت حق بيمه او از يك سال تا ده سال باشد به بازماندگان وي در ازاء هـر سال سابقه پرداخت حق بيمـه غرامت مقطوعي....... پرداخت مي‎شود. 3ـ فوت بيمه شده از اجزاء واقعه حقوقي است كه بر حسب آنكه در چه زماني رخ داده باشد قانون حاكم بر آن تعيين مي‎شود. چنانچه فوت پس از تصويب ماده 39 قانون برنامه سوم (1379/1/1) واقع شود مقررات حاكم بر مستمري يا غرامت فوت بازماندگان تابع اين قانون جديد خواهد بود و اگر فوت بيمه شده در زمان اعتبار قانون سابق، يعني ماده 80 قانون تأمين اجتماعي واقع شده باشد، مشمول و تابع قانون اخير خواهد بود. 4ـ اين قاعده در شق 2 بند ج قانون برنامه سوم به صراحت مقرر گرديده و تاريخ اعتبار قانون را از تاريخ تصويب قانون برنامه سوم دانسته است. 5 ـ بنابراين و با توجه به آن كه قاعده يادشده اعتبار مطلق دارد مگر آنكه در خود قانون خـلاف آن تصـريح شود و در موضـوع حاضر در بند ج ماده 39 قانون برنامه، نه تنها خلاف آن قاعده تصريح نگرديده، بلكه برعكس در بند 2 آن به نحو مؤكّد مورد حكم واقع شده است. بنابراين ترديدي باقي نمي‎ماند كه مقررات برنامه سوم در خصوص موضوع اين پرونده تنها نسبت به كساني جريان و اعتبار خواهد داشت كه پس از تاريخ تصويب اين قانون(1379/1/1) فوت شده باشند. هيأت عمومي ديوان عدالت اداري در تاريخ فوق با حضور رؤساي شعب بدوي و رؤساء و مستشاران شعب تجديدنظر تشكيل و پس از بحث و بررسي و انجام مشاوره با اكثريت آراء به شرح آتي مبادرت به صدور رأي مي‎نمايد: